Lech Paul

Lech Paul

1. Wywiad

1. Wywiad

2. Oglądanie

2. Oglądanie

3. Badanie ruchu:

3. Badanie ruchu:

- czynny

- czynny

-bierny

-bierny

4. Testy różnicowe, kliniczne i

4. Testy różnicowe, kliniczne i

oporowe

oporowe

5. Badanie gry stawowej

5. Badanie gry stawowej

6. Badanie palpacyjne

6. Badanie palpacyjne

7. Testy neurologiczne

7. Testy neurologiczne

8. Badania dodatkowe

8. Badania dodatkowe
 

-aktualne dolegliwości

-aktualne dolegliwości

-przebieg choroby

-przebieg choroby

-wywiad socjalny

-wywiad socjalny

-wcześniejsze choroby

-wcześniejsze choroby

-choroby występujące w rodzinie

-choroby występujące w rodzinie

rodzinie

rodzinie

-mobilność pacjenta

-mobilność pacjenta

-postawa ciała

-postawa ciała

-budowa ciała

-budowa ciała

-skóra

-skóra

-środki pomocnicze

-środki pomocnicze

Podział wg Cyriax’a:

Podział wg Cyriax’a:

-elementy kurczliwe :

-elementy kurczliwe :

mięśnie, ścięgna oraz ich przyczepy

mięśnie, ścięgna oraz ich przyczepy

-elementy niekurczliwe :

-elementy niekurczliwe :

kości, torebki stawowe, więzadła,

kości, torebki stawowe, więzadła,

kaletki, pochewki ścięgniste,

kaletki, pochewki ścięgniste,

powięzie, nerwy

powięzie, nerwy

0=brak ruchomośc

0=brak ruchomośc

1=ruchomość bardzo ograniczona

1=ruchomość bardzo ograniczona

2=ruchomość mało ograniczona

2=ruchomość mało ograniczona

3=ruchomość prawidłowa

3=ruchomość prawidłowa

4=ruchomość nadmierna, bez bólu

4=ruchomość nadmierna, bez bólu

5=ruchomość nadmierna z bólem

5=ruchomość nadmierna z bólem

6=pełna niestabilność

6=pełna niestabilność

0,1,2- hypomobilność

0,1,2- hypomobilność

3- stan fizjologiczny

3- stan fizjologiczny

4,5,6- hipermobilność

4,5,6- hipermobilność

specyficzne, proporcjonalne zaburzenia ruchomości,

specyficzne, proporcjonalne zaburzenia ruchomości,

w momencie gdy zajęta jest cała torebka stawowa,

w momencie gdy zajęta jest cała torebka stawowa,

najczęściej w wyniku zwyrodnienia

najczęściej w wyniku zwyrodnienia

-staw ramienny:

-staw ramienny:

rotacja zewnętrzna, odwodzenie,

rotacja zewnętrzna, odwodzenie,

rotacja wewnętrzna

rotacja wewnętrzna

-staw biodrowy: rotacja wewnętrzna, prostowanie,

-staw biodrowy: rotacja wewnętrzna, prostowanie,

odwodzenie, rotacja zewnętrzna

odwodzenie, rotacja zewnętrzna

 

 

Opór fizjologiczny (prawidłowy):

Opór fizjologiczny (prawidłowy):

-

-

miękki, elastyczny

miękki, elastyczny

- mięśne,

- mięśne,

ścięgna

ścięgna

-

-

silny, mocny, elastyczny

silny, mocny, elastyczny

-więzadła

-więzadła

i torebka stawa

i torebka stawa

-

-

twardy, elastyczny

twardy, elastyczny

- chrząstka

- chrząstka

-

-

twardy, nieelastyczny

twardy, nieelastyczny

- kości

- kości

Opór końcowy nieprawidłowy (patologiczny)

Opór końcowy nieprawidłowy (patologiczny)

Pojawia się w innym miejscu niż fizjologiczny- za wcześnie

Pojawia się w innym miejscu niż fizjologiczny- za wcześnie

blizny - mocniejszy, mniej elastyczny

blizny - mocniejszy, mniej elastyczny

tkanka łączna - elastyczny, ale mniej miękki

tkanka łączna - elastyczny, ale mniej miękki

Zmieniony opór końcowy jest wskazaniem do

Zmieniony opór końcowy jest wskazaniem do

mobilizacji stawów!!!

mobilizacji stawów!!!

Zablokowanie czynnościowe dotyczy

Zablokowanie czynnościowe dotyczy

restrykcji ruchowych stawu w zakresie

restrykcji ruchowych stawu w zakresie

ruchów biernych mieszczących się

ruchów biernych mieszczących się

pomiędzy barierą fizjologiczną a

pomiędzy barierą fizjologiczną a

bariera anatomiczną stawu (pomiędzy

bariera anatomiczną stawu (pomiędzy

granicą ruchu czynnego i biernego).

granicą ruchu czynnego i biernego).

Stodolny 1997

Stodolny 1997

- mięśnie –napięte i przykurczone włókna

- mięśnie –napięte i przykurczone włókna

mięśniowe

mięśniowe

- więzadła, powięzie, tk. podskórna –napięte i

- więzadła, powięzie, tk. podskórna –napięte i

przykurczone struktury łącznotkowe

przykurczone struktury łącznotkowe

- nerwy – bariery ruchomości względem tk.

- nerwy – bariery ruchomości względem tk.

otaczających

otaczających

- punkty spustowe, punkty maksymalnej bolesności

- punkty spustowe, punkty maksymalnej bolesności

– bariera przepływu płynów tkankowych

– bariera przepływu płynów tkankowych

 

Oceniamy wszystkie elementy

Oceniamy wszystkie elementy

kurczliwe i niekurczliwe stawu

kurczliwe i niekurczliwe stawu

(artronu) : t.j. torebka stawowa,

(artronu) : t.j. torebka stawowa,

więzadła, mięśnie, ścięgna,

więzadła, mięśnie, ścięgna,

powierzchnie ślizgu, drogi

powierzchnie ślizgu, drogi

nerwowe biorąc pod uwagę

nerwowe biorąc pod uwagę

psychikę (mózg)

psychikę (mózg)

Oceniamy wszystkie elementy stawu

Oceniamy wszystkie elementy stawu

poza nerwowymi drogami ruchowymi

poza nerwowymi drogami ruchowymi

Zasada Cyriax'a

Zasada Cyriax'a

: kiedy ból pojawia się

: kiedy ból pojawia się

w czasie badania zarówno ruchu

w czasie badania zarówno ruchu

czynnego jak i biernego w tym samym

czynnego jak i biernego w tym samym

kierunku oznacza to, że uszkodzone

kierunku oznacza to, że uszkodzone

zostały struktury niekurczliwe (inter),

zostały struktury niekurczliwe (inter),

jeśli ból występuje w kierunkach

jeśli ból występuje w kierunkach

przeciwnych uszkodzone została

przeciwnych uszkodzone została

jednostka mięśniowo-ścięgnista

jednostka mięśniowo-ścięgnista

(contactile)

(contactile)

Grą stawową w zarówno w czasie

Grą stawową w zarówno w czasie

badania jak i w czasie leczenia jest

badania jak i w czasie leczenia jest

ślizg, trakcja i kompresja. W

ślizg, trakcja i kompresja. W

badaniu wykonujemy techniki w 3

badaniu wykonujemy techniki w 3

stopniach:

stopniach:

I

I

O

O

– wyrównanie,

– wyrównanie,

II

II

O

O

– napięcie,

– napięcie,

III

III

O

O

– rozciągnięcie

– rozciągnięcie

Podczas badania, trakcja

Podczas badania, trakcja

zmniejsza dolegliwości

zmniejsza dolegliwości

bólowe, kompresja powoduje

bólowe, kompresja powoduje

nasilenie się dolegliwości

nasilenie się dolegliwości

bólowych

bólowych

polega na wykonaniu ruchów ślizgu, we

polega na wykonaniu ruchów ślizgu, we

wszystkich możliwych kierunkach w

wszystkich możliwych kierunkach w

badanym stawie

badanym stawie

reguła wklęsło-wypukła wg

reguła wklęsło-wypukła wg

Kaltenborna mówi, że różnicując

Kaltenborna mówi, że różnicując

powierzchnię stawową, której ruchy są

powierzchnię stawową, której ruchy są

ograniczone, możemy ustalić kierunek

ograniczone, możemy ustalić kierunek

zablokowania ślizgu.

zablokowania ślizgu.

maksymalny skurcz

maksymalny skurcz

izometryczny w połowie

izometryczny w połowie

zakresu ruchu. Ten test bada

zakresu ruchu. Ten test bada

siłę mięśnia oraz dolegliwości

siłę mięśnia oraz dolegliwości

bólowe.

bólowe.

- skóra i tk. podskórna (temperatura,

- skóra i tk. podskórna (temperatura,

czucie)

czucie)

- mięśnie i ścięgna (przesuwalność,

- mięśnie i ścięgna (przesuwalność,

bolesność)

bolesność)

- pochewki ścięgien i kaletki maziowe

- pochewki ścięgien i kaletki maziowe

(zgrubienia, obrzęki, krepitacje)

(zgrubienia, obrzęki, krepitacje)

- stawy (kość, torebka stawowa, więzadła)

- stawy (kość, torebka stawowa, więzadła)

Pozycja winna być tak dobrana, aby

Pozycja winna być tak dobrana, aby

pacjent miał zapewnione

pacjent miał zapewnione

maksymalne rozluźnienie. W czacie

maksymalne rozluźnienie. W czacie

terapii nie należy prowokować

terapii nie należy prowokować

jakichkolwiek sytuacji powodujących

jakichkolwiek sytuacji powodujących

zaburzenia napięcia mięśniowego.

zaburzenia napięcia mięśniowego.

Stabilizacją proksymalnej części

Stabilizacją proksymalnej części

stawu .

stawu .

winna być jak najbardziej:

winna być jak najbardziej:

-ergonomiczna

-ergonomiczna

-wygodna

-wygodna

-stabilna

-stabilna

ręka stabilizująca

ręka stabilizująca

–chwyt jak

–chwyt jak

najbliżej szpary stawowej, nie

najbliżej szpary stawowej, nie

powinien być bolesny dla pacjenta,

powinien być bolesny dla pacjenta,

ręka mobilizująca

ręka mobilizująca

– chwyta

– chwyta

poruszany człon jak najbliżej

poruszany człon jak najbliżej

szpary stawowej -krótkie dźwignie,

szpary stawowej -krótkie dźwignie,

Zarówno trakcja jak i ślizg

Zarówno trakcja jak i ślizg

przechodzą prostopadle (trakcja),

przechodzą prostopadle (trakcja),

równolegle (ślizg) do płaszczyzny

równolegle (ślizg) do płaszczyzny

leczniczej w kierunku

leczniczej w kierunku

zablokowanego ślizgu. Kierunek ten

zablokowanego ślizgu. Kierunek ten

określa reguła wklęsło-wypukła

określa reguła wklęsło-wypukła

Kaltenborna lub test ślizgowy.

Kaltenborna lub test ślizgowy.

-działając prostopadle do płaszczyzny

-działając prostopadle do płaszczyzny

leczenia stosujemy trakcje

leczenia stosujemy trakcje

przeciwbólową ewentualnie mobilizację

przeciwbólową ewentualnie mobilizację

trakcyjną (hypomobilność stawu)

trakcyjną (hypomobilność stawu)

-działając równolegle do płaszczyzny

-działając równolegle do płaszczyzny

leczenia stosujemy mobilizację ślizgową

leczenia stosujemy mobilizację ślizgową

w kierunku zablokowanego ślizgu

w kierunku zablokowanego ślizgu

-trakcję przeciwbólową wykonujemy w aktualnej

-trakcję przeciwbólową wykonujemy w aktualnej

pozycji spoczynkowej . Jeżeli podczas terapia

pozycji spoczynkowej . Jeżeli podczas terapia

pojawia się ból przyczyną może być

pojawia się ból przyczyną może być

nieprawidłowe ustawienie w stawie. Należy wtedy

nieprawidłowe ustawienie w stawie. Należy wtedy

zmienić ustawienie przez mobilizację ślizgową

zmienić ustawienie przez mobilizację ślizgową

-mobilizacja trakcyjna oraz mobilizacja ślizgowa

-mobilizacja trakcyjna oraz mobilizacja ślizgowa

powinny być bezbolesne

powinny być bezbolesne

-każde ograniczenie ruchomości powinna być

-każde ograniczenie ruchomości powinna być

leczone w kolejności: mobilizacja trakcyjna a

leczone w kolejności: mobilizacja trakcyjna a

następnie mobilizacja ślizgowa, w kierunku

następnie mobilizacja ślizgowa, w kierunku

ograniczenia

ograniczenia

-w sytuacji dużych ograniczeń mobilizacja

-w sytuacji dużych ograniczeń mobilizacja

ślizgowa w stronę zaburzenia może być

ślizgowa w stronę zaburzenia może być

bolesna, stosujemy wtedy mobilizację w

bolesna, stosujemy wtedy mobilizację w

kierunkach bezbolesnych. Kiedy ograniczenie

kierunkach bezbolesnych. Kiedy ograniczenie

się zmniejszy przechodzimy do mobilizacji

się zmniejszy przechodzimy do mobilizacji

właściwej w kierunku ograniczenia

właściwej w kierunku ograniczenia

Trakcję oraz ślizg wykonuje się jako:

Trakcję oraz ślizg wykonuje się jako:

- gra stawowa – I

- gra stawowa – I

O

O

, II

, II

O

O

, III

, III

O

O

- mobilizacja przeciwbólowa – I

- mobilizacja przeciwbólowa – I

O

O

, II

, II

O

O

- mobilizacja trakcyjna – III

- mobilizacja trakcyjna – III

O

O

- mobilizacji ślizgowej – I

- mobilizacji ślizgowej – I

O

O

-podczas testu ślizgowego

-podczas testu ślizgowego

Większość mobilizacji ślizgowych łączy

Większość mobilizacji ślizgowych łączy

się z trakcją w I

się z trakcją w I

O

O

- pulsacyjna – niewielkie wychylenie i

- pulsacyjna – niewielkie wychylenie i

powrót w pozycji spoczynkowej stawu

powrót w pozycji spoczynkowej stawu

- oscylacji – szybkie ruchy wibracyjne o

- oscylacji – szybkie ruchy wibracyjne o

małym wychyleniu

małym wychyleniu

- technika Hold Relax ( koncepcja

- technika Hold Relax ( koncepcja

PNF) 

PNF) 

- mięśnie powinny być rozluźnione, a staw

- mięśnie powinny być rozluźnione, a staw

wcześniej rozgrzany (masaż,PIR)

wcześniej rozgrzany (masaż,PIR)

- pulsacja, oscylacja – trakcja, ślizg

- pulsacja, oscylacja – trakcja, ślizg

- rozciąganie tkanek miękkich

- rozciąganie tkanek miękkich

- w przerwach między mobilizacjami nie

- w przerwach między mobilizacjami nie

wracamy do pozycji spoczynkowej

wracamy do pozycji spoczynkowej

 

 

-

-

Brak wskazań

Brak wskazań

- Nadruchomość -mobilizacje

- Nadruchomość -mobilizacje

- Ostre stany zapalne

- Ostre stany zapalne

-

-

Zmiany dermatologiczne

Zmiany dermatologiczne

-

-

Osteoporoza

Osteoporoza

-

-

Stany nowotworowe

Stany nowotworowe

- Zaburzenia krzepnięcia krwi -

- Zaburzenia krzepnięcia krwi -

- Choroby zakaźne

- Choroby zakaźne

- Brak zgody pacjenta

- Brak zgody pacjenta