Leki

przeciwpierwotniako

we i przeciwrobacze

I. Leki

przeciwpierwotniakowe

Preparaty, których aktywność
jest skierowana przeciw
pierwotniakom wywołującym
m.in.: malarię, śpiączkę
afrykańską, czy

lambliozę,

rzęsistkowicę i toksoplazmozę

Leki przeciw malarii



Zwalczanie form
wewnątrzkrwinkowych:

1. chinina

– alkaloid z kory

drzewa chinowego - najstarszy
z leków

- w ostrych napadach

(+doksycyklina lub meflochina)

- liczne działania niepożądane

2. chlorochina

(Arechin)

–

syntetyczne

-

obecnie najszerzej stosowane,
hamują rozkład hemoglobiny

-

również w pełzakowicy i
lambliozie !!!

3. proguanil

(Malarone)–

prolek dla cykloguanilu,
zwalcza postacie
pozakrwinkowe i ponadto
sporozoity ZARODŹCA
MALARII

4. pirymetamina

!!!

– silne działanie p/malaryczne
- w skojarzeniu z innymi lekami

(sulfonamidami)

-

zwalcza również Toxoplasma
gondii !!!

-

Daraprim, Maloprim

Leki przeciw
pełzakowicy

a.

niektóre antybiotyki:
fumagilina, erytromycyna

b.

niektóre sulfonamidy:
sulfaguanidyna

c.

Pochodne imidiazolu:

metronidazol!!! –
podstawowy lek

Zwalczanie wiciowców
(rzęsistkowica, lamblioza)

1. pochodne nitroimidiazolu

– grupa nitrowa reaguje z

kwasami nukleinowymi –
powodujące rozerwanie DNA
i śmierć komórki
pierwotniaka !!!

- metronidazol – podstawowy

2. Pochodne 5-nitrofuranu:

a. furazolidon
b. nifuratel (Macmiror,

Macmiror complex = +
nystatyna)

c. nifurtimoks

II. Leki przeciwrobacze



mają na celu porażenie
układu nerwowego lub
mięśniowego pasożyta lub
wywołanie gwałtownych
skurczów ich mięśniówki, co
powoduje odczepienie się
robaków od ścian przewodu
pokarmowego



stosuje się zwykle na opróżniony
przewód pokarmowy, na czczo,
łącznie z silnym środkiem
przeczyszczającym



są toksyczne dla organizmu
żywiciela, tylko w rozpoznanych
przypadkach!!!, nie wolno w ciąży
ani osobom osłabionym

prazykwantel (Cesol) –

powoduje porażenie mięsni
pasożyta, który jest następnie
wydalany wraz z kałem

niklozamid (Yomesan)
- blokowanie cyklu kwasu

cytrynowego, gromadzenie
kwasu mlekowego i śmierć
pasożyta

3. Zwalczanie robaków

obłych

A. blokada mięśni pasożyta,
paraliż i wydalenie z
organizmu - piperazyna
(najstarszy lek)
-

pyrantel (Pyrantelum)

-

stosowany w zakażeniach
owsikiem, glistą

B. hamowanie działania

enzymów redox,
zmniejszenie wychwytu
glukozy, porażenie i śmierć
pasożyta
- niszczą też jaja i larwy

a.mebendazol
(Vermox)
b. albendazol

pochodne

(Zentel, benzoimidazolu
Albentel)
c. tiabendazol