Podział administracyjny Polski
obowiązujący od 1 stycznia 1999 roku:

I. 16 województw
II. 379 powiatów

a.65 miast na prawach powiatu
b.314 powiatów

III. 2479 gmin

a.306 miejskich
b.602 miejsko-wiejskich
c.1571 wiejskich

Województwo – jednostka podziału
administracyjnego wyższego stopnia w Polsce, od
1990 r. jednostka zasadniczego podziału
terytorialnego dla administracji rządowej, od
1999 r. także jednostka samorządu
terytorialnego.

Miasto na prawach powiatu- gmina o statucie
miasta, wykonująca zadania powiatu, czasami
potocznie zwane "powiatami grodzkimi" lub
"powiatami miejskimi",

Powiat ,,ziemski”- skupiające od kilku do
kilkunastu sąsiadujących ze sobą gmin.

Powiat (w Polsce) – jednostka samorządu
terytorialnego II stopnia i podziału
administracyjnego, obejmująca część obszaru
województwa. Ich funkcjonowanie reguluje
ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o
samorządzie powiatowym

Gmina miejska- gmina, która zawiera
się w administracyjnych granicach
miasta,

Gmina miejsko-wiejska- gmina, w
skład której wchodzi miasto oraz kilka
wsi

Gmina wiejska- gmina, która na swoim
terytorium nie zawiera miasta.

Gmina – wspólnota samorządowa osób
zamieszkujących określone terytorium.

1. Region centralny
2. Region

południowy

3. Region wschodni
4. Region północno-

zachodni

5. Region

południowo-
zachodni

6. Region północny

Podział Polski na regiony:

Region centralny
zamieszkuje 7807,3
tys. mieszkańców, w
tym:

• 2538,7 tys.
województwo łódzkie

•5268,7 tys.
województwo
mazowieckie

Region centralny dzieli się na województwa:
1.Łódzkie
2.Mazowieckie

Województwo łódzkie

Stolica: Łódź
• 27 szkół wyższych
• Wojewoda-Jolanta Chełmińska

• Marszałek województwa- od 2010 Witold Stępień
• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. łódzkiego w 3.

kwartale 2011 wynosiło 3316,60 zł, co lokowało je na 9. miejscu

względem wszystkich województw

.

• W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok. 152,8 tys. mieszkańców, co stanowi stopę

bezrobocia na poziomie 13,8% do aktywnych zawodowo.

Przemysł:

I. Największe ośrodki:

•Łódzki Okręg Przemysłowy

•Piotrkowsko-Bełchatowski Okręg Przemysłowy- Bełchatów
II. Największe przedsiębiorstwa przemysłowe (wg przychodów

ogółem):

•Elektrownia Bełchatów w Rogowcu

•Zakład Energetyczny Łódź – Teren SA (obecnie część PGE)

Zasoby surowców mineralnych

•węgiel brunatny – Bełchatów (największa kopalnia w Europie)

Województwo mazowieckie

Stolica : Warszawa
• 106 szkół wyższych
• Wojewoda- Jacek Kozłowski

• Marszałek województwa- od 2001 Adam Struzik
• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. mazowieckiego w

3. kwartale 2011 r. wynosiło 4516,23 zł, co lokowało je na 1. miejscu

względem wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok. 265,8 tys. mieszkańców, co stanowi stopę

bezrobocia na poziomie 10,6% do aktywnych zawodowo.

Przemysł:

•W regionie znajdują się niemal wszystkie gałęzie przemysłu, oprócz

górniczego, stoczniowego i koksowniczego.

•W Płocku swoją siedzibę ma PKN Orlen (4. w indeksie), największy polski

koncern paliwowy.

•W Warszawie i w Siedlcach działa Polimex-Mostostal -Producent lekkich hal

przemysłowych, wiat i pawilonów handlowych oraz krat pomostowych.

•W Przasnyszu swoją siedzibę ma firma Kross.

Region południowy dzieli się na województwa:
1.Małopolskie
2.Śląskie

Region południowy
zamieszkuje 7967,8
tys. mieszkańców, w
tym:

• 3337,5 tys.
województwo małopolskie

•4630,4 tys.
województwo śląskie

Województwo małopolskie

Stolica: Kraków
34 szkoły wyższe
• Wojewoda- Jerzy Miller

• Marszałek województwa- od 2010 Marek Sowa
• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. małopolskiego w

3. kwartale 2011 r. wynosiło 3464,41 zł, co lokowało je na 5. miejscu

względem wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok. 158,2 tys. mieszkańców, co stanowi stopę

bezrobocia na poziomie 11,3% do aktywnych zawodowo.

Przedsiębiorczość

W województwie zarejestrowanych jest prawie 298 tys. firm. Od lat liczba

ta systematycznie wzrasta.

Zasoby surowców mineralnych

•sól kamienna, ropa naftowa, węgiel kamienny, rudy cynku i ołowiu, wody

mineralne, wody geotermalne, niewielkie złoża gazu ziemnego

•surowce budowlane, tj.: kamień budowlany i kamień drogowy, wapienie,

gliny ceramiczne i kruszywo budowlane

Energia

Produkcją energii dla województwa zajmują się głównie elektrownie cieplne

na węgiel kamienny. Największe z nich znajdują się w Krakowie, Skawinie i

Trzebini oraz w Tarnowie

Województwo śląskie

Stolica: Katowice

• 59 szkół wyższych

• Wojewoda-Zygmunt Łukaszczyk

• Marszałek Województwa Śląskiego - Adam Matusiewicz

• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. śląskiego w 3.

kwartale 2011 r. wynosiło 3726,95 zł, co lokowało je na 2. miejscu

względem wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok. 204,8 tys. mieszkańców, co stanowi stopę

bezrobocia na poziomie 11,0% do aktywnych zawodowo.

• Główną gałęziami gospodarki woj. śląskiego są usługi i przemysł.

Najmniej ludności pracuje w rolnictwie i leśnictwie.

• Znajdujący się w centralnej części województwa GOP (Górnośląski Okręg

Przemysłowy) jest najsilniej uprzemysłowionym obszarem w Polsce.

• Na terenie województwa do zakładów przemysłowych należą kopalnie

węgla kamiennego, huty oraz elektrownie. Przemysł lekki skupiony

głównie w okolicach Częstochowy i Lublińca.

Region wschodni dzieli się
na województwa:
1.Lubelskie
2.Podkarpackie
3.Podlaskie
4.Świętokrzyskie

Region wschodni zamieszkuje
6786,1 tys. mieszkańców, w
tym:

• 2175,7 tys. województwo
lubelskie

•2127,3 tys. województwo
podkarpackie

•1202,4 tys. województwo
podlaskie

•1280,7 tys. województwo
świętokrzyskie

Województwo lubelskie

Stolica: Lublin
• 25 szkół wyższych
• Wojewoda-Jolanta Szołno-Koguc

• Marszałkiem Województwa Lubelskiego jest Krzysztof

Hetman.

• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj.

lubelskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3272,35 zł,
co lokowało je na 10. miejscu względem wszystkich

województw.

• W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych

bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 132,0
tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na

poziomie 14,1% do aktywnych zawodowo.

• Część województwa obejmuje Lubelskie Zagłębie

Węglowe.

Zasoby surowców mineralnych:

• Węgiel kamienny

• Niewielkie złoża ropy naftowej i gazu ziemnego

• Wapienie

Województwo podkarpackie

Stolica: Rzeszów
• 51 szkół wyższych
• Wojewoda-Małgorzata Chomycz-Śmigielska

• Marszałkiem Województwa od 2010 Mirosław Karapyta
• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj.

podkarpackiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło
3074,48 zł, co lokowało je na 15. miejscu względem

wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych

bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 153,2
tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na

poziomie 16,3% do aktywnych zawodowo.

Surowcami kopalnymi są siarka, ropa naftowa oraz gaz

ziemny. Surowce mineralne są wydobywane głównie w
górzystej, południowej części województwa: piaskowce,

wapienie, gipsy (w tym gips alabastrowy), glinki
ceramiczne, piaski (w tym piaski szklarskie) i żwiry, a

także torf, wody mineralne i geotermalne.

Województwo podlaskie

Stolica: Białystok
• 17 szkół wyższych
• Wojewoda-Maciej Żywno

• Marszałkiem Województwa Podlaskiego jest Jarosław Dworzański
• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj.

podlaskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3220,88 zł, co
lokowało je na 11. miejscu względem wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok. 69,1 tys. mieszkańców, co stanowi
stopę bezrobocia na poziomie 14,7% do aktywnych zawodowo.

Przemysł

Główne gałęzie przemysłu:
– hutniczy :Celsa Huta Ostrowiec (Ostrowiec Świętokrzyski),
-metalowy (Skarżysko-Kamienna),

-maszynowy (Starachowice),
-materiałów budowlanych (Kielce),
-ceramiczny, odlewniczy (Stąporków, Końskie),
-energetyczny (Połaniec).

Województwo świętokrzyskie

Stolica: Kielce
• 17 szkół wyższych
• Wojewoda- Bożentyna Pałka-Koruba

• Marszałkiem Województwa Świętokrzyskiego jest

Adam Jarubas

• W końcu lipca 2012 liczba zarejestrowanych

bezrobotnych w województwie obejmowała 80,3 tys.

mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie
14,8% do aktywnych zawodowo.

• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj.

świętokrzyskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło

3196,60 zł, co lokowało je na 12. miejscu względem
wszystkich województw.

Główne gałęzie przemysłu – hutniczy Celsa Huta
Ostrowiec (Ostrowiec Świętokrzyski), metalowy

(Skarżysko-Kamienna), maszynowy (Starachowice),
materiałów budowlanych (Kielce), ceramiczny,

odlewniczy (Stąporków, Końskie), energetyczny
(Połaniec).

Region północno-zachodni dzieli się na

województwa:

1.Lubuskie

2.Wielkopolskie

3.Zachodnio-pomorskie

Region północno-zachodni
zamieszkuje 6193,2 tys.
mieszkańców, w tym:

•1022,8 tys. województwo
lubuskie

•3447,4 tys. województwo
wielkopolskie

•1722,9 tys. województwo
zachodnio-pomorskie

Województwo

lubuskie

Województwo

wielkopolskie

Stolica: Gorzów Wielkopolski i

Zielona Góra

Stolica: Poznań

• 22 szkoły wyższe

49 szkół wyższych

• Wojewoda –Marcin Jabłoński

• Marszałkiem Województwa jest

Elżbieta Polak

• Wojewoda-Piotr Florek

• Marszałkiem Województwa jest

Marek Woźniak

• Przeciętne miesięczne

wynagrodzenie mieszkańca woj.

lubuskiego w 3. kwartale 2011 r.

wynosiło 3140,74 zł, co lokowało je

na 14. miejscu względem

wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba

zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok. 63,8

tys. mieszkańców, co stanowi stopę

bezrobocia na poziomie 16,3% do

aktywnych zawodowo.

• Przeciętne miesięczne

wynagrodzenie mieszkańca woj.

wielkopolskiego w 3. kwartale

2011 r. wynosiło 3353,16 zł, co

lokowało je na 6. miejscu

względem wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba

zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok.

148,6 tys. mieszkańców, co

stanowi stopę bezrobocia na

poziomie 10,0% do aktywnych

zawodowo.

• Na terenie województwa znajduje

się 61 rezerwatów, chronionych

jest 1510 pomników przyrody.

Województwo
zachodnio-pomorskie

Stolica: Szczecin
• 22 szkoły wyższe
•

Wojewoda-Marcin Zydorowicz

• Marszałkiem Województwa jest Olgierd

Geblewicz

• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie

mieszkańca woj. zachodniopomorskiego w 3.

kwartale 2011 roku wynosiło 3341,55 zł, co

lokowało je na 7. miejscu względem wszystkich

województw.

• W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych

bezrobotnych w województwie obejmowała ok.

116,8 tys. mieszkańców, co stanowi stopę
bezrobocia na poziomie 18,5% do aktywnych

zawodowo.

Region południowo-zachodni dzieli się na
województwa:
1.Dolnośląskie
2.Opolskie

Region południowo-zachodni
zamieszkuje 3931,5 tys.
mieszkańców, w tym:

• 2915,2 tys. województwo
dolnośląskie

•1016,2 tys. województwo opolskie

Województwo
dolnośląskie

Województwo
opolskie

Stolica: Wrocław

Stolica: Opole

• 44 szkoły wyższe

5 szkół wyższych

•

Wojewoda-Aleksander Skorupa

• Marszałkiem Województwa jest

Rafał Jurkowlaniec

•

Wojewoda-Ryszard Wilczyński

• Marszałkiem Województwa jest

Józef Sebesta

• Przeciętne miesięczne

wynagrodzenie mieszkańca woj.
dolnośląskiego w 3. kwartale

2011 r. wynosiło 3584,44 zł, co
lokowało je na 4. miejscu
względem wszystkich
województw.

• W końcu marca 2012 liczba

zarejestrowanych bezrobotnych

w województwie obejmowała ok.
156,9 tys. mieszkańców, co
stanowi stopę bezrobocia na
poziomie 13,4% do aktywnych
zawodowo.

W województwie znajdują się:
• 2 parki narodowe
• 67 rezerwatów przyrody

• Przeciętne miesięczne

wynagrodzenie mieszkańca woj.
opolskiego w 3. kwartale 2011 r.

wynosiło 3335,29 zł, co lokowało
je na 8. miejscu względem
wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba

zarejestrowanych bezrobotnych
w województwie obejmowała ok.

52,4 tys. mieszkańców, co
stanowi stopę bezrobocia na
poziomie 14,3% do aktywnych
zawodowo.

Region północny dzieli się na województwa:

1.Kujawsko-pomorskie

2.Pomorskie

3.Warmińsko-mazurskie

Region północny zamieszkuje
5826,0 tys. mieszkańców, w tym:

• 2097,6 tys. województwo
kujawsko-pomorskie

•2276,2 tys. województwo
pomorskie

•1452,1 tys. województwo
warmińsko-mazurskie

Województwo
kujawsko-pomorskie

Stolica: Bydgoszcz i Toruń
• 33 szkoły wyższe
•

Wojewoda- Ewa Mes

• Marszałkiem Województwa jest Piotr Całbecki
• Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. kujawsko-

pomorskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3141,02 zł, co

lokowało je na 13. miejscu względem wszystkich województw

• . W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok. 149,5 tys. mieszkańców, co stanowi
stopę bezrobocia na poziomie 17,8% do aktywnych zawodowo.

• Ośrodkami gospodarczymi są miasta: Bydgoszcz, Toruń,

Włocławek, wraz z Grudziądzem i Inowrocławiem.

• Region posiada tradycje związane z żeglugą śródlądową.

• Do dużych korporacji światowych, posiadających swoje

przedsiębiorstwa w regionie należą: Lafarge (Piechcin), Sharp
Corporation, Orion, Sumika (Łysomice), Alcatel-Lucent, Atos
Orgin, Coca-Cola, Frosta, JPMorgan Chase, Can-Pack, Unilever
(Bydgoszcz), Nestlé (Toruń), Mondi Group (Świecie), Klose

(Nowe).

Województwo

pomorskie

Województwo

warmińsko-mazurskie

Stolica: Gdańsk

Stolica: Olsztyn

• 30 szkół wyższych

• 19 szkół wyższych

• Wojewoda-Ryszard Stachurski

• Marszałkiem Województwa jest

Mieczysław Struk

• Wojewoda-Marian Podziewski

• Marszałkiem Województwa jest

Jacek Protas

• Przeciętne miesięczne

wynagrodzenie mieszkańca woj.

pomorskiego w 3. kwartale 2011 r.

wynosiło 3646,08 zł, co lokowało je

na 3. miejscu względem

wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba

zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok.

115,4 tys. mieszkańców, co

stanowi stopę bezrobocia na

poziomie 13,3% do aktywnych

zawodowo.

• Przeciętne miesięczne

wynagrodzenie mieszkańca woj.

warmińsko-mazurskiego w 3.

kwartale 2011 r. wynosiło

3052,28 zł, co lokowało je na

ostatnim miejscu względem

wszystkich województw.

• W końcu marca 2012 liczba

zarejestrowanych bezrobotnych w

województwie obejmowała ok.

114,5 tys. mieszkańców, co

stanowi stopę bezrobocia na

poziomie 21,1% do aktywnych

zawodowo.

• W województwie pomorskim

znajduje się Trójmiasto, czyli

aglomeracja trzech miast:

Gdańska, Gdyni i Sopotu.

• Na obszarze województwa

warmińsko-mazurskiego znajdują

się 4 porty morskie.

Aktywność zawodowa ludności w wieku

od 15 lat i więcej w 2011 roku w tys.:

Region

Pracujący Bezrobotni

Polska

16131

1723

Region centralny

3774

344

Region południowy

3313

338

Region wschodni

2964

381

Region północno-

zachodni

2415

255

Region południowo-

zachodni

1509

173

Region północny

2156

232

Stopa bezrobocia

Pracujący według rodzajów

działalności w 2011r.:

Wolne miejsca pracy w 2011r.:

0,41-0,5%

0,5-0,6%

0,8-0,86%

0,7-0,8%

0,6-0,7%

Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w 2011 roku:

Przeciętne miesięczne wydatki na osobę w
gospodarstwach domowych w 2011 roku:

1

0

5

5

,2

8

5

9

,2

8

Dochody i wydatki budżetów jednostek
samorządu terytorialnego w 2011 roku w mln.:

Region

Dochod
y

Wydatki

Centralny

38160,0 40435,6

Południowy

33298,1 34413,1

Wschodni

29299,6 31126,5

Północno-
zachodni

26527,8 28671,9

Południowo-
zachodni

18026,9 19048,3

Północny

25996,7 27899,4

Przeciętne trwanie życia:

Stopa

bezrobocia w

Polsce i w

Unii

Europejskiej

wynosi 9,6%

Bibliografia:

1.Główny Urząd Statystyczny. Warszawa 2012
2.http://pl.wikipedia.org/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski
3.http://pl.wikipedia.org/wiki/Wojew%C3%B3dztwa