Obrót towarowy

TOWAR

rzeczowy składnik aktywów obrotowych,

przeznaczony do dalszej odsprzedaży
w stanie nieprzetworzonym

Szczeble obrotu



ZBYT

jest

źródłem

towarów.

Przedsiębiorstwo

produkcyjne

sprzedaje

wyroby gotowe hurtowni.



HURT przyjmuje towary od producentów,

importerów oraz skupu i odsprzedaje je do

detalu

(duże

partie,

magazynowanie,

kompletacja,

uszlachetnianie,

przystosowanie do sprzedaży).



DETAL zakupuje towary w hurcie lub wprost

od

producenta

i

odsprzedaje

je

indywidualnemu nabywcy.

Formy obrotu towarowego

MAGAZYNOWY

BEZPOŚREDNI

TRANZYT

Rozliczany

Organizowany

OBRÓT
TOWAROWY

Obrót towarowy



Magazynowy - fizyczne przemieszczanie
towarów pomiędzy magazynami jednostek



Tranzytowy - jedynie przemieszczanie
dokumentów kupna/sprzedaży pomiędzy
jednostkami, towar fizycznie trafia z
magazynu

dostawcy

(producenta)

do

magazynu detalisty.

Ceny na szczeblach obrotu

Cena zbytu (c. sprzedaży producenta,

importera, skupu)

+ marża hurtowa
= cena hurtowa (c. zakupu netto dla

detalisty)

+ marża detaliczna
= cena sprzedaży netto
+ VAT należny
= cena sprzedaży brutto

Marża może być ustalana w
sposób:

1. kwotowy

2. procentowy

Marża kwotowa

konkretna kwota dodawana do ceny zakupu

netto, tworząc w ten sposób cenę sprzedaży

netto.

Csn = Czn + M

Csn- cena sprzedaży netto
Czn – cena zakupu netto

M – kwota marży

Metody liczenia marży
procentowej:

1. jako narzut procentowy na cenę

zakupu netto

2. jako rabat procentowy do ceny

sprzedaży netto (rachunkiem w stu)

Wzór na cenę sprzedaży, gdy marża ustalana
jest jako narzut na cenę zakupu

Csn = Czn + M%* Czn

Csn- cena sprzedaży netto
Czn – cena zakupu netto

M % – procent marży

Wzór na cenę sprzedaży, gdy marża ustalana
jest jako rabat od ceny sprzedaży

Przykład – Ustalanie ceny sprzedaży

Z: cena zakupu wynosi 100 zł, marża 20%

1)

Marża liczona jako narzut na cenę zakupu

Cs = 100 zł +0,2* 100zł = 120zł

2) Marża liczona jako rabat od ceny

sprzedaży

Obrót towarowy

1. zakup towarów

2. sprzedaż towarów

Przy zakupie towarów występują
dwa momenty:

1. moment otrzymania faktury VAT za

zakupione towary

2. moment fizycznego przyjęcia towarów

Sprzedaż towarów sprowadza się do
dwóch zdarzeń:

1.

fizycznego wydania towarów

2. wystawienia faktury VAT na

sprzedaż (w detalu paragonu
fiskalnego)

Ewidencja towarów zależy od zakresu

występowania działalności handlowej

oraz jej form (detaliczna, hurtowa).

Ewidencja szczegółowa (w księgach
pomocniczych) może być prowadzona
w formie:

• ewidencji ilościowo-wartościowej, w której dla każdego

składnika ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i

pieniężnych,

• ewidencji ilościowej, prowadzonej dla poszczególnych

składników w jednostkach naturalnych, wartość stanu wycenia się

przynajmniej na koniec okresu sprawozdawczego, za który

następują rozliczenia z budżetem,

• ewidencji wartościowej, w jednostkach dokonujących

sprzedaży detalicznej,

• ewidencji polegającej na odpisywaniu w koszty wartości

towarów w momencie ich zakupu, połączonej z ustalaniem

stanu tych składników oraz korektą kosztów, nie później niż na

dzień bilansowy.



(art. 17 ust. 2 UoR)

Wycena zapasów



Przy wycenie zapasów w ewidencji można

stosować ceny zakupu, ceny nabycia lub

ceny ewidencyjne ustalone na poziomie cen

zakupu, nabycia lub cen sprzedaży,

stosowane w przypadku wartościowej

ewidencji towarów, np. w sklepach lub

zakładach gastronomicznych.

Cena nabycia

jest to cena zakupu składników aktywów

obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez

podlegających odliczeniu podatku od

towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a

w przypadku importu powiększona o obciążenia o

charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o

koszty bezpośrednio związane z zakupem i

przystosowaniem składnika aktywów do stanu

zdatnego do używania lub wprowadzenia do

obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też

załadunku, wyładunku, składowania lub

wprowadzania do obrotu, a obniżona o rabaty,

opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski

(art. 28 ust. 2 UoR).

Cena zakupu jest ceną, jaką
nabywca płaci za zakupione składniki
majątku, pomniejszoną o podatek od
towarów i usług. W przypadku importu
do ceny zakupu zalicza się również
cło, podatek VAT niepodlegający
odliczeniu oraz podatek akcyzowy.

Stała cena ewidencyjna

to cena ustalona samodzielnie przez
podmiot gospodarczy na poziomie ceny
zakupu lub nabycia. Ceny ewidencyjne
powinny być weryfikowane przynajmniej na
koniec każdego roku obrotowego.

Możliwość stosowania stałych cen
ewidencyjnych wynika z art. 34 ust. 2 uor



Przyjęcie określonej ceny do ewidencji
przychodu towarów (cena zakupu,
cena nabycia, stała cena
ewidencyjna) determinuje przyjęcie
przez jednostkę gospodarczą
określonych metod wyceny ich
rozchodu i stanu końcowego.

W przypadku gdy wycenia się przychody towarów
według cen zakupu, nabycia lub kosztów wytworzenia,
to rozchód można wycenić według następujących
zasad wyceny:



cen przeciętnych, tj. ustalonych w wysokości średniej ważonej

ceny (kosztów) danego składnika,



przyjmując, że rozchód składnika wycenia się kolejno po cenach

(kosztach) tych składników, które jednostka najwcześniej nabyła

(wytworzyła) (zasada: pierwsze przyszło - pierwsze wyszło -

FIFO),



przyjmując, że rozchód zapasów wycenia się kolejno po cenach

(kosztach) tych składników, które podmiot gospodarczy najpóźniej

nabył (wytworzył) (zasada: ostatnie przyszło - pierwsze

wyszło - LIFO),



w drodze szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen

(kosztów) tych zapasów, które dotyczą ściśle określonych

przedsięwzięć, niezależnie od daty ich zakupu lub wytworzenia

(art. 34 ust. 4 uor).

W sytuacji stosowania stałych cen ewidencyjnych wartość

rozchodu wycenia się po tych cenach, a na koniec okresu

sprawozdawczego koryguje o odchylenia od cen ewidencyjnych.

Podstawa prawna: art. 17, art. 28, art. 34 UoR

Ewidencja zakupu i sprzedaży
towarów

Obrót hurtowy prowadzony według cen rzeczywistych

Objaśnienia:

1. Faktura zakupu
a) wartość brutto
b) wartość netto
c) VAT naliczony
2. Przyjęcie towarów (PZ)
3. wydanie sprzedanych towarów (WZ)
4. Faktura na sprzedaż
a) Wartość netto
b) Wartość brutto
c) VAT należny

Jeśli obrót hurtowy prowadzony jest w oparciu o ceny stałe
(na poziomie cen sprzedaży netto)

Objaśnienia:

1.

Faktura zakupu
a) wartość brutto
b) wartość netto
c) VAT naliczony

2. Przyjęcie towarów po cenach ewidencyjnych na

poziomie planowanych cen sprzedaży netto (PZ)

3. Odchylenia dotyczące planowanej do realizacji marży
4. Wydanie sprzedanych towarów w cenach

ewidencyjnych (WZ)

5. Faktura na sprzedaż

a)

wartość netto

b)

wartość brutto

c)

VAT należny

6. Okresowy narzut odchyleń z tytułu marży

Przeciętną zrealizowaną marżę za dany
okres, w zależności od stosowanej metody
naliczania marży oblicza się następująco:

1.

iloraz zrealizowanej marży za dany okres i
wartości sprzedanych towarów po cenach zakupu
netto (przeciętna zrealizowana marża jako narzut
na cenę zakupu)

2. iloraz zrealizowanej marży za dany okres i wartości

sprzedanych towarów po cenach sprzedaży netto
(przeciętna zrealizowana marża jako rabat w
stosunku do cen sprzedaży).

Rozliczenie odchyleń z tytułu należnego VAT

NO

VAT

-wskaźnik narzutu odchyleń z tytułu VAT

Sp

OVAT

- saldo początkowe odchyleń z tytułu VAT

P

OVAT

- zwiększenia odchyleń z tytułu VAT

Sp

T

- stan początkowy towarów w cenach sprzedaży brutto

P

T

- przychód towarów w bieżącym okresie w cenach sprzedaży

brutto
O

VAT

- Odchylenia z tytułu VAT przypadające na towary sprzedane

R

T

- wartość sprzedaży brutto towarów

Rozliczenie odchyleń z tytułu marży:

N

OM

-wskaźnik narzutu odchyleń z tytułu marży

Sp

OM

- saldo początkowe odchyleń z tytułu marży

P

OM

- zwiększenia odchyleń z tytułu marży

Sp

T

- stan początkowy towarów

P

T

- przychód towarów w bieżącym okresie

Om - Odchylenia z tytułu marży przypadające na towary sprzedane
R

T

- wartość sprzedaży brutto towarów

Obrót detaliczny – ceny ewidencyjne na poziomie cen sprzedaży
brutto

Objaśnienia:

1.

Faktura zakupu (a- wartość brutto, b- wartość netto, c-

VAT naliczony)

2. Przyjęcie towarów po cenach ewidencyjnych na

poziomie planowanych cen sprzedaży brutto (PZ)

3. Odchylenia dotyczące planowanej do realizacji marży
4. Odchylenia dotyczące planowanego należnego podatku

VAT

5. Wydanie sprzedanych towarów w cenach ewidencyjnych

(WZ)

6. Utarg ze sprzedaży a-wartość netto, b- wartość brutto,

c- VAT należny wg kasy fiskalnej (lub struktury

zakupów brutto)

7. Okresowy narzut odchyleń z tytułu marży
8. Okresowy narzut odchyleń z tytułu należnego podatku

VAT

1.

W sklepie spożywczym otrzymano fakturę zakupu na 10 szt. chleba:
10 szt* 1 zł 10,00 zł,
VAT 22% 2,20 zł

Suma faktury 12,20 zł

2.

Chleb przyjęto wg planowanych cen sprzedaży brutto:
cj= 1 zł + marża 20% + VAT należny 22% =
=1,20 zł + 0,264zł = 1,464 zł
10szt * 1,464 zł = 14,64 zł

3. Sprzedano 5 bochenków chleba:

wydano chleb 5 * 1,464 zł = 7,32 zł

3a) Skorygowano wartość sprzedanych towarów o zrealizowaną marżę

0,2* 5 szt= 1 zł

3b) Skorygowano wartość sprzedanych towarów o zrealizowany VAT

należny 0,264* 5 szt = 1,32 zł

4. Zaksięgowano utarg ze sprzedaży:

-

Netto 5 szt*1,20 = 6,00 zł

-

VAT należny 22% 1,32 zł

- Utarg w kwocie brutto 7,32 zł

Rozwiązanie:

VAT przy zakupie towarów
- przykład



Podatnik w listopadzie 2004 r. poniósł

wydatek na nabycie towaru, nie

będącego środkiem trwałym, który

bezpośrednio zaliczył do kosztów

uzyskania przychodów.



Wartość netto towaru wynosiła 10 000

zł, podatek naliczony VAT 2200 zł.



Towar będzie wykorzystany do

działalności opodatkowanej i zwolnionej

od VAT.

Skutki w VAT



W 2003 r. struktura sprzedaży VAT wyniosła 60%.



W 2004 r. podatnik odlicza część VAT naliczonego
2200 zł x 60% = 1320 zł.



W 2004 r. faktyczna struktura sprzedaży wynosi 80%,
faktyczna kwota VAT do odliczenia wyniesie
2200 zł x 80% = 1760 zł.



W 2005 r. (w styczniu) podatnik dokonuje korekty VAT
odliczonego w 2004 r. w ten sposób, iż w styczniu
2005 r. zwiększy kwotę podatku naliczonego do
odliczenia o różnicę 1760 zł - 1320 zł = 440 zł

Skutki w CIT



W 2004 r. kosztem uzyskania przychodów
będzie kwota 10 000 zł (wartość netto) i
naliczony VAT, który nie obniżył w 2004 r.
VAT należnego w kwocie 880 zł (2200 zł -
1320 zł).



W 2005 r. przychodem będzie kwota 440 zł,
tj. kwota podatku VAT w tej części, w jakiej
dokonano korekty powodującej zwiększenie
podatku odliczonego zgodnie z art. 91
ustawy o VAT.