Wprowadzenie do
przedmiotu
Sprawy organizacyjne
Obowiązujące reguły gry,
Charakterystyka przedmiotu,
Wykłady, ćwiczenia, konsultacje,
Forma egzaminu /
liberalizm
/,
Program przedmiotu
„Literatura”.
Jak studiować finanse,
ekonomię
Zasady ogólne (sposób
podejścia),
Możliwości studenta,
Przykład dydaktyczny,
Po co studiować nauki o
finansach
Pieniądze:
konsumpcja, oszczędzanie,
inwesty.,
Analfabetyzm
Brutalne prawa ekonomii…….,
Nie ma nic za darmo,
Aby się wzbogacić…………….
Szanowni Państwo powiadają ci co
wiedzą,
Przez całe życie – od kolebki aż po
grób,
a może i dalej jeszcze
–
musimy stawiać czoło brutalnym
prawom ekonomii.
Paul A. Samuelson
Globalny system
Biegunowość
Wprowadzenie
Majątek trwały przedsiębiorstwa.
Środki trwałe i wartości niematerialne i prawne.
Amortyzacja środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych.
Majątek obrotowy przedsiębiorstwa.
Zarządzanie zapasami w przedsiębiorstwie.
Zarządzanie należnościami w przedsiębiorstwie.
Zarządzanie środkami pieniężnymi w
przedsiębiorstwie.
Pojęcie kosztów.
Przekroje klasyfikacyjne kosztów.
Rachunek kosztów według miejsc powstawania.
Rachunek kosztów w układzie rodzajowym.
Rachunek kosztów w układzie kalkulacyjnym.
Metody kalkulacji kosztów.
Kalkulacja doliczeniowa.
Próg rentowności i jego praktyczna przydatność.
Rachunku Kosztów
Rachunek kosztów jest procesem
ustalania kosztów prowadzenia
działalności gospodarczej
polegającej na wytwarzaniu i
sprzedaży wyrobów lub
świadczeniu usług.
Przedmiotem rachunku
kosztów
są zawsze koszty prowadzenia
działalności gospodarczej
wymagającej wykorzystania zasobów
majątkowych przedsiębiorstwa i
pracy ludzkiej.
Tak więc jako przedmiot rachunku
kosztów są traktowane koszty
ponoszone przy wytwarzaniu i
sprzedaży wyrobów, koszty ponoszone
w związku ze świadczeniem usług oraz
koszty ponoszone przy wykonywaniu
określonych funkcji.
Podmiotem rachunku kosztów
jest więc jednostka gospodarcza
prowadząca daną działalność
gospodarczą polegającą na
wytwarzaniu i sprzedaży wyrobów
lub świadczeniu usług.
Celem rachunku kosztów
prowadzonego systematycznie w
przedsiębiorstwie jest dostarczanie
decydentom wieloprzekrojowych
informacji ekonomicznych o kosztach
działalności.
Informacje generowane przez
rachunek kosztów potrzebne są
do:
ustalenia kosztów wytworzenia wyrobów i
świadczenia usług,
obliczenia uzyskiwanych wyników,
wyceny zapasów produktów,
ustalenia cen sprzedaży produktów,
oceny efektywności gospodarowania,
kontroli działalności,
podejmowania decyzji ekonomicznych.
Cele gospodarowania wynikają
więc z potrzeb ludzkich.
Są potrzeby, których aspekt
ekonomiczny ma podstawowe
znaczenie i które dają bezpośredni
impuls do gospodarowania.
Ekonomia sprowadza zaspokajanie
potrzeb ludzkich do wspólnego
mianownika. Oznacza to, że:
1. Osiągnięcie celu gospodarczego
traktuje się w niej jako korzyść dla
człowieka, wynikającą z
zaspokajania potrzeb
. Może to być
przyjemność z zaspokojenia głodu,
satysfakcja z wykonania dobrej
pracy,
korzyść finansowa
itd.
2. Osiągnięcie korzyści wymaga
odpowiednich środków
materialnych lub pieniężnych.
Inaczej mówiąc, w gospodarowaniu
nie osiąga się niczego za darmo.
3. Środkami zaspokajania potrzeb są
dobrae konomiczne (goods).
Definicja przedsiębiorstwa:
przedsiębiorstwami, są organizacjami
posiadającymi własną nazwę i które
decydują o zatrudnieniu określonych
czynników wytwórczych, o sposobach
wytwarzania swoich produktów i o
wszelkich aspektach prowadzonej
działalności.
Definicja przedsiębiorstwa:
Przedsiębiorstwo można więc
zdefiniować jako podmiot
gospodarczy wykonujący
systematycznie zadania gospodarcze
( produkcyjne lub usługowe) w
celu maksymalizacji nadwyżki
ekonomicznej.
Produkcja jest to proces, w którym
zatrudniane są czynniki wytwórcze i
dzięki któremu zostają wytworzone
dobra lub usługi w celu zaspokojenia
potrzeb ludzkich.
Przedsiębiorczość jest to jeden z
rodzajów czynników wytwórczych
obejmujący umiejętność zatrudnienia
pozostałych czynników wytwórczych
(ziemi, pracy, kapitału).
Dobra są to rzeczy służące do zaspokajania
potrzeb ludzkich, np. odzież czy żywność.
Dobra konsumpcyjne to dobra zużywane
„zaraz" po ich wyprodukowaniu do
zaspokajania potrzeb konsumpcyjnych.
Dobra produkcyjne to dobra
wyprodukowane po to, aby je zatrudnić do
produkcji innych dóbr i usług.
Dobra rzadkie, to takie dobra, których jest
zbyt mało, aby zaspokoić wszystkie potrzeby
ludzkie.
Dobra wolne są to dobra dostępne w
nieograniczonych ilościach dla każdego.
Ekonomiczne właściwości
przedsiębiorstwa
Cechy
Przedsiębiorstwo
Funkcja
produkcja
Cel
korzyści z produkcji
Środki osiągania
celu
Czynniki produkcji
Sposoby
pozyskiwania
środków
Dochody z ziemi, kapitału i
przedsiębiorczości, środki fin.
Ekonomiczny aspekt
funkcjonowania
Dokonywanie wyborów
produkcyjnych w celu
maksymalizacji korzyści
Podstawa
właściwości
wyborów
Każdy wybór przynoszący
korzyści wymaga poniesienia
nakładów i rezygnacji z innych
nakładów
Koszt alternatywny:
Koszt alternatywny jest to koszt
zmiennych możliwości. Mierzony jest
on wartością tej produkcji, której nie
realizujemy lub z której
zrezygnujemy w tym celu, aby
zwiększyć produkcję innych dóbr lub
ich wartości.
Co nazywamy czynnikami
wytwórczymi?
Obejmują zasoby ludzi i
wszystkich rzeczy
wykorzystywanych do
produkcji dóbr i usług w celu
zaspakajania potrzeb ludzi.
Dzielimy je na cztery grupy:
Ziemia, Praca, Kapitał,
Przedsiębiorczość,
Co nazywamy nakładami?
Nakładem albo czynnikiem produkcji
jest dobro lub usługa użytkowane
przez przedsiębiorstwa w
prowadzonych przez nie procesach
wytwórczych. Nakłady są ze sobą
kombinowane , by w rezultacie
przynieść wynik (produkt) , które
posiadają zróżnicowany zestaw
użytecznych dóbr lub usług ( dobra
konsumpcyjne, produkcyjne).
Czynniki wytwórcze:
ziemia, praca, kapitał, przedsiębiorczość
+
aktualny poziom wiedzy i technologii.
analizują poszczególne czynniki wytwórczych
dochodzimy do wniosku?
Najprostsza def. ekonomii
O naukowym charakterze umysłowej
działalności ludzi decyduje metoda
naukowa
Codzienne myślenie ekonomiczne w
gosp.
Myślenie chaotyczne, nie zorganizowane,
Niepowodzenie.
I + W + R = Sukces ekonomiczny
I – informacja,
W- wnioskowanie ( wiedza),
R – rynek ocena
.
Na jakie pytania chciałby znać
odpo.?
Ustalenia:
cen,
ilości produkcji,
wysokości sprzedaży,
rentowności inwestycji,
koszty,
popyt,
sprzedaży,
opłacalności podejmowanych
przedsięwzięć
O sukcesie firmy decydują:
potencjał wytwórczy+ aktua. poziom tech.
dostęp do kapitału.
elastyczność,
innowacyjność organizacji,
skuteczne zarządzanie informacją,
CRM
kompetentna kadra…..
Jednak najważniejsza jest
decyzja!!!
Istota rzeczy
Przedsiębiorczość,
czynniki mierzalne
Potencjał intelektualny
Q
Cele i ograniczenia firm:
Co jest celem każdej z firm?
Odpowiedź jest jasna: dążą oni do
maksymalizacji zysku
Firmy podlegając dwom rodzajom
ograniczeń
Pierwsze to ograniczenie rynkowe,
Drugie to ograniczenie
technologiczne
okres krótki i długi:
okresie krótkim- występują stałe czynniki
produkcyjne i zmienne czynniki
produkcyjnych,
Okresem długim- mamy do czynienia tylko
ze zmiennymi czynnikami produkcyjnymi.
Funkcja produkcji w krótkim
okresie
FUNKCJA PRODUKCJI pokazuje
zależność między czynnikami
produkcyjnymi wykorzystanymi
w procesie produkcyjnym a
produktami otrzymanymi jako
wynik tego procesu.
Podział produktów
PRODUKT CAŁKOWITY (TP) jest
to całkowita wielkość produkcji
wytworzonej w jednostce czasu.
Produkt krańcowy (marginalny)
PRODUKT KRAŃCOWY (MP)
ZMIENNEGO CZYNNIKA
PRODUKCYJNEGO jest to przyrost
produkcji spowodowany
wzrostem zatrudnienia tego
czynnika o jednostkę.
PRODUKT PRZECIĘTNY (AP)
PRODUKT PRZECIĘTNY (AP) jest
to ilość produktu całkowitego
przypada jąca na jednostkę
czynnika wytwórczego.
! Otóż wszystkie te rodzaje
produktu decydują o kosztach
ponoszonych na produkcję, a więc
także mają wpływ na
podejmowanie decyzji o wielkości
produkcji, przy której producent
osiąga maksymalny zysk.
Koszty w krótkim okresie
:
KOSZTY CAŁKOWITE (TC) jest to
suma kosztów poniesionych na
wszystkie czynniki wytwórcze
wykorzystane do produkcji. Jest
to pieniężny wyraz nakładów.
CAŁKOWITE KOSZTY STAŁE (TFC) są
niezależne od wielkości produkcji. Są
one ponoszone na stałe czynniki
produkcyjne.
np. czynsze, płaty leasingowe, koszty
ochrony, konserwacji, oprocentowanie
kredytu, wynagrodzenie stałego
personelu
CAŁKOWITE KOSZTY ZMIENNE
(TVC) zależą od wielkości produkcji
i wraz z nią się zmieniają. Koszty te
są ponoszone na zakup zmiennych
czynników produkcji.
Np. zakup surowców, materiałów i
energii, płace,
KOSZTY KRAŃCOWE (MC) jest to
przyrost kosztów całkowitych
spowodowany wzrostem
produkcji o jednostkę.
KOSZTY PRZECIĘTNE (AC) są to
koszty poniesione na
wyprodukowanie każdej
jednostki produktu.
PRZECIĘTNE KOSZTY STAŁE (AFC
— ang. average fixed costs)
pokazują, jaki koszt stały został
poniesiony na każdą wytworzoną
jednostkę produktu.
PRZECIĘTNE KOSZTY ZMIENNE
(AVC — ang. average variable
costs) pokazują, jaka część
kosztu zmiennego została
poniesiona na otrzymanie
jednostki produktu.
PRZECIĘTNE KOSZTY CAŁKOWITE
(ATC — ang. average total costs)
pokazują, jaka część całkowitych
kosztów została poniesiona na
każdą jednostkę produktu.
Łatwo można spostrzec, że
przeciętny koszt całkowity równa się
sumie przeciętnego kosztu stałego i
przeciętnego kosztu zmiennego,
czyli:
Koszty przedsiębiorstwa w długim
okresie
długim okresie wszystkie czynniki
produkcji są zmienne i wszystkie
koszty są zmienne.
tzw. stałych korzyści skali
Q = f(Q
A
,
Q
L
,Q
K
),
Malejące korzyści skali.
Stałe korzyści skali
Rosnących korzyściach skali,
przedstawiono trzy krzywe kosztu
całkowitego dla trzech faz rozwoju
przedsiębiorstwa. Tangens kąta
nachylenia stycznej do krzywej kosztu
całkowitego określa wartość
kosztu
marginalnego
. W punkcie przegięcia
koszt marginalny jest równy
kosztowi
przeciętnemu
, który osiąga wówczas
minimum
Długookresową krzywą kosztu
całkowitego (LTC) konstruuje się na
podstawie wartości nachylenia
krzywych kosztu całkowitego dla tych
wielkości produkcji, dla których LAM =
LACmin. Wyprowadzamy ją z początku
układu współrzędnych, ponieważ
produkcja jest równa zeru, gdy nie
zostały poniesione żadne koszty.
Długookresowe koszty w przypadku
stałych korzyści skali
Ponieważ zmiana skali produkcji
wymaga dłuższego czasu, więc linia
długookresowego kosztu LAC
przedstawia różne możliwe wielkości
przedsiębiorstwa, przy których
producent w długim okresie zwiększa
produkcję przy najmniejszym koszcie
przeciętnym.
Długookresowe koszty w razie
zmiennych korzyści skali
długookresowa krzywa kosztu
całkowitego została wyprowadzona z
początku układu współrzędnych, a
następnie z wartości nachylenia
poszczególnych krzywych
krótkookresowych dla tych ilości
produkcji, dla których osiąga najmniejszy
koszt przeciętny w sensie alternatywnym
Podział przychodów
PRZYCHODY CAŁKOWITE (TR)
stanowią wartość sprzedanych
produktów przez firmę,
PRZYCHODY PRZECIĘTNE (AR) są
to przychody uzyskane przez
firmę ze sprzedaży pojedynczej
jednostki produktu.
PRZYCHODY KRAŃCOWE (MR)
jest to przyrost przychodów
całkowitych wywołany wzrostem
sprzedaży o jednostkę, czyli:
Przychody, koszty i zysk
przedsiębiorstwa
Model przedsiębiorstwa a
koszty
Podstawowym zadaniem
przedsiębiorcy jest zapewnienie
firmie możliwości
przetrwania
i
rozwoju
w sytuacji stałego
zagrożenia przez konkurentów
Zysk księgowy:
Zysk księgowy
, wynikający z
kalkulacji księgowej, obliczamy
jako różnicę miedzy przychodami ze
sprzedaży a kosztami
uwzględnianymi w rachunku wyników
przedsiębiorstwa
księgowe koszty
prywatne
Z kolei koszty uwzględnione w
rachunku wyników przedsiębiorstwa są
to wszystkie
wydatki pieniężne
poniesione przez przedsiębiorstwo w
danym okresie
w celu uzyskania
przychodów
ze sprzedaży. Są to tzw.
księgowe koszty prywatne
(bookprivate cost).
księgowe koszty prywatne
ujmowane w ewidencji
przedsiębiorstwa, podlegają
konwencjom rachunkowości; np.
koszty amortyzacji
, czyli koszty
utraty części możliwości
produkcyjnych dóbr kapitałowych w
danym czasie,…
Ekonomiczne koszty prywatne
Zatem ekonomiczne koszty prywatne
są większe od księgowych kosztów
prywatnych o koszt implicite
Jest to rodzaj kosztów
alternatywnych w ujęciu
pieniężnym
Zysk ekonomiczny
Stanowi więc różnicę między
całkowitym przychodem ze
sprzedaży a całkowitym kosztem
prywatnym,
TP = TR – TC
jeżeli TP = 0
to TR = TC