Zespół lęku

Zespół lęku

napadowego

napadowego

etiopatogeneza i

etiopatogeneza i

klinika

klinika

„Źródłem każdego zachowania

jest funkcjonowanie układu

nerwowego

i stąd cała patologia behawioralna

jest odzwierciedleniem dysfunkcji

mózgowej.

Nie znaczy to, że środowisko

psychologiczne nie wywiera tutaj

istotnego wpływu. Przeciwnie,

dysfunkcja mózgu może być

bezpośrednią konsekwencją stresu

psychologicznego”



składnik emocjonalny

składnik emocjonalny

obezwładniające uczucie zagrożenia, przerażenia,

obezwładniające uczucie zagrożenia, przerażenia,

depersonalizacja

depersonalizacja



składnik somatyczny

składnik somatyczny

reakcja alarmowa: przyspieszenie

reakcja alarmowa: przyspieszenie

akcji serca, wzrost lub

akcji serca, wzrost lub

spadek ciśnienia tętniczego krwi, uczucie duszności i inne

spadek ciśnienia tętniczego krwi, uczucie duszności i inne

objawy wzbudzenia układu wegetatywnego

objawy wzbudzenia układu wegetatywnego



składnik poznawczy

składnik poznawczy

„stanie się coś strasznego”, przeżycie nagłej śmierci,

„stanie się coś strasznego”, przeżycie nagłej śmierci,

„szaleństwa”, „ataku choroby psychicznej”, utraty kontroli

„szaleństwa”, „ataku choroby psychicznej”, utraty kontroli



składnik behawioralny

składnik behawioralny

unikanie lub wycofanie, pobudzenie psychoruchowe,

unikanie lub wycofanie, pobudzenie psychoruchowe,

krzyk, ucieczka

krzyk, ucieczka

Napad paniki - obraz

Napad paniki - obraz

kliniczny

kliniczny



ICD 10 (kategorie F40-F48)

ICD 10 (kategorie F40-F48)



F41 Inne zaburzenia lękowe

F41 Inne zaburzenia lękowe



F41.00 Zaburzenia lękowe z napadami

F41.00 Zaburzenia lękowe z napadami

lęku

lęku



lęk paniczny - panic disorder

lęk paniczny - panic disorder



epizodyczny lęk napadowy

epizodyczny lęk napadowy



niespodziewane napady silnego lęku co

niespodziewane napady silnego lęku co

najmniej 4 razy w miesiącu; może im

najmniej 4 razy w miesiącu; może im

towarzyszyć agorafobia

towarzyszyć agorafobia

Pozycja klasyfikacyjna lęku

Pozycja klasyfikacyjna lęku

napadowego

napadowego



W okresie trwania zaburzenia wystąpił co najmniej

W okresie trwania zaburzenia wystąpił co najmniej

jeden napad paniki (intensywnego lęku lub uczucia

jeden napad paniki (intensywnego lęku lub uczucia

dyskomfortu, wyraźnie ograniczonego w czasie),

dyskomfortu, wyraźnie ograniczonego w czasie),

który był

który był



nieoczekiwany, tj. nie występował bezpośrednio

nieoczekiwany, tj. nie występował bezpośrednio

przed ekspozycją na sytuację, która niemal zawsze

przed ekspozycją na sytuację, która niemal zawsze

wywoływała lęk, lub w jej czasie, oraz

wywoływała lęk, lub w jej czasie, oraz



nie był spowodowany przez sytuację, w której osoba

nie był spowodowany przez sytuację, w której osoba

chora skupiała na sobie uwagę innych.

chora skupiała na sobie uwagę innych.

Kryteria diagnostyczne lęku

Kryteria diagnostyczne lęku

napadowego

napadowego

Kryteria diagnostyczne lęku

Kryteria diagnostyczne lęku

napadowego

napadowego



Co najmniej cztery z wymienionych niżej objawów wystąpiły w czasie

Co najmniej cztery z wymienionych niżej objawów wystąpiły w czasie

co najmniej jednego z napadów:

co najmniej jednego z napadów:



przyspieszenie oddychania lub uczucie duszności

przyspieszenie oddychania lub uczucie duszności



zawroty głowy, uczucie zachwiania równowagi lub omdlenie

zawroty głowy, uczucie zachwiania równowagi lub omdlenie



kołatanie serca lub częstoskurcz

kołatanie serca lub częstoskurcz



drżenie lub drgania ciała

drżenie lub drgania ciała



obfite pocenie

obfite pocenie



dławienie

dławienie



nudności lub niecharakterystyczne dolegliwości w jamie brzusznej

nudności lub niecharakterystyczne dolegliwości w jamie brzusznej



depersonalizacja lub derealizacja

depersonalizacja lub derealizacja



odczucia drętwienia lub mrowienia (parestezje)

odczucia drętwienia lub mrowienia (parestezje)



„

„

uderzenia gorąca” lub dreszcze

uderzenia gorąca” lub dreszcze



ból lub niecharakterystyczne dolegliwości w klatce piersiowej

ból lub niecharakterystyczne dolegliwości w klatce piersiowej



strach przed śmiercią

strach przed śmiercią



strach przed „zwariowaniem” lub utratą kontroli nad swym

strach przed „zwariowaniem” lub utratą kontroli nad swym

działaniem

działaniem

Spełnione są kryteria zespołu lęku napadowego

Spełnione są kryteria zespołu lęku napadowego



Agorafobia:

Agorafobia:

Obawa przed przebywaniem w miejscach lub sytuacjach,

Obawa przed przebywaniem w miejscach lub sytuacjach,

z których wydostanie się może być trudne (lub krępujące)

z których wydostanie się może być trudne (lub krępujące)

lub w których w razie wystąpienia paniki odpowiednia pomoc może nie

lub w których w razie wystąpienia paniki odpowiednia pomoc może nie

dotrzeć. Dotyczy to też przypadków, w których uporczywe zachowanie

dotrzeć. Dotyczy to też przypadków, w których uporczywe zachowanie

o cechach unikania pojawiło się po raz pierwszy

o cechach unikania pojawiło się po raz pierwszy

w czasie napadu paniki, nawet jeśli osoba chora nie wiąże takiego

w czasie napadu paniki, nawet jeśli osoba chora nie wiąże takiego

zachowania z obawą przed wystąpieniem napadu. W konsekwencji

zachowania z obawą przed wystąpieniem napadu. W konsekwencji

takiej obawy osoba chora ogranicza podróżowanie lub korzysta

takiej obawy osoba chora ogranicza podróżowanie lub korzysta

z towarzystwa, kiedy znajduje się poza domem, albo też z udręką znosi

z towarzystwa, kiedy znajduje się poza domem, albo też z udręką znosi

sytuacje lękotwórcze pomimo przeżywania silnego lęku. Najczęstszymi

sytuacje lękotwórcze pomimo przeżywania silnego lęku. Najczęstszymi

sytuacjami, w których ujawnia się agorafobia,

sytuacjami, w których ujawnia się agorafobia,

są przebywanie poza domem, w tłumie, na moście, podróże

są przebywanie poza domem, w tłumie, na moście, podróże

autobusem, pociągiem lub samochodem.

autobusem, pociągiem lub samochodem.

Kryteria diagnostyczne zespołu

Kryteria diagnostyczne zespołu

lęku napadowego z agorafobią

lęku napadowego z agorafobią



Występuje:

Występuje:



w zespole lęku napadowego (panic disorder)

w zespole lęku napadowego (panic disorder)



Może wystąpić:

Może wystąpić:



w zespołach somatycznych panikopodobnych (panic-like disorders)

w zespołach somatycznych panikopodobnych (panic-like disorders)



w ostrej niealergicznej reakcji na penicylinę prokainową (zespół Hoigne)

w ostrej niealergicznej reakcji na penicylinę prokainową (zespół Hoigne)



przy stosowaniu miejscowych analgetyków (lignokaina, prokaina, kokaina)

przy stosowaniu miejscowych analgetyków (lignokaina, prokaina, kokaina)



w innych zaburzeniach lękowych (fobie, zespół obsesyjno-kompulsywny,

w innych zaburzeniach lękowych (fobie, zespół obsesyjno-kompulsywny,

zespół lęku uogólnionego)

zespół lęku uogólnionego)



w zespole wypadania płatka zastawki dwudzielnej

w zespole wypadania płatka zastawki dwudzielnej



w padaczce

w padaczce



w guzach mózgu

w guzach mózgu



w depresji

w depresji



w schizofrenii

w schizofrenii

Lęk napadowy

Lęk napadowy

Stany panikopodobne

Stany panikopodobne

(panic like disorders)

(panic like disorders)



Fizyczne wyczerpanie

Fizyczne wyczerpanie



sytuacje poważnie

sytuacje poważnie

zagrażające życiu

zagrażające życiu



nadczynność tarczycy

nadczynność tarczycy



hipoglikemia

hipoglikemia



pheochromocytoma

pheochromocytoma



zespoły odstawienia

zespoły odstawienia



intoksykacje: kofeiną,

intoksykacje: kofeiną,

amfetaminą, yohimbiną,

amfetaminą, yohimbiną,

mleczanem sodu,

mleczanem sodu,

tetrapeptydem

tetrapeptydem

cholecystokininy,

cholecystokininy,

inhalacje CO

inhalacje CO

2

2



Wielka depresja

Wielka depresja



schizofrenia

schizofrenia



zaburzenia

zaburzenia

somatyzacyjne

somatyzacyjne



nadczynność przytarczyc

nadczynność przytarczyc



zespół Cushinga

zespół Cushinga



napadowy częstoskurcz

napadowy częstoskurcz

nadkomorowy

nadkomorowy



choroba niedokrwienna

choroba niedokrwienna

serca

serca



astma i inne spastyczne

astma i inne spastyczne

stany oskrzeli

stany oskrzeli



W ogólnej populacji 0.6 - 2.4 %

W ogólnej populacji 0.6 - 2.4 %



Wśród kobiet 1.6 - 2.9 %

Wśród kobiet 1.6 - 2.9 %



Wśród mężczyzn 0.4 - 1.7 %

Wśród mężczyzn 0.4 - 1.7 %



Leczonych kardiologicznie 10 -14 %

Leczonych kardiologicznie 10 -14 %

(Shean, 1982)

(Shean, 1982)



pacjenci z zespołem wypadania

pacjenci z zespołem wypadania

płatka zastawki dwudzielnej 20 - 50 %

płatka zastawki dwudzielnej 20 - 50 %

(Chan i wsp., 1984; Grunhaus i wsp., 1982)

(Chan i wsp., 1984; Grunhaus i wsp., 1982)

Rozpowszechnienie napadów

Rozpowszechnienie napadów

paniki

paniki



depresja endogenna - 32-50%

depresja endogenna - 32-50%

(Wittchen & Essan, 1989)

(Wittchen & Essan, 1989)



nadużywanie lub uzależnienie od leków

nadużywanie lub uzależnienie od leków

i/lub alkoholu - 13-43%

i/lub alkoholu - 13-43%

(Wittchen et al., 1991)

(Wittchen et al., 1991)



samobójstwa - 10% (Johnson et al., 1990)

samobójstwa - 10% (Johnson et al., 1990)



zaburzenia somatyzacyjne - 10%

zaburzenia somatyzacyjne - 10%

(Buller et al., 1987)

(Buller et al., 1987)

Współzachorowalność (comorbidity)

Współzachorowalność (comorbidity)

zespołu lęku napadowego

zespołu lęku napadowego

z innymi zaburzeniami psychicznymi

z innymi zaburzeniami psychicznymi



zmiany w okolicy hipokampalnej

zmiany w okolicy hipokampalnej

w pozytronowej tomografii emisyjnej (PET)

w pozytronowej tomografii emisyjnej (PET)

Reiman, 1988

Reiman, 1988



zmiany w okolicach płata skroniowego w MRI

zmiany w okolicach płata skroniowego w MRI

Fontaine i wsp., 1990

Fontaine i wsp., 1990



zmiany w EEG

zmiany w EEG



14-16 %

14-16 %

Lepola i wsp., 1990; McNamora 1990; Abraham i Duffy,

Lepola i wsp., 1990; McNamora 1990; Abraham i Duffy,

1991

1991



38 % u pacjentów po ostrej, niealergicznej reakcji

38 % u pacjentów po ostrej, niealergicznej reakcji

na penicylinę

na penicylinę

Araszkiewicz, 1993

Araszkiewicz, 1993

Zmiany w OUN a zespół lęku

Zmiany w OUN a zespół lęku

napadowego

napadowego



wlewy 0.5 M. mleczanu sodu

wlewy 0.5 M. mleczanu sodu

(Pitts, Mc Clure, 1967;

(Pitts, Mc Clure, 1967;

Appleby i wsp., 1981; Liebowitz i wsp., 1984; Klein i Gorman,

Appleby i wsp., 1981; Liebowitz i wsp., 1984; Klein i Gorman,

1994)

1994)



inhalacje CO2

inhalacje CO2

(Papp i wsp., 1989; Fyer i wsp., 1987)

(Papp i wsp., 1989; Fyer i wsp., 1987)



hiperwentylacja

hiperwentylacja

(Gorman i wsp., 1984; Margraf i Ehlers,

(Gorman i wsp., 1984; Margraf i Ehlers,

1989)

1989)



isoproterenol

isoproterenol

(Rainey i wsp., 1984)

(Rainey i wsp., 1984)



yohimbina

yohimbina

(Charney i wsp., 1984)

(Charney i wsp., 1984)



koffeina i Heminger

koffeina i Heminger

(Charney, 1985; Nickell i Uhde, 1995)

(Charney, 1985; Nickell i Uhde, 1995)



LSD i amfetamina

LSD i amfetamina

(Bower i Fieedman, 1966; Synder, 1973)

(Bower i Fieedman, 1966; Synder, 1973)

Eksperymentalne napady paniki

Eksperymentalne napady paniki

(chemiczny model napadu lęku)

(chemiczny model napadu lęku)



nadaktywność układu noradrenergicznego (teoria miejsca

nadaktywność układu noradrenergicznego (teoria miejsca

sinawego- locus coreleus)

sinawego- locus coreleus)

(Redmond i Huang, 1987)

(Redmond i Huang, 1987)



nadaktywność układu serotoninowego

nadaktywność układu serotoninowego

(Harney i Heninger, 1986; Kahn i wsp., 1988; Targum i Morskott, 1989;

(Harney i Heninger, 1986; Kahn i wsp., 1988; Targum i Morskott, 1989;

Den Boer i Westenberg, 1990)

Den Boer i Westenberg, 1990)



rola układu GABA-ergicznego (teoria benzodiazepinowa)

rola układu GABA-ergicznego (teoria benzodiazepinowa)

(Carr i Sheckan, 1984)

(Carr i Sheckan, 1984)



teoria pozornego duszenia (suffocation false alarm)

teoria pozornego duszenia (suffocation false alarm)

(Klein, 1993)

(Klein, 1993)



teoria rozniecania (kindling)

teoria rozniecania (kindling)

(Post, 1975; Araszkiewicz i Rybakowski, 1997)

(Post, 1975; Araszkiewicz i Rybakowski, 1997)



teoria genetyczna (pojedynczy gen dominujący w chromosomie 16)

teoria genetyczna (pojedynczy gen dominujący w chromosomie 16)

(Crowe, 1987)

(Crowe, 1987)

Etiopatogeneza lęku

Etiopatogeneza lęku

napadowego (teorie

napadowego (teorie

biologiczne)

biologiczne)

Zaburzenie paniczne jako

Zaburzenie paniczne jako

zjawisko rozniecaniopodobne

zjawisko rozniecaniopodobne

Niski próg lęku

Powracające ataki subpaniczne

Ataki paniki

Zaburzenie paniczne

Skłonność genetyczna

Klasyczne warunkowanie
Uczenie się stronienia

Mechanizm

rozniecaniopodobny

(Rosenberg 1989)



wielokrotne, powtarzane drażnienie słabym

wielokrotne, powtarzane drażnienie słabym

podprogowym bodźcem wiedzie

podprogowym bodźcem wiedzie

do „spontanicznych” ogniskowych

do „spontanicznych” ogniskowych

wyładowań

wyładowań

i do napadu padaczkowego

i do napadu padaczkowego



prowadzi to do długotrwałych zmian

prowadzi to do długotrwałych zmian

plastycznych neuronów mózgu,

plastycznych neuronów mózgu,

wyrażających się powstaniem ogniska

wyrażających się powstaniem ogniska

padaczkowego i innych rozsianych zmian w

padaczkowego i innych rozsianych zmian w

OUN

OUN

Zjawisko kindlingu

Zjawisko kindlingu



Kształt fal padaczkowych w kindlingu

Kształt fal padaczkowych w kindlingu

wykazuje stałość, co oznacza

wykazuje stałość, co oznacza

niezmienność anatomicznego podłoża i

niezmienność anatomicznego podłoża i

określoną sekwencję synaptycznego

określoną sekwencję synaptycznego

pobudzenia.

pobudzenia.



Niektóre leki, zwłaszcza miejscowe

Niektóre leki, zwłaszcza miejscowe

analgetyki (kokaina, lidokaina, prokaina)

analgetyki (kokaina, lidokaina, prokaina)

wywołują zjawisko kindlingu.

wywołują zjawisko kindlingu.

Kindling farmakologiczny

Kindling farmakologiczny

(Post, 1987; 1995)

(Post, 1987; 1995)

Hipotetyczny obraz

Hipotetyczny obraz

powstawania

powstawania

ostrej niealergicznej reakcji na

ostrej niealergicznej reakcji na

penicylinę prokainową

penicylinę prokainową

Gwałtowne reakcje
wegetatywne,
lęk paniczny

Zespół majaczeniowy

Zaburzenia
psychosensoryczne

Reakcja „rozniecania”

toksyczne działanie środka
(prawdopodobnie prokainy
uwalnianej z penicyliny

prokainowej

)

Araszkiewicz, 1992

MODEL PSYCHODYNAMICZNY LĘKU NAPADOWEGO

podatność

wrodzona wrażliwość

neurofizjologiczna neurofizjologiczna
zachowania rodziców
wywołujące strach

podatność konflikt: zależność/niezależność
psychologiczna zaburzone relacje z obiektem
niewydolne mechanizmy obronne

podwyższona częstość i intensywność
negatywnych emocji

pogłębienie wrażliwości neurofizjologicznej

stres biologiczny lub
psychologiczy

aktywacja erozja poczucia bezpieczeństwa
neuropsychologiczna zmiany neurofizjologiczne związane
z poczuciem braku kontroli
powtarzające się
negatywne emocje

pierwszy napad paniki

Poznawczy model ataku lęku

Poznawczy model ataku lęku

panicznego

panicznego

(D.M.Clark 1986)

(D.M.Clark 1986)



Główną tezą tego modelu jest stwierdzenie, że pacjenci

Główną tezą tego modelu jest stwierdzenie, że pacjenci

doświadczają ataków lęku panicznego ponieważ wykazują

doświadczają ataków lęku panicznego ponieważ wykazują

relatywnie stałą tendencję do interpretowania własnych doznań

relatywnie stałą tendencję do interpretowania własnych doznań

somatycznych w sposób katastroficzny

somatycznych w sposób katastroficzny

(pojawiają się wyznaczniki fizjologiczne lęku- duszności, zawroty głowy,

(pojawiają się wyznaczniki fizjologiczne lęku- duszności, zawroty głowy,

przyspieszenie akcji serca)

przyspieszenie akcji serca)



Odczuwanie stanów lękowych jest wynikiem nabytych

Odczuwanie stanów lękowych jest wynikiem nabytych

(wyuczonych) deformacji poznawczych, głównie procesów

(wyuczonych) deformacji poznawczych, głównie procesów

myślowych

myślowych



Spostrzeganie i interpretowanie świata i własnych doznań

Spostrzeganie i interpretowanie świata i własnych doznań

w kategoriach zagrożenie aktywuje „program lękowy” -

w kategoriach zagrożenie aktywuje „program lękowy” -

filogenetyczny mechanizm obronny przed rzeczywistym

filogenetyczny mechanizm obronny przed rzeczywistym

zagrożeniem zewnętrznym

zagrożeniem zewnętrznym

Poznawczy model ataku

Poznawczy model ataku

lęku panicznego

lęku panicznego

Bodziec wyzwalający zewnętrzny lub wewnętrzny

Spostrzeganie zagrożenia

Doznania somatyczne

Katastroficzne interpretacje

doznań somatycznych

Lęk, obawa

Farmakologiczne

Farmakologiczne

leczenie

leczenie

zespołu lęku

zespołu lęku

napadowego

napadowego



Leki przeciwdepresyjne

Leki przeciwdepresyjne

-

imipramina (Klein 1964; McNair i Kahl, 1981)

imipramina (Klein 1964; McNair i Kahl, 1981)

-

klomipramina

klomipramina

-

fenelzyna (Sheehan i wsp., 1980; Solymon i

fenelzyna (Sheehan i wsp., 1980; Solymon i

wsp., 1987)

wsp., 1987)

-

inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny

inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny

(Gorman iwsp., 1987)

(Gorman iwsp., 1987)



Benzodiazepiny

Benzodiazepiny

-

diazepam, chlordiazepoksyd (Klein, 1980)

diazepam, chlordiazepoksyd (Klein, 1980)

-

alprazolam (Choninard, 1982; Klein, 1982;

alprazolam (Choninard, 1982; Klein, 1982;

Schweizer i wsp.., 1985)

Schweizer i wsp.., 1985)

-

clonazepam (Fontaine i Choninard, 1984;

clonazepam (Fontaine i Choninard, 1984;

Beaudry i wsp., 1985)

Beaudry i wsp., 1985)

Farmakologiczne

Farmakologiczne

leczenie

leczenie

zespołu lęku

zespołu lęku

napadowego

napadowego



Leki przeciwpadaczkowe

Leki przeciwpadaczkowe

-

karbamazepina

karbamazepina

(Tonao i wsp., 1989; Uhde i wsp., 1988; Keck i

(Tonao i wsp., 1989; Uhde i wsp., 1988; Keck i

wsp., 1994)

wsp., 1994)

-

pochodne kwasu walproinowego

pochodne kwasu walproinowego

(Roy-Byrne i wsp., 1989; Lum i wsp., 1990;

(Roy-Byrne i wsp., 1989; Lum i wsp., 1990;

Woodman i Noyes, 1994)

Woodman i Noyes, 1994)



Beta-blokery

Beta-blokery

-

oxprenolol

oxprenolol

(Mc Millin, 1873)

(Mc Millin, 1873)

-

propranolol

propranolol

(Heiser i de Francisco, 1976; Gorman i wsp., 1983)

(Heiser i de Francisco, 1976; Gorman i wsp., 1983)

Zab

Zab

urzenia paniczne

urzenia paniczne

Strategia rozpoczynania

Strategia rozpoczynania

leczenia

leczenia

%

e

k

sp

e

rt

ó

w

Zaburzenia paniczne

Zaburzenia paniczne

Leki pierwszego rzutu w

Leki pierwszego rzutu w

monoterapii

monoterapii

%

e

k

sp

e

rt

ó

w

m

e

d

yc

zn

yc

h

Zaburzenia paniczne

Zaburzenia paniczne

Leki drugiego rzutu w

Leki drugiego rzutu w

monoterapii

monoterapii

%

e

k

sp

e

rt

ó

w

m

e

d

yc

zn

yc

h

,

1

9

9

7

Leki działające wybiórczo na

Leki działające wybiórczo na

układ 5-HT

układ 5-HT

SI-5-HT

SI-5-HT



citalopram

citalopram



fluwoksamina

fluwoksamina



paroksetyna

paroksetyna



sertralina

sertralina

tianeptyna

tianeptyna

Dawkowanie selektywnych

Dawkowanie selektywnych

inhibitorów wychwytu

inhibitorów wychwytu

serotoniny

serotoniny

Nazwa leku Dawka dobowa Uwagi

Nazwa leku Dawka dobowa Uwagi

Citalopram

Citalopram

20-60 mg u większości leczonych wystarcza 20 mg

20-60 mg u większości leczonych wystarcza 20 mg

w wieku podeszłym 20 mg

w wieku podeszłym 20 mg

Fluoksetyna

Fluoksetyna

20 mg przy dawkach większych - wzrost

20 mg przy dawkach większych - wzrost

objawów niepożądanych

objawów niepożądanych

Fluwoksamina

Fluwoksamina

100-300 mg leczenie zaczynać od 100 mg

100-300 mg leczenie zaczynać od 100 mg

Paroksetyna

Paroksetyna

20-50 mg leczenie zaczynać od dawki 20 mg,

20-50 mg leczenie zaczynać od dawki 20 mg,

w wieku podeszłym nie przekraczać 20 mg

w wieku podeszłym nie przekraczać 20 mg

Sertralina

Sertralina

50-200 mg przy dawkach większych wyraźny wzrost

50-200 mg przy dawkach większych wyraźny wzrost

objawów niepożądanych

objawów niepożądanych

Cechy wspólne

Cechy wspólne

selektywnych inhibitorów wychwytu

selektywnych inhibitorów wychwytu

serotoniny

serotoniny



Hamowanie wychwytu zwrotnego (reuptake) 5-HT

Hamowanie wychwytu zwrotnego (reuptake) 5-HT



Wpływ terapeutyczny występuje przy zahamowaniu 75% wychwytu 5-HT

Wpływ terapeutyczny występuje przy zahamowaniu 75% wychwytu 5-HT



Brak zależności efektu i dawki: skuteczność „fixed dose” (oprócz

Brak zależności efektu i dawki: skuteczność „fixed dose” (oprócz

fluwoksaminy), mała wartość monitorowania poziomu we krwi

fluwoksaminy), mała wartość monitorowania poziomu we krwi



Szeroki indeks terapeutyczny, małe ryzyko ciężkich zatruć przy

Szeroki indeks terapeutyczny, małe ryzyko ciężkich zatruć przy

przedawkowaniu

przedawkowaniu



Znikomy wpływ na „pompę sodową”

Znikomy wpływ na „pompę sodową”



Mały wpływ na narząd krążenia

Mały wpływ na narząd krążenia



Mały potencjał drgawkorodny

Mały potencjał drgawkorodny



Mniejsze (niż przy TLPD) ryzyko D

Mniejsze (niż przy TLPD) ryzyko D





M

M



Na ogół dobra tolerancja, compliance

Na ogół dobra tolerancja, compliance



Działanie przeciwdepresyjne

Działanie przeciwdepresyjne



Działanie „antyobsesyjne”

Działanie „antyobsesyjne”

Objawy niepożądane i powikłania

Objawy niepożądane i powikłania

w czasie stosowania

w czasie stosowania

selektywnych inhibitorów wychwytu

selektywnych inhibitorów wychwytu

serotoniny

serotoniny

Objawy występujące często Objawy występujące sporadycznie

•Nudności, wymioty

•utrata łaknienia

•ubytek masy ciała

•biegunka

•dyskomfort w jamie brzusznej

•bóle głowy

•zaburzenia snu

•lęk, niepokój

•akatyzja

•zaburzenia ostrości widzenia

•osłabienie ejakulacji, orgazmu

•objawy odstawienne

•Zespół serotoninowy

•bradykardia

•parkinsonizm

•dyskinezy, hiperkinezy

•bruksizm

•napady drgawkowe

•krwawienia, sińce

•leukopenia

•trombocytopenia

•hiponatrenia

•zespół zaburzeń wydzielania ADH

•wypadanie włosów

•zmiany skórne

•objawy psychotyczne

•zmiana fazy depresyjnej na maniakalną

Lęk paniczny

Lęk paniczny

jako czynnik ryzyka

jako czynnik ryzyka

Zaburzenie paniczne zwiększa

Zaburzenie paniczne zwiększa

ryzyko:

ryzyko:



śmierci

śmierci



prób samobójczych

prób samobójczych



depresji

depresji



nadużywania alkoholu

nadużywania alkoholu



uzależnienia od narkotyków

uzależnienia od narkotyków

Zaburzenia

Zaburzenia

paniczne

paniczne

i zwiększona śmiertelność

i zwiększona śmiertelność

(1965-1974)

(1965-1974)

Liczba zgonów

Liczba zgonów

Coryell i wsp., 1982