METODA QFD
Jedną z największych trudności, jakie trzeba
rozwiązać w przedsiębiorstwie, jest dostosowanie
produkcji lub usług do oczekiwań i wymagań klienta.
Produkt, który nie spełnia wymagań klienta, choćby
był doskonały z technicznego punktu widzenia, nie
znajdzie we spółczesnym, konkurencyjnym rynku
nabywców.
Dlatego dokładne poznanie potrzeb klienta powinno
być najważniejszym elementem działań podczas
projektowania nowych produktów i usług.
Coraz ostrzejsza walka o klienta powoduje
konieczność stosowania nowoczesnych
metod pozwalających wytworzyć produkt
lub świadczyć usługę lepiej niż robią to
konkurenci.
Jednym ze sposobów, pozwalającym
projektować lepsze produkty i usługi oraz
w doskonały sposób usprawniać istniejące,
jest zastosowanie metody QFD.
Metoda QFD służy do projektowania nowych
produktów i usług oraz do modyfikowania istniejących
w taki sposób, aby zaspokajały one w możliwie
wysokim stopniu wymagania określone przez klienta.
Należy ona do metod projektowych zorientowanych
na klienta.
Oznacza to, że podczas projektowania nie rozpoczyna
się prac od planowania cech produktu, ale od
wymagań klienta a następnie projektuje się taki
produkt lub usługę, aby zaspokoić te wymagania.
Dobry nowy produkt lub usługa powinny
charakteryzować się następującymi cechami :
prowadzić do znaczącego ułatwienia życia klienta
dostarczać klientowi większą wartość niż produkty
konkurencyjne
należy dostosować do niego właściwą strategię
marketingową oraz dobrze przygotować i
zorganizować wprowadzenie na rynek
Metoda QFD przyczynia się do osiągnięcia
trzech najważniejszych celów organizacji :
umiejętnego zaoferowania i dostarczenia
atrakcyjnych usług – jakość
w odpowiednim momencie – czas
za rzetelną cenę – zysk
Podstawową organizacyjną korzyścią wynikającą z zastosowania
metody QFD w organizacji jest skrócenie cykli projektowych.
Jest to bardzo duża zaleta, ponieważ szybkość działania staje się w
coraz wyższym stopniu centralnym punktem działania
przedsiębiorstwa.
Cykl prac związanych z produktem lub usługą składa się z trzech
etapów :
planowania
produkcji
sprzedaży
Wyprodukowanie dobrego produktu lub
świadczenie usług wysokiej jakości nie
będzie możliwe gdy popełni się błędy na
etapie projektowania, w wyniku których
produkty i usługi będą niskiej jakości.
Błędy na kolejnych etapach prowadzące do
powstania złego produktu lub świadczenie
nieodpowiedniej usługi wpłyną na to, że nie
będą mogły one znaleźć nabywców i
wystąpią problemy na etapie ich sprzedaży.
W ten sposób tworząc od początku jak
najlepsze koncepcje i projekty unikamy
błędów na dalszych etapach prac.
Efektem jest skrócenie cykli
produkcyjnych i szybsze dostarczanie
wyrobów na rynek w porównaniu z
tradycyjnym podejściem do
projektowania.
Korzyści z zastosowania metody QFD :
organizacyjne - związane ze strukturą
organizacyjną, organizacją pracy
ekonomiczne - koszty i zyski wynikające z
zastosowania metody
socjo - psychologiczne - odczucia
pracowników i klientów, zadowolenie, style
kierowania, komunikacja
Korzyści z zastosowania metody QFD :
redukcja zmian technologicznych o 30%-50 %
skrócenie cykli produkcyjnych o 30%-50%
redukcja kosztów uruchomienia o 20%-60%
spadek liczby skarg gwarancyjnych o 20%-
60%
Przykładem firmy, w której metoda
QFD jest stosowana podczas
opracowywania nowych produktów jest
Toyota.
Zastosowanie tej metody pozwoliło
firmie w okresie lat 1977-84 na
ograniczenie kosztów do poziomu 39%
kosztów początkowych.
Standardowy schemat metody QFD-”domu
jakości”.
I wymagania klientów : należy je podzielić na
kilka grup. Określa się je za pomocą badań
potrzeb klienta. Można w tym celu zastosować :
kwestionariusze ankietowe
wywiady standaryzowane
W tej fazie zaleca się stosowanie oryginalnych
sformułowań klienta, aby nie pominąć żadnych
istotnych problemów.
II ważność wymagań klientów : powinny
one zostać zhierarchizowane w
zależności od ich wagi z punktu widzenia
klienta. Należy określić, które potrzeby są
dla klienta najważniejsze, a które pełnią
jedynie pomocniczą, uzupełniającą rolę.
Punkty przeliczane są na skalę np. 1-5
lub 1-10, w której ostatecznie określa się
ważność wymagań klientów.
III parametry techniczne wyrobu : oznaczają one
cechy techniczne, które występują w danym
wyrobie. Parametry te powinny zostać określone
przez inżynierów i projektantów pracujących w
zakładzie. Mogą one mieć charakter :
minimanty - wyrób spełnia wymagania
użytkowników tym lepiej, im mniejsza jest jego
wartość
maksymanty - zachodzi sytuacja odwrotna
nominanty – najlepsza jest jedna, ustalona wartość
optymalna
IV zależności wymagań klienta i parametrów technicznych : obszar
ten bywa nazywany „pokojami domu jakości”. Określa się w nim
związek, jaki zachodzi pomiędzy danym wymaganiem klienta a
parametrem technicznym wyrobu.
W praktyce związek ten określa się najczęściej :
brak związku
związek mały
związek średni
związek duży
Odpowiednim związkom przypisuje się parametry liczbowe oraz
oznaczenia graficzne. Zalecana skala to 0,1,3,9 ponieważ różnicuje
ona lepiej obszary w przypadku, których związek jest duży i te,
których jest on mały.
V docelowe wartości parametrów
technicznych : należy określić, jakie
mierzalne wartości powinny osiągać
parametry, aby wyrób w możliwie
najlepszym stopniu spełniał
oczekiwania klientów.
VI zależności pomiędzy parametrami technicznymi : należy
porównać, jakie zależności występują między poszczególnymi
parametrami technicznymi. Parametry techniczne wzajemnie
na siebie oddziaływują i poprawa jednego z nich może
spowodować pogorszenie drugiego. Należy rozpoznać
istniejące zależności, ponieważ klient może chcieć realizacji
dwóch parametrów, których jednoczesna poprawa jest
niemożliwa. Trzeba również dokonać krzyżowej analizy
wszystkich par parametrów technicznych.
Oddziaływanie między parametrami technicznymi może być :
ujemne : poprawa jednego z parametrów przyczynia się do
pogorszenia drugiego
dodatnie : poprawa jednego parametru przyczynia się do
bezpośrednio do poprawy drugiego
VII porównanie własnego wyrobu z konkurencją
z punktu widzenia atrybutów klienta : należy
dokonać porównania własnego wyrobu z
wyrobami 2,3 najważniejszych konkurentów.
Porównania tego powinni dokonać klienci,
oceniając jak zostały zrealizowane
poszczególne atrybuty klienta w naszym
wyrobie i w produktach konkurentów. Oceny
dokonuje się zwykle za pomocą badań
ankietowych lub wywiadów. Dokonana analiza
ma na celu stwierdzenia, w jakich obszarach
ma się przewagę nad konkurencją, a które
obszary mogą stanowić źródło problemów na
rynku.
VIII ważność parametrów technicznych :
oblicza się ją w dwóch etapach. Najpierw
należy obliczyć wagę absolutną dla
każdego parametru, a następnie na tej
podstawie określić jego wagę względną.
Wagę absolutną oblicza się sumując dane
podane w matrycy zależności wymagań
klienta i parametrów technicznych, z
których każdą należy pomnożyć, przez
odpowiadającą jej wagę klienta.
IX porównanie własnego wyrobu z
konkurencją z punktu widzenia
atrybutów technicznych : w ostatnim
polu macierzy dokonuje się analizy
analogicznej do prowadzonej w
punkcie VIII, tym razem z punktu
widzenia parametrów technicznych.
Metoda QFD stanowi bardzo wygodne narzędzie
pozwalające na badanie potrzeb klientów, przełożenie
tych potrzeb na parametry techniczne i porównanie
pozycji firmy z konkurencją względem stwierdzonych
parametrów klienta.
Jest doskonałym narzędziem umożliwiającym stworzenie
produktu dobrze zaspokajającego potrzeby klienta, a
periodyczne zastosowanie metody pozwala na kontrolę
satysfakcji klienta i ciągłą optymalizację produktów i
usług zgodną z ideami TQM.
Metoda QFD ma usprawniać proces komunikacji na linii
klient – przedsiębiorstwo i przyczynić się do wzrostu
obustronnej satysfakcji.