DYZENTERIA ŚWIŃ
(DYSENTERIA
SUUM/GASTROCOLITIS
HAEMORRAGICA
NECROTICANS SUUM)
Karolina Szczepańska
gr. 2a
Etiologia:
•
Choroba wywołana przez G-, beztlenowe
krętki- Brachyspira hyodysenteriae
•
Ruchliwe bakterie, zaopatrzone w rzęski
•
Wrażliwe na niskie pH- w żołądku
chronione przez otoczkę śluzową
•
Produkują hemolizynę cytotoksyczną(TLY),
oraz toksynę lipopolisacharydową
•
Do p. pok. dostaje się dzięki chemotaksji
do śluzu
•
Długo przeżywają w kale- do 40 dni
Zakażenie:
•
Źródłem infekcji jest kał zwierząt chorych i
nosicieli
•
Wektorami choroby mogą być również
gryzonie
•
Zakażenie zachodzi WYŁĄCZNIE drogą
alimentarną
•
choroba dotyka warchlaki i tuczniki w wieku
od 2 do 6mc, a czynnikiem sprzyjającym do
jej rozwoju jest nagła zmiana karmy
Patogeneza:
1.
Drobnoustrój dostaje się wraz z pokarmem do
przewodu pokarmowego- kolonizacja krypt,
później enterocytów i kom. kubkowych
2.
Rozplem kom. kubkowych i wzmożona sekrecja
śluzu;
3.
Produkcja endotoksyn- uszkodzenie i złuszczenie
nabłonka , oraz zablokowanie mikrokrążenia
poprzez zatory w bł. śluz. i podśluz.-
>upośledzenie wchłaniania zwrotnego w j.
grubym
4.
Wzrost przepuszczalności ścian naczyń
krwionośnych w lamina propria- zmiany o
charakterze zapal. nieżytowego – obrzęk ściany
jelit, wysięk włóknika i krwi do światła jelita
5.
Martwica powierzchniowej warstwy bł. Śluz.
Śmiertelność wynosi od 5-25%, jednak u
nieleczonych tuczników może osiągnąć
nawet 75%
Okres inkubacji: od kilku dni (min. 6), do
kilku tygodni (skrajnie do 90 dni);
Największe nasilenie zachorowań
przypada na maj i listopad
Objawy:
A)
Postać nadostra:
- nagłe padnięcia zwierząt ok. 6mc. ż.,
powyżej 60kg
B) Postać ostra- gł.:
-początkowo śluzowata biegunka, z czasem
płynny szaro-żółto-zielony, lub czekoladowy
kał- gdy domieszka krwi
-temp. 39- 40C
-szybkie odwodnienie, brak apetytu,
gwałtowny spadek masy, charłactwo
-śmierć po 2-5 dniach
C) Postać przewlkeła:
-śluzowata biegunka z resztkami
niestrawionego pokarmu, trwająca do 14 dni
-charłactwo, odwodnienie silne osłabienie
-śmierć z powodu wyczerpania, lub w
następstwie powikłań
D) Postać nietypowa:
-zmniejszenie łaknienia, niestrawność
-mniejsze przyrosty masy ciała
-czasem biegunka typowa dla postaci ostrej
Zmiany AP:
•
Krwotoczno-martwicowe zapalenie żołądka i
okrężnicy
•
Żołądek: bł śluz. Przekrwiona, aksamitnie
czerwona, na powierzchni otrębiasty nalot
•
J. grube: zgrubiała ściana, przekrwiona śluz.
+otrębiasty nalot, treść- kasztanowata, brudno-
szara, lub czerwono- brązowa, papkowata;
•
Nadmiar śluzu i włóknika tworzy błony rzekome
wewnątrz światła jelit
•
Wątroba: przekrwienie zastoinowe, oraz szare
ogniska
Krezka i jej w. chłonne- przekrwienie,
obrzęk
Obrzęk nagłośni
Serce- płyn w worku osierdziowym,
zwyrodnienie myocardium
Odwodnienie
Zasinienie powłok brzusznych
BRAK zmian w j. cienkim
W postaci przewlekłej ogniska martwicze w
j. grubym mają charakter ograniczony
Diagnostyka:
•
Materiał: przyżyciowo- próbki kału, pośmiertnie- zeskrobiny z bł.
Śluz., wycinki jelit
•
Próbki powinny być dostarczane do laboratorium jak najszybciej- do
24h(ze względu na wrażliwość krętków na tlen), lub jeżeli szybki
transport nie jest możliwy materiał posiewa się na podłoża
transportowe
•
Badania:
•
1 mikroskopowe-ruch bakterii
•
2 posiew np. na agar z krwią- hemolizyna
•
3 PCR- wykrywanie antygenu TLYA
•
4 Aglutynacja szkiełkowa IF
różnicowanie:
•
PCR
•
Duplex(ze spirochetozą)
•
Multiplex (ze spirochetozą i PPE)
Leczenie:
Jeżeli w stadzie chorują pojedyncze świnie,
należy je odizolować, wyleczyć, a po
upływie okresu karencji skierować na ubój
ze względu na nosicielstwo (należy
również leczyć zwierzęta z kojców z
których pochodziły chore osobniki)
Jeżeli zakażenia są liczne leczymy wszystkie
zwierzęta: osobnika nie pobierającym
wody leki podaje się w inj. indywidualnie,
natomiast pozostałym zwierzętom leki
podawane są wraz z wodą;
Leki w inj.- tiamulina, doksycyklina, Linko-Spectin
Leki do wody- gł. Tiamulina, linkomycyna
Z paszą- walnemulina, tiamulina, linkomycyna,
Linco-Spectin, oksytetracyklina
Oraz połączenia tiamuliny i doksycykliny
W Pierwszym tyg. choroby głodówka+ woda-
najlepiej zakwaszona np. 5% kw. mlekowym;
W 2 i w 3 tyg. podawać zmniejszona, łatwostrawną
dawkę pokarmową;
W trakcie leczenia niezbędne jest codzienne
czyszczenie kojców. po 3 tyg. od zakończenia
terapii należy przeprowadzić dezynfekcje i
deratyzacje.
W przypadku chlewni dotkniętej
dyzenterią enzootyczną należy podawać
leki metafilaktycznie okresowo przez 5 dni
co 2mc.
Lochom prośnym podawać tiamulinę, lub
linkomycynę przez 10-14 dni przed
porodem
Prosiętom od pierwszego dnia podawać
paszę leczniczą przez 5 dni- powtórzyć po
3 tyg.
Program uzdrawiania
chlewni:
1.
Program wdrażamy w okresie lata- ze względu na niższą
przeżywalność krętków w temp. Pow. 18 C
2.
Należy max. Zmniejszyć liczbę świń w stadzie
3.
Leczymy całe stado preparatem wykazującym najwyższą
skuteczność
4.
Oczyszczenie i dezynfekcja wszystkich pomieszczeń- wskazanie
kilkakrotne
5.
Co najmniej raz na 24h kojce, w których przebywają zw. Poddawać
czyszczeniu i dezynfekcji
6.
Stosowanie zasady all- in/ all- out, jak największe rozgęszczenie
stada, deratyzacja, częste dezynfekcje
7.
Do stwierdzenia skuteczności leczenia używa się świń „testowych”
pochodzących z obiektów wolnych od dyzenterii, a następnie
poddaje się je 60 dniowej obserwacji
8.
Stado można uznać za wolne od dyzenterii, jeżeli w ciągu 6mc nie
stosowano żadnych leków i w tym okresie nie wystąpiły żadne
objawy sugerujące tę chorobę
Profilaktyka w stadach
wolnych:
Do stada wprowadzamy jedynie świnie ze
stad wolnych od dyzenterii
PCR dla wszystkich nowych osobników
30 dniowa kwarantanna, z paszą
leczniczą
Ograniczenie dostępu zwierząt do
gnojowicy
Plan zwalczania gryzoni
BRAK szczepionek!