Narażenie na zatrucie
Narażenie na zatrucie
metalami ciężkimi w
metalami ciężkimi w
Polsce
Polsce
Anna Dokupil
Anna Dokupil
Aleksandra Glińska
Aleksandra Glińska
Natalia Jamroż
Natalia Jamroż
Beata Kutek
Beata Kutek
Iwona Wieczorek
Iwona Wieczorek
Gr. 2a
Gr. 2a
Metale ciężkie:
Metale ciężkie:
Do metali ciężkich zaliczamy:
Do metali ciężkich zaliczamy:
-
As (arsen)
As (arsen)
-
Cu (miedź)
Cu (miedź)
-
Cr (chrom)
Cr (chrom)
-
Co (kobalt)
Co (kobalt)
-
Cd (kadm)
Cd (kadm)
-
Fe (żelazo)
Fe (żelazo)
-
Zn (cynk)
Zn (cynk)
-
Sn (cyna)
Sn (cyna)
-
Pb (ołów)
Pb (ołów)
-
Hg (rtęć)
Hg (rtęć)
-
Mn (mangan)
Mn (mangan)
-
Mo (molibden)
Mo (molibden)
-
Ni (nikiel)
Ni (nikiel)
-V (wanad)
-W (wolfram)
Źródła metali ciężkich:
Źródła metali ciężkich:
-
Naturalne
Naturalne
:
:
~
~
erupcje wulkaniczne, pyły kosmiczne, pyły z pożarów
erupcje wulkaniczne, pyły kosmiczne, pyły z pożarów
lasów
lasów
-
Antropogeniczne
Antropogeniczne
:
:
~
~
przemysł, zwłaszcza metalurgiczny (huty, odlewnie,
przemysł, zwłaszcza metalurgiczny (huty, odlewnie,
galwanizernie itp.),
galwanizernie itp.),
~ motoryzacja i transport(spaliny,resztki
~ motoryzacja i transport(spaliny,resztki
sprzęgieł,opon,łożysk),
sprzęgieł,opon,łożysk),
~ spalanie węgla (elektrownie, kotłownie, paleniska
~ spalanie węgla (elektrownie, kotłownie, paleniska
domowe),
domowe),
~ stosowanie w ogrodnictwie i rolnictwie osadów
~ stosowanie w ogrodnictwie i rolnictwie osadów
ściekowych, niektórych nawozów mineralnych i
ściekowych, niektórych nawozów mineralnych i
preparatów ochrony roślin,
preparatów ochrony roślin,
~ niewłaściwe składowanie odpadów
~ niewłaściwe składowanie odpadów
.
.
Skażenie
Skażenie
Powietrza:
Powietrza:
- huty, fabryki, zakłady przemysłowe,
- huty, fabryki, zakłady przemysłowe,
paleniska domowe
paleniska domowe
-
największe stężenia pyłów występują
największe stężenia pyłów występują
w województwie śląskim,
w województwie śląskim,
małopolskim
małopolskim
-
Z powietrza pyły wraz z deszczami
Z powietrza pyły wraz z deszczami
dostają się do gleby, rzek i zbiorników
dostają się do gleby, rzek i zbiorników
wodnych
wodnych
Skażenie:
Skażenie:
-
gleby: dostają się do niej
gleby: dostają się do niej
bezpośrednio z powietrza a
bezpośrednio z powietrza a
także w wyniku składowania
także w wyniku składowania
odpadów, kopalń, przemysłu
odpadów, kopalń, przemysłu
hutniczego i transportu
hutniczego i transportu
-
Mają długie okresy półtrwania
Mają długie okresy półtrwania
dlatego kumulują się w glebie
dlatego kumulują się w glebie
Skażenie:
Skażenie:
Wód:
Wód:
-
Komunalne
Komunalne
-
Przemysłowe
Przemysłowe
Skażenie żywności
Skażenie żywności
-
-
Szczególnie narażone na zakażenie toksycznymi
Szczególnie narażone na zakażenie toksycznymi
metalami są warzywa takie, jak: marchew, buraki,
metalami są warzywa takie, jak: marchew, buraki,
seler, sałata zielona, pietruszka.Metale ciężkie mogą
seler, sałata zielona, pietruszka.Metale ciężkie mogą
odkładać się w liściach,owocach,korzeniach,nie
odkładać się w liściach,owocach,korzeniach,nie
wpływając na fizjologię roślin,stanowiąc natomiast
wpływając na fizjologię roślin,stanowiąc natomiast
zagrożenie dla ludzi i zwierząt.
zagrożenie dla ludzi i zwierząt.
-
Szczególnie zanieczyszczone są uprawy z własnych
Szczególnie zanieczyszczone są uprawy z własnych
ogródków położonych przy ruchliwych arteriach lub
ogródków położonych przy ruchliwych arteriach lub
w aglomeracjach (np. katowickiej)
w aglomeracjach (np. katowickiej)
-
Sporo metali ciężkich zbiera się w nasionach zbóż,
Sporo metali ciężkich zbiera się w nasionach zbóż,
zwłaszcza uprawianych na terenach narażonych na
zwłaszcza uprawianych na terenach narażonych na
skażenia przemysłowe.Owoce są najmniej skażoną
skażenia przemysłowe.Owoce są najmniej skażoną
grupą.
grupą.
Kto jest narażony?
Kto jest narażony?
Wszyscy w pewnym stopniu
Wszyscy w pewnym stopniu
Szczególnie:
Szczególnie:
górnicy, pracownicy hut –
górnicy, pracownicy hut –
szczególnie cynku i ołowiu, osoby
szczególnie cynku i ołowiu, osoby
obsługujące rtęciowe aparaty
obsługujące rtęciowe aparaty
pomiarowe
pomiarowe
-
Pracownicy przemysłu chemicznego,
Pracownicy przemysłu chemicznego,
farmaceutycznego,elektrotechnicznego
farmaceutycznego,elektrotechnicznego
-
Mieszkańcy terenów w których
Mieszkańcy terenów w których
zawartość metali ciężkich w
zawartość metali ciężkich w
środowisku jest wysoka
środowisku jest wysoka
Toxyczność ostra
Toxyczność ostra
Toksyczność
ostra
–
oznacza
Toksyczność
ostra
–
oznacza
działanie
toksyczne
po
działanie
toksyczne
po
jednorazowym
podaniu
danej
jednorazowym
podaniu
danej
substancji.
Dawka,
która
substancji.
Dawka,
która
powoduje
śmierć
½
grupy
powoduje
śmierć
½
grupy
badanych zwierząt wyrażona jest
badanych zwierząt wyrażona jest
w mg/kg masy ciała i nazwana
w mg/kg masy ciała i nazwana
LD
LD
50
50
.
.
ADI – dopuszczalne dzienne spożycie
ADI – dopuszczalne dzienne spożycie
dla
człowieka
danej
substancji
dla
człowieka
danej
substancji
toksycznej, wyrażone w mg/kg masy
toksycznej, wyrażone w mg/kg masy
ciała,
obejmuje
ogólną
ilość
ciała,
obejmuje
ogólną
ilość
pierwiastka lub związku która może
pierwiastka lub związku która może
wnikać do ustroju z pożywieniem i ze
wnikać do ustroju z pożywieniem i ze
wszystkich innych źródeł, bez szkody
wszystkich innych źródeł, bez szkody
dla zdrowia. ADI wynosi PTWI/7.
dla zdrowia. ADI wynosi PTWI/7.
PTWI
–
tymczasowe
dopuszczalne
PTWI
–
tymczasowe
dopuszczalne
tygodniowe
pobranie
danego
tygodniowe
pobranie
danego
pierwiastka lub związku toksycznego
pierwiastka lub związku toksycznego
ze wszystkich źródeł, bez szkody dla
ze wszystkich źródeł, bez szkody dla
zdrowia.
zdrowia.
Pb-0,025 mg/kg m.c.
Pb-0,025 mg/kg m.c.
Cd
Cd
-
-
0,007 mg/kg m.c.
0,007 mg/kg m.c.
Hg
Hg
-
-
0,005
0,005
mg/kgm.c
mg/kgm.c
As
As
-
-
0,025 mg/kg m.c.
0,025 mg/kg m.c.
Zawartość metali ciężkich w
środowisku jest dość
zróżnicowana, a działanie ich
zależy od dawki pobranej,
rodzaju pierwiastka, postaci
chemicznej w jakiej występują
oraz nawet od stanu odżywienia
organizmu .
Magnez ratunkiem...
Magnez ratunkiem...
W przypadku braku magnezu w diecie i
W przypadku braku magnezu w diecie i
równoczesnego ‘spożycia’ ołowiu czy tez
równoczesnego ‘spożycia’ ołowiu czy tez
kadmu ustrój dopuszcza toxyczne metale
kadmu ustrój dopuszcza toxyczne metale
ciężkie do metabolizmu zamiast
ciężkie do metabolizmu zamiast
życiodajnego magnezu.Stanowi to duże
życiodajnego magnezu.Stanowi to duże
zagrożenie dla błon komórek nerwowych.
zagrożenie dla błon komórek nerwowych.
Metabolizm z udziałem metali ciężkich
Metabolizm z udziałem metali ciężkich
objawia się
objawia się
:
:
nadmierną pobudliwością,
nadmierną pobudliwością,
zaburzeniami pamięci, brakiem
zaburzeniami pamięci, brakiem
koncentracji, a nawet porażeniami układu
koncentracji, a nawet porażeniami układu
nerwowego.
nerwowego.
Narządami wyjątkowo narażonymi na zatrucie są:
Narządami wyjątkowo narażonymi na zatrucie są:
mózg, nerki, wątroba, szpik kostny. Objawami zatrucia
mózg, nerki, wątroba, szpik kostny. Objawami zatrucia
są
najczęściej
zaburzenia
układów:
krążenia,
są
najczęściej
zaburzenia
układów:
krążenia,
oddechowego i nerwowego. Szczególnie niebezpieczne
oddechowego i nerwowego. Szczególnie niebezpieczne
jest rakotwórcze działanie metali ciężkich. Według
jest rakotwórcze działanie metali ciężkich. Według
Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) około 80%
Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) około 80%
metali ciężkich przenika do organizmu człowieka drogą
metali ciężkich przenika do organizmu człowieka drogą
pokarmową, a 20% drogą oddechową. Mimo dużych
pokarmową, a 20% drogą oddechową. Mimo dużych
możliwości adaptacji, organizmy żywe tylko do
możliwości adaptacji, organizmy żywe tylko do
pewnych dawek nie reagują ujemnie na działanie
pewnych dawek nie reagują ujemnie na działanie
szkodliwych czynników jakimi są metale ciężkie. Po
szkodliwych czynników jakimi są metale ciężkie. Po
przekroczeniu trudnych do określenia granic następuje
przekroczeniu trudnych do określenia granic następuje
zakłócenie procesów życiowych. Trzeba pamiętać, że
zakłócenie procesów życiowych. Trzeba pamiętać, że
każda ilość takich metali jak ołów, kadm czy rtęć jest
każda ilość takich metali jak ołów, kadm czy rtęć jest
szkodliwa dla zdrowia ze względu na kumulowanie się
szkodliwa dla zdrowia ze względu na kumulowanie się
ich
w
organizmie
ich
w
organizmie
.
.
DZIĘKUJEMY ZA
DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ!!!!!!!!!
UWAGĘ!!!!!!!!!