Rola fosfolipidów
inozytolowych w przekazie
informacji komórkowej
Czym jest informacja
komórkowa?
Sygnałem wysyłanym do komórek,
który zostaje odebrany i
przekształcony na język dla nich
zrozumiały. Komórki reagują w różny
sposób poprzez zmianę aktywności
metabolicznej.
Sygnalizacja bezpośrednia
Sygnalizacja pośrednia
Czym są fosfolipidy
inozytolowe?
- fosfolipidy szczególnego rodzaju
- umieszczone są po węwnętrznej
stronie błon plazmatycznych
- to estry kwasów tłuszczowych
(głównie stearynowego i
arachidonowego) zawierających
reszty kw. ortofsforowego i inozytol
(alkohol)
Grupy podziałowe tych
przekaźników
Istotne dla przekazywania informacji są dwie grupy:
Fosfoinozytydy będące substratami dla fosfolipazy
C(PLC):
• fosfatydyloinozytol (PI)
• fosfastydyloinozytolo-(4)-fosforan (PIP)
• fosfastydyloinozytolo-(4,5)-bifosforan (PIP2)
Fosfolipidy inozytolowe będące produktami kinazy-3
fosfatydyloinotyzolu (PI-3K):
• fosfastydyloinozytolo-(3)-fosforan
• fosfastydyloinozytolo-(3,4)-bifosforan
• fosfastydyloinozytolo-(3,5)-bifosforan
• fosfastydyloinozytolo-(3,4,5)-trifosforan
Fosfatydyloinozytol (PI)
Prekursor przekaźników drugiego
rzędu, występuje w nim
stereoizomer inozytolu - mioinozytol.
Mechanizm działania
1,4,5-trifosforan inozytolu
(IP3)
Wpływa na uwalnianie
jonów wapnia z
wewnątrzkomórkowyc
h przedziałów
magazynujących
(retikulum
sarkoplazmatyczne
tudzież
endoplazmatyczne).
Diacyloglicerol (DAG)
Zwiększa
powinowactwo PKC
do jonów wapnia,
auktywniają tym
samym ten enzym
przy fizjologicznym
poziomie jonów
wapnia oraz
fosforyluje wiele
białek docelowch.
Cykl kaskady inozytolowej
Kinaza białkowa C (PK-C)
Wiązanie jonów wapnia
Efekty, w ktrórych pośredniczy
kaskada inozytolowa
• Glikogenoliza w kom. wątroby
• Wydzielanie serotoniny przez płytki krwi
• Agregacja płytek krwi
• Wydzielanie insuliny przez kom. wysp
trzustkowych
• Wydzielanie noradrenaliny przez kom.
chromafinowe nadnerczy
• Skurcz mięśni gładkich
• Przekazywanie sygnałów wzrokowych w
fotoreceptorach bezkręgowców
Źródła
Biochemia, Stryer Lubert
Biochemia Harpera, Murray R.K., Granner
D.K., Mayes P.A., Rodwell V.W.
Biochemia kręgowców, W. Minakowski
http://www.farmacja.cm-
uj.krakow.pl/dyd/biol/DoDruku/BiologiaVII
WtPrzek.pdf
http://biochigen.slam.katowice.pl/podrecz
nik/12.pdf