Nadczynność
Nadczynność
gruczołów
gruczołów
Guzy przysadki
Guzy przysadki
GH
GH
Akromegalia
Akromegalia
Bóle kostno-stawowe
Bóle kostno-stawowe
zwyrodnienia stawów biodrowych i kręgosłupa
zwyrodnienia stawów biodrowych i kręgosłupa
przerost żuchwy
przerost żuchwy
poszerzenie przerw między zębami
poszerzenie przerw między zębami
powiększenie dłoni, stóp i obwodu głowy
powiększenie dłoni, stóp i obwodu głowy
Głuche brzmienie głosu
Głuche brzmienie głosu
niewyraźna mowa
niewyraźna mowa
uczucie pełności w jamie ustnej.
uczucie pełności w jamie ustnej.
Objaw cieśni nadgarstka.
Objaw cieśni nadgarstka.
GH cd.
GH cd.
Bóle głowy
Bóle głowy
ubytki w polu widzenia opisywane przez
ubytki w polu widzenia opisywane przez
chorych jako częste drobne urazy o
chorych jako częste drobne urazy o
przedmioty, których nie dostrzegają na czas.
przedmioty, których nie dostrzegają na czas.
Zaburzenia potencji
Zaburzenia potencji
Hiperpolaktynemia
Hiperpolaktynemia
Wzmożona potliwość, przykry zapach potu.
Wzmożona potliwość, przykry zapach potu.
Wole
Wole
Nadciśnienie tętnicze i niewydolność serca.
Nadciśnienie tętnicze i niewydolność serca.
Insulinooporność (80%), Nieprawidłowa
Insulinooporność (80%), Nieprawidłowa
tolerancja glukozy (40%), cukrzyca (<20%)
tolerancja glukozy (40%), cukrzyca (<20%)
PRL
PRL
Zaburzenia miesiączkowania
Zaburzenia miesiączkowania
Niepłodność u kobiet
Niepłodność u kobiet
Zaburzenia libido i impotencja u mężczyzn
Zaburzenia libido i impotencja u mężczyzn
Zaburzenia odrastania zarostu.
Zaburzenia odrastania zarostu.
Bóle głowy
Bóle głowy
ubytki w polu widzenia opisywane przez
ubytki w polu widzenia opisywane przez
chorych jako częste drobne urazy o
chorych jako częste drobne urazy o
przedmioty, których nie dostrzegają na czas.
przedmioty, których nie dostrzegają na czas.
ACTH
ACTH
z. Cushinga
z. Cushinga
Otyłość centralna czyli odkładanie się tkanki tłuszczowej
Otyłość centralna czyli odkładanie się tkanki tłuszczowej
w okolicy karku (kark bawoli), w górnej części twarzy
w okolicy karku (kark bawoli), w górnej części twarzy
(twarz księżycowata), w okolicy krezki (otyłość brzuszna).
(twarz księżycowata), w okolicy krezki (otyłość brzuszna).
Objawy cukrzycy i zaburzeń gospodarki węglowodanowej
Objawy cukrzycy i zaburzeń gospodarki węglowodanowej
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze
Różowe rozstępy skórne, zaniki mięśniowe
Różowe rozstępy skórne, zaniki mięśniowe
Osteoporoza
Osteoporoza
Zaburzenia miesiączkowania i hirsutyzm
Zaburzenia miesiączkowania i hirsutyzm
Bóle głowy, ubytki w polu widzenia opisywane przez
Bóle głowy, ubytki w polu widzenia opisywane przez
chorych jako częste drobne urazy o przedmioty, których
chorych jako częste drobne urazy o przedmioty, których
nie dostrzegają na czas.
nie dostrzegają na czas.
Zaburzenia nastroju pod postacią depresji, labilności
Zaburzenia nastroju pod postacią depresji, labilności
emocjonalnej lub psychozy.
emocjonalnej lub psychozy.
Zespół Nelsona
Zespół Nelsona
Za dużo wydzielanego ACTH po usunięciu
Za dużo wydzielanego ACTH po usunięciu
nadnerczy
nadnerczy
ciemne zabarwienie skóry, ubytki w polu widzenia i
ciemne zabarwienie skóry, ubytki w polu widzenia i
bóle głowy
bóle głowy
.
.
BRAK (mimo że to objawy niedoczynności kory
BRAK (mimo że to objawy niedoczynności kory
nadnerczy):
nadnerczy):
-nudności, wymiotów
-nudności, wymiotów
-osłabienia, utraty masy ciała, niedociśnienia i
-osłabienia, utraty masy ciała, niedociśnienia i
hipoglikemii
hipoglikemii
Inne gruczoły
Inne gruczoły
PTH
PTH
Bóle w okolicy lędźwiowej w przebiegu kamicy
Bóle w okolicy lędźwiowej w przebiegu kamicy
nerkowej.
nerkowej.
Bóle kostne i złamania patologiczne
Bóle kostne i złamania patologiczne
Osłabienie siły mięśniowej prostowników.
Osłabienie siły mięśniowej prostowników.
(Nadmiar wapnia utrudnia przenikanie jonów sodu ze środowiska
(Nadmiar wapnia utrudnia przenikanie jonów sodu ze środowiska
zewnętrznego do wnętrza komórki nerwowej)
zewnętrznego do wnętrza komórki nerwowej)
Zaparcia
Zaparcia
Polidipsia i poliuria
Polidipsia i poliuria
(blokowanie pompy sodowej w cewkach nerkowych przez hiperkalcemię,
(blokowanie pompy sodowej w cewkach nerkowych przez hiperkalcemię,
co powoduje pozostawanie sodu i wody w świetle cewek nerkowych i
co powoduje pozostawanie sodu i wody w świetle cewek nerkowych i
zwiększone objętości moczu)
zwiększone objętości moczu)
Zapalenie trzustki
Zapalenie trzustki
Śpiączka w przebiegu odwodnienia wtórnego do
Śpiączka w przebiegu odwodnienia wtórnego do
hiperkalcemii
hiperkalcemii
TSH
TSH
Nadpobudliwość, nerwowość, zaburzenia snu.
Nadpobudliwość, nerwowość, zaburzenia snu.
Zła tolerancja ciepła.
Zła tolerancja ciepła.
Zwiększone łaknienie i chudnięcie
Zwiększone łaknienie i chudnięcie
Osłabienie siły mięśniowej (miastenia w przebiegu
Osłabienie siły mięśniowej (miastenia w przebiegu
nadczynności tarczycy)
nadczynności tarczycy)
Tachykardia
Tachykardia
Wzrost amplitudy skurczowo-rozkurczowej ciśnienia tętniczego
Wzrost amplitudy skurczowo-rozkurczowej ciśnienia tętniczego
Zaburzenia rytmu serca najczęściej migotanie przedsionków.
Zaburzenia rytmu serca najczęściej migotanie przedsionków.
Wzmożona diureza podczas napadów migotania przedsionków
Wzmożona diureza podczas napadów migotania przedsionków
Zaostrzenie choroby wieńcowej i niewydolności serca
Zaostrzenie choroby wieńcowej i niewydolności serca
Osteoporoza
Osteoporoza
Zaburzenia miesiączkowania u kobiet i zaburzenia potencji
Zaburzenia miesiączkowania u kobiet i zaburzenia potencji
mężczyzn
mężczyzn
Orbitopatia tarczycowa
Orbitopatia tarczycowa
(TAO)
(TAO)
autoimmunologiczna
autoimmunologiczna
zapalna choroba tkanki łącznej oczodołu
zapalna choroba tkanki łącznej oczodołu
towarzysząca chorobie Graves’a Basedowa (90%
towarzysząca chorobie Graves’a Basedowa (90%
przypadków) oraz znacznie rzadziej chorobie
przypadków) oraz znacznie rzadziej chorobie
Hashimoto (5% przypadków).
Hashimoto (5% przypadków).
Wypychanie gałek ocznych, dwojenie.
Wypychanie gałek ocznych, dwojenie.
Wysychanie spojówek
Wysychanie spojówek
Płowienie barw
Płowienie barw
A, NA, DA
A, NA, DA
Poty ze zblednięciem powłok
Poty ze zblednięciem powłok
Tachykardia (szybka czynność serca)
Tachykardia (szybka czynność serca)
Dolegliwości dławicowe
Dolegliwości dławicowe
Niewydolność serca
Niewydolność serca
Hipotonia (spadki ciśnienia) związana z pionizacją
Hipotonia (spadki ciśnienia) związana z pionizacją
występujące po napadzie zwyżki ciśnienia.
występujące po napadzie zwyżki ciśnienia.
Nudności i wymioty
Nudności i wymioty
Aktywność fizyczna, pozycja ciała, czynności jak np.
Aktywność fizyczna, pozycja ciała, czynności jak np.
mikcja.
mikcja.
Nieprawidłowa tolerancja glukozy i niewielkie chudnięcie
Nieprawidłowa tolerancja glukozy i niewielkie chudnięcie
Podwyższony hematokryt
Podwyższony hematokryt
Hiperkalcemia
Hiperkalcemia
Kortyzol
Kortyzol
Z. Cushinga
Z. Cushinga
Aldosteron
Aldosteron
Z. Conna
Z. Conna
-dolegliwości towarzyszących podwyższonym
wartościom ciśnienia tętniczego jak bóle głowy
czy pogorszenie tolerancji wysiłku
głównie w zakresie ciśnienia rozkurczowego
-Osłabienie siły mięśniowej i niedrożność
porażenna przewodu pokarmowego w znacznej
hipokalemii
-Wzmożone pragnienie i poliuria
-Tężyczka
-nadpobudliwość komórek nerwowych
-Nadkwaśność żołądkowa
MEN
MEN
Z. Wermera (MEN 1)
Z. Wermera (MEN 1)
nadczynności przytarczyc, guzów
nadczynności przytarczyc, guzów
endokrynnych trzustki (najczęściej insulinoma,
endokrynnych trzustki (najczęściej insulinoma,
rzadziej gastrinoma i jeszcze rzadziej vipoma)
rzadziej gastrinoma i jeszcze rzadziej vipoma)
oraz guzami przedniego płata przysadki
oraz guzami przedniego płata przysadki
Objawy:
Objawy:
nadczynności przytarczyc
nadczynności przytarczyc
+ nadmiaru insuliny (częste uczucie głodu,
+ nadmiaru insuliny (częste uczucie głodu,
przybieranie na wadze, zasłabnięcia po
przybieranie na wadze, zasłabnięcia po
wysiłku fizycznym, niewyjaśnione utraty
wysiłku fizycznym, niewyjaśnione utraty
przytomności, napadowe kołatania serca z
przytomności, napadowe kołatania serca z
„zimnym potem”)
„zimnym potem”)
Zespół Sipple’a (MEN 2a)
Zespół Sipple’a (MEN 2a)
rak rdzeniasty tarczycy (~90%), guz
rak rdzeniasty tarczycy (~90%), guz
chromochłonny nadnerczy (~50%) i
chromochłonny nadnerczy (~50%) i
nadczynność przytarczyc (~25%)
nadczynność przytarczyc (~25%)
Zespół śluzówkowych nerwiaków
Zespół śluzówkowych nerwiaków
(MEN 2b)
(MEN 2b)
guz chromochłonny nadnerczy, rak
guz chromochłonny nadnerczy, rak
rdzeniasty tarczycy oraz mnogie
rdzeniasty tarczycy oraz mnogie
nerwiaki śluzówki
nerwiaki śluzówki
Czasem towarzyszy:
Czasem towarzyszy:
marfanoidalna budowa ciała, stopa
marfanoidalna budowa ciała, stopa
końsko-szpotawa i skolioza.
końsko-szpotawa i skolioza.