Immunologia – wstęp
Immunologia – wstęp
Odporność przeciwzakaźna
Odporność przeciwzakaźna
Odporność
przeciwzakaźna
jest
jednym
z
podstawowych
mechanizmów
umożliwiających
organizmowi funkcjonowanie w warunkach środowiska
naturalnego.
Podstawowe zadania układu odpornościowego
w zakresie ochrony przed chorobami zakaźnymi
rozpoznanie czynnika infekcyjnego jako obcego ustrojowi
uruchomienie szybkiej i skutecznej reakcji obronnej
przekazanie informacji o rozpoznanych antygenach komórkom
potomnym
odporność
odporność
przeciwzakaźna
przeciwzakaźna
nieswoista
(naturalna, wrodzona)
swoista
swoista
(nabyta, adaptacyjna)
wytworzona naturalnie
wytworzona sztucznie
wytworzona sztucznie
czynna
bierna
czynna
czynna
adoptywna bierna
czynno-
czynno-
bierna
bierna
Odporność nieswoista i swoista
Odporność nieswoista i swoista
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
Odporność swoista
Odporność swoista
bardzo szybka
bardzo szybka
nie wymaga wstępnej aktywacji
nie wymaga wstępnej aktywacji
rozwija się powoli
rozwija się powoli
wymaga kontaktu z antygenem
wymaga kontaktu z antygenem
receptory rozpoznające antygen są
receptory rozpoznające antygen są
niezmienne
niezmienne
są dziedziczone z pokolenia na
są dziedziczone z pokolenia na
pokolenie
pokolenie
receptory rozpoznające antygen
receptory rozpoznające antygen
wykształcają się na nowo w każdej
wykształcają się na nowo w każdej
pierwotnej reakcji
pierwotnej reakcji
immunologicznej
immunologicznej
nie są dziedziczone
nie są dziedziczone
celem ataku nie są własne
celem ataku nie są własne
struktury organizmu
struktury organizmu
może dojść do autoagresji
może dojść do autoagresji
nie pozostawia trwałej pamięci
nie pozostawia trwałej pamięci
immunologicznej
immunologicznej
pozostawia trwałą pamięć
pozostawia trwałą pamięć
immunologiczną
immunologiczną
rozwija się niezależnie od
rozwija się niezależnie od
odporności swoistej
odporności swoistej
do rozwinięcia prawie zawsze
do rozwinięcia prawie zawsze
wymaga odporności nieswoistej
wymaga odporności nieswoistej
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Elementy odporności nieswoistej zapobiegające
Elementy odporności nieswoistej zapobiegające
wtargnięciu patogenów do organizmu
wtargnięciu patogenów do organizmu
bariery mechaniczne
bariery mechaniczne
(skóra, błony śluzowe układu
(skóra, błony śluzowe układu
pokarmowego, oddechowego, moczowo-płciowego)
pokarmowego, oddechowego, moczowo-płciowego)
bariery czynnościowe
bariery czynnościowe
(perystaltyka jelit, aparat rzęskowy
(perystaltyka jelit, aparat rzęskowy
dróg oddechowych, wydzielanie śluzu przez nabłonek,
dróg oddechowych, wydzielanie śluzu przez nabłonek,
kaszel, kichanie)
kaszel, kichanie)
bariery chemiczne
bariery chemiczne
(kwasy tłuszczowe na powierzchni skóry,
(kwasy tłuszczowe na powierzchni skóry,
enzymy - lizozym, pepsyna, kwas solny żołądka, peptydy o
enzymy - lizozym, pepsyna, kwas solny żołądka, peptydy o
działaniu antybakteryjnym – kryptydyna jelitowa)
działaniu antybakteryjnym – kryptydyna jelitowa)
bariery mikrobiologiczne
bariery mikrobiologiczne
(fizjologiczna flora bakteryjna)
(fizjologiczna flora bakteryjna)
przeciwciała IgM wytwarzane przez limfocyty B1
przeciwciała IgM wytwarzane przez limfocyty B1
(obecne w
(obecne w
wydzielinie śluzowo-surowiczej nabłonka)
wydzielinie śluzowo-surowiczej nabłonka)
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Elementy odporności nieswoistej działające po
Elementy odporności nieswoistej działające po
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier ochronnych
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier ochronnych
Działanie ukierunkowane na powszechnie występujące
Działanie ukierunkowane na powszechnie występujące
antygeny patogenów – wzorce molekularne związane z
antygeny patogenów – wzorce molekularne związane z
patogenami (PAMP)
patogenami (PAMP)
•
dwuniciowy RNA replikujących się wirusów
dwuniciowy RNA replikujących się wirusów
•
niemetylowane sekwencje DNA (CpG) bakterii
niemetylowane sekwencje DNA (CpG) bakterii
•
peptydoglikan ściany komórkowej bakterii
peptydoglikan ściany komórkowej bakterii
•
lipopolisacharyd (LPS) ściany komórkowej bakterii G –
lipopolisacharyd (LPS) ściany komórkowej bakterii G –
•
kwasy tejchojowe ściany komórkowej bakterii G +
kwasy tejchojowe ściany komórkowej bakterii G +
•
oligosacharydy zawierające mannozę ściany komórkowej drożdży
oligosacharydy zawierające mannozę ściany komórkowej drożdży
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Elementy odporności nieswoistej działające po
Elementy odporności nieswoistej działające po
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier
ochronnych
ochronnych
Makrofagi
Makrofagi
•
zasiedlają wszystkie tkanki i narządy
zasiedlają wszystkie tkanki i narządy
•
działają jako komórki fagocytarne
działają jako komórki fagocytarne
•
prezentują antygeny limfocytom Th
prezentują antygeny limfocytom Th
•
wydzielają cytokiny
wydzielają cytokiny
Działają na pograniczu odporności nieswoistej i swoistej –
Działają na pograniczu odporności nieswoistej i swoistej –
umożliwiają zapoczątkowanie i właściwy rozwój swoistej
umożliwiają zapoczątkowanie i właściwy rozwój swoistej
odpowiedzi immunologicznej.
odpowiedzi immunologicznej.
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Elementy odporności nieswoistej działające po
Elementy odporności nieswoistej działające po
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier
ochronnych
ochronnych
Granulocyty obojętnochłonne
Granulocyty obojętnochłonne
(neutrofile)
(neutrofile)
•
krążą w krwiobiegu
krążą w krwiobiegu
•
mają zdolność gromadzenia się w miejscu uszkodzenia
mają zdolność gromadzenia się w miejscu uszkodzenia
tkanek
tkanek
•
działają jako komórki fagocytarne
działają jako komórki fagocytarne
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Elementy odporności nieswoistej działające po
Elementy odporności nieswoistej działające po
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier
ochronnych
ochronnych
Komórki NK
Komórki NK
(naturalne komórki cytotoksyczne)
(naturalne komórki cytotoksyczne)
•
krążą w krwiobiegu, zasiedlają też różne tkanki
krążą w krwiobiegu, zasiedlają też różne tkanki
•
zabijają komórki zakażone wirusem - uwalniają perforyny i
zabijają komórki zakażone wirusem - uwalniają perforyny i
granzymy, indukują apoptozę
granzymy, indukują apoptozę
•
wydzielają interferon gamma (IFN-
wydzielają interferon gamma (IFN-
γ
γ
) – działają na makrofagi
) – działają na makrofagi
i limfocyty Th
i limfocyty Th
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Elementy odporności nieswoistej działające po
Elementy odporności nieswoistej działające po
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier ochronnych
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier ochronnych
Komórki dendrytyczne
Komórki dendrytyczne
•
występują w skórze i tkankach limfatycznych (strefa
występują w skórze i tkankach limfatycznych (strefa
grasiczozależna węzłów chłonnych, ośrodki rozmnażania
grasiczozależna węzłów chłonnych, ośrodki rozmnażania
limfocytów B w tkankach limfatycznych)
limfocytów B w tkankach limfatycznych)
•
prezentują antygeny limfocytom Th
prezentują antygeny limfocytom Th
•
przechowują na swojej powierzchni nienaruszone antygeny
przechowują na swojej powierzchni nienaruszone antygeny
umożliwiając ich wiązanie przez limfocyty B
umożliwiając ich wiązanie przez limfocyty B
Działają na pograniczu odporności swoistej i nieswoistej.
Działają na pograniczu odporności swoistej i nieswoistej.
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Elementy odporności nieswoistej działające po
Elementy odporności nieswoistej działające po
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier ochronnych
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier ochronnych
Układ dopełniacza
Układ dopełniacza
•
grupa ok. 30 białek surowicy i płynów tkankowych
grupa ok. 30 białek surowicy i płynów tkankowych
•
białka są aktywowane łańcuchowo przez kompleks antygen-
białka są aktywowane łańcuchowo przez kompleks antygen-
przeciwciało
przeciwciało
•
wykazuje
aktywność
bakteriolityczną
i
cytolityczną
wykazuje
aktywność
bakteriolityczną
i
cytolityczną
(pierwotniaki, komórki zakażone wirusem) – tworzenie kanałów
(pierwotniaki, komórki zakażone wirusem) – tworzenie kanałów
w błonie komórkowej
w błonie komórkowej
•
wykazuje aktywność chemotaktyczną wobec neutrofilów
wykazuje aktywność chemotaktyczną wobec neutrofilów
•
aktywuje komórki żerne (zwiększa ich właściwości fagocytarne)
aktywuje komórki żerne (zwiększa ich właściwości fagocytarne)
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Inicjacja aktywacji dopełniacza przez kompleks
antygen-przeciwciało
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Ułożenie przestrzenne składników dopełniacza w
kompleksie atakującym błonę (C5b-9)
Odporność nieswoista
Odporność nieswoista
(naturalna, wrodzona)
(naturalna, wrodzona)
Elementy odporności nieswoistej działające po
Elementy odporności nieswoistej działające po
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier
przerwaniu ciągłości zewnętrznych barier
ochronnych
ochronnych
Układ dopełniacza
Układ dopełniacza
•
wzmaga odpowiedź humoralną
wzmaga odpowiedź humoralną
(C3b i C4b – antygen-przeciwciało – limfocyt B)
(C3b i C4b – antygen-przeciwciało – limfocyt B)
•
bierze udział w rozwoju pamięci immunologicznej
bierze udział w rozwoju pamięci immunologicznej
(C3b i C4b – antygen-przeciwciało – komórka dendrytyczna)
(C3b i C4b – antygen-przeciwciało – komórka dendrytyczna)
Przykład ścisłego powiązania między nieswoistymi i swoistymi
Przykład ścisłego powiązania między nieswoistymi i swoistymi
mechanizmami odporności.
mechanizmami odporności.
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Elementy odporności swoistej
Elementy odporności swoistej
Limfocyty T
Limfocyty B
Przeciwciała (immunoglobuliny)
Działanie
ukierunkowane
na
antygeny
charakterystyczne dla poszczególnych gatunków
drobnoustrojów.
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Elementy odporności swoistej
Elementy odporności swoistej
Limfocyty T i B
Limfocyty T i B
•
wywodzą się ze wspólnej komórki macierzystej pochodzącej ze
wywodzą się ze wspólnej komórki macierzystej pochodzącej ze
szpiku kostnego
szpiku kostnego
•
limfocyty T dojrzewają w grasicy (
limfocyty T dojrzewają w grasicy (
thymus
thymus
)
)
•
limfocyty B dojrzewają w szpiku kostnym (
limfocyty B dojrzewają w szpiku kostnym (
bone marrow
bone marrow
)
)
•
w wyniku selekcji negatywnej, w trakcie różnicowania, ginie
w wyniku selekcji negatywnej, w trakcie różnicowania, ginie
90% limfocytów T i B
90% limfocytów T i B
•
w wyniku selekcji pozytywnej powstaje pula (10%) limfocytów
w wyniku selekcji pozytywnej powstaje pula (10%) limfocytów
immunokompetentnych
immunokompetentnych
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Limfocyty T
Limfocyty T
Th
Th
pomocnicze
pomocnicze
Tc
Tc
cytotoksyczne
cytotoksyczne
Treg
Treg
regulatorowe
regulatorowe
ułatwiają aktywację,
ułatwiają aktywację,
proliferację i
proliferację i
różnicowanie limfocytów
różnicowanie limfocytów
B,
B,
prekursorów limfocytów
prekursorów limfocytów
Tc,
Tc,
pobudzają makrofagi
pobudzają makrofagi
wykazują bezpośredni
wykazują bezpośredni
efekt cytotoksyczny
efekt cytotoksyczny
wobec komórek
wobec komórek
zakażonych patogenem
zakażonych patogenem
wewnątrzkomórkowym
wewnątrzkomórkowym
hamują odpowiedź
hamują odpowiedź
immunologiczną
immunologiczną
kontakt bezpośredni,
kontakt bezpośredni,
wydzielanie cytokin
wydzielanie cytokin
kontakt bezpośredni
kontakt bezpośredni
wydzielanie cytokin
wydzielanie cytokin
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Limfocyty Th
Limfocyty Th
Th1
Th1
Th2
Th2
wspomagają odpowiedź typu
wspomagają odpowiedź typu
komórkowego
komórkowego
wspomagają odpowiedź typu
wspomagają odpowiedź typu
humoralnego
humoralnego
stymulacja cytotoksyczności
stymulacja cytotoksyczności
limfocytów Tc,
limfocytów Tc,
aktywacja makrofagów
aktywacja makrofagów
stymulacja wzrostu i różnicowania
stymulacja wzrostu i różnicowania
limfocytów B
limfocytów B
wirusy, bakterie rozwijające się
wirusy, bakterie rozwijające się
wewnątrzkomórkowo,
wewnątrzkomórkowo,
pierwotniaki rozwijające się
pierwotniaki rozwijające się
wewnątrzkomórkowo
wewnątrzkomórkowo
bakterie rozwijające się
bakterie rozwijające się
zewnątrzkomórkowo
zewnątrzkomórkowo
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Limfocyty B
Limfocyty B
•
wiążą wolne antygeny
wiążą wolne antygeny
•
prezentują antygeny limfocytom T
prezentują antygeny limfocytom T
(w celu uzyskania pomocy limfocytów Th w wytwarzaniu
(w celu uzyskania pomocy limfocytów Th w wytwarzaniu
przeciwciał)
przeciwciał)
•
różnicują się do komórek plazmatycznych syntetyzujących
różnicują się do komórek plazmatycznych syntetyzujących
immunoglobuliny
immunoglobuliny
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Immunoglobuliny (przeciwciała)
Immunoglobuliny (przeciwciała)
•
mają zdolność swoistego rozpoznawania i łączenia się z antygenem
mają zdolność swoistego rozpoznawania i łączenia się z antygenem
•
występują w postaci wolnej w płynach ustrojowych
występują w postaci wolnej w płynach ustrojowych
•
występują w formie związanej jako receptory limfocytów B
występują w formie związanej jako receptory limfocytów B
•
są zbudowane z 4 łańcuchów polipeptydowych (2 lekkich i 2
są zbudowane z 4 łańcuchów polipeptydowych (2 lekkich i 2
ciężkich)
ciężkich)
•
wyróżnia się 5 klas przeciwciał – IgA, IgD, IgE, IgG, IgM
wyróżnia się 5 klas przeciwciał – IgA, IgD, IgE, IgG, IgM
•
swoistość przeciwciała wynika z konfiguracji przestrzennej części
swoistość przeciwciała wynika z konfiguracji przestrzennej części
zmiennych łańcuchów ciężkich i lekkich (wiązanie różnych epitopów)
zmiennych łańcuchów ciężkich i lekkich (wiązanie różnych epitopów)
•
przeciwciała o tej samej swoistości mogą mieć różne powinowactwo
przeciwciała o tej samej swoistości mogą mieć różne powinowactwo
do antygenu (różny stopień dopasowania do epitopu)
do antygenu (różny stopień dopasowania do epitopu)
Schemat budowy immunoglobuliny
Fab – fragment wiążący antygen
Fc – fragment krystalizujący
V – część zmienna
C – część stała
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Właściwości immunoglobulin
Właściwości immunoglobulin
wiążą antygeny na powierzchni komórek zakażonych wirusami
wiążą antygeny na powierzchni komórek zakażonych wirusami
oraz na powierzchni niektórych mikroorganizmów i indukują ich
oraz na powierzchni niektórych mikroorganizmów i indukują ich
zniszczenie poprzez:
zniszczenie poprzez:
•
aktywację dopełniacza
aktywację dopełniacza
•
indukcję immunofagocytozy (Fc)
indukcję immunofagocytozy (Fc)
•
indukcję cytotoksyczności komórkowej zależnej od przeciwciał (Fc)
indukcję cytotoksyczności komórkowej zależnej od przeciwciał (Fc)
wiążąc antygen na powierzchni mikroorganizmów mogą
wiążąc antygen na powierzchni mikroorganizmów mogą
blokować ich wnikanie przez nabłonek
blokować ich wnikanie przez nabłonek
wiążąc toksyny mogą blokować ich działanie
wiążąc toksyny mogą blokować ich działanie
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
IgG (IgG1, IgG2, IgG3, IgG4)
IgG (IgG1, IgG2, IgG3, IgG4)
•
w największym stężeniu występują w surowicy krwi
w największym stężeniu występują w surowicy krwi
•
przechodzą przez łożysko – odpowiadają za odporność bierną płodu i
przechodzą przez łożysko – odpowiadają za odporność bierną płodu i
noworodka
noworodka
•
indukują cytotoksyczność komórkową zależną od przeciwciał (Fc
indukują cytotoksyczność komórkową zależną od przeciwciał (Fc
R-
R-
NK)
NK)
•
indukują immunofagocytozę (
indukują immunofagocytozę (
Fc
Fc
R-makrofag,
R-makrofag,
Fc
Fc
R-neutrofil)
R-neutrofil)
•
inicjują aktywację dopełniacza
inicjują aktywację dopełniacza
•
wiążą i inaktywują toksyny
wiążą i inaktywują toksyny
IgM
IgM
•
występują jako receptory immunoglobulinowe na powierzchni
występują jako receptory immunoglobulinowe na powierzchni
dziewiczych limfocytów B
dziewiczych limfocytów B
•
syntetyzowane w początkowej fazie odpowiedzi immunologicznej
syntetyzowane w początkowej fazie odpowiedzi immunologicznej
(wydzielnicze – surowica krwi)
(wydzielnicze – surowica krwi)
•
wykazują małe powinowactwo do antygenu
wykazują małe powinowactwo do antygenu
•
wiążą wiele epitopów antygenu (pentamer)
wiążą wiele epitopów antygenu (pentamer)
•
inicjują aktywację dopełniacza
inicjują aktywację dopełniacza
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Właściwości immunoglobulin
Właściwości immunoglobulin
IgA
IgA
•
wytwarzane miejscowo w sąsiedztwie nabłonka
wytwarzane miejscowo w sąsiedztwie nabłonka
•
wydzielane wraz z wydzielinami śluzowo-surowiczymi
wydzielane wraz z wydzielinami śluzowo-surowiczymi
•
przekazywane wraz z siarą i mlekiem matki noworodkowi
przekazywane wraz z siarą i mlekiem matki noworodkowi
•
główny
element
obrony
błon
śluzowych
przed
inwazją
główny
element
obrony
błon
śluzowych
przed
inwazją
mikroorganizmów
mikroorganizmów
IgD
IgD
•
występują jako receptory immunoglobulinowe na powierzchni
występują jako receptory immunoglobulinowe na powierzchni
dziewiczych limfocytów B
dziewiczych limfocytów B
IgE
IgE
•
wiążą się z receptorami Fc na powierzchni komórek tucznych
wiążą się z receptorami Fc na powierzchni komórek tucznych
•
biorą udział w rozwoju reakcji alergicznych
biorą udział w rozwoju reakcji alergicznych
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Pierwotna i wtórna odpowiedź immunologiczna
Pierwotna i wtórna odpowiedź immunologiczna
pierwotna
odpowiedź
immunologiczna
–
aktywacji
pierwotna
odpowiedź
immunologiczna
–
aktywacji
podlegają dziewicze limfocyty T i B
podlegają dziewicze limfocyty T i B
•
rozwija się wolno
rozwija się wolno
•
przeważają przeciwciała o niskiej swoistości (IgM)
przeważają przeciwciała o niskiej swoistości (IgM)
wtórna odpowiedź immunologiczna – kiedy dochodzi do
wtórna odpowiedź immunologiczna – kiedy dochodzi do
pobudzenia antygenami, z którymi wcześniej układ
pobudzenia antygenami, z którymi wcześniej układ
odpornościowy miał kontakt
odpornościowy miał kontakt
•
zależna jest od komórek pamięci (limfocytów T i B)
zależna jest od komórek pamięci (limfocytów T i B)
•
pojawia się szybciej
pojawia się szybciej
•
przeważają przeciwciała o wysokiej swoistości (IgG)
przeważają przeciwciała o wysokiej swoistości (IgG)
•
nie ma praktycznie wpływu na limfocyty dziewicze
nie ma praktycznie wpływu na limfocyty dziewicze
Odporność swoista
Odporność swoista
(nabyta, adaptacyjna)
(nabyta, adaptacyjna)
Pierwotna i wtórna odpowiedź
immunologiczna w zakresie przeciwciał
klasy IgG
Pamięć immunologiczna
Pamięć immunologiczna
Skłonność organizmu do przyspieszonej i bardziej
Skłonność organizmu do przyspieszonej i bardziej
efektywnej odpowiedzi immunologicznej podczas
efektywnej odpowiedzi immunologicznej podczas
ponownego kontaktu z antygenem, nawet po wielu
ponownego kontaktu z antygenem, nawet po wielu
latach od pierwszego kontaktu.
latach od pierwszego kontaktu.
Hipotezy tłumaczące długotrwałość pamięci
Hipotezy tłumaczące długotrwałość pamięci
immunologicznej
immunologicznej
limfocyty pamięci są długowieczne
limfocyty pamięci są długowieczne
antygen wywołujący odpowiedź pierwotną pozostaje przez
antygen wywołujący odpowiedź pierwotną pozostaje przez
długi okres związany na powierzchni komórek dendrytycznych
długi okres związany na powierzchni komórek dendrytycznych
– nieustannie stymulując rozpoznające go limfocyty
– nieustannie stymulując rozpoznające go limfocyty
limfocyty pamięci są nieustannie pobudzane przez antygeny
limfocyty pamięci są nieustannie pobudzane przez antygeny
reagujące krzyżowo
reagujące krzyżowo
Pamięć immunologiczna
Pamięć immunologiczna
Limfocyty B pamięci
Limfocyty B pamięci
powstają w trakcie pierwotnej odpowiedzi immunologicznej
powstają w trakcie pierwotnej odpowiedzi immunologicznej
są liczniejsze od limfocytów B dziewiczych
są liczniejsze od limfocytów B dziewiczych
ich
receptory
immunoglobulinowe
mają
większe
ich
receptory
immunoglobulinowe
mają
większe
powinowactwo do antygenu
powinowactwo do antygenu
mają więcej cząsteczek MHC klasy II
mają więcej cząsteczek MHC klasy II
łatwiej ulegają aktywacji
łatwiej ulegają aktywacji
dłużej żyją
dłużej żyją
Pamięć immunologiczna
Pamięć immunologiczna
Powstawanie limfocytów B pamięci
Pamięć immunologiczna
Pamięć immunologiczna
Limfocyty T pamięci
Limfocyty T pamięci
powstają w trakcie pierwotnej odpowiedzi immunologicznej
powstają w trakcie pierwotnej odpowiedzi immunologicznej
ich
receptory
immunoglobulinowe
mają
takie
samo
ich
receptory
immunoglobulinowe
mają
takie
samo
powinowactwo do antygenu jak receptory dziewiczych
powinowactwo do antygenu jak receptory dziewiczych
limfocytów T
limfocytów T
charakteryzują
się
zwiększoną
ekspresją
cząsteczek
charakteryzują
się
zwiększoną
ekspresją
cząsteczek
powierzchniowych biorących udział w adhezji do komórek
powierzchniowych biorących udział w adhezji do komórek
prezentujących antygen
prezentujących antygen
•
łatwiej ulegają aktywacji
łatwiej ulegają aktywacji
•
szybciej proliferują
szybciej proliferują
•
wydzielają więcej cytokin
wydzielają więcej cytokin
Pamięć immunologiczna
Pamięć immunologiczna
Powstawanie limfocytów T pamięci
Odporność zbiorowiskowa
Odporność zbiorowiskowa
Istotą odporności zbiorowiskowej jest
Istotą odporności zbiorowiskowej jest
zmniejszenie się szans zachorowania osobnika
zmniejszenie się szans zachorowania osobnika
nieuodpornionego wraz ze wzrostem ilości
nieuodpornionego wraz ze wzrostem ilości
osobników uodpornionych w danej populacji
osobników uodpornionych w danej populacji
pojęcie to ma zastosowanie jedynie do chorób szerzących
pojęcie to ma zastosowanie jedynie do chorób szerzących
się drogą zakażenia jednych osobników przez innych
się drogą zakażenia jednych osobników przez innych
próg
odporności
zbiorowiskowej
próg
odporności
zbiorowiskowej
–
odsetek
osób
–
odsetek
osób
uodpornionych w populacji, po osiągnięciu którego liczba
uodpornionych w populacji, po osiągnięciu którego liczba
nowych zakażonych zaczyna się zmniejszać
nowych zakażonych zaczyna się zmniejszać