Transmitancja
operatorowa
Obwód liniowy i stacjonarny o
zerowych warunkach
początkowych rozpatrywany w
relacji
wejście-wyjście
s
X
s
Y
s
H
def
Sygnał wejściowy (i/u) – x(t) -
X(s)
Sygnał wyjściowy (i/u) – y(t) -
Y(s)
transmitancja
operatorowa
Transmitancje jednorodne:
• napięciowa
• prądowa
Transmitancje niejednorodne:
• napięciowo – prądowa
• prądowo - napięciowa
0
2
1
2
i
u
u
s
T
u
0
2
1
2
u
i
i
s
T
i
0
2
1
2
i
i
u
s
T
ui
0
2
1
2
u
u
i
s
T
iu
12
21
22
11
1
1
1
1
a
T
a
T
a
T
a
T
iu
ui
i
u
czwórnik prawidłowy ma wszystkie
transmitancje niezerowe
czwórnik zdegenerowany może nie
mieć wszystkich transmitancji
Transmitancje obwodów liniowych
i stacjonarnych są funkcjami
wymiernymi o rzeczywistych
współczynnikach
0
1
1
1
0
1
1
1
b
s
b
s
b
s
b
a
s
a
s
a
s
a
s
Q
s
P
s
H
m
m
m
m
p
p
p
p
s
H
s
H
Zera transmitancji spełniają
równanie
0
s
H
zera skończone - pierwiastki
równania
0
s
P
p
z
,
,
z
1
p
m
0
s
H
s
dla
zero w nieskończoności
Bieguny transmitancji spełniają
równanie
s
H
k
s
s
lim
bieguny skończone - pierwiastki
równania
0
s
Q
m
s
,
,
s
1
s
dla
biegun w nieskończoności
m
p
s
H
lim
Transmitancje obwodów liniowych
i stacjonarnych są funkcjami
wymiernymi o rzeczywistych
współczynnikach
zera i bieguny skończone są
liczbami rzeczywistymi lub
zespolonymi sprzężonymi
Transmitancję układu nazywamy
minimalno-fazową
, gdy nie ma ani
biegunów, ani zer po prawej
stronie osi urojonych
Przykład
s
u
s
u
s
T
s
H
u
1
2
R
2
=1
R
1
=1
L=1H
C=1F
u
1
u
2
i
2
i
1
R
2
R
1
sL
1/(sC)
U
1
(s)
I
1
(s)
I
2
(s)=0
U
2
(s)
I
R1
(s)
I
R2
(s)
0
2
1
2
i
u
u
s
T
u
s
U
s
s
s
U
2
2
1
2
2
1
2
2
2
2
1
2
s
s
s
s
U
s
U
s
H
0
2
1
z
z
j
s
j
s
1
1
2
1
transmitancja minimalno fazowa
Interpretacja fizyczna biegunów transmitancji
liniowy, stacjonarny obwód, w
którym napięcia i prądy źródeł
niezależnych są = 0
t
y
- wielkość obwodowa u
lub i
Jeżeli w chwili w obwodzie
istniały niezerowe warunki
początkowe, to wielkość ta
zmienia się w czasie zgodnie z
ogólnym wzorem
0
t
t
s
n
t
s
t
s
n
e
K
e
K
e
K
t
y
2
1
2
1
stałe zależne od topologii
(struktury) i wartości elementów
również od warunków
początkowych.
i
K
i
s
i
K
Liczbę (ogólnie zespoloną)
nazywamy pulsacją własną
wielkości obwodowej , jeżeli
przy pewnych warunkach
początko-wych zawiera
składnik .
Liczbę będącą pulsacją własną
jakiegoś napięcia lub prądu w
obwodzie nazywamy
pulsacją
własną obwodu.
i
s
t
y
t
y
t
s
i
i
e
K
i
s
Można wykazać, że każdy
biegun
transmitancji jest pulsacją własną
odpowiedniego prądu lub napięcia
czwórnika.
W celu interpretacji zer rozpatrzymy
przykładowy
obwód drabinkowy
1
pulsacja rezonansowa sekcji L
1
C
1
2
pulsacja rezonansowa sekcji L
2
C
2
Wykażemy, że
2
2
1
1
j
i
j
z
z
są zerami transmitancji operatorowej
s
T
ui
zał. prąd i
1
jest sinusoidalny o pulsacji
1
w stanie ustalonym moduł impedancji gałęzi AB
dąży do nieskończoności, co sprawia, że
0
2
u
0
j
2
1
1
U
I
T
ui
0
1
I
0
j
1
ui
T
zał. prąd i
1
jest sinusoidalny o pulsacji
2
w stanie ustalonym napięcie u
BD
=0,
co sprawia, że
0
2
u
0
j
2
1
2
U
I
T
ui
0
1
I
0
j
2
ui
T
Wykazaliśmy, że dla obu pulsacji transmitancja
widmowa T(j)=0, czyli
2
2
1
1
j
i
j
z
z
są zerami transmitancji operatorowej
s
T
Jeżeli ponadto zero transmitancji
operatorowej
znajduje się na osi urojonych, to w
stanie ustalonym przy pobudzeniu
sinusoidalnym o pulsacji
odpowiadającej temu zeru sygnał
wyjściowy jest tożsamościowo równy
zeru.
Transmitancja widmowa
Dokonując w transmitancji operatorowej H(s)
podstawienia s=j otrzymujemy transmitancję
widmową H(j)
Transmitancja widmowa jest stosunkiem
wartości symbolicznej sinusoidalnego sygnału
wyjściowego do wartości symbolicznej
sinusoidalnego sygnału wejściowego.
j
H
j
e
j
H
j
H
arg
wykres modułu w funkcji f jest charakterystyką
amplitudową
wykres argumentu w funkcji f jest
charakterystyką fazową
Pomiarowe wyznaczanie transmitancji
widmowej
zasilamy czwórnik sygnałem
x
m
t
X
x
sin
i mierzymy sygnał wyjściowy
y
m
t
Y
y
sin
x
y
j
m
m
e
X
Y
X
Y
j
H
Odpowiedź jednostkowa i impulsowa
Odpowiedzią impulsową lub funkcją
przejściową czwórnika SLS nazywamy
przebieg wielkości wyjściowej
wywołany, przy zerowych warunkach
początkowych przez impuls Diraca na
wejściu.
Odpowiedzią jednostkową czwórnika
SLS nazywamy przebieg wielkości
wyjściowej wywołany, przy zerowych
warunkach początkowych przez sygnał
jednostkowy na wejściu.
1
)
t
(
L
1
0
)
(
2
1
2
s
R
i
u
u
s
H
s
T
u
)
(
1
s
H
t
r
t
h
L
s
1
)
t
1(
L
s
s
R
i
u
u
s
H
s
T
u
1
0
)
(
1
1
2
2
s
s
H
t
r
1
1
L
1
)
(
s
R
s
H
s
T
u
s
s
R
s
H
s
T
u
1
)
(
1
s
s
R
s
R
1
s
s
R
s
R
1
z twierdzenia
o transformacie
całki
d
h
t
r
t
0
1
Jeżeli sygnałem wymuszającym na wejściu jest
x(t) to odpowiedź y(t) można wyznaczyć na
podstawie znajomości odpowiedzi
impulsowej lub jednostkowej
d
h
t
x
d
x
t
h
s
X
s
R
s
X
s
H
t
y
t
t
-
-
0
0
Borela
tw.
1
1
L
L
d
r
t
x
dt
d
d
x
t
r
dt
d
s
X
s
sR
t
y
t
t
-
1
0
0
1
Duhamela
wzor
1
1
L
Przykład
?
1
1
5
.
0
1
5
.
0
1
t
y
t
e
t
x
t
e
t
r
t
t
t
e
e
e
e
dt
d
e
e
e
dt
d
d
e
e
e
dt
d
d
e
e
dt
d
t
y
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
1
5
.
0
1
1
2
5
.
0
5
.
0
5
.
0
1
5
.
0
5
.
0
0
5
.
0
0
0
5
.
0
0
5
.
0
t
e
e
e
e
s
s
e
s
s
s
s
s
s
s
s
X
s
sR
t
y
t
t
t
t
-
t
-
-
-
1
5
.
0
5
.
0
1
2
5
.
0
1
5
.
0
1
5
.
0
1
5
.
0
1
1
1
1
5
.
0
1
5
.
0
1
5
.
0
5
.
0
1
1
1
1
1
L
L
L
L