PROBLEM WRAŻLIWOŚCI I PODATNOŚCI W
ZAKRESIE UCZENIA SIĘ MATEMATYKI NA SPOSÓB
SZKOLNY
Dojrzałość do uczenia się
matematyki
Z badań, które zostały przeprowadzone
wynika, że dzieci, które nie są wystarczająco
dojrzałe do nauki matematyki mają dosyć
duże niepowodzenia w tej dziedzinie.
Dojrzałość do uczenia się matematyki zawiera
się w definicji dojrzałości szkolnej.
Przy nauce matematyki ważny jest
poziom
rozwoju procesów psychicznych
, które
dziecko angażuje w nabywanie wiadomości.
Ważne przy nauce matematyki jest to w jaki
sposób dziecko jest jej nauczane. Treści i
metody nauczania mają wpływ na to, co składa
na dojrzałość do nauki.
Pojęcia i język matematyki są z natury
operacyjne
. Fakt ten uwzględniają programy
szkolne nauczania tego przedmiotu.
Pojęcie
działania arytmetycznego
można uznać
za przyswojone dopiero wtedy kiedy dzieci
dostrzegają zależność pomiędzy działaniami
wzajemnie odwrotnymi.
Co dzieci muszą już umieć?
Dziecko musi być zdolne do rozumowania
operacyjnego na poziomie konkretnym w dwóch
następujących zakresach:
A – uznawanie stałości ilości nieciągłych przy
obserwowanych zmianach
,
czyli wnioskowanie o stałości liczby elementów w
porównywanych zbiorach, niezależnie od tego w
jakich konfiguracjach się znajdują. Dziecko musi
jednocześnie skupić uwagę na dwóch zbiorach i
porównując je brać pod uwagę liczbę elementów a nie
np. kolor.
B – porządkowanie elementów zbioru, aby
utworzyć konsekwentną serię.
Dziecko musi umieć ujmować każdy kolejny np.
patyczek jako najmniejszy w
nieuporządkowanym zbiorze. Oznacza to wtedy,
że potrafi grupować elementy w wyobraźni i
ustalić miejsce każdego z nich.
Skoro A poprzedza B i B poprzedza C to A
poprzedza C.
Taki sposób rozumowania jest
bazą dla kształtowania się w umysłach dzieci
aspektu porządkowego liczby naturalnej.
Dziecko powinno umieć rozumować na poziomie
ikonicznych i symbolicznych. Musi zrozumieć
sens kodowania i dekodowania inf. za pomocą
symboli.
Synteza symboliczna to np. 2 + 3 = 5
Zakres dziecięcego liczenia -
umiejętności,
których uczą wcześniej dorośli. Np.
wyodrębniania przedmiotów i ich liczenia,
ustalania gdzie jest więcej a gdzie mniej
przedmiotów do policzenia, określania wyniku
dodawania i odejmowania.
Kolejnym ważnym składnikiem dojrzałości do uczenia
się matematyki jest
pozytywne nastawienie
dzieci do
samodzielnego rozwiązania zadań i
odporność
emocjonalna
na pokonywanie trudności typu
intelektualnego.
Fazy wyznaczania wyniku dodawania i odejmowania:
1. Zaczyna się wtedy kiedy dziecko interesuje się
zmianą wywołaną dodawaniem lub odejmowaniem i
dąży do określenia tej zmiany. Trwa do 5 roku życia.
2. Następuje wówczas kiedy dziecko dostrzega, że
dodawanie to łączenie a odejmowanie to odbieranie.
Na początku drugiej fazy dziecko potrafi
ustalić wynik tylko na widocznych
przedmiotach. Trwa to do ok. 7 r. ż.
Trzeba wielu doświadczeń aby dziecko
potrafiło liczyć symbolicznie. Zazwyczaj
każde przechodzi etap liczenia na palcach.