Poronienie
Poronienie
Jest to przedwczesne ( do 21 tygodnia
Jest to przedwczesne ( do 21 tygodnia
trwania ciąży) ukończenie ciąży wskutek
trwania ciąży) ukończenie ciąży wskutek
wydalenia żywego lub martwego jaja
wydalenia żywego lub martwego jaja
płodowego.
płodowego.
Poronienie może być:
Poronienie może być:
samoistne
samoistne
sztuczne
sztuczne
nawykowe (trzy lub więcej poronień
nawykowe (trzy lub więcej poronień
jedno po drugim)
jedno po drugim)
Przyczyny poronień
Przyczyny poronień
samoistnych
samoistnych
1. Zależne od jaja płodowego
1. Zależne od jaja płodowego
2. Zależne od matki
2. Zależne od matki
Poronienia zależne od jaja
Poronienia zależne od jaja
płodowego
płodowego
Do najczęstszych należą wady
Do najczęstszych należą wady
rozwojowe jaja płodowego.
rozwojowe jaja płodowego.
W 50 -70% przypadków poronień
W 50 -70% przypadków poronień
występują poronne jaja płodowe tzn
występują poronne jaja płodowe tzn
takie które nie są w stanie rozwijać
takie które nie są w stanie rozwijać
się prawidłowo.
się prawidłowo.
Przyczyną co drugiego poronienia
Przyczyną co drugiego poronienia
jest jajo płodowe niezdolne do
jest jajo płodowe niezdolne do
dalszego rozwoju.
dalszego rozwoju.
Przyczyny występowania jaj
Przyczyny występowania jaj
poronnych
poronnych
Anomalie chromosomalne które są
Anomalie chromosomalne które są
spowodowane zaburzeniami podziału
spowodowane zaburzeniami podziału
dojrzewania komórki jajowej.
dojrzewania komórki jajowej.
Czynniki egzogenne – zatrucia, uszkodzenia
Czynniki egzogenne – zatrucia, uszkodzenia
promieniami jonizującymi.
promieniami jonizującymi.
Uwaga – z podanych wyżej danych wynika,
Uwaga – z podanych wyżej danych wynika,
że nie mamy szans wpływania na ponad
że nie mamy szans wpływania na ponad
połowę poronień samoistnych.
połowę poronień samoistnych.
Jeżeli jednak kobieta deklaruje chęć
Jeżeli jednak kobieta deklaruje chęć
posiadania dziecka i nie stwierdzamy
posiadania dziecka i nie stwierdzamy
zaburzeń rozwoju ciąży, to każdy przypadek
zaburzeń rozwoju ciąży, to każdy przypadek
poronienia zagrażającego lub nawykowego
poronienia zagrażającego lub nawykowego
musi być leczony, mimo złego rokowania co
musi być leczony, mimo złego rokowania co
do wyników postępowania terapeutycznego.
do wyników postępowania terapeutycznego.
Matczyne przyczyny
Matczyne przyczyny
poronień
poronień
I. Przyczyny miejscowe w narządach
I. Przyczyny miejscowe w narządach
rodnych
rodnych
II. Zaburzenia hormonalne
II. Zaburzenia hormonalne
III. Choroby matki przebiegające z gorączką
III. Choroby matki przebiegające z gorączką
IV. Czynniki psychiczne
IV. Czynniki psychiczne
V. Czynniki immunologiczne
V. Czynniki immunologiczne
I. Przyczyny miejscowe w
I. Przyczyny miejscowe w
narządach rodnych
narządach rodnych
A. Utrudnienie wzrostu macicy i
A. Utrudnienie wzrostu macicy i
zmniejszenie przestrzeni dla rozwoju
zmniejszenie przestrzeni dla rozwoju
jaja płodowego:
jaja płodowego:
Niedorozwój macicy, wady rozwojowe
Niedorozwój macicy, wady rozwojowe
(macica częściowo przegrodzona,
(macica częściowo przegrodzona,
macica dwurożna)
macica dwurożna)
Zrosty wewnątrzmaciczne
Zrosty wewnątrzmaciczne
Mięśniaki macicy (nawet małe)
Mięśniaki macicy (nawet małe)
I B.
I B.
Niedostateczna ochrona dolnego
Niedostateczna ochrona dolnego
bieguna jaja płodowego:
bieguna jaja płodowego:
Brak mechanicznej ochrony np.. W
Brak mechanicznej ochrony np.. W
przypadku większych pęknięć szyjki
przypadku większych pęknięć szyjki
macicy – lub
macicy – lub
Niewydolności cieśniowo - szyjkowej
Niewydolności cieśniowo - szyjkowej
II. Zaburzenia hormonalne
II. Zaburzenia hormonalne
Niewydolność ciałka żółtego.
Niewydolność ciałka żółtego.
Progesteron jest hormonem niezbędnym dla
Progesteron jest hormonem niezbędnym dla
ciąży zwłaszcza w pierwszych dniach jej
ciąży zwłaszcza w pierwszych dniach jej
rozwoju.
rozwoju.
Zapotrzebowanie na progesteron dotyczy
Zapotrzebowanie na progesteron dotyczy
pierwszych 4 – 6 tygodni.
pierwszych 4 – 6 tygodni.
Powyżej 8 tygodni ciąży kosmówka trofoblastu
Powyżej 8 tygodni ciąży kosmówka trofoblastu
wytwarza względnie duże ilości progesteronu.
wytwarza względnie duże ilości progesteronu.
Występuje zależność między poronieniami a
Występuje zależność między poronieniami a
zaburzeniami czynności gruczołu tarczycowego.
zaburzeniami czynności gruczołu tarczycowego.
U kobiet chorych na cukrzycę, jako przyczynę
U kobiet chorych na cukrzycę, jako przyczynę
poronień przyjmuje się zaburzenia gospodarki
poronień przyjmuje się zaburzenia gospodarki
węglowodanowej w okresie przed i po koncepcji.
węglowodanowej w okresie przed i po koncepcji.
III. Choroby matki
III. Choroby matki
przebiegające z gorączką
przebiegające z gorączką
Przyczyną są najczęściej ostre choroby
Przyczyną są najczęściej ostre choroby
zakaźne.
zakaźne.
Każda choroba zakaźna może być
Każda choroba zakaźna może być
przyczyną poronienia.
przyczyną poronienia.
Wskutek pobudzenia ośrodka skurczowego
Wskutek pobudzenia ośrodka skurczowego
dochodzi do skurczów macicy, które
dochodzi do skurczów macicy, które
powodują wydalenie jaja płodowego.
powodują wydalenie jaja płodowego.
Zakażenia wirusowe odgrywają
Zakażenia wirusowe odgrywają
niedocenianą rolę w przyczynach
niedocenianą rolę w przyczynach
poronień. (np.. Grypa)
poronień. (np.. Grypa)
IV. Czynniki psychiczne
IV. Czynniki psychiczne
Urazy i wstrząsy psychiczne od dawna
Urazy i wstrząsy psychiczne od dawna
uznawane są za przyczyny wywołujące
uznawane są za przyczyny wywołujące
poronienia.
poronienia.
V. Czynniki immunologiczne
V. Czynniki immunologiczne
Nowsze badania wykazują, że
Nowsze badania wykazują, że
poronienia występują częściej u par, u
poronienia występują częściej u par, u
których występuje znaczna zgodność
których występuje znaczna zgodność
w układzie antygenów HLA ( Human
w układzie antygenów HLA ( Human
Leucocytic Antygen System).
Leucocytic Antygen System).
W rezultacie tej zgodności nie
W rezultacie tej zgodności nie
dochodzi do wytwarzania przeciwciał,
dochodzi do wytwarzania przeciwciał,
które chronią ciążę.
które chronią ciążę.
Kliniczne postacie
Kliniczne postacie
poronienia
poronienia
1. Poronienie zagrażające – abortus imminens.
1. Poronienie zagrażające – abortus imminens.
2. Poronienie rozpoczynające się – abortus
2. Poronienie rozpoczynające się – abortus
incipiens, in tractu
incipiens, in tractu
3. Poronienie zupełne – abortus completus
3. Poronienie zupełne – abortus completus
4. Poronienie niezupełne – abortus
4. Poronienie niezupełne – abortus
incompletus
incompletus
5. Poronienie nawykowe – abortus habitualis
5. Poronienie nawykowe – abortus habitualis
6. Poronienie zatrzymane – missed abortion
6. Poronienie zatrzymane – missed abortion
7. Poronienie gorączkowe – a. niepowikłane
7. Poronienie gorączkowe – a. niepowikłane
b. powikłane
b. powikłane
c. septyczne
c. septyczne
1. Poronienie zagrażające
1. Poronienie zagrażające
Skąpe krwawienie lub skurcze albo
Skąpe krwawienie lub skurcze albo
krwawienie ze skurczami.
krwawienie ze skurczami.
We wczesnej ciąży odpowiednikiem
We wczesnej ciąży odpowiednikiem
skurczów są niejasne pobolewania w
skurczów są niejasne pobolewania w
podbrzuszu i w okolicy krzyżowej
podbrzuszu i w okolicy krzyżowej
Badanie – trzon macicy nieznacznie
Badanie – trzon macicy nieznacznie
powiększony, kanał szyki zamknięty,
powiększony, kanał szyki zamknięty,
nieznaczne krwawienie.
nieznaczne krwawienie.
W rozpoznaniu USG – czynność serca płodu?
W rozpoznaniu USG – czynność serca płodu?
1. Poronienie zagrażające cd
1. Poronienie zagrażające cd
Rokowanie - pomyślne jeżeli
Rokowanie - pomyślne jeżeli
krwawienie krótkotrwałe, skąpe
krwawienie krótkotrwałe, skąpe
Niepomyślne – krwawienie trwa 2-3
Niepomyślne – krwawienie trwa 2-3
tygodnie
tygodnie
Występują skurcze
Występują skurcze
Obraz usg
Obraz usg
Stężenia HCG w surowicy są mniejsze
Stężenia HCG w surowicy są mniejsze
niż prawidłowe.
niż prawidłowe.
1. Poronienie zagrażające -
1. Poronienie zagrażające -
leczenie
leczenie
Bezwzględne leżenie w łóżku –
Bezwzględne leżenie w łóżku –
najlepiej w szpitalu.
najlepiej w szpitalu.
Zakaz współżycia
Zakaz współżycia
Badanie w odstępach 10-12
Badanie w odstępach 10-12
dniowych
dniowych
Spowodować regularne oddawanie
Spowodować regularne oddawanie
stolca
stolca
Leczenie farmakologiczne.
Leczenie farmakologiczne.
2. Poronienie
2. Poronienie
rozpoczynające się
rozpoczynające się
W badaniu stwierdza się skrócenie
W badaniu stwierdza się skrócenie
szyjki macicy i rozwarcie ujścia
szyjki macicy i rozwarcie ujścia
wewnętrznego, a w kanale szyjki
wewnętrznego, a w kanale szyjki
widoczny jest dolny biegun jaja
widoczny jest dolny biegun jaja
płodowego, to niemożliwe jest
płodowego, to niemożliwe jest
zahamowanie poronienia.
zahamowanie poronienia.
3. Poronienie zupełne
3. Poronienie zupełne
Wydalony został płód i łożysko. Kanał
Wydalony został płód i łożysko. Kanał
szyjki może być nadal drożny.
szyjki może być nadal drożny.
Często trudno jest rozróżnić, czy
Często trudno jest rozróżnić, czy
zawartość macicy została wydalona
zawartość macicy została wydalona
w całości, a więc czy poronienie jest
w całości, a więc czy poronienie jest
zupełne czy niezupełne.
zupełne czy niezupełne.
Postępowanie – wyłyżeczkowanie
Postępowanie – wyłyżeczkowanie
jamy macicy – hist-pat wyskrobin.
jamy macicy – hist-pat wyskrobin.
4. Poronienie niezupełne
4. Poronienie niezupełne
Wydalony został płód, łożysko w
Wydalony został płód, łożysko w
całości lub w dużych fragmentach
całości lub w dużych fragmentach
pozostaje w macicy.
pozostaje w macicy.
Ta sytuacja dotyczy głownie poronień
Ta sytuacja dotyczy głownie poronień
w bardziej zaawansowanych ciążach.
w bardziej zaawansowanych ciążach.
Postępowanie – wyłyżeczkowanie
Postępowanie – wyłyżeczkowanie
jamy macicy – hist-pat wyskrobin.
jamy macicy – hist-pat wyskrobin.
5. Poronienie nawykowe
5. Poronienie nawykowe
Trzy lub więcej poronień następujących
Trzy lub więcej poronień następujących
po sobie.
po sobie.
Przyjmuje się że przyczyna jest zawsze ta
Przyjmuje się że przyczyna jest zawsze ta
sama.
sama.
Nawykowe poronienia wczesne –
Nawykowe poronienia wczesne –
przyczyna w 40-70% poronne jajo
przyczyna w 40-70% poronne jajo
płodowe a więc wady rozwojowe zarodka.
płodowe a więc wady rozwojowe zarodka.
Jedną z przyczyn nawykowych poronień
Jedną z przyczyn nawykowych poronień
późnych może być niewydolność
późnych może być niewydolność
cieśniowo-szyjkowa.
cieśniowo-szyjkowa.
5. Poronienie nawykowe cd.
5. Poronienie nawykowe cd.
Jest to niewydolność ujścia wewnętrznego
Jest to niewydolność ujścia wewnętrznego
kanału szyjki macicy, którą można
kanału szyjki macicy, którą można
rozpoznać w USG sondą vaginalną.
rozpoznać w USG sondą vaginalną.
W obrazie widoczne jest wpuklanie się
W obrazie widoczne jest wpuklanie się
pęcherza płodowego do kanału szyjki
pęcherza płodowego do kanału szyjki
macicy.
macicy.
Podczas oglądania we wziernikach ujście
Podczas oglądania we wziernikach ujście
zewnętrzne szyjki jest zamknięte.
zewnętrzne szyjki jest zamknięte.
Postępowanie – szew okrężny na szyjkę
Postępowanie – szew okrężny na szyjkę
macicy.
macicy.
6. Poronienie zatrzymane –
6. Poronienie zatrzymane –
missed abortion
missed abortion
Jest to poronienie, w którym obumarłe
Jest to poronienie, w którym obumarłe
jajo płodowe pozostaje w macicy
jajo płodowe pozostaje w macicy
przez kilka tygodni.
przez kilka tygodni.
Rozpoznanie – gdy występuje znaczna
Rozpoznanie – gdy występuje znaczna
różnica między badaną wielkością
różnica między badaną wielkością
macicy a danymi z wywiadu dot. daty
macicy a danymi z wywiadu dot. daty
ostatniej miesiączki.
ostatniej miesiączki.
Badanie USG – brak czynności serca
Badanie USG – brak czynności serca
płodu, brak ruchów płodu.
płodu, brak ruchów płodu.
6. cd.
6. cd.
Powikłania:
Powikłania:
Jeśli obumarłe jajo płodowe pozostaje
Jeśli obumarłe jajo płodowe pozostaje
w macicy ponad 5 tygodni mniej
w macicy ponad 5 tygodni mniej
więcej w ¼ przypadków następują
więcej w ¼ przypadków następują
zaburzenia krzepnięcia.
zaburzenia krzepnięcia.
Ich skutkiem mogą być zagrażające
Ich skutkiem mogą być zagrażające
życiu chorej krwawienia.
życiu chorej krwawienia.
7 a. Poronienie gorączkowe
7 a. Poronienie gorączkowe
niepowikłane
niepowikłane
Jest to poronienie przebiegające z
Jest to poronienie przebiegające z
podwyższona temperaturą ciała do 38 st.
podwyższona temperaturą ciała do 38 st.
Towarzyszy mu miejscowy stan zapalny
Towarzyszy mu miejscowy stan zapalny
błony śluzowej macicy.
błony śluzowej macicy.
Postępowanie – antybiotyk, po
Postępowanie – antybiotyk, po
ustąpieniu gorączki łyżeczkowanie jamy
ustąpieniu gorączki łyżeczkowanie jamy
macicy i h-p
macicy i h-p
7 b. Poronienie gorączkowe
7 b. Poronienie gorączkowe
powikłane
powikłane
Stanem zapalnym objęte są przydatki –
Stanem zapalnym objęte są przydatki –
bolesność uciskowa, występuje
bolesność uciskowa, występuje
miejscowe zapalenie otrzewnej
miejscowe zapalenie otrzewnej
miednicy małej.
miednicy małej.
Leczenie – antybiotyk – po ustąpieniu
Leczenie – antybiotyk – po ustąpieniu
gorączki łyżeczkowanie macicy i h-p.
gorączki łyżeczkowanie macicy i h-p.
Uwaga – w obu w/w przypadkach może
Uwaga – w obu w/w przypadkach może
wystąpić masywny krwotok zagrażący
wystąpić masywny krwotok zagrażący
życiu – postępowanie indywidualne
życiu – postępowanie indywidualne
7 c. Poronienie septyczne
7 c. Poronienie septyczne
Nazywamy poronienie z uogólnionym
Nazywamy poronienie z uogólnionym
zakażeniem i w związku z tym z
zakażeniem i w związku z tym z
niebezpieczeństwem wystąpienia wstrząsu –
niebezpieczeństwem wystąpienia wstrząsu –
Endotoksycznego, bakteryjnego, septycznego
Endotoksycznego, bakteryjnego, septycznego
Etiologia – toksyny, wpływające do krążenia
Etiologia – toksyny, wpływające do krążenia
matczynego i powodujące wystąpienie
matczynego i powodujące wystąpienie
wstrząsu, najczęściej są wydzielane przez
wstrząsu, najczęściej są wydzielane przez
Gram-ujemne bakterie: Escherichia coli,
Gram-ujemne bakterie: Escherichia coli,
Bacterium clostridium perfringers.
Bacterium clostridium perfringers.
Umieralność - do 10%.
Umieralność - do 10%.
7 c. Poronienie septyczne -
7 c. Poronienie septyczne -
patogeneza
patogeneza
Endotoksyny, które wtargnęły do krążenia
Endotoksyny, które wtargnęły do krążenia
matczynego, powodują w naczyniach
matczynego, powodują w naczyniach
przedwłosowatych i włosowatych rozsiane
przedwłosowatych i włosowatych rozsiane
wewnątrznaczyniowe krzepnięcie. W wyniku
wewnątrznaczyniowe krzepnięcie. W wyniku
tego następuje zahamowanie przepływu i tym
tego następuje zahamowanie przepływu i tym
samym występuje uszkodzenie tkankowe w
samym występuje uszkodzenie tkankowe w
obrębie narządów: nerki, płuca, ośrodkowy
obrębie narządów: nerki, płuca, ośrodkowy
układ nerwowy, mięśnie. Jeśli nie udaje się
układ nerwowy, mięśnie. Jeśli nie udaje się
szybko uruchomić mikrokrążenia, w
szybko uruchomić mikrokrążenia, w
narządach tych wskutek niedotlenienia
narządach tych wskutek niedotlenienia
następuje martwica czyli występują
następuje martwica czyli występują
nieodwracalne uszkodzenia tkanek.
nieodwracalne uszkodzenia tkanek.
Profilaktyka wstrząsu
Profilaktyka wstrząsu
endotosycznego
endotosycznego
Stosowanie intensywnego nadzoru u
Stosowanie intensywnego nadzoru u
ciężarnych u których występuje ryzyko
ciężarnych u których występuje ryzyko
wstrząsu z powodu septycznego
wstrząsu z powodu septycznego
poronienia.
poronienia.
Zapewnić dostęp do żyły i podać płyny
Zapewnić dostęp do żyły i podać płyny
Oddech kontrolowany
Oddech kontrolowany
Kontrola gospodarki kwasowo-zasadowej
Kontrola gospodarki kwasowo-zasadowej
Antybiotykoterapia
Antybiotykoterapia
Opróżnienie macicy
Opróżnienie macicy
Podstawowe zasady leczenia
Podstawowe zasady leczenia
wstrząsu septycznego
wstrząsu septycznego
Płyny i ew. leki obkurczające naczynia –
Płyny i ew. leki obkurczające naczynia –
dopamina
dopamina
Heparyna
Heparyna
Antybiotyki
Antybiotyki
Kortykosteroidy
Kortykosteroidy
Leczenie niewydolności: nerek, płuc.
Leczenie niewydolności: nerek, płuc.
Usunięcie ogniska zakażenia – jeśli mimo
Usunięcie ogniska zakażenia – jeśli mimo
leczenia j.w. objawy wstrząsu nie ustępują
leczenia j.w. objawy wstrząsu nie ustępują
do 6-8 h leczenia – usunięcie ogniska
do 6-8 h leczenia – usunięcie ogniska
zakażenia przez wyłyżeczkowanie lub
zakażenia przez wyłyżeczkowanie lub
usunięcie macicy.
usunięcie macicy.