Pedagogika Zabawy
Pedagogika Zabawy
Pedagogika zabawy to nie tyle samodzielna
dyscyplina naukowa, co raczej metodyka pracy z
grupą, oparta przede wszystkim na przeżyciu
angażującym zarówno uczestników szkoleń jak
również prowadzącego grupę animatora.
Najtrafniej i najkrócej charakteryzują ją słowa
Konfucjusza, które brzmią:
Pokaż mi, a zapomnę,
Powiedz, a zapamiętam,
Pozwól wziąć udział,
A zrozumiem
Pedagogika zabaw
Pedagogika zabawy wyrosła na gruncie filozofii
humanistycznej. Jej siłą przewodnia jest wiara
w człowieka, jego dobroć i potencjalne
możliwości.
Pedagogika zabawy rozwinęła się w latach
siedemdziesiątych XX wieku w Stanach
Zjednoczonych, Niemczech i Austrii jako
metodyka pracy z grupą, będąca wynikiem
poszukiwań dróg wspierania rozwoju
człowieka, polepszenia komunikacji
interpersonalnej oraz integracji grupy
Polskie Stowarzyszenie Animatorów
Zabawy
jest to KLANZA. Organizacja ta powstała w
1990 roku i początkowo nosiła nazwę Klub
animatorów Zabawy, stąd narodziła się nazwa
Klanzy. Do historii KLANZY należą już
pierwsze kursy prezentujące metody
pedagogiki zabawy i animacji. Stowarzyszenie
zajmuje się organizacją imprez z
wykorzystaniem metod pedagogiki zabawy,
organizuje kursy, szkolenia, warsztaty,
prowadzi studia podyplomowe, działalność
wydawniczą, a także zajmuje się produkcją
środków służących do realizacji tych celów.
Główne cele pedagogiki zabawy:
harmonijny i wszechstronny rozwój jednostki
funkcjonującej w ramach określonej grupy,
pomoc w odkrywaniu najlepszych cech
jednostki.
Ich realizacja następuje w oparciu o stosowanie
szeroko rozumianych metod zabawowych,
często bardzo przyjemnych w odbiorze, a jednak
nie pozbawionych głębszej refleksji.
Zalety pedagogiki zabawy,
Zabawy przynoszą
radość i zadowolenie ze wspólnego odkrywania i
przeżywania pewnych treści, stymulują radosne
i twórcze poznanie siebie nawzajem, ułatwiają
kierującemu świadome bycie z grupą.
Co jest zadaniem pedagogiki
zabawy?
dostarczenie
osobom pracującym z różnymi
grupami repertuaru
metod
oddziałujących na
sferę emocjonalną człowieka. Metod:
sprzyjających ujawnianiu pozytywnych uczuć,
wspomagających samodzielną aktywność,
wzmacniających poczucie bezpieczeństwa,
poprawiających komunikację i rozwijających
współpracę w grupie,
a także wywołujących refleksje nad własnymi
doświadczeniami i przeżyciami.
W praktyce oznacza to:
wspólne odkrywanie i przeżywanie zabawy
;
gry i zabawy, które
pobudzają do wspólnego,
wartościowego przeżywania
, zamiast zwalczania się i
tworzenia zależności: zwycięscy – zwyciężeni;
angażowanie w gry wielorakości naszego umysłu
,
możliwości wyrażania i kontaktowania się uczestników
poprzez odczucia cielesne, ruch, taniec, odgrywanie ról,
maski, śpiew, rozmowy;
bezpośrednie kontakty według własnego uznania,
zyskiwanie członków innych grup zamiast wzajemnej
obserwacji;
kształtowanie postawy nauczyciela świadomego,
twórczego, pobudzającego pracę
, obecnego w klasie;
sprzyjanie bogatym wzajemnym kontaktom
,
zamiast sztywnym wzorcom porozumiewania się i
obyczajów
;
Zasady pedagogiki zabawy
Pojęcie „zabawa ”nasuwa celne skojarzenia:
„coś, co jest przyjemne” I
„coś, co wyzwala spontaniczne zachowania”,
„coś, co daje radość”. Pedagogika zabawy wybiera
z repertuaru zabaw tradycyjnych czy
terapeutycznych tylko te, które spełniają określone
zasady, a zwłaszcza:
zapewniają dobrowolność uczestnictwa,
uwzględniają wszystkie poziomy komunikowania,
uznają pozytywne przeżycie jako wartość i
unikają rywalizacji,
posługują się różnorodnymi środkami wyrazu.
Rodzaje zabaw
zabawy ułatwiające wejście w grupę, poznanie
nowego otoczenia, poznanie imion, powierzchownych
cech osób, z którymi rozpoczynamy naukę;
zabawy rozluźniające, odprężające, wykorzystujące
ruch, taniec, gest, likwidujące napięcie mięśni i
napięcie psychiczne;
zabawy ułatwiające wprowadzenie tematu,
pozwalające poznać odczucia, doświadczenia, potrzeby
i oczekiwania poszczególnych członków grupy;
metody określane czasami jako gry dydaktyczne, a
polegające na sposobie przedstawienia danych treści w
formie zagadkowego problemu i poszukiwania
rozwiązań według proponowanych reguł;
metody wymiany myśli, gry dyskusyjne, analizowanie
danego problemu z różnych stron, z włączeniem
doświadczenia i dotychczasowej wiedzy uczestników;
Rodzaje zabaw
metody ułatwiające przekaz informacji
zwrotnej, sygnalizujące indywidualną reakcję i
odczucia poszczególnych osób;
drama - wykorzystująca gry z podziałem na role
jako wstęp do omówienia konkretnego problemu;
zabawy umożliwiające samoocenę, poznanie
własnej hierarchii wartości, własnych
spontanicznych zachowań;
zabawy integrujące dużą grupę, umożliwiające
wszystkim wspólną, aktywną zabawę, bez podziału
na bawiących się i obserwatorów, bez ośmieszającej
rywalizacji, przypadkowych wygranych i kilku
zwycięstw.
Szybka zmiana
miejsc
Jest to gra, która wnosi
wiele ruchu i radości.
Ważne jest dla każdego z
nich tylko to, na jaką
literę zaczyna się jego
imię. Jeżeli ta litera
znajduje się w słowie ,
które wypowiada
prowadzący, to gracz
muszą zmienić swoje
miejsce. Prowadzący
mówi np. mak, a gracze
których imiona zaczynają
się na:
M – Monika, Marta,
Magda, Michał,
A – Ania, Agnieszka,
Adrian,
K – Kasia, Karolina,
Kacper,
zmieniają miejsca. Osoba,
która jako ostatnia
znajduje miejsce dla
siebie, prowadzi grę
dalej.
Wyrażanie uczuć
Dzieci z lusterkami w rękach wędrują do
„ Krainy Radości”, „ Krainy Smutku”, „Krainy
Złości”. W danej krainie wyrażają uczucia w
niewerbalny sposób, kontrolując swoja minę w
lustrze
„Pantomima”
Uczestnicy siedzą
w kręgu. Jedna
osoba wychodzi na
środek i naśladuje
wykonywanie
jakiejś czynności
np. jedzenie lodów,
wchodzenie po
schodach, mycie
okna, szycie itd.
Uczestnicy
odgadują jaka to
czynność. Kto
odgadnie wchodzi
do środka i
naśladuje co
innego.
Podsumowanie
Już Janusz Korczak wyraźnie precyzował
postawę nauczyciela:
"Bądź sobą, szukaj własnej drogi. Poznaj
siebie zanim zechcesz dzieci poznać. Zdaj
sobie sprawę do czego jesteś zdolny, zanim
dzieciom poczniesz wykreślać zakres ich
praw i obowiązków. Ze wszystkich sam
jesteś dzieckiem, które musisz poznać,
wychować i wykształcić przede wszystkim„
W pracy pedagogicznej pedagogika
zabawy:
zmusza nauczyciela do poszukiwań własnych
rozwiązań pobudza go do działania uświadamia, że
"im więcej robię, tym więcej mam pomysłów"
potwierdza, iż kreatywność nauczyciela wyzwala
kreatywność uczniów pozwala dostrzec dziecko
(uczestnika grupy) jako twórcę
Nauczyciel stosujący metody pedagogiki zabawy
"nie jest przekaźnikiem gotowych treści, ale
organizatorem samodzielnych poszukiwań
uczniów. Przestaje być wykładowcą, a staje się
animatorem - "
tym, który ożywia
"
DZIĘKUJE ZA
UWAGĘ