Rehabilitacja w

reumatoidalnym

zapaleniu stawów

Autorzy:
Kondej Michał
Krzystolik Monika
Mikler Katarzyna
Studenci AWF w
Katowicach

panacea.pl

O czy będziemy mówić:

1. Podstawowe informacje o RZS.
2. Rehabilitacja w RZS.
3. Farmakologia.
4. Leczenie chirurgiczne.

Definicja RZS

• Reumatoidalne zapalenie stawów

(RZS) - to przewlekła, zapalna,
immunologicznie zależna układowa
choroba tkanki łącznej,
charakteryzująca się nieswoistym,
symetrycznym zapaleniem stawów.

(Popracka - Borowicz, Zawadzki)

Etiopatogeneza

Etiopatogeneza nie jest dokładnie

poznana.

Wśród przyczyn podaje się czynniki:
• genetyczne,
• immunologiczne,
• hormonalne,
• egzogenne,
• długotrwałe infekcje i retrowirusy.

Epidemiologia

• Choroba ta może występować w

każdym wieku.

• Największe zachorowanie przypada

między 25-50

rokiem życia.

(3)

• Choroba ta występuje 3-4 razy

częściej u kobiet.

• Może także pojawić się u dzieci i

młodzieży.

Objawy początkowe

• ogólne osłabienie, szybkie męczenie

się, bóle mięśni,

• brak łaknienia, spadek masy ciała,
• stany podgorączkowe,
• sztywność poranna,
• dolegliwości ze strony drobnych

stawów rąk i stóp.

Dalsze objawy

• bóle, obrzęki mięśni i stawów,
• zaniki mięśniowe,
• przykurcze i zniekształcenia stawów,
• zapalenia ścięgien, pochewek

ścięgnistych, kaletek maziowych,

• zerwanie ścięgien i uszkodzenia

nerwów,

Objawy - cd.

• zapalenia symetryczne wielostawowe,
• deformacje rąk i stóp,
• guzki reumatoidalne,
• gangliony,
• zmiany w obrębie kanału nadgarstka,
• geody zapalne,
• w rtg rąk-nadżerki, zmiany

osteoporotyczne,

Objawy - cd.

• zmiany w płucach, nerkach,

przewodzie pokarmowym, zapalenia
osierdzia.

Późniejsze zmiany dotyczą także

dużych stawów: kolanowych,
łokciowych, barkowych a także
samego kręgosłupa.

Kryteria diagnostyczne

• sztywność poranna stawów,
• zapalenie trzech lub więcej stawów,
• zapalenie stawów ręki,
• symetryczne zapalenie stawów,
• guzki reumatoidalne,
• obecność czynnika reumatoidalnego,
• zmiany radiograficzne.

(ACR Amerykańska Szkoła Reumatyczna, 1987)

Rehabilitacja

• Ze względu na postępujący charakter

choroby leczenie jest trudne.

• Leczenie uzależnione jest od

zaawansowania zmian radiologicznych i
stopnia wydolności czynnościowej
chorego.

• Dominuje leczenie ruchem, lecz równie

ważną pozycje zajmuje fizykoterapia i
masaż.

Rehabilitacja

• W leczeniu należy uwzględnić postać

i etap choroby.

• Na bieżąco należy modyfikować

leczenie ze względu na postępujący
charakter.

• Celem jest jak najdłuższe utrzymanie

sprawności chorego.

Ostry okres choroby

W tym okresie celem postępowania

jest:

• likwidacja stanu zapalnego
• zwalczanie bólu i obrzęków,
• profilaktyka przykurczy i

zniekształceń.

Dominuje leczenie farmakologiczne i
ułożeniowe.

Okres ostry – cd.

Z dziedziny kinezyterapii stosuje się:
• ćwiczenie bierne,
• izometryczne,
• oddechowe.

Dobór zabiegów uzależniony jest od

samopoczucia pacjenta.

Okres ostry – cd.

Z dziedziny fizykoterapii stosuje się:
• laseroterapie,
• krioterapie,
• wodolecznictwo.

Wskazany jest również masaż,

wykonywany w postaci ruchów
głaskających ( z ominięciem stawów).

Okres podostry i remisji

• Celem jest usuwanie skutków okresu

ostrego.

• Nadal istotne znaczenie ma

farmakoterapia, fizykoterapia lecz
dominującą rolę odgrywa
kinezyterapia.

• Czynnikiem wspomagającym jest

również masaż.

Okres podostry i remisji –

cd.

Stosujemy ćwiczenia:
• czynne w odciążeniu,
• w odciążeniu z oporem,
• samowspomagane,
• czynne,
• oporowe.

Okres podostry i remisji –

cd.

Z fizykoterapii zastosowanie znajdują
zabiegi z :
• elektroterapii,
• termoterapii,
• magnetoterapii,
• laseroterapii,
• wodolecznictwa.

Cele leczenia

usprawniającego

• opanowanie dolegliwości bólowych,
• wzmacnianie mięśni,
• zachowanie jak największej ruchomości,
• zapobieganie deformacjom,
• korekcja powstałych zniekształceń,
• wyrobienie prawidłowych mechanizmów

kompensacyjnych i adaptacyjnych,

• kontrola masy ciała i odpowiednie

odżywianie.