WCZESNE POWIKŁANIA ZAWAŁU
SERCA

Powikłania zawału serca wynikają z

zaburzeń zapalnych, mechanicznych oraz

elektrycznych, spowodowanych martwicą

mięśnia sercowego.

Powikłania wczesne są wynikiem samej

martwicy.

Do powikłań wczesnych zaliczamy:
•

zgon, najczęściej w wyniku nagłego zatrzymania krążenia

w mechanizmie migotania komór

• wstrząs kardiogenny
• poszerzenie się ogniska zawałowego
• zaburzenia rytmu i przewodnictwa
• ostra niewydolność krążenia z obrzękiem płuc
• pęknięcie ściany serca (tamponada serca) lub przegrody
międzykomorowej

• pęknięcie mięśnia brodawkowatego i ostra niewydolność
zastawki mitralnej

Zaburzenia rytmu serca występują niezwykle
często w przebiegu świeżego zawału serca i są
główną przyczyną zgonu.

Mechanizmy zaburzeń rytmu w następstwie
zawału obejmują:

• anatomiczne przerwanie ukrwienia struktur
układu przewodzącego (np. węzła SA, węzła AV,
odnóg pęczka Hisa)

• gromadzenia się miejscowych metabolitów (np.
kwasica komórkowa) oraz przesunięcie jonów z
powodu uszkodzenia błon komórkowych

• pobudzenie układu autonomicznego
• podawanie leków potencjalnie arytmogennych
(np. glikozydy naparstnicy, dopamina)

Migotanie komór to główna przyczyna nagłej
śmierci w przebiegu świeżego zawału serca.

Epizody migotania komór występujące w czasie

pierwszych 48 h zawału są często związane z

przemijającą niestabilnością elektryczną i nie mają

wpływu na długoterminowe rokowanie u tych

pacjentów, którzy je przeżyją.

Migotanie komór występujące później niż 48 h po

zawale zwykle świadczy o ciężkiej dysfunkcji lewej

komory.

Świeżemu zawałowi serca bardzo często
towarzyszą nadkomorowe zaburzenia rytmu:

• zwolniony rytm zatokowy (wynika albo z
nadmiernego pobudzenia nerwu błędnego, albo z
niedokrwienia węzła zatokowo-przedsionkowego)

• przyspieszony rytm zatokowy (może wynikać z
takich przyczyn, jak: ból i niepokój, zastoinowa
niewydolność krążenia, podawanie leków lub też
zmniejszenie objętości wewnątrznaczyniowej)

• przedwczesne pobudzenia przedsionków oraz
migotanie komór ( spowodowane niedokrwieniem
przedsionków)

W przebiegu zawału serca często występują

zaburzenia przewodzenia – blok przedsionkowo

komorowy oraz blok odnóg pęczka Hisa.

Mogą one wynikać z niedokrwienia lub martwicy

układu przewodzącego.

Wstrząs kardiogenny jest stanem znacznie
obniżonej objętości minutowej serca oraz spadku
ciśnienia krwi (skurczowe RR < 90 mm Hg) z
niedostateczną perfuzją tkanek obwodowych.

Wstrząs prowadzi często do zgonu, ponieważ:

• spadek ciśnienia prowadzi do zmniejszonej
perfuzji wieńcowej i w następstwie do pogłębienia
uszkodzenia niedokrwiennego

• obniżona objętość wyrzutowa powoduje
powiększenie lewej komory, a tym samym wzrost
zapotrzebowania mięśnia na tlen

Powikłania mechaniczne:

• pęknięcie wolnej ściany lewej komory –
rozdarcie martwiczej tkanki mięśnia sercowego,
które może wystąpić w pierwszych 2 tyg. po
zawale ; skutkiem jest tamponada serca

• pęknięcie mięśnia brodawkowatego lewej
komory z powodu niedokrwiennej martwicy –
prowadzi do ciężkiej niedomykalności zastawki
dwudzielnej

• pęknięcie przegrody międzykomorowej.

Dziękuję za uwagę!