Leki β-adrenolityczne
Aleksandra Ziółkowska
Łukasz Żołna
Konkurują z aminami katecholowymi o
Konkurują z aminami katecholowymi o
receptor
receptor
β-adrenergiczny
β-adrenergiczny
Mają odpowiednie powinowactwo do
Mają odpowiednie powinowactwo do
receptora
receptora
Przyłączają się do receptora, często
Przyłączają się do receptora, często
nie mają aktywności wewnętrznej
nie mają aktywności wewnętrznej
Działanie
farmakologiczne to
wypadkowa 3
właściwości tych leków:
- antagonistycznych
- antagonistycznych
-agonistycznych
-agonistycznych
-błonowych
-błonowych
Działanie antagonistyczne
- blokowanie receptora
- blokowanie receptora
β-
β-
adrenergicznego
adrenergicznego
- leki kardioselektywne – hamują
- leki kardioselektywne – hamują
wybiórczo receptory β
wybiórczo receptory β
1
1
-
-
adrenergiczne, pozostałe działają
adrenergiczne, pozostałe działają
zarówno na serce jak i naczynia
zarówno na serce jak i naczynia
krwionośne, oskrzela, przemianę
krwionośne, oskrzela, przemianę
materii
materii
β
1
β
2
β
3
Kardiologia Polska 2005; 63; 4 (supl. 2)
Kardiologia Polska 2005; 63; 4 (supl. 2)
Działanie agonistyczne
- nieznaczna wewnętrzna aktywność
- nieznaczna wewnętrzna aktywność
- wzmagają siłę skurczu mięśnia
- wzmagają siłę skurczu mięśnia
sercowego
sercowego
- leki takie jak alprenolol, oksprenolol,
- leki takie jak alprenolol, oksprenolol,
pindolol
pindolol
Niektóre leki mają właściwości
Niektóre leki mają właściwości
błonowe – działają stabilizująco
błonowe – działają stabilizująco
na błonę komórkową
na błonę komórkową
Leki
Leki
β – adrenolityczne są stosowane
β – adrenolityczne są stosowane
głównie w schorzeniach układu
głównie w schorzeniach układu
krążenia, mają działanie
krążenia, mają działanie
przeciwnadciśnieniowe,
przeciwnadciśnieniowe,
przeciwarytmiczne i
przeciwarytmiczne i
przeciwdusznicowe.
przeciwdusznicowe.
Także używane w okulistyce –
Także używane w okulistyce –
zmniejszają wydzielanie cieczy
zmniejszają wydzielanie cieczy
wodnistej.
wodnistej.
Stosowane w:
Stosowane w:
* nadkomorowych i komorowych zaburzeniach
* nadkomorowych i komorowych zaburzeniach
rytmu serca
rytmu serca
* chorobie wieńcowej
* chorobie wieńcowej
* nadciśnieniu tętniczym
* nadciśnieniu tętniczym
* jaskrze
* jaskrze
* niewydolności serca
* niewydolności serca
Do działań niepożądanych zaliczamy:
Do działań niepożądanych zaliczamy:
* bradykardię
* bradykardię
* zmniejszenie kurczliwości mięśnia
* zmniejszenie kurczliwości mięśnia
sercowego
sercowego
* skurcz oskrzeli
* skurcz oskrzeli
* bloki przedsionkowo – komorowe
* bloki przedsionkowo – komorowe
* działanie psychodepresyjne
* działanie psychodepresyjne
Przeciwwskazania
Niewyrównana niewydolność krążenia
Wstrząs kardiogenny
Stany skurczowe oskrzeli (np. astma)
Bradykardia
Blok przedsionkowo-komorowy
I i II trymestr ciąży
Mocznica
Kwasica metaboliczna
Beta-adrenolityki
nieselektywne
Propranolol
wykazuje silne działanie błonowe
rozszerza naczynia krwionośne
zmniejsza siłę skurczu serca i jego czynność
Obniża ciśnienie tętnicze
Zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego
na tlen
zastosowanie:
Wysokie ciśnienie krwi
Choroba wieńcowa
Nadczynność tarczycy
Nieregularna praca serca
Zapobiegawczo w celu uniknięcia ponownego zawału serca
Zapobieganie napadom migreny
Pindolol
Najsilniejszy lek beta-adrenolityczny
Wewnętrzna aktywność sympatykomimetyczna
Nieznaczne działanie błonowe
Działa chronotropowo i inotropowo ujemnie
Powoduje wydłużenie przewodzenia w AV
Zmniejsza pojemność minutową
Obniża ciśnienie tętnicze
Działa przeciwdławicowo w dławicy piersiowej
Wskazania:
Nadciśnienie tętnicze
Choroba niedokrwienna serca
Zaburzenia rytmu pracy serca
Krążenie hiperkinetyczne
Dusznica bolesna
Sotalol
Wykazuje znaczne działanie błonowe
Działa chronotropowo i inotropowo ujemnie
Wydłuża czas przewodzenia i czas refrakcji
bezwzględnej węzła AV
Zmniejsza pojemność minutową
Obniża ciśnienie tętnicze
Zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego
na tlen
Wskazania:
Ciężkie komorowe zaburzenia rytmu serca
Nadkomorowe zaburzenia rytmu serca
Beta-adrenolityki
selektywne
Acebutolol
Niezbyt silnie działający selektywny beta-bloker
Wewnętrzna aktywność sympatykomimetyczna
Działa stabilizująco na błonę komórkową
Zmniejszenie pojemności minutowej serca
Zwolnienie czynności serca
Obniża ciśnienie tętnicze
Długi okres półtrwania (8 godzin)
Zastosowanie:
Dusznica bolesna
Arytmia
Nadciśnienie tętnicze
Metoprolol
Nieznaczne działanie błonowe
Zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia
sercowego na tlen
Spowalnia akcję serca
Obniża skurczowe i rozkurczowe ciśnienie
tętnicze
Wskazania:
Choroba niedokrwienna serca
Zaburzenia rytmu pracy serca
Nadciśnienie tętnicze
Atenolol
Nie wykazuje wewnętrznej aktywności
sympatykomimetycznej i działania błonowego
Zwalnia czynność serca
Zwalnia przewodzenie w węźle AV
Zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia
sercowego na tlen
Obniża ciśnienie tętnicze
Wskazania:
Nadciśnienie tętnicze
Choroba niedokrwienna serca
Świeży zawał mięśnia sercowego
Zaburzenia rytmu serca z tachykardią
Esmolol
Nie wykazuje wewnętrznej aktywności
sympatykomimetycznej i działania
błonowego
Szybkie i silne działanie
Stosowany w formie dożylnej
Wskazania:
Częstskurcz nadkomorowy
Nadciśnienie złośliwe
Betaksolol
Słabe właściwości błonowe
Długi czas działania (15-20 godzin)
Nie posiada wewnętrznego działania
sympatykomimetycznego
Spowalnia akcję serca
Obniża ciśnienie śródgałkowe
Zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego
na tlen
Obniża skurczowe i rozkurczowe ciśnienie tętnicze
Wskazania:
Choroba niedokrwienna serca
Nadciśnienie tętnicze
Jaskra z otwartym kątem przesączania
Zwiększone ciśnienie wewnątrz gałki ocznej
Bisoprolol
Nie posiada aktywności
sympatykomimetycznej i działania
błonowego
Działa chronotropowo i inotropowo ujemnie
Wydłuża czas przewodzenia w węźle AV
Obniża ciśnienie tętnicze
Wskazania:
Choroba niedokrwienna serca
Nadciśnienie tętnicze
Tachykardia zatokowa
Beta-blokery stosowane w
okulistyce
Timolol
Metypranolol
Betaksolol
Kartedol
Działanie beta-blokerów
stosowanych w okulistyce
Stosowany w leczeniu jaskry – obniża
ciśnienie śródgałkowe
Zmniejsza pojemność minutową serca
Hamuje uwalnianie noradrenaliny
Wskazania:
Zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe
Jaskra wtórna
Jaskra z otwartym kątem przesączania