Dr n. med. Jolanta HERDA

Dr n. med. Jolanta HERDA

Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego

Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego

Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Uniwersytet Medyczny w Lublinie

październik 2013r.

październik 2013r.

Organizacja Ochrony

Organizacja Ochrony

Zdrowia

Zdrowia

w Polsce – wybrane

w Polsce – wybrane

aspekty

aspekty

„Każda porażka jest szansą żeby

spróbować jeszcze raz, tylko

mądrzej”.

Henry Ford

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

• Rozpoczęty z początkiem lat

dziewięćdziesiątych XX wieku,

proces reform w Polsce przyniósł

radykalną zmianę systemu politycznego i

ekonomicznego,

• W ogólny nurt przemian włączona została -

Opieka Zdrowotna.

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

Wprowadzając reformę należało

sprecyzować nowe warunki polityki

zdrowotnej, a mianowicie:

1. Określić rolę państwa jako gwaranta

zdrowia, wynikającą
z zapisu art. 68 Konstytucji
Rzeczpospolitej Polskiej, zgodnie, z
którym każdy obywatel ma prawo do
ochrony zdrowia (ale nie w chorobie).

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

2. Uściślić zadania administracji rządowej

i samorządowej w zakresie
odpowiedzialności za zdrowie,

3. Uświadomić obywatelom ich prawa,

a równocześnie
współodpowiedzialność za
zdrowie.

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

• Prowadzenie lokalnej polityki

zdrowotnej pozostawiono w

kompetencji jednostek

samorządów terytorialnych.

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

• Narzędziami przy pomocy, których można było

dokonać uporządkowania tychże zmian, stały się

wchodzące
w życie 1 stycznia 1999 r. dwie ważne ustawy, z

punktu widzenia ochrony zdrowia.

1. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej - umożliwiająca

przekształcanie jednostek budżetowych w

samodzielne zakłady opieki zdrowotnej oraz tworzenie

niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, obecnie

ustawa o działalności leczniczej, dająca m.in.

możliwość przekształceń SPZOZ-ów.

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

2. Ustawa z dnia 29.10.1998 r.

wprowadzająca ustawy reformujące
administrację publiczną - m.in.
pozwoliło to samorządom stać się
organami założycielskimi dla SPZOZ-
ów.

Organizacja Ochrony Zdrowia

w województwie

Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji

rządowej w województwie

art.1. Administrację publiczną w

województwie wykonują:

1) Organy administracji rządowej:

•

Wojewoda sprawujący władzę administracji

ogólnej,

•

Organy administracji niezespolonej,

2) Organy samorządu województwa.

Organizacja Ochrony Zdrowia
w województwie

art. 2. Administrację rządową

na terenie województwa
wykonują:

• Wojewoda i podległe jednostki.

Organizacja Ochrony Zdrowia

w województwie

• Organy administracji rządowej

w województwie działają na podstawie

i w granicach określonych przez ustawy.

Organizacja Ochrony Zdrowia

w województwie

Wojewoda jest:

• Przedstawicielem Rady Ministrów

w województwie,

• Zwierzchnikiem zespolonej administracji

rządowej,

• Organem nadzoru nad jednostkami samorządu

terytorialnego,

• Reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i

na zadaniach określonych w odrębnych

ustawach.

Organizacja Ochrony Zdrowia

w województwie

•

Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów
odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa.

•

Zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek
organizacyjnych administracji rządowej i
samorządowej w województwie.

•

Zapewnia i odpowiada za realizację ustawy

Państwowe ratownictwo medyczne!!!

Jednostka Samorządu Terytorialnego

Jednostka Samorządu Terytorialnego

w systemie ochrony zdrowia – instrumenty

w systemie ochrony zdrowia – instrumenty

poprawy zdrowia

poprawy zdrowia

w kluczowych obszarach

w kluczowych obszarach

epidemiologicznych

epidemiologicznych

• Przepisy Ustrojowe

• Przepisy Prawa Materialnego

Trzy poziomy realizacji zadań w

Samorządach

• Art. 7, ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie

gminnym – zadania własne gminy obejmują m.in. zagadnienia

ochrony zdrowia;

•

Art. 4, ust. 1, pkt 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o

samorządzie powiatowym – zadania publiczne o charakterze

ponadgminnym w zakresie promocji zdrowia i ochrony

zdrowia;

• Art. 14, ust. 1, pkt 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r.

o samorządzie województwa – zadania o charakterze wojewódzkim

z zakresu promocji zdrowia i ochrony zdrowia.

Obowiązki Samorządów wynikające z Ustawy z dnia 27

sierpnia 2004 r.

o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych

ze środków publicznych

• W świetle art. 7

do zadań własnych gminy należy: opracowanie

i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych
wynikających z potrzeb zdrowotnych i danych epidemiologicznych
społeczeństwa;

• Przekazywanie powiatowi informacji o realizacji programów

zdrowotnych;

• W świetle art. 8

do zadań własnych powiatu należy: opracowanie,

realizacja i ocena efektów programów zdrowotnych opartych na
określeniu potrzeb zdrowotnych i stanie zdrowia ludności;

• Przekazywanie Marszałkowi Województwa informacji o programach

zdrowotnych realizowanych na terenie powiatu;

• Zgodnie z art. 9

do zadań własnych realizowanych przez Samorząd

Województwa należy opracowanie, realizacja i ocena efektów
programów zdrowotnych opartych na określeniu potrzeb
zdrowotnych i stanie zdrowia ludności.

Samorządy a Ustawa z dnia 15 kwietnia

2011 r.

o działalności leczniczej

• Art. 6, ust. 2 mówi o tym, że jednostka

samorządu terytorialnego może utworzyć i
prowadzić podmiot leczniczy w formie:

• Spółki kapitałowej,

• Jednostki budżetowej

Samorządy a Ustawa z dnia 15 kwietnia

2011 r.

o działalności leczniczej

• art. 42 , Ustrój pomiotu leczniczego

niebędącego przedsiębiorcą ….. określa Statut.

• Statut nadaje podmiot tworzący.

• art. 48, Rada Społeczna… powoływana i

odwoływana przez podmiot tworzący.

• art. 59, ujemny wynik finansowy!!!

Samorządy a Ustawa z dnia 15 kwietnia

2011 r.

o działalności leczniczej

• art. 66, podmioty tworzące mogą dokonać konsolidacji.

• art. 69, przekształcenie SPZOZ w spółkę

kapitałową.

• art. 83; 87 – mówi o likwidacji podmiotu leczniczego.

• art. 121, podmiot tworzący sprawuje nadzór nad

zgodnością działań podmiotu leczniczego niebędącym

przedsiębiorcą z przepisami prawa, statutem,

regulaminem organizacyjnym.

Polityka zdrowotna a programy

zdrowotne

• Programy zdrowotne

powinny stanowić istotny

element strategii działania

jednostki samorządu

terytorialnego w

zakresie ochrony zdrowia.

• Lokalna polityka zdrowotna

powinna być punktem

wyjścia do opracowania i

realizacji programów

zdrowotnych.

Programy Zdrowotne

• „Nowe Zdrowie Publiczne”.

• Raport La‘Londe – styl życia!

• I Międzynarodowa Konferencja

w Ottawie, 1986 r. – promocja zdrowia.

Narodowy Program Zdrowia na lata

Narodowy Program Zdrowia na lata

2007-2015

2007-2015

Nawiązuje do:

•Światowej Deklaracji Zdrowia (maj, 1998 r.),

•Strategii Zdrowie 21 – zdrowie dla wszystkich

w XXI wieku,

•Wspólnotowego Programu Zdrowia Publicznego

przyjętego decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady

na lata 2007-2013.

Narodowy Program Zdrowia na lata

Narodowy Program Zdrowia na lata

2007-2015

2007-2015

Cel Główny

•„Poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia

ludności oraz zmniejszanie nierówności zdrowia”

poprzez:

• Kształtowanie prozdrowotnego stylu życia społeczeństwa,

• Tworzenie środowiska życia, pracy i nauki sprzyjającego

zdrowiu,

• Aktywizowanie jednostek samorządu terytorialnego i

organizacji pozarządowych do działań na rzecz zdrowia.

Karta z Ljublijany, 18. czerwca 1996

r.

Systemy opieki zdrowotnej winny być:

•Wiedzione wartościami,
•Skierowane na zdrowie, ochrona i promocja zdrowia
mają być podstawą,
•Ukierunkowane na ludzi,
•Nastawione na jakość,

•Zorientowane na podstawową opiekę zdrowotną!

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

• Tak sformułowane zasady

wprowadzanej reformy w ochronie
zdrowia doprowadziły do stworzenia
i wdrożenia -
- Systemu Ubezpieczeń Zdrowotnych
w Polsce.

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

Podstawowymi zasadami systemu

ubezpieczeń zdrowotnych

w Polsce są:

• Zasada powszechności,
• Zasada obowiązkowości,
• Zasada solidaryzmu społecznego,

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

Instytucjami ubezpieczenia zdrowotnego

stały się

Kasy Chorych, a obecnie Narodowy

Fundusz Zdrowia

z oddziałami wojewódzkimi, co dalej…?

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

• „Nowy” system opieki zdrowotnej

wprowadzony w Polsce zmienił
finansowanie ochrony zdrowia

z budżetowego na system ubezpieczeń

zdrowotnych.

Dwa filary systemu finansowania

świadczeń zdrowotnych

• Ubezpieczeniowy (quasi-ubezpieczeniowy), w

którym kwota składki jest pochodną naszych
wynagrodzeń

oraz

• Budżetowy, z którego opłacane są m.in.

wysokospecjalistyczne procedury i świadczenia dla
części populacji uprawnionej ale nieubezpieczonej.

Co dalej z systemem opieki

zdrowotnej w Polsce?

• Dalsza reforma???

Organizacja Ochrony Zdrowia w

Polsce

• Priorytetem Nr 1 stało się zapewnienie

bezpieczeństwa zdrowotnego w całej

populacji.

• Jakość świadczonych usług zdrowotnych,

ich kompleksowość….

Technologie Medyczne

HTA, EBM, jakość!

W jakim kierunku zmierzamy?

• Dla systemu opieki zdrowotnej w Polsce poszukuje

się nowych rozwiązań zapewniających wysoką

jakość

i efektywność kosztową!!!

Zaspokojenie potrzeb zdrowotnych

generuje koszt...

Koszt a Efektywność

• HTA (Health Technology Assessment)-

ocena technologii medycznej, nie tylko

leków, szczepionek, urządzeń, lecz

procedur medycznych, algorytmów,

strategii i innych sposobów postępowania.

• Ocenie podlega:

skuteczność, bezpieczeństwo, koszt

(opłacalność danej technologii).

Zaspokojenie potrzeb zdrowotnych

generuje koszt...

• EBM (Evidence Based Medicine) - świadome

wykorzystywanie w praktyce lekarskiej (decyzje),
nie tylko doświadczenia klinicznego i systemu
wartości, ale także danych pochodzących z aktualnych
i wiarygodnych badań klinicznych.

•

EBM - ma pomóc lekarzowi

w dokonywaniu wyborów, w presji dezinformacji.

„Robić właściwe rzeczy

właściwie”

- praktyka medyczna XXI wieku

• skupiona na lekarzu

 skupiona na pacjencie

• oparta na opiniach

 oparta na dowodach

naukowych

• kierowana (głównie) zyskiem

 kierowana

wiedzą

wybór, za J.A. Muir Gray

Dyrektor National Library of Health

i NHS Screening Programme

Dziękuję za uwagę!

Dr n. med. Jolanta HERDA