Edukacja pacjenta z

Edukacja pacjenta z

kolostomią.

kolostomią.

Anna Reroń
Pielęgniarstwo II Rok
Wydział Nauk o Zdrowiu
Pomorski Uniwersytet Medyczny

Stomia

Stomia



„Nie jest chorobą, ale wytworzonym
chirurgicznie połączeniem światła jelita z
powierzchnią ciała”



Nazywana jest również sztucznym odbytem
lub odbytem brzusznym.



Może występować na jelicie cienkim
(ileostomia) oraz jelicie grubym (kolostomia)



Przez nią odbywa się wydalenie treści
jelitowej, które nie zależy od naszej woli,
ponieważ u wylotu stomii brak jest mięsni
odpowiadających za regulację tego procesu.

Kolostomia

Kolostomia



Wykonana jest na jelicie grubym



Może nastąpić niewielka utrata funkcji
jelita, w przypadku właściwego
umiejscowienia oraz pielęgnacji



Stolec jest wydalany 1 -2 w ciągu doby,
ma prawidłowa konsystencję



Wypróżnianie może być kontrolowane

Wskazania do wykonania

Wskazania do wykonania

kolostomii

kolostomii



Nowotwór jelita grubego



Niedrożność jelita grubego – najczęściej
spowodowana nowotworem



Nieswoiste zapalenia jelit – choroba
Leśniowskiego – Crohna, wrzodziejące
zapalenie jelita grubego



Skutki urazów okrężnicy lub odbytnicy



Rozlane kałowe zapalenie otrzewnej,
wynikające z uszkodzenia jelita grubego



Martwica ściany jelita

Zdrowy styl życia

Zdrowy styl życia



Utrzymuj prawidłową masę ciała



Nie pal tytoniu



Unikaj alkoholu lub spożywaj go w
niewielkich ilościach



Bądź aktywny fizycznie



Dbaj o odpowiednią dietę



Ogranicz spożycie soli



Staraj się jeść potrawy smażone, grillowane
lub wędzone jedynie okazjonalnie



Ogranicz spożycie tłustych produktów
pochodzenia zwierzęcego



Nie spożywaj źle przechowywanej żywności



Ustal stałe pory odpoczynku i snu

Praca zawodowa

Praca zawodowa



U osób ze stomią możliwy jest powrót do
aktywności zawodowej



Unikaj dźwigania oraz częstego pochylania
się



Niewskazana jest praca wymagająca
bardzo dużego wysiłku

Współżycie

Współżycie



Opowiedz ważnym dla Ciebie osobom o
swoich uczuciach



Dziel się z partnerem swoimi
przemyśleniami i potrzebami



Nie obawiaj się spania w jednym łóżku.
Ustalcie z partnerem wygodną pozycję w
czasie snu.



Pozwól partnerowi na dotykanie i
przytulanie.



Pokażcie sobie nawzajem, ze doceniacie
ciepły i pełen miłości związek



Otwarcie mówcie o swoich problemach i
próbujcie je rozwiązać



Bądź cierpliwy. Po odpoczynku, wygojeniu,
przeminięciu uczucia żalu, popęd płciowy
wróci.



Żartowanie o intymnych sprawach,
chociaż trudne, może uczynić Wasz
związek łatwiejszym.



Jeżeli poznałeś kogoś, z kim chciałbyś
dzielić życie intymne, sam zdecyduj kiedy i
ile powiesz mu o operacji.



Najlepiej jest powiedzieć o tym przed
pierwszym zbliżeniem, ponieważ łatwiej
będzie Wam się zrelaksować



Daj partnerowi czas na zaakceptowanie
tego faktu



Wyraź wdzięczność za zaakceptowanie
stomii w taki sam sposób jak dziękujesz za
inne miłe rzeczy



Przed stosunkiem, warto jest opróżnić
woreczek stomijny. Wzmocni to
bezpieczeństwo i wygodę.



Możecie przykryć worek stomijny tak, aby
nie przylegał do skóry. Zakrycia mogą być
wykonane z wielu materiałów i w różnych
fasonach.



Przygotujcie się jak zwykle. Romantyczny
nastrój, muzyka, cokolwiek lubicie.



Pamiętaj ze stosunek płciowy nie zagraża
stomii. Jeżeli woreczek został odpowiednio
założony, to niezależnie od wybranej pozycji
nie powinien się oderwać.



Pozwól partnerowi na dotykanie woreczka,
jeżeli ma na to ochotę. Nie zmuszaj go do
niczego. Nie odbieraj obaw partnera jako
odrzucenia.

Kobiety

Kobiety



Jeżeli w czasie zabiegu operacyjnego usunięto
Ci odbytnicę, to podczas stosunku możesz
odczuwać odmienne wrażenia niż dotychczas.



Może to być ból, wrażliwość pochwy, suchość
lub upławy przez parę miesięcy.



Nie czuj zakłopotania czy niepokoju.



Możesz zapobiegać tym objawom stosując
wodny środek nawilżający, zmienić pozycję
podczas stosunku.



Jeżeli poprawa nie następuje, skonsultuj się z
lekarzem.

Mężczyźni

Mężczyźni



U niektórych mężczyzn może dojść do
problemów ze wzwodem. Jeżeli do niego nie
dochodzi lub nie możesz go utrzymać,
skonsultuj się ze swoim chirurgiem.



Twój chirurg będzie w stanie zaproponować Ci
szereg rozwiązań jak np. tabletki, zastrzyki czy
implanty



Usunięcie odbytu może stanowić problem, który
będzie wymagał wielu dostosowań.



Stosunek przez stomię może być niebezpieczny,
ponieważ może dochodzić do zakażenia
chorobami przenoszonymi droga płciową

Ciąża

Ciąża



Jeżeli myślisz o dziecku, koniecznie poradź się
lekarza, ginekologa lub pielęgniarki stomijnej



Zwykle nie ma przeciwwskazań do urodzenia dziecka.



Zaleca się odczekanie przed zajściem w ciąże do 1- 2
lat po zabiegu operacyjnym, aby wszystkie skutki
pooperacyjne minęły bezpowrotnie



Stomia nie zapobiega normalnym etapom ciąży.



Może nieco obrzęknąć i nieco wystawać w połowie
ciąży, lecz powróci do swoich rozmiarów po porodzie.



Wpływ środków antykoncepcyjnych może być różny,
dlatego zasady ich stosowania należy omówić ze
swoim chirurgiem, ginekologiem i pielęgniarką
stomijną

Dieta

Dieta



Przebycie operacji z wyłonieniem stomii nie
jest wskazaniem do stosowania specjalnej
diety.



Wybierając odpowiednia żywność, możesz
wyregulować ilość oraz konsystencję
wypróżnień.



Przestrzegając wskazówek dietetycznych
unikniesz wielu dolegliwości jak: wzdęcia,
nudności, biegunki, zaparcia, ból brzucha itp..



Wraz z dietetykiem oraz lekarzem, ustal dietę,
która będzie dla Ciebie odpowiednia.



Spożywaj świeże jedzenie



Jedz o regularnych porach dnia



Jedz powoli, dokładnie przeżuwaj pokarm.



Unikaj produktów, które wzmagają
fermentację i produkcję gazów jak np.
fasola, groch, kapusta, kalafior

Kilka zasad aby uniknąć

Kilka zasad aby uniknąć

nieprzyjemnych dolegliwości.

nieprzyjemnych dolegliwości.



Wprowadzaj do jadłospisu nowe produkty i
potrawy, pojedynczo i w niewielkich
ilościach



Obserwuj jak reaguje na nie przewód
pokarmowy



Jeżeli wystąpi nietolerancja na dany
produkt, możesz powtórzyć próbę po kilku
dniach, zanim wyeliminujesz go z diety.



Możesz prowadzić notatki na temat
tolerancji poszczególnych produktów i
potraw oraz ilości wypróżnień.

W okresie rekonwalescencji

W okresie rekonwalescencji

– klika tygodni po zabiegu

– klika tygodni po zabiegu



Spożywaj minimum 3 posiłki dziennie, o

regularnych porach i w równych odstępach czasu



Wypijaj około 2 litrów dziennie



Staraj się aby dieta była urozmaicona i bogata w

witaminy i składniki mineralne



Unikaj pokarmów które nasilają perystaltykę jelit



Ogranicz spożycie tłuszczów i słodyczy



Unikaj potraw smażonych, pieczonych i

duszonych



Jedz gotowane potrawy, możesz podprawić

zawiesiną mąki, wody czy mleka



Dbaj o to aby posiłku były zawsze świeże, bez

konserwantów i sztucznych barwników



Jedz powoli i dokładnie przeżuwaj pokarm

Szczególnie unikaj!

Szczególnie unikaj!



Alkoholu ( zwłaszcza piwa) - możesz go pić w
niewielkich ilościach



Napojów gazowanych



Nadmiernej ilości warzyw i owoców, które mogą
wywoływać gazy



Tłustego jedzenia



Dużej ilości słodyczy ( zwłaszcza czekolady,
cukierków i ciast)



nadmiernej ilości jaj



Ostrych przypraw



Potraw smażonych, pieczonych i duszonych



Potraw, które wzmagają perystaltykę jelit

Produkty szczególnie

Produkty szczególnie

zalecane

zalecane



Zmniejszają ilość wytwarzanych w jelitach
gazów, likwidują przykry zapach oraz
korzystnie wpływają na formowanie stolca



Jogurt



Kefir



Maślanka

Przykładowa dieta

Przykładowa dieta



I śniadanie: 2 średnie kromki chleba
pszennego, łyżeczka margaryny/masła,4
plasterki szynki delikatesowej z kurczaka,
średni pomidor obrany ze skórki i bez
plasterek, szklanka herbaty – słaby napar bez
cukru



II śniadanie: kromka chleba pszennego ,
łyżeczka margaryny/masła, plasterek serka z
sera twarogowego chudego z posiekana natką
pietruszki (5g) i łyżką jogurtu naturalnego
-2% tłuszczu, szklanka herbaty zielonej bez
cukru średni grejpfrut bez błonek ( miąższ)



Obiad: średni talerz krupnika z kaszy
krakowskiej zabielany mlekiem ( 2% tłuszczu), 3
średnie ziemniaki, 120g pieczeni cielęcej
duszonej bez dodatku tłuszczu, 100g surówki z
marchewki doprawionej 1,5 łyżeczki jogurtu
naturalnego (2 % tłuszczu) i niewielką ilością
cukru, szklanka świeżo wyciśniętego soku z
buraka



Podwieczorek: 1 niepełna salaterka budyniu
śmietankowego z mleka (2% tłuszczu), szklanka
wody mineralnej niegazowanej



Kolacja: jedna bułka kajzerka, 300g papryki
duszonej nadziewanej warzywami bez dodatku
tłuszczu, pół opakowania kefiru (2% tłuszczu)a

Gazy w przewodzie

Gazy w przewodzie

pokarmowym

pokarmowym



Pamiętaj że w przewodzie pokarmowym
człowieka, zawsze występuje pewna ilość
gazów.



Ich źródłem jest połykanie powietrza oraz
fermentacja bakteryjna, która zachodzi w
jelicie grubym.

Nadmiar gazów, może być

Nadmiar gazów, może być

spowodowany

spowodowany



Zbyt szybkim jedzeniem i niedokładnym
przeżuwaniem pokarmu



Prowadzeniem rozmów w trakcie jedzenia



Spożyciem niektórych produktów roślinnych,
jak np.: fasola, kapusta, brukselka oraz po
spożyciu dużych ilości białka



Zaburzeniem flory bakteryjnej z powodu
zastosowania antybiotykoterapii, innych leków
np. preparat żelaza, preparaty ziołowe



Niewłaściwą dietą – tłuste posiłki, słodycze

Jak radzić sobie w przypadku

Jak radzić sobie w przypadku

głośnego odchodzenia gazów oraz

głośnego odchodzenia gazów oraz

z nieprzyjemnym zapachem

z nieprzyjemnym zapachem



Można stosować specjalne woreczki
zaopatrzone w filtr węglowy oraz różne
środki likwidujące przykry zapach



Można włożyć do stomii ok. 20 –
centymetrowy pasek gazy natłuszczony
wazeliną – 10 cm. Znajduje się w stomii,
10 cm. W worku stomijnym.



Woreczki z papierowymi filtrami które
tłumią odgłos odchodzenia gazów



Poświęć dostateczną ilość czasu na posiłki



Spożywaj posiłki o regularnych porach
praz dokładnie przeżuwaj jedzenie

Produkty, które pomagają

Produkty, które pomagają

zlikwidować przykry zapach

zlikwidować przykry zapach



Sałata



pietruszka



Żurawina oraz sok żurawinowy



Jogurt



Okresowe stosowanie probiotyków

Biegunka

Biegunka



Rozpoznajemy, gdy w ciągu doby
występują więcej niż 3 wypróżnienia



Zmienia się konsystencja stolca ze stałej
na płynna, wodnista lub papkowatą



Może być objawem zakażenia (często
towarzyszy gorączka) lub wynikiem
spożycia jakiejś potrawy.



Gdy objawy nasilają się lub biegunka nie
ustępuje - skonsultuj się z lekarzem



Następstwem biegunki może być
podrażnioniona skóra wokół stomii.
Zwróć szczególną uwagę na jej
pielęgnację.

Biegunka – co robić?

Biegunka – co robić?



Spożywaj dużą ilość płynów. 2,3 – 3 litry w
ciągu 8 – 12 godzin– napar z
mięty/rumianku/czarnych jagód.



Ogranicz ilość spożywanych pokarmów na
1-2 dni, zwłaszcza owoców, warzyw, soków,
pieczywa razowego, kasz gruboziarnistych
oraz unikaj pikantnych potraw, napojów
gazowanych oraz dosalania potraw

Biegunka – co robić?

Biegunka – co robić?



Możesz zastosować węgiel aktywowany,
który jest dostępny bez recepty – cztery
razy dziennie po 3 -4 tabletki



Możesz również zastosować Loperamid –
początkowo 2 tabletki po każdy, płynnym
stolcu, następnie 1 tabletka. Maksymalnie
8 tabletek dziennie.



Jeżeli biegunka nie ustępuje zgłoś się do
lekarza



Przemywaj podrażnioną skórę, smaruj
kremem przyspieszającym gojenie.

Zaparcia

Zaparcia



Rozpoznajemy, gdy stolec oddawany jest
rzadziej niż 3 razy w tygodniu albo
zmienia się jego konsystencja – jest
twardy, zbity lub wypróżnianie sprawia
ból.



Mogą mieć związek z nieprawidłową dietą
– zaleganie stolca w jelitach



Często powodują wzdęcia z często
towarzyszącym bólem brzucha.

Zaparcia – co robić?

Zaparcia – co robić?



Unikaj silnych środków
przeczyszczających!



Możesz zastosować ziołowe środki
przeczyszczające jak np. herbatki,
granulaty czy bogatoresztkowe preparaty
przeczyszczające.



Pamiętaj, ze zaparciom przeciwdziała
odpowiedni, aktywny, tryb życia oraz
właściwa dieta.

Jeżeli zaparcia wracają –

Jeżeli zaparcia wracają –

zmodyfikuj dietę

zmodyfikuj dietę



Spożywaj produkty bogatoresztkowe,
chleby z grubo mielonej mąki, płatki
owsiane, otręby



Spożywaj więcej suszonych owoców,
świeżych warzyw i soków



Pij więcej, zwłaszcza wód mineralnych



Spożywaj produkty mleczne takie jak
maślanka czy kefir



Możesz pić kawę, grubo mielone siemię
lniane, bulion



Jedz łuskany ryż



Stosuj przyprawy



Unikaj produktów, które są wolno
trawione: szparagów, fasoli, grochu,
orzechów, grzybów



Ogranicz ilość spożywanych słodyczy

Aktywność fizyczna

Aktywność fizyczna



Możesz uprawiać niemal wszystkie sporty,
włącznie z pływaniem.



Unikaj sportów które mogą narazić na
zranienie stomii, takich jak karate czy
judo.

Podróż

Podróż



Zawsze noś w bagażu podręcznym zestaw
do irygacji, mankiety i sprzęt.



Nie zapomnij wieszaka lub
samoprzylepnego haczyka, na którym
powiesisz pojemnik z wodą.



Bezpieczne jest stosowanie wyłącznie
wody pitnej.

Pielęgnacja stomii

Pielęgnacja stomii



Do mycia stomii oraz jej okolic używaj
łagodnego mydła, najlepiej o pH 5,5.



Pamiętaj ze dotykanie stomii nie boli,
ponieważ jelita nie posiadają włókien
czuciowych.



Stosowanie maści oraz kremów w okolicy
stomii jest nie wskazane, ponieważ
zmniejsza to właściwości przylepne worków.



Systematycznie usuwaj włosy wokół stomii.
Najlepiej używaj do tego celu
jednorazowych maszynek. Pamiętaj żeby
skóra podczas golenia była wilgotna.



Jeżeli wystąpi rumień lub nadżerki
zabezpiecz skórę przed kontaktem z
treścią jelitową – pokryj ją specjalnym
kremem łagodzącym lub preparatem
specjalnie do tego przygotowanym.



Jeżeli w pierwszym okresie, do czasu
wygojenia stomii, występują zgłębienia
pomiędzy stomią a skórą, wypełnij je
pastą, izolując od treści jelitowej

Problemy skórne okolicy

Problemy skórne okolicy

stomii

stomii



Zmiany skórne mogą pojawić się w
krótkim czasie po operacji lub dopiero
kilka lat po wyłonieniu stomii. Są one
najczęstszym typem powikłań i występują
u wielu pacjentów ze stomią



Maceracja- skóra wokół stomii bieleje i
marszczy się w skutek nadmiaru wilgoci.
Prawdopodobną przyczyną jest przylepiec,
który uniemożliwia lub ogranicza
parowanie wilgoci. Należy delikatnie
osuszyć skórę przed założeniem przylepca.



Odparzenia- podrażniony obszar skóry wokół

stomii ma rozmiar przylepca. Skóra jest

podrażniona,

piecze,

występuje

świąd.

Prawdopodobne przyczyny to otarcie, niewłaściwa

technika usuwania przylepca lub zbyt energiczne

oczyszczanie skóry. Należy zastosować filtrów

ochronnych lub zmienić stosowany sprzęt na inny.



Uszkodzenia mechaniczne(rumień)- otarcia

odpowiadające wymiarom przylepca, na początku

zaczerwienienie,

później

otarcie

naskórka.

Prawdopodobne

przyczyny

to

niewłaściwa

technika usuwania przylepca lub zbyt energiczne

osuszanie skóry. Należy zmniejszyć ryzyko otarcia

skóry przez stosowanie filtrów ochronnych lub

zmienić stosowany sprzęt na inny.



Otarcia- otwór w płytce jest większy od średnicy
stomii, co powoduje uszkodzenie skóry. Skóra jest
zaczerwieniona i pozbawiona naskórka. Często
występują również inne zmiany skórne.
Prawdopodobne przyczyny to pęknięcie przylepca,
zbyt silny przylepiec, zbyt energiczne
oczyszczanie skóry, problemy techniczne ze
sprzętem. Należy ostrożnie zmieniać worek,
rzadziej zmieniać przylepiec.



Zakażenie grzybicze, drożdżakowe i
bakteryjne- małe krosty i czerwone punkty wokół
stomii. Prawdopodobne przyczyny to wyciek,
otarcia, uszkodzenie chemiczne, niedostateczna
higiena. Należy stosować środki grzybo- i
bakteriobójcze oraz przylepce , które zmniejszają
ryzyko infekcji i tempo namnażania się bakterii.

Proces pielęgnacji

Proces pielęgnacji



Jeżeli stosujesz worek z możliwością
opróżnienia, upewnij się że jest pusty.



Możesz posmarować skórę wilgotnym
wacikiem, aby ułatwić odklejenie płytki.



ostrożnie odklej worek stomijny-
zaczynając od góry, należy ciągnąć płytkę
do dołu przytrzymując jednocześnie



Następnie skórę wokół stomii obmyj ciepłą
wodą oraz łagodnym mydłem.



Wytnij pasujący do stomii otwór w płytce



usuń folię lub papier z worka stomijnego
lub płytki przed przyklejeniem



Dokładnie osusz skórę, nie używaj do tego
celu benzyny, spirytusu ani też jodyny.



Możesz ją zdezynfekować środkiem
antyseptycznym na bazie wody

Irygacje

Irygacje



„Polega na płukaniu jelita grubego wodą, w
celu oczyszczenia go ze stolca i gazów.”



Umożliwią Ci one kontrolę nad
wypróżnianiem



Skonsultuj się z lekarzem, czy możesz
wykonywać irygacje



Procedurę przeprowadzaj zgodnie z
instrukcją, po przećwiczeniu jej z
pielęgniarką stomijną.



Do irygacji służy sprzęt, który możesz nabyć
w sklepach ze sprzętem stomijnym.



Wykonuj je co 1 -2 dni



Polega na bardzo wolnym wporwadzeniu przez
otwór stomijny ok. 600 – 1000 ml. Letniej
wody ( temp. Około 30C)



Jeżeli chcesz przyspieszyć opróżnianie jelita,
wypij szklankę wody lub wykonaj delikatny
masaż brzucha.



Aby zapobiec wysychaniu kolostomii, po
nałożeniu płytki samoprzylepnej zaleca się
pozostawienie lejka w otworze stomii przez
kilka minut. Można również przycisnąć otwór
stomii palcami przez kilka minut, aby
uniemożliwić jej wysychanie. Może to ułatwić
opróżnianie i wydalenie stolca.



Jeżeli to konieczne, można
opróżnić mankiet dopiero po
irygacji stomii (płukaniu jelita).
Zamiast wyrzucać mankiet do
muszli klozetowej, złóż mankiet do
irygacji i zamknij dwoma
zapinkami. Po wydaleniu stolca
można opróżnić mankiet do muszli
klozetowej.

Zalety irygacji

Zalety irygacji



Irygacja wykonywana codziennie o stałej porze, np.
po śniadaniu, stwarza szansę na wytworzenie
odruchu regularnego wydalania treści kałowej, co po
pewnym czasie doprowadzić może do samoistnego
opróżniania się jelita, o określonej godzinie.



Po prawidłowo wykonanej irygacji założony receptor
kałowy zostaje czysty przez 24-48 godz.



Zmniejsza ilość zużywanego sprzętu stomijnego.



Zmniejsza ilość wydalanych w ciągu doby gazów.



Poprawia apetyt, oraz pozwala na rozszerzenie i
urozmaicenie diety



Zapobiega powstawaniu powikłań.



Pozwala na pełny powrót do normalnego życia.

Kilka porad dotyczących

Kilka porad dotyczących

irygacji

irygacji



Stosuj irygacje w regularnych odstępach czasu.



Przeprowadzaj irygację w spokojnej atmosferze.



Nie poddawaj się. Jeżeli się nie uda, spróbuj
ponownie następnego dnia.



Nie wlewaj więcej wody niż to konieczne.



Nie stosuj irygacji podczas choroby (np. biegunki).
Możesz wznowić irygację, gdy wyzdrowiejesz.



Dla wygody i higieny zabiegu odsuń i zepnij
ubranie z dala od stomii.



Aby osłonić spodnie, włóż ręcznik za pasek.



Powieś zbiornik na wodę na wysokości ramienia
lub wyżej.

Konieczne akcesoria

Konieczne akcesoria



Pojemnik na wodę



Rurka



Zacisk (pokrętło) regulacji przepływu



Lejek



Mankiet irygacyjny i zapinki



Worek na odpady, suche chusteczki,
woda i
ewentualnie inne niezbędne akcesoria

Ważne jest abyś przed rozpoczęciem

irygacji zgromadził wszystkie niezbędne
przedmioty

Irygacja krok po kroku

Irygacja krok po kroku



Najpierw podłącz zbiornik na wodę do rurki z
zaciskiem (pokrętłem) regulacji przepływu oraz
lejka.



Napełnij pojemnik letnią wodą (temp. 37°).
Pielęgniarka stomijna poinformuje, jaką ilością
wody należy przepłukiwać jelito grube.



Zdejmij worek stomijny i przemyj skórę.



Aby uzyskać odpowiednie ciśnienie wody,
umieść pojemnik z wodą na wysokości ramienia
(lub wyżej). Przed rozpoczęciem irygacji usuń
powietrze: otwórz zacisk (pokrętło) regulacji
przepływu, aby woda napłynęła do rurki, i
jednocześnie delikatnie uderzaj palcem w rurkę.



Podłącz mankiet



Umieść koniec mankietu irygacyjnego w
muszli klozetowej. Ostrożnie włóż lejek do
stomii przez otwór w mankiecie.



Zwilżenie wodą lub kremem może ułatwić
wprowadzanie lejka.



Jedną ręką mocno przytrzymaj lejek.
Otwórz zacisk, aby woda zaczęła spływać z
właściwą szybkością. Gdy do jelita naleje
się odpowiednia ilość wody, zamknij
zacisk.



Wyjmij lejek. Spowoduje to wylanie do mankietu
pewnej ilości wody i mas kałowych.



Aby zapewnić swobodę ruchów, zwiń mankiet w
górę i podłącz w górnej części zapinkami
znajdującymi się w zestawie. Zwykle w ciągu 20-
30 minut nastąpi opróżnienie jelita



Opróżnij zawartość: odwiń mankiet i umieść
dolne zakończenie w muszli klozetowej.



Zdejmij mankiet oraz przemyj stomię i skórę
letnią wodą, a następnie osusz miękką
chusteczką.



Przed założeniem sprzętu stomijnego upewnij
się, że skóra jest sucha.



Umocuj nowy sprzęt stomijny.



Rozłącz i wyczyść wszystkie
akcesoria do irygacji.



Starannie osusz wnętrze
pojemnika na wodę.



Umieść mankiet irygacyjny w
worku na odpady i wyrzuć do
zwykłego kosza na śmieci.

Jeżeli wystąpią problemy

Jeżeli wystąpią problemy



Problemy podczas wprowadzania lejka.
Rozluźnij się, sprawdź palcem przebieg
jelita.



Dyskomfort lub ból podczas wlewania
wody. Wstrzymaj strumień wody i
ostrożnie wymasuj brzuch: woda nie może
przepływać zbyt szybko i musi mieć
odpowiednią temperaturę. Unikaj
przedostania się pęcherzyków powietrza
do przewodów.



Jeżeli dochodzi do wypróżnienia jelita
pomiędzy dwoma irygacjami: aby
irygacja była skuteczniejsza, być może
należy na nią poświęcić więcej czasu. Być
może należy stosować krótsze odstępy
pomiędzy irygacjami.



Jeżeli konieczna jest pomoc, skontaktuj
się z pielęgniarką stomijną.

Gimnastyka mięśni

Gimnastyka mięśni

brzucha

brzucha



Mocne mięśnie ułatwiają wypróżnianie
– lepiej działa tłocznia brzuszna



Ćwiczenia wymagają systematyczności



Wykonuj je co najmniej 2 razy dziennie
przez ok. 30 minut



Są to ćwiczenia izometryczne –
polegają na napinaniu mięśni, bez
wykonywania gwałtownych ruchów.



Każde ćwiczenie poprzedzaj głębokim
wdechem przez nos

Przykładowe ćwiczenia

Przykładowe ćwiczenia

mięśni brzucha

mięśni brzucha



Leżenie na plecach, nogi ugięte, stopy
na materacu. Na wdechu „wciągnięcie”
mięsni krocza z jednoczesnym napięciem
mięśni brzucha i pośladków. 6 powtórzeń.



Leżenie na lewym boku, nogi ugięte.
Na wdechu „wciągnięcie mięśni krocza z
jednoczesnym napięciem mięśni brzucha i
pośladków. 6 powtórzeń.



Powtórzenie tego ćwiczenia na prawym
boku.



Leżenie na plecach, nogi ugięte, stopy

na materacu. Na wdechu uniesienie

bioder z jednoczesnym „wciągnięciem’

mięśni krocza, z równoczesnym napięciem

mięśni brzucha i pośladków. Wydychanie

powietrza do 6 a następnie powrót do

pozycji wyjściowej. Powtórzenie 6 razy



Siad skrzyżny, dłonie na wewnętrznej

stronie kolan. Na wdechu „wciągnięcie”

mięśni krocza, z równoczesnym napięciem

mięśni brzucha i pośladków. Podczas

rozpychania dłońmi kolan wydychanie

powietrza. 6 powtórzeń. Można

wykonywać te ćwiczenie w różnych

pozycjach



Siad prosty. Swobodne oddychanie.
Marsz na pośladkach z odliczaniem do 10.
3 powtórzenia



Chodzenie. Na wdechu wspięcie na palce,
napięcie mięśni pośladków. Wydychanie
powietrza podczas wykonywania 6 kroków.
Następnie wykonanie 6 swobodnych
kroków bez wspinania na palce i napinania
mięśni. 6 powtórzeń.

Sprzęt stomijny

Sprzęt stomijny



Zapoznaj się ze sprzętem oferowanym przez
różne firmy oraz wybierz najbardziej Ci
odpowiadający.



Zwróć uwagę na takie cechy jak: bezpieczeństwo,
łatwość obsługi, łagodność dla skóry, dyskrecja,
czas noszenia, umiejscowienie, rodzaj i wielkość
stomii, ciężar ciała, wrażliwość skóry oraz tryb
życia jaki prowadzisz



Upewnij się że płytka stomijna jest dopasowana a
wycięty w niej otwór dostosowany do wielkości
światła jelita – jego brzegi powinny otaczać brzeg
pętli jelita

Sprzęt

Sprzęt

jednoczęściowy

jednoczęściowy



Jest bardziej higieniczny i prosty w użyciu.



Składa się z połączonych razem płytki i
worka.



Może pozostawać na skórze 2- 3 dni



Wycinamy otwór dopasowany
rozmiarami do stomii.



Można kupić różne kształty worków.



Worek może być zamknięty lub

otwarty (zapinany na klipsy)



Może mieć kolor beżowy lub
przezroczysty

Dwuczęściowy sprzęt

Dwuczęściowy sprzęt

stomijny

stomijny



Składa się z płytki oraz z worka



Płytkę przykleja się do ciała, a następnie
doczepia się worek



Płytka może pozostać na skórze do ok.
tygodnia



Worek zmieniany jest co ok. 3 dni, lub w
razie potrzeby

Płytka

Płytka



Otwór w płytce wycina się tak, aby
pasował do rodzaju i kształtu
stomii.



Biały pierścień jest miejscem
przyczepu worka



Przedstawiono kierunek
zalecany do przylepienia na
skórę

Worek

Worek



Okrągły pierścień służy do
przymocowania do płytki



Dolny otwór zamyka się
klipsami lub zapinkami



Widoczny górny otwór
Służy do przepływu
powietrza oraz
uwalniania gazów

Zapinki

Zapinki



Służą do zamykania worków otwartych



Mogą posiadać różne rodzaje zapięć:
zamykające się przez zatrzaśnięcie
oraz przyklejane do worka, obkręcanie
wokół jego paska oraz zagięcie.



Mogą być również połączone
z workiem, co uniemożliwia
spadniecie.

Sprzęt synergiczny

Sprzęt synergiczny



Jest to sprzęt pośredni między
jednoczęściowym a dwuczęściowym



Składa się z płytki i worka



Płytka jest cienka i giętka



Worek nie posiada sztywnego pierścienia



Całość jest elastyczna



Dostępny w wersji zamkniętej i otwartej

Mini Capy

Mini Capy



To małe nakładki do zabezpieczenia
kolostomii



Można je zastosować, gdy wypróżnianie
jest uregulowane



Nakładki te mogą być zakładane na
wyjątkowe okazje tj. wyjście na basen,
plażę czy do teatru.

Akcesoria

Akcesoria



Pasta uszczelniająco-gojąca zalecana jest do
stosowania u osób które mają blizny lub inne
nierówności skóry wokół stomii. Pasta
uszczelniająca nie tylko likwiduje nierówności,
ale także ochrania skórę, uszczelnia brzeg stomii
i zapobiega wydostaniu się treści jelitowej.



Pasta w tubce doskonale się rozprowadza,
przyjmuje bardzo szybko stałą konsystencję co
zapobiega wymywaniu przylepca i
podrażnieniom samej skóry. Pastą uszczelnić
można również otwór w płytce stomijne wokół
stomii, który zostaje nie dość precyzyjnie docięty.



Pasta w paskach jest jedyną pastą stomijną
dostępną na rynku, która nie zawiera alkoholu.
Nie wywołuje nawet chwilowego uczucia
pieczenia w momencie nałożenia na skórę.
Zachowuje się jak modelina, pozwalając się
ugnieść i umieścić dokładnie wokół stomii, pod
przylepcem lub na płytce stomijnej.



Gaziki do zmywania skóry wokół stomii
zapewniają skuteczną pielęgnację, higienę oraz
ułatwiają przyklejenie sprzętu stomijnego.



Są również gaziki ze specjalnymi środkami
ochronnymi, które wytwarzają warstwę
ochronną na powierzchni skóry po
wcześniejszym jej umyciu



Zmywacz jest łagodnym środkiem
czyszczącym, niezbędnym w codziennej
pielęgnacji skóry wokół stomii. Zastępuje wodę
i mydło. Przygotowuje skórę do przyklejenia
nowego przylepca, oczyszcza, odpowiednio
nawilża i delikatnie natłuszcza



Szablony, które pomagają w mierzeniu stomii



Pasek przytrzymujący worek w sprzęcie
dwuczęściowym – można stosować jako
dodatkowe zabezpieczenie



Środek ochronny o nazwie „Druga skóra”
tworzy na skórze cienką, elastyczną warstwę
ochronną przed kontaktem z treścią jelitową.
Środek ten wydłuża czas utrzymania płytki na
skórze oraz chroni przed uszkodzeniem skóry
podczas odklejania silnych przylepców.



Krem przeciwodparzeniowy nakłada się
na skórę i pozostawia na niej przez parę
minut do wchłonięcia.



System Conseal Firmy Coloplast jest
zestawem zabezpieczającym stomię bez
użycia worka. System ten jest przydatny
dla osób z kolostomią wyłonioną na stałe.
Składa się z zatyczki dwuczęściowej z
filtrem eliminującym zapach, zamykającej
bezpośrednie ujście stomii. Może
pozostawać w brzuchu od 12 do 24
godzin.

Bibliografia

Bibliografia



„Żywienie chorych ze stomią”, prof. Dr hab.
med. Jarosz M., wyd. PZWL, Warszawa 2007



„Pielęgniarstwo w chirurgii”, Kapała W.,
wyd. Czelej, Lublin 2006



„Chirurgia”, red. Głuszek S., wyd. Czelej,
Lublin 2008



„Pielęgniarstwo w chirurgii”, Szewczyk M,
Ślusarz R., wyd. BORGIS, Warszawa 2006



http://www.stomia.info.pl/



http://www.dansac.co.uk/