Przedstawimy kolejne etapy

adaptacji do choroby na

przykładzie choroby

nowotworowej, ponieważ

spośród wszystkich chorób

nowotwory wywierają

najsilniejszy wpływ na psychikę

człowieka.

Fazy adaptacji, ich kolejność i

intensywność zależy od wielu cech

osobowościowych chorego, od jego

dojrzałości psychicznej, od rodzaju

choroby i jej czasu trwania.

Okres wstępny diagnostyczny

charakteryzuje się stanem

zakłócenia równowagi psychicznej,

który wynika z poczucia zagrożenia i

niepewności.

Zaprzeczanie

Pierwszą fazą adaptacji do choroby jest

zaprzeczenie. Ten okres charakteryzuje się

wybuchem silnych emocji, lęku i przygnębienia.

W odpowiedzi na silny szok, mózg uruchamia

mechanizmy obronne, które pomagają choremu

w przyzwyczajeniu się do nowej trudnej

sytuacji. Najczęściej jest to mechanizm

wyparcia, zaprzeczania. Może to nie jest prawda

może to pomyłka. Czasami szukamy u innych

lekarzy zaprzeczenia diagnozy. Potrzebujemy

czasu aby oswoić się z trudną diagnozą. Faza ta

nie trwa długo i po kilku dniach człowiek

dopuszcza do siebie rzeczywistość.

Złość

W drugiej fazie obserwujemy często

złość pacjentów na siebie i na

innych zdrowych. Padają pytania:

Dlaczego to ja? Dlaczego teraz?

Rodzi się irracjonalne poczucie winy i

kary. Pacjent stara się znaleźć

przyczyny swojej choroby.

Depresja

W trzeciej fazie pojawia się dialog z samym

sobą i „negocjacje” z Bogiem. Wtedy

składamy sobie i innym obietnice:

-

Jeżeli przeżyję to…

-

Jeżeli uda mi się wyzdrowieć to…

Kolejną fazą jest faza depresji, na którą

pracują trzy pierwsze fazy.

Depresja reaktywna jest owocem naszych

przemyśleń i reakcji na to co się wokół nas

dzieje.

Depresja jest reakcją na utratę czegoś lub

kogoś.

Człowiek zapadający na poważną

chorobę somatyczną, zmuszony jest

często do weryfikacji swoich planów.

Nasze życie staje się lękiem, mamy

obniżony nastrój budzi się w nas

obojętność na wszystko. Objawem

charakterystycznym są również

zaburzenia snu, bóle somatyczne oraz
brak łaknienia. Pacjent traci kontakt z

otoczeniem. Często też pojawia się

wraz z lękiem – agresja.

Akceptacja

Ostatnia faza to akceptacja choroby. Jest to

racjonalna ocena sytuacji, w jakiej jestem

z jednoczesnym dopuszczeniem do głosu

potrzebnych emocji. Bardzo często jest to

faza, w której podejmujemy walkę o życie.

Zaczynamy wierzyć, że mamy wpływ na

stan naszego zdrowia.

Napięcie czy depresja mogą być twórcze lub

destruktywne i towarzyszą ludziom w

każdej trudnej sytuacji życiowej.

Niekontrolowany lęk

Tak naprawdę wrogiem numer jeden

jest lęk. Lęk jest przykrym stanem

pobudzenia emocjonalnego,

spowodowanym poczuciem

zagrożenia. Konsekwencją tego jest

wyszukiwanie i trzymanie się złych

informacji i złych myśli. Dla

niekontrolowanego stresu

charakterystyczne jest to, że

wywołuje chroniczne napięcie, wtedy

zaczynamy żyć w ciągłym lęku, żyć

myśląc o śmierci. Dajemy sobie

przyzwolenie na bezradność.

Samotność

Nie ujawniając naszych głębokich

potrzeb i uczuć jesteśmy w wielkiej

samotności. Bardzo często słyszymy

„nie martw się”, zamiast „jak ci

pomóc?” Lęk przed tematem, którego

niby nie należy poruszać, ucieczka

przed rozmową o trudnych emocjach,

strach przed tym, że nie radzimy sobie

– jest obecny w każdej prawie

chorującej rodzinie.

Trudne zakręty życiowe, a takim

zakrętem jest również choroba,

potrafią przewartościować nas samych,

nasze życie, naszych bliskich.

Tworzenie poczucia bezpieczeństwa i

szczęścia w rodzinie jest procesem

ciągłych wyzwań. Można by

zacytować wprost Anthoniego de

Mello „… pomyśl przez minutę, czy

jesteś szczęśliwy, jeśli odpowiesz,

że nie, to znaczy, że pomyślałeś o

tym, czego nie masz, a nie o tym co

masz i co jest ci dane tu i teraz”.