Szczepienia dorosłych
„Szczepienia dorosłych”
konferencja Medycyny
Praktycznej
Cele szczepienia osób
dorosłych:
• Uzupełnienie szczepień, których nie
wykonano w dzieciństwie (WZW A,
ospa wietrzna)
• Nowe możliwości profilaktyki (HPV)
• Profilaktyka w grupach ryzyka
(choroby przewlekłe)
• Dawki przypominające (Td)
• Strategia kokonu
Przeciwwskazania bezwzględne
do szczepień
• Uogólniona reakcja anafilaktyczna na
poprzednią dawkę szczepionki
• Uogólniona reakcja anafilaktyczna na
którykolwiek składnik szczepionki
(białko jaja kurzego-grypa; żelatyna-
odra, świnka, różyczka, ospa
wietrzna)
Przeciwwskazania względne
• Ostra choroba o umiarkowanym lub
ciężkim przebiegu
• Zaostrzenie przewlekłego procesu
chorobowego
Przeciwwskazania do
wykonywania niektórych
szczepień
• Nabyte lub wrodzone niedobory
odporności (HIV, immunosupresja)
• Ciąża
Szczepionki żywe atenuowane: odra, świnka, różyczyka, ospa
wietrzna, gruźlica
Szczepionki inaktywowane zabite: krztusiec, grypa, pneumokoki
Anatoksyny: błonica, tężec
• Wywiad i badanie lekarskie przed
szczepieniem
• Odstępy między szczepieniami
Grypa
Objawy grypy
• Wysoka gorączka do 40C
• Dreszcze
• Ból głowy
• Bóle stawowo-mięśniowe
• Ból gardła
• Osłabienie, spadek apetytu
Powikłania grypy:
• Zapalenie zatok, krtani, oskrzeli, płuc
• Zapalenie mięśnia sercowego, osierdzia
• Zapalenie mózgu, opon mózgowo-
rdzeniowych
• Zapalenie ucha środkowego
• Zapalenie mięśni
• Zapalenie spojówek
• Zespół Guillaina-Barrego
• Zaostrzenie chorób przelekłych
Grupy ryzyka
• Kobiety ciężarne
• Osoby otyłe
• Chorzy na choroby przewlekłe
Płuc (astma, POChP)
Układ sercowo-naczyniowy
Choroby metaboliczne (cukrzyca)
Immunosupresja
Choroby nerek, wątroby, układu krwiotwórczego
• Dzieci do ukończenia 5rż.
• Osoby >50rż. (zwłaszcza >65lat)
• Personel medyczny
Szczepionki
• 8% populacji w Polsce poddaje się
regularnym szczepieniom
• Szczepienia zalecane
• Szczepionki mają postać szczepionek
podjednostkowych
• Rejestracja od 6m.ż.
Szczepionki dostępne w
Polsce
• Vaxigrip, Vaxigrip junior
• Influvac
• Fluarix
• Agrippal
• IDflu
Działania niepożądane
• Reakcje miejscowe:bolesność,
zaczerwienienie, obrzęk w miejscu
podania
• Gorączka, osłabienie, bóle głowy, bóle
stawowo-mięśniowe
• Ciężkie działania niepożądane: Zespól
Guillaina Barrego ?, oculorespiratory
syndrome, anafilaksja
Streptococcus pneumoniae
Zakażenia
Inwazyjne
(krwiopochodne)
• Zapalenia płuc z
bakteriemią
• Posocznica
• Zapalenia opon mózgowo-
rdzeniowych
Nieinwazyjne
• Uaktywnienie nosicielstwa
• Zakażenie przez ciągłość
tkanek
• Zakażenie drogą
inhalacyjną
• Zapalenie zatok
• Zapalenie ucha
środkowego
• Zapalenie płuc
Pozaszpitalne zapalenia płuc
• Zapadalność: 5-12 przypadków/1000
osób/ rok
• Najczęstszy patogen: Streptococcus
Pneumoniae (70%)
• Pozostałe patogeny:Haemophilus
influenzae, Moraxella catarrhalis,
Staphylococcus aureus
• Głownym czynnikiem ryzyka jest
wiek pacjentów
Szpitalne zapalenia płuc
• Patogeny: Klebsiella pneumoniae,
Pseudomonas aeruginosa,
Staphylococcus aureus
• Zapalenie płuc które wystąpiło po
48h od przyjęcia do szpitala
Wskazania do szczepień
dorosłych przeciwko
pneumokokom
• Wiek >65 lat
• Choroby przewlekłe
Układ oddechowy: astma oskrzelowa, POChP, palenie tytoniu
Serce, nerki, wątroba
Choroby metaboliczne: cukrzyca
Choroba alkoholowa, narkomania
• Wrodzone i nabyte zaburzenia odporności
• Pensjonariusze ośrodków opieki
długoterminowej
• Pacjenci po splenektomii
Szczepionki
Skoniugowane
• Przeznaczone dla dzieci od
6 tyg. życia
• 10 i 13- walentne
• Zapobiega nosicielstwu
pneumokoków
• Chroni przed zakażeniem
inwazyjnym
• Częściowo zapobiega
zapaleniu płuc i ucha
środkowego
Polisacharydowe
• Przeznaczone dla
osób>65rż. Oraz grup
ryzyka >24mż
• Nie wpływa na nosicielstwo
pneumokoków
• Chroni przed zakażeniem
inwazyjnym
• Częściowo zapobiega
zapaleniu płuc
Szczepionki
polisacharydowe
• Pneumo-23, Pneumovax-23
• Szczepienie podstawowe- 1 dawka
• Dawka przypominająca najwcześniej
po 5 latach, nie zaleca się więcej niż
jednej dawki przypominającej
Bordetella pertussis
Krztusiec
• Bardzo wysoka zakaźność
• Ostre zapalenie krtani i oskrzeli
• Najczęstszym objawem jest suchy,
napadowy, męczący kaszel mogący
prowadzić do wymiotów, pojawiający
się po kilkudniowym okresie
kataralnym
Powikłania krztuśca
• Zapalenia płuc
• Odma opłucnowa
• Przepukliny pachwinowe
• Omdlenia, drgawki, encefalopatia
• Nietrzymanie moczu
• Zaburzenia snu
Przyczyny przewlekłego kaszlu
u dorosłych
• Nadwrażliwość oskrzeli po zakażeniu
wirusowym
• POChP, astma, przewlekłe zapalenie oskrzeli
• Nowotwory płuc
• Ściekanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
• Refluks żołądkowo-przełykowy
• Leki
• Krztusiec (ok. 25% pacjentów z kaszlem
>1tyg)
• Brak trwałej odporności po
przechorowaniu i szczepieniu (do 5
lat)
• Zaraźliwość do 3 tygodnii
Szczepionka dTpa
• Zarejestrowana od 4rż.
• Minimalny odstęp od T, Td minimum
5 lat (zalecane 10 lat)
• Adacel, Boostrix
Wirusowe zapalenie wątroby
Wirusy hepatotropowe
• HAV
• HBV
• HCV
• HDV
• HEV
Drogi zakażenia: krwiopochodna, pokarmowa,
horyzontalna, wertykalna, płciowa
Wskazania do szczepień pWZW
A
• Podróżujący do krajów o średniej i
wysokiej endemiczności
• Pracujący przy produkcji i dystrybucji
żywności
• Pracownicy służb miejskich
• Osoby z przewlekłymi chorobami wątroby
• Chorzy na hemofilię
• Pracownicy ochrony zdrowia i
laboratoriów, pracownicy opieki
społecznej
Szczepionka
• Havrix Adult, Havrix Junior
• Avaxim
• Vaqta
• Schemat szczepień 0- 6- 12 (18
Vaqta) miesięcy
• Dawki przypominające zalecane są
tylko u osób z zaburzeniami
odporności
Szczepienia obowiązkowe
pWZWB
• Osoby wykonujące zawody medyczne,
uczniowie i studenci szkół medycznych
• Osoby z bliskiego otoczenia chorych i
nosicieli HBV
• Chorzy dializowani
• Chorzy z przewlekłymi chorobami wątroby
• Dzieci z niedoborami odporności
• Zakażeni HIV
• Pacjenci przygotowywani do zabiegów
operacyjnych wykonywanych na krążeniu
pozaustrojowym
Szczepienia zalecane pWZW
B
• Przewlekle chorzy
• Przed zabiegami operacyjnymi
• Dzieci i młodzież wcześniej nie
szczepieni
• Osoby dorosłe, szczególnie >65rż.
• Osoby narażone na zakażenia
Szczepionki
• Schemat standardowy 0- 1- 6
miesięcy
• Schemat przyspieszony 0- 7- 21 dni-
12miesięcy (Engerix B)
• Engerix B
• Euvax B
• HBVaxPro
• Hepavax Gene TF
Szczepionka skojarzona
przeciwko WZW A i B
• Twinrix Adult
• Twinrix Junior
• Schemat 0- 1- 6 miesięcy