Postępowanie w
urazach w opiece
przedszpitalnej
Zanim przystąpisz do
działania...
• Zapewnij bezpieczeństwo sobie,
oraz wszystkim znajdującym się
w strefie wypadku
• Nie obawiaj się powtarzać
wykonywanych czynności na głos
• Tylko standardowe postępowanie
w miejscu wypadku pozwoli Ci
opanować emocje i działać w
pełni profesjonalnie
Postępowanie na
miejscu wypadku
1. Załóż rękawiczki!!!
2. Czy miejsce zdarzenia jest
bezpieczne?
3. Całkowita liczba ofiar (triage)?
4. Czy potrzebujesz więcej pomocy?
5. Jaki był mechanizm urazu?
Nie zawahaj się:
• Zabezpieczyć lub spowodować
zabezpieczenie miejsca wypadku
(np.zamknij ruch)
• Ocenić miejsce zdarzenia pod
względem bezpieczeństwa dla
zespołu (gaz,paliwo,prąd,inne)
• Nie narażać siebie i zespołu (ktoś
jeszcze będzie potrzebował twojej
pomocy)
Postępowanie z ofiarą
wypadku
1. Wrażenie ogólne
2. Ocena świadomości(AVPU)
3. Stabilizacja kręgosłupa
4. Ocena ABC:
• Drożność dróg oddechowych
• Oddechu
• Krążenia
5. Decyzja o sposobie badania:
• Szybkie badanie urazowe
• Badanie ogniskowe
Postępowanie z ofiarą
wypadku
A – airway - DROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH
• Ustabilizuj kręgosłup szyjny
• Oceń świadomość (LOC) wg. Skali AVPU
• Zapytaj na co się uskarża
• Wyluksuj żuchwę (nie odginaj głowy)
Postępowanie z ofiarą
wypadku
B – breathing – ODDYCHANIE
• Oceń oddech (bezdech,wysiłek
oddechowy,duszność)
• Częstość,głębokość oddechów
• W przypadku jakichkolwiek zaburzeń
świadomości lub oddychania podaj tlen
przez maskę 12-15l/min
(jeśli
dysponujesz)
Postępowanie z ofiarą
wypadku
C – circulation – KRĄŻENIE
• Oceń zabarwienie skóry i
wilgotność,temperaturę
• Znajdź miejsca krwotoków (natychmiast
zatamuj)
Szybkie badanie
urazowe
GŁOWA
zbadaj kości czaszki od
potylicy
SZYJA
obmacaj kręgosłup (TIC),oceń
żyły szyjne,
oceń tchawicę
załóż kołnierz
ortopedyczny
Szybkie badanie
urazowe c.d.
KLATKA
PIERSIOWA
• Oceń ruchomość klatki
piersiowej,symetrię
• Zbadaj palpacyjnie kl.p.
(TIC)
• Znajdź i oceń
krwawienia, rany
penetrujące
• Oceń oddech, wysiłek
oddechowy
Szybkie badanie
urazowe c.d.
BRZUCH
MIEDNICA
NOGI
RĘCE
• Oglądnij i zbadaj brzuch
• Naciśnij na talerze kości
biodrowej
• Oglądnij je i zbadaj (TIC,
krwotoki)
• Oglądnij je i zbadaj (TIC,
krwotoki)
Szybkie badanie
urazowe c.d.
PLECY
Podejmij decyzję o
sposobie
transportu –
kwalifikacja
Load&Go
• W trakcie przekładania
na deskę ortopedyczną;
obejrzyj je i zbadaj (TIC)
Zapamiętaj...
• Badanie może przerwać tylko konieczność
wykonania zabiegów resuscytacyjnych oraz
zapewnienie drożności dróg oddechowych
• Ocena stanu poszkodowanego oraz szybkie
badanie urazowe nie powinno Ci zająć
więcej niż 90sek.
• Nie przerywaj badania, usunięcie
rozpoznanych stanów zagrożenia życia oraz
innych zabiegów zleć partnerowi z zespołu
Load & Go kwalifikacja do
szybkiego transportu
• Uraz głowy z zaburzeniami
świadomości
• Zaburzenia oddychania
• Uraz klatki piersiowej (odma,
niestabilna kl.p., krwawienie do jamy
opłucnowej)
• Tamponada osierdzia
• Podejrzenie krwotoku wewnętrznego
Load & Go kwalifikacja do
szybkiego transportu
• Złamania kości miednicy
• Złamanie dwóch kości udowych
• Wstrząs
• Uraz u kobiety w ciąży
• Uraz z zadziałaniem wysokich energii
(wyrzucenie poszkodowanego z
pojazdu, silnik w przedziale
pasażerskim, upadek z wysokości 3
metrów itp.)
Wywiad SAMPLE
zbieramy w trakcie badania
• S – symptoms – objawy
• A – allergies – alergie
• M – medications – przyjmowane leki
• P – past medical history/pregnancy –
przebyte choroby/ciąże
• L – last meal – ostatni posiłek
• E – events perceding the incident –
wydarzenia poprzedzające wypadek
Ocena świadomości
AVPU
• A – Alert – przytomny
• V – responds to Verbal simuli –
reaguje na
głos
• P – responds to Pain – reaguje na
ból
• U – Unresponsive - nieprzytomny
Urazy kręgosłupa
Zdarzenia
• Poważny mechanizm urazu
• Ofiary wypadków komunikacyjnych
• Osoby które upadły z wysokości >3metrów
• Topielcy przy brzegu, osoby po próbach
samobójczych przez powieszenie
• Porażeni prądem
• Inne zdarzenia nie pozwalające wykluczyć
urazu kręgosłupa szyjnego
Urazy kręgosłupa
Objawy:
• Zaburzenia czucia
• Niedowład lub paraliż kończyn
• Zaburzenia oddychania
• Ból w miejscu urazu kręgosłupa
• Brak odruchów głębokich
• Ciepła zaróżowiona skóra
• Porażenie mięśni zwieraczy
Urazy kręgosłupa
Podejrzenie lub stwierdzenie urazu
kręgosłupa
• Podejście do ofiary od strony nóg
• Unieruchomienie głowy - stabilizacja
kręgosłupa szyjnego
• Udrożnienie dróg oddechowych –
luksacja żuchwy
• Podanie tlenu
• Założenie kołnierza ortopedycznego
Urazy kręgosłupa
• Udrożnienie przyrządowe dróg
oddechowych
• Zastosowanie KED’a – tylko gdy stan
pacjenta stabilny
• Zastosowanie deski ortopedycznej i
stabilizatorów głowy
• Uraz odc.Th,L i/lub miednicy:
– Użycie noszy podbierakowych
– Materaca próżniowego
Urazy klatki piersiowej
• Zaburzenia oddychania
• Wzmożony wysiłek oddechowy
• Niesymetryczne unoszenie się
kl.p.
• Objawy niedotlenienia
Urazy klatki piersiowej
Wiotka klatka piersiowa
Postępowanie:
-stabilizacja ręczna
- stabilizacja np. plastrem
Urazy klatki piersiowej
Postrzał
Postępowanie:
•Obejrzenie rany wlotowej
i wylotowej
•Opatrunek głuchy „na
plecach”
•Opatrunek „z jednej
strony otwarty” na
przedzie klatki pier.
Urazy brzucha
Wytrzewienie
-zabezpiecz wypadające jelita
mokrą,jałową gazą
-nie wpychaj
jelit z powrotem !!!!!!
Ciało obce w klatce
piersiowej i/lub w
brzuchu!!!
Zabezpiecz tak aby w czasie
transportu bardziej nie uszkadzało
ciała poszkodowanego
• Usuwać, czy nie???
•Tylko w trakcie
resuscytacji
Pytania?