Efektywność grup i

zespołów

Krzysztof Brocławik

PS WSB - NLU

21011

Zespół (Team)

Stosunkowo niewielka ilość ludzi

dysponujących komplementarnymi

umiejętnościami, którzy są

zaangażowani w realizację wspólnego

zamierzenia, mają uzgodniony zbiór

wymiernych celów, wraz ze sposobem

ich realizacji, za które są wspólnie

odpowiedzialni

Grupa i zespół różnice

W zespole ludzie powinni:



mieć istotne powody, aby pracować wspólnie



wzajemnie potrzebować swego
doświadczenia, umiejętności i
zaangażowania



być przekonanymi, że działając razem
osiągną więcej niż pojedynczo



odpowiadać wspólnie jako funkcjonalna
jednostka

Zespoły Poziomy



Grupa robocza



Pseudo zespół



Zespół potencjalny



Zespół rzeczywisty



Zespól Wysokiej Skuteczności (HPS)

Zespoły - rodzaje



Kreatywne - planistyczne



Rozwiązywania problemów



Taktyczne



Projektowe?

Struktura zespołu



Struktura izomorficzna



Struktura ekspercka



Kolektyw myślowy



Zespół chirurgiczny

Zespoły wysokiej
skuteczności



Kompetentni członkowie



Jednolita motywacja



Jasno określone, ambitne cele



Klimat współpracy
.

Zespoły wysokiej

skuteczności



Zdefiniowane standardy doskonałości



Struktura ukierunkowana na rezultaty



Skrystalizowane przywództwo



Zewnętrzne wsparcie i korzystne
środowisko

Koncepcja Renzisa Likerta



Członkowie mają wystarczające zdolności do

interakcji między sobą w rolach członkowskich,

przywódczych i różnych funkcjach



Grupa istnieje dostatecznie długo, aby mogły

zostać ukształtowane trwałe i sprecyzowane, a

jednocześnie nie napięte relacje umożliwiające

funkcjonowanie wszystkich jej członków



Grupa jest atrakcyjna dla członków i pozostają

oni lojalni w stosunku do grupy i lidera



Między członkami grupy i członkami a liderem

istnieje wysoki poziom zaufania



Wartości i cele grupy są wspólnie kształtowane,

zintegrowane i satysfakcjonujące

Koncepcja Renzisa Likerta



Im bardziej istotna wartość dla grupy, tym większe

prawdopodobieństwo, że będzie akceptowana

przez jej członków



Wszyscy członkowie mają wysoką motywację do

realizacji ważnych wartości i osiągania istotnych

celów grupy



Wszelka aktywność grupy, rozwiązywanie

problemów i podejmowanie decyzji, przebiega w

atmosferze wzajemnego wspierania się



Ten kto rządzi realizuje zasady przywódcze o

charakterze raczej kooperacyjnym i wspierającym



Grupa jest gotowa rozwijać potencjał każdego z jej

członków

Koncepcja Renzisa Likerta



Tak lider jak i członkowie wierzą, że możliwe

jest “osiągnięcie nieosiągalnego”, co pozwala

osiągać maksyma



Wzajemna pomoc jest dla tych grup typowa w

zakresie realizacji potrzeb i osiągania celów



Grupa zna wartość “konstruktywnego”

konformizmu i wie kiedy go wykorzystywać



Istnieje wysoka motywacja do komunikowania

się w pełni i uczciwie we wszystkich sprawach

związanych z aktywnością grupy i ważnych dla

niej



Istnieje wysoka motywacja do takiego

wykorzystywania komunikacji, aby służyła

realizacji celów grupy

Koncepcja Renzisa Likerta



Podobnie wysoka jest motywacja do korzystania z

komunikacji w najlepszej wierze



Istnieje równie wysoka motywacja do wywierania

wpływu na innych, co gotowość do poddawania się

wpływowi innych



Proces grupowy umożliwia większy wpływ na lidera

niż mógłby on być wywierany w sytuacji jeden na

jeden



Ponieważ cele i filozofia działania są jasno

określone, poszczególni członkowie grupy mogą

bezpiecznie podejmować decyzje



Lider jest wyłaniany ostrożnie (zwykle przez

członków grupy), ale nie ma najmniejszych

wątpliwości, że jest to właściwy człowiek na

właściwym miejscu

Koncepcja Renzisa Likerta



Wzajemny wpływ członków składa się na elastyczność i

adaptacyjność grupy.



W kontaktach z innymi grupami przestrzega się tego,

aby wartości i cele tych grup były zbieżne w

wartościami i celami grupy własnej



Grupa stawia cele sobie i poszczególnym członkom bez

stresu i prostego nacisku na rezultaty, ale wszyscy są

zdolni do ich realizacji, poza tym każdy jest w stanie

wpływać na ustanawianie celów i przeciwstawiać się

przyjmowaniu celów nieosiągalnych dla wszystkich



Atmosfera, motywowanie wartości grupy sprzyjają

autentycznej twórczości i nowatorskim rozwiązaniom,

stosowanym także do szerszego kontekstu

Lider grupy zadaniowej

Bycie liderem, przywódcą, to

jednoczenie zróżnicowanej grupy ludzi
w efektywnie pracujący zespół, dążący
do wspólnych celów w różnorodnych i
często trudnych warunkach,
realizowana poprzez:



eliminację roli “kozła ofiarnego”,



jak najczęstsze stosowanie mediacji



oraz rozważne użycie władzy.

Dobry lider grupy
zadaniowej



Potrafi szybko zrestrukturyzować zespół



Nie boi się ryzyka, oraz odpowiedzialności



Wykorzystuje cały potencjał zespołu



Potrafi wyjść poza stereotyp roli



Rozwija w zespole system wzajemnego
wsparcia



Dzieli się władzą i odpowiedzialnością



Dzieli z zespołem niewygody i
niebezpieczeństwa

Kompozycja grupy



Grupy homogeniczne

•

Ludzie lubią się i lepiej współpracują

•

Łatwiej koordynować działania

•

Jest lepszy obieg informacji

•

Jest mniej konfliktów

Grupy heterogeniczne

•

Mają zróżnicowane punkty widzenia

•

Mają różnorodne zasoby

Mechanizmy skutecznej realizacji

zadań przez grupy



Negocjowanie ról



Budowanie odpowiedzialności przez
systematyczne ocenianie



Diagnozowanie gotowości grupy do
realizacji zadania i dobór odpowiednich
sposobów podejmowania decyzji



Rozpoznawanie nieformalnych powiązań
w grupie i integrowanie ich w jedną
skuteczną całość

Mechanizmy skutecznej

realizacji zadań przez grupy



Ustanowienie sposobu i zwyczaju
systematycznego udzielania informacji
zwrotnej



Identyfikacja zachowań sprzyjających i
niesprzyjających efektywności zespołu



Stworzenie struktur nagradzania i
doceniania

W praktyce...



Poczucie wspólnoty celu



Otwarta komunikacja



Elastyczność



Produktywność



Docenianie i uznanie



Wysokie morale

Efektywność grupy



Zadaniowa



Interpersonalna



Normatywna

Efektywność grupy



Czynniki indywidualne



Cechy osobowościowe wpływają

zarówno na efektywność zadaniową jak i

interpersonalną



Model Big Five; neurotyzm, ekstrawersja,

otwartość, sumienność, ugodowość



Model MBTI



Duża heterogenność cech – negatywna

korelacja z efektywnością

Efektywność grupy



Czynniki ekologiczne



Struktura nagród



Zadania typu co-acting (addytywna)

sprawdzają się nagrody indywidualne



Zadania typu inter-acting (koniunkcyjne)

sprawdzają się nagrody zbiorowe



Poziom autonomii – efektywność zależy od

rodzaju zespołu



Stres – efektywność zależy od spójności

zespołu

Efektywność grupy



Czynniki zadania



Im bardziej ustrukturalizowane tym

lepiej zespół pracuje



Cel musi być ważny



Typ zadań



Proste/złożone



Podzielne/całościowe



Maksymalistyczne/optymalizacyjne

Uwarunkowania skuteczności działania grup
w zadaniach różnych typów wg Steinera

Pytanie

Odpowiedź

Typ zadania Przykłady

Czy zadanie
może być
podzielone na

zadania,
cząstkowe czy
też jest to
niestosowne?

Można
wyodrębnić
zadania

cząstkowe

Nie ma zadań

cząstkowych

PODZIELNE

UNITARNE

Budowa
domu,
gotowanie

posiłku z
czterech dań

Uwarunkowania skuteczności działania grup
w zadaniach różnych typów wg Steinera

Pytanie

Odpowiedź

Typ zadania Przykłady

Co jest

bardziej
istotne, ilość
produktu, czy
jakość

wykonania?

Ilość

Jakość

MAKSYMALIZA

CYJNE
OPTYMALIZAC
YJNE

Tworzenie

wielu idei,
zaliczenie
największej
ilości

przebiegów

Uwarunkowania skuteczności działania grup
w zadaniach różnych typów wg Steinera

Pytanie

Odpowiedź

Typ zadania

Przykłady

W jaki sposób wynik
indywidualny
wpływa na wynik
grupy?

Wyniki indywidualne
są dodawane
Produkt grupy
stanowi przeciętną
wyników
jednostkowych
Grupa wybiera z
puli wyników
poszczególnych
osób
Wszyscy członkowie
grupy muszą wnieść
swój wkład
Grupa może
decydować jak
wykorzysta wkłady
członków

ADDYTYWNE

KOMPENSACYJNE

DYSJUNKCYJNE

KONIUNKCYJNE

RÓŻNICOWE

Przeciąganie liny,

Ocenianie ilości
przedmiotów w
pojemniku,

Pytanie wymagające
odpowiedzi tak/nie,

Wspinaczka w
zespole,

Decyzja o wspólnym
usuwaniu śniegu,

Uwarunkowania skuteczności działania grup
w zadaniach różnych typów wg Steinera

Pytanie

Odpowiedź

Typ zadania Przykłady

Jaka jest

współzależność

członków grupy,

jeżeli chodzi o

wyniki?

Wspólnota

interesów
Konflikt

interesów

Kooperacja i

konflikt

interesów

KOOPERACYJNE

RYWALIZACYJNE

POLIMOTYWACYJN
E

Powyższe

przykłady
Walka o status

w grupie
Dylemat

wspólnoty

Efektywność i liczebność

grupy

Umysł zbiorowy-tło



Odwrót od ideałów pozytywizmu w
naukach społecznych



Obniżenie poziomu lęku przed
konstruktami teoretycznymi



Ekspansja paradygmatu
jakościowego

Umysł zbiorowy



Proces przetwarzania informacji



Zazębiające się zachowania



Relatywnie proste elementy w
wyniku współdziałania produkują
bardzo skomplikowane rezultaty



Zjawisko pomięci zbiorowej

Umysł zbiorowy



Reprezentacja



Subordynacja



Wkład

Umysł zbiorowy i grupa -

problem dojrzałości



Niedojrzały umysł - niedojrzała
grupa



Dojrzały umysł - niedojrzała grupa



Niedojrzały umysł - dojrzała grupa



Dojrzały umysł - dojrzała grupa

Koncepcja Renzisa Likerta



Członkowie mają wystarczające zdolności do

interakcji między sobą w rolach członkowskich,

przywódczych i różnych funkcjach.



Grupa istnieje dostatecznie długo, aby mogły

zostać ukształtowane trwałe i sprecyzowane, a

jednocześnie nie napięte relacje umożliwiające

funkcjonowanie wszystkich jej członków.



Grupa jest atrakcyjna dla członków i pozostają

oni lojalni w stosunku do grupy i lidera.



Między członkami grupy i członkami a liderem

istnieje wysoki poziom zaufania.



Wartości i cele grupy są wspólnie kształtowane,

zintegrowane i satysfakcjonujące.

Koncepcja Renzisa Likerta



Im bardziej istotna wartość dla grupy, tym większe

prawdopodobieństwo, że będzie akceptowana przez

jej członków.



Wszyscy członkowie mają wysoką motywację do

realizacji ważnych wartości i osiągania istotnych

celów grupy.



Wszelka aktywność grupy, rozwiązywanie

problemów i podejmowanie decyzji, przebiega w

atmosferze wzajemnego wspierania się.



Ten kto rządzi realizuje zasady przywódcze o

charakterze raczej kooperacyjnym i wspierającym .



Grupa jest gotowa rozwijać potencjał każdego z jej

członków

Koncepcja Renzisa Likerta



Tak lider jak i członkowie wierzą, że możliwe

jest “osiągnięcie nieosiągalnego”, co pozwala

osiągać maksyma



Wzajemna pomoc jest dla tych grup typowa w

zakresie realizacji potrzeb i osiągania celów



Grupa zna wartość “konstruktywnego”

konformizmu i wie kiedy go wykorzystywać



Istnieje wysoka motywacja do komunikowania

się w pełni i uczciwie we wszystkich sprawach

związanych z aktywnością grupy i ważnych dla

niej



Istnieje wysoka motywacja do takiego

wykorzystywania komunikacji, aby służyła

realizacji celów grupy

Koncepcja Renzisa Likerta



Podobnie wysoka jest motywacja do korzystania z

komunikacji w najlepszej wierze



Istnieje równie wysoka motywacja do wywierania

wpływu na innych, co gotowość do poddawania się

wpływowi innych



Proces grupowy umożliwia większy wpływ na lidera

niż mógłby on być wywierany w sytuacji jeden na

jeden



Ponieważ cele i filozofia działania są jasno

określone, poszczególni członkowie grupy mogą

bezpiecznie podejmować decyzje



Lider jest wyłaniany ostrożnie (zwykle przez

członków grupy), ale nie ma najmniejszych

wątpliwości, że jest to właściwy człowiek na

właściwym miejscu

Koncepcja Renzisa Likerta



Wzajemny wpływ członków składa się na

elastyczność i adaptacyjność grupy.



W kontaktach z innymi grupami przestrzega się tego,

aby wartości i cele tych grup były zbieżne w

wartościami i celami grupy własnej



Grupa stawia cele sobie i poszczególnym członkom

bez stresu i prostego nacisku na rezultaty, ale

wszyscy są zdolni do ich realizacji, poza tym każdy

jest w stanie wpływać na ustanawianie celów i

przeciwstawiać się przyjmowaniu celów

nieosiągalnych dla wszystkich



Atmosfera, motywowanie wartości grupy sprzyjają

autentycznej twórczości i nowatorskim rozwiązaniom,

stosowanym także do szerszego kontekstu

Efektywna grupa - model

normatywny

NF

NB

PF

PB

AKCEPTACJA ZADAŃ

AKCEPTACJA ZADAŃ

OPÓR WOBEC ZADAŃ

OPÓR WOBEC ZADAŃ

Z

Z

A

A

C

C

H

H

O

O

W

W

A

A

A

A

N

N

I

I

A

A

N

N

I

I

E

E

P

P

R

R

Z

Z

Y

Y

J

J

A

A

Z

Z

N

N

E

E

Z

Z

A

A

C

C

H

H

O

O

W

W

A

A

A

A

N

N

I

I

A

A

P

P

R

R

Z

Z

Y

Y

J

J

A

A

Z

Z

N

N

E

E

F

F

B

B

N

N

P

P

Kreatywnoś

ć

Autorytaryz

m

Dyscyplina

Dialog

Indywiduali

zm

Współpraca

Efektywna
grupa

SKUTECZNY ZESPÓŁ ZADANIOWY

Zadanie

Zespół

Jednostki

LIDER

Budowanie zespołu

Budowanie zespołu to

zaplanowany, systematyczny i
celowy wysiłek nastawiony na
zwiększenie efektywności
zespołu

Drogi budowania zespołu



Środowisko otwartości, uczciwości i zaufania



Umiejętności: słuchanie, udzielanie
informacji zwrotnej, coaching



Konieczność, standardy, ukierunkowanie,
jasne oczekiwania



Pierwsze spotkania i działania, modelowania
drogi



Jasne reguły zachowania, normy grupowe

Drogi budowania zespołu



Stawianie celów pośrednich i
nagradzanie wyników



Przeglądanie i przeformułowywanie
podejść, zamiarów, celów



Długie przebywanie razem



Wzmacniająca informacja zwrotna

Budowanie zespołu

Trzy główne szkoły budowania

zespołu;



Podejście interpersonalne.



Podejście skoncentrowane na celach.



Podejście oparte na precyzyjnym
negocjowaniu zakresu
odpowiedzialności i ról
poszczególnych członków zespołu

Czy warto troszczyć się o zespoły? Tak!
…bo dobre zespoły zwyciężają

Zdecydujcie

sami!