Uzależnienia od substancji
psychoaktywnych.
Od alkoholizmu do seksoholizmu .
Kilka porad nt. EMERGENCY
PSYCHIATRY
2
Mity związane z
alkoholizmem
Alkoholicy piją codziennie
Alkoholicy łatwo się upijają
Klin to zwykła rzecz
Jeśli nie piję przez jakiś czas - nie jestem
alkoholikiem
Tylko wódka uzależnia - piwo to nie alkohol
Po leczeniu można pić w sposób kontrolowany
Picie alkoholu jest korzystne dla zdrowia - w
niektórych sytuacjach
Są grupy ludzi, zawody w których nie ma
alkoholików
3
Zespoły związane z używaniem i
nadużywaniem alkoholu:
1. Intoksykacja alkoholowa (upicie proste)
2. Upicie atypowe
3. Zespół abstynencyjny po alkoholu
4. Majaczenie drżenne (DT)
5. Halucynoza alkoholowa
6. Alkoholowe zaburzenie amnestyczne
7. Otępienie alkoholowe
8. Nadużywanie alkoholu
9. Zespół uzależnienia od alkoholu (ZUA)
4
Związek stężenia alkoholu ze stanem psychicznym
0.1%
Łagodne upicie, pogorszenie zdolności do sądzenia,
opóźnienie czasu reakcji, relaksacja, odhamowanie
0.2%
Umiarkowana intoksykacja, bełkotliwa mowa,
rumień twarzy, oczopląs, nudności, zmiany nastroju,
wrogość, agresywność, ; poziom alkoholemii dobrze
tolerowany przez większość alkoholików
0.3%
Znacząca intoksykacja, rozkojarzenie mowy, stupor,
zaburzenia koordynacji ruchowej, wymioty
(większość osób funkcjonujących przy tym stężeniu
alkoholu to alkoholicy)
0.4%
Stupor, sen, lub śpiączka
> 0.5% Zagrożenie życia
5
Kryteria diagnostyczne
upicia alkoholowego
A. Wypicie alkoholu w ostatnim czasie.
B. Znaczące zaburzenia zachowania związane z
wypiciem alkoholu .
C. Co najmniej jeden z poniższych objawów
występujących bezpośrednio po wypiciu alkoholu:
1) bełkotliwa mowa
2) zaburzenia koordynacji ruchowej
3) zaburzenia równowagi
4) oczopląs
5) zaburzenia uwagi lub pamięci
6) stupor lub śpiączka
6
Kryteria diagnostyczne
upicia atypowego
A. Znaczące zmiany zachowania,
nietypowe dla ilości wypitego
alkoholu
B. Zachowanie nietypowe dla danej
osoby.
C. Brak innych zaburzeń
psychicznych.
7
Kryteria diagnostyczne
alkoholowego zespołu
abstynencyjnego
A. Zaprzestanie lub redukcja intensywnego i długiego picia.
B. Dwa lub więcej z podanych niżej objawów w kilka godzin
lub dni po wystąpieniu kryterium A:
1) autonomiczna nadaktywność (pocenie się lub tachykardia)
2) drżenie rąk
3) zaburzenia snu
4) nudności lub wymioty
5) przejściowe złudzenia
6) pobudzenie
7) lęk
8) napady drgawkowe
8
Majaczenie drżenne
Zwykle 1-3 doby po zaprzestaniu
picia
Zwykle trwa do tygodnia
Okres predeliryjny
Nasilanie zaburzeń w nocy
Żywe omamy wzrokowe
Zaburzenia orientacji allopsychicznej
9
Cechy zespołów abstynencyjnych
1 6-8
godzi
n
drżenie
2 24
godzi
n
halucynoza
3 7-48
godzi
n
Alkoholowe napady
drgawkowe
4 3-5
dni
Majaczenie drżenne
10
Kryteria diagnostyczne
halucynozy alkoholowej
A. Rozwój żywych halucynacji
słuchowych w ciągu pierwszych 48
godzin po zaprzestaniu lub redukcji
picia.
B. Reagowanie na groźby zawarte
w halucynacjach słuchowych.
C. Brak zaburzeń świadomości
11
Charakterystyka napadów
drgawkowych alkoholowych
znane jako “rum fits”
pojawiają się w odstępie 7-
48 godzin po redukcji lub zaprzestaniu
picia
1/3 rozwija w następnej
dobie DT
napady uogólnione, krótkie
zaburzenia świadomości po
napadzie (nie mylić z DT)
12
Cechy encefalopatii
Wernicke’go:
Oftalmoplegia
Ataksja
Zaburzenia świadomości lub pamięci
Choroba rozwija się z powodu
niedoboru tiaminy
Zaburzenia pamięci na pierwszym
tle > psychoza Korsakowa
13
Psychoza Korsakowa
Niedobór tiaminy
Obustronne uszkodzenie hippokampa
Konfabulacje
Zaburzenia pamięci
krótkoterminowej
Dezorientacja allopsychiczna
Zaburzenia w identyfikacji osób
14
Czy w ciągu ostatnich dwu tygodni
cierpiałaś (eś)?
1. Uwag bliskich Panu (i) osób o
Pana(i) nadmiernym piciu alkoholu.
2. Picia alkoholu po to, aby dojść
do formy.
3. Drżenia, pocenia się, lub
niepokoju w sytuacji trzeźwienia po
nadużyciu alkoholu.
4. Nadmiernego , lub słabo
kontrolowanego picia alkoholu.
15
J. Uzależnienie od alkoholu. F.10.2.
Pacjent w okresie ostatniego roku miał co najmniej 3 sytuacje
w czasie których w ciągu 3 godzin wypił co najmniej 3 drinki
(J1)...
W okresie ostatniego roku (J2) ...
Pił po to, żeby dojść do formy...
W czasie trzeźwienia miał drżenie, pocił się, odczuwał niepokój, lub pił,
aby tego uniknąć ...
Gdy pił, wypijał więcej, niż początkowo planował ...
Usiłował zmniejszyć picie alkoholu, lub zaprzestać picia ...
W dnie, w które pił, sprawy związane z piciem i trzeźwieniem zajmowały
mu więcej, niż 2 godziny ...
Z powodu picia poświęcał innym sprawom mniej czasu ...
Kontynuował picie, pomimo świadomości, o jego negatywnych skutkach ...
Jeśli J1 tak i co najmniej z J2 3 razy tak to rozpoznanie – uzależnienie od
alkoholu...
16
CAGE
1) Has you ever felt the need to
C
ut down on
his drinking?
2) Is he
A
nnoyed by criticism of his drinking?
3) Has he had
G
uilty feeling about drinking?
4) Has he ever taken a morning
E
ye opener?
Four yea – diagnosis = alcohol dependency
17
Diagnostyka uzależnienia od
alkoholu
objawy abstynencyjne,
zaburzenia somatyczne,
ciągi, „przerwy w
życiorysie”
niemożność zaprzestania
picia, picie poranne, picie
wynalazków
konflikty z prawem, bójki,
kłopoty w pracy
otoczenie badanego
uważa, iż pije on za dużo
*
ZUA - > 2 pozytywne
odpowiedzi
Czy miałeś
kiedykolwiek potrzebę
zaprzestania picia?
Czy denerwuje cię gdy
inni mówią o twoim
piciu?
Czy masz poczucie
winy z powodu picia
alkoholu?
Czy stosujesz klina?
18
MAST
Czy uważasz się za normalnie pijącego?
Czy przyjaciele i rodzina uważają cię za takiego?
Czy uczestniczyłeś w spotkaniu AA? (5)
Czy straciłeś przyjaciela z powodu alkoholu?
Czy z powodu alkoholu miałeś kłopoty w pracy?
Czy opuściłeś dom lub pracę na co najmniej 2 dni z powodu
alkoholu?
Czy miałeś objawy Dts, lub słyszałeś głosy? (5)
Czy prosiłeś kogoś o pomoc z powodu nadmiernego picia?
Czy byłeś kiedyś w szpitalu w stanie nietrzeźwości?
Czy byłeś w IW lub prowadziłeś pod wpływem alkoholu?
Cut-off >5
19
Trzy fazy tolerancji na
alkohol
20
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
Jak tam
u Pana z
alkohole
m?
Jak
często
pije Pan
wódkę?
21
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
Jak
często
pije Pan
alkohol?
Jak długo
w ciągu
ostatnieg
o roku w
ogóle Pan
nie pił?
22
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
Jak leczy
Pan kaca?
Co
najlepsz
e na
klina?
23
Złe i dobre pytania o
problemy alkoholowe
Czy
uważa się
Pan za
osobę
nadmierni
e pijącą?
Czy Pana
żona
uważa ,
że za
dużo
Pan pije?
24
Dobre pytanie
Czy wymiotuje
Pan po
alkoholu?
25
Dobre pytanie
Jak często
urywa się
Panu film?
26
Kim jest alkoholik?
„Osobą, która nie ma
wyboru
Z kim
Gdzie
Ile wypić”
27
Badania laboratoryjne
wskazujące na uzależnienie
od alkoholu
> 30 j. GGT
MCV podwyższony
Podwyższony poziom SGOT
Podwyższony poziom lipidów
28
Ilościowa utrata kontroli
Wzrost tolerancji
Głód alkoholu
Sytuacyjna utrata kontroli
Jakościowa utrata kontroli
29
Piciorys
Pierwszy raz
Pierwsze świadome
upicie
Preferowane alkohole
Tolerancja
Klinowanie
Zespół abstynencyjny
Urwania się filmu
Utrata odruchu
wymiotnego
Ciągi
Suche okresy
Utrata kontroli –
jakiej?
Preferowane sytuacje
picia
Konflikty z prawem
Funkcjonowanie w
rolach
Skutki somatyczne
Psychozy
Próby terapii
Wgląd
30
Inne zaburzenia psychiczne
związane z ZUA
Alkoholowy zespół urojeniowy
Depresja alkoholowa
Wtórny zespół lęku panicznego
31
Mity związane z narkomanią
Jedno użycie to jeszcze nie uzależnienie
Miękkie lepsze od twardych
Każdy kiedyś brał
32
Czy w ciągu ostatnich dwu tygodni
cierpiałaś (eś)?
1. Uwag bliskich Panu (i) osób o
Pana (i) nadmiernym przyjmowaniu
leków.
Jakich?......................................................
................................................................
2. Brania leków po to, aby dojść do
formy.
3. Nadmiernego, słabo
kontrolowanego używania leków.
4. Drżenia, pocenia się, lub niepokoju
w sytuacji po nadużyciu leku.
33
K. Uzależnienie od środków
psychoaktywnych. F.11-19.2. (BDA-F.13.2)
W okresie ostatniego roku pacjent użył
więcej niż raz środek z listy podanej niżej,
aby poczuć się lepiej, lub zmienić
nastrój ...
Lista: benzodiazepiny, barbiturany,
haszysz i pochodne, amfetamina i
pochodne, kokaina, opiaty,
psychodysleptyki, „kleje”, sterydy, inne
(zaznacz grupę, wyszczególnij środki i ich
zwykłe dawki):
34
W okresie ostatniego roku ...
Brał środki psychoaktywne po to, żeby dojść do formy...
W czasie abstynencji miał drżenie, pocił się, odczuwał
niepokój, lub brał środki psychoaktywne, aby tego
uniknąć ...
Gdy brał środki psychoaktywne, używał ich więcej, niż
początkowo planował ...
Usiłował zmniejszyć ich używanie, lub zaprzestać brania ...
W dnie, w które brał środki psychoaktywne, sprawy
związane z ich braniem i dochodzeniem do siebie
zajmowały mu więcej, niż 2 godziny ...
Z powodu używania środków poświęcał innym sprawom
mniej czasu ...
Kontynuował branie, pomimo świadomości, o jego
negatywnych skutkach ...
Brał środki psychoaktywne po to, żeby dojść do formy...
35
Benzodiazepiny: clonazepam,
lorafen, rudotel, signopam,
estazolam ...
Najbardziej dostępne – po alkoholu
Uzależnienie fizyczne i psychiczne
Rosnąca tolerancja
Odstawienie groźne dla życia
Tolerancja krzyżowa z alkoholem
Zamienniki dla innych substancji
psychoaktywnych
36
Barbiturany : cyklobarbital,
luminal ...
Uzależnienie fizyczne i psychiczne
Rosnąca tolerancja
Odstawienie groźne dla życia
Tolerancja krzyżowa z alkoholem
37
Haszysz i pochodne:
marihuana, hasz ...
Uzależnienie psychiczne
Zwykle traktowane jako niegroźne
Czynniki kryminogenny
W niektórych krajach traktowane
jako „dozwolone narkotyki”
Dowiedzione uszkodzenie
materiału genetycznego
38
Amfetamina i pochodne
Uzależnienie psychiczne
Zachowania agresywne
Objawy abstynencyjne - depresja
39
Kokaina
Uzależnienie psychiczne
Możliwość uzależnienia fizycznego
Zachowania agresywne
40
Opiaty: kompot, brown sugar,
hera, crack ...
Uzależnienie fizyczne i psychiczne
Wzrost tolerancji
Skutki pośrednie
Najpopularniejsze
41
Psychodysleptyki: LSD,
extase, grzybki ...
Uzależnienie psychiczne
Stała tolerancja
„złe odloty”
42
Kleje
Uszkodzenie OUN
Początek uzależnień
Pierwsze i ostatnie użycie
43
Sterydy
Zaburzenie rozwoju
psychobiologicznego
Zachowania agresywne
Psychozy
44
Inne uzależnienia
Od hazardu
Od seksu
Od pracy
Od terapeuty
45
Problem przemocy
Fizycznej
Seksualnej
Psychicznej
Instytucjonalnej
„Nadużywanie jakiejś
substancji
nie powinno być dowodem
przeciwko jej używaniu”
EMERGENCY PSYCHIATRY
48
Schemat szybkiej sedacji – I.
HALOPERIDOL – DOM. 2.5 MG – 5 MG
30’ – 60’
HALOPERIDOL – DOM. 2.5 MG – 5 MG
SEDACJA LUB HALOPERIDOL –20-30 MG
30’ – 60’
49
Schemat szybkiej sedacji – II.
PROMAZYNA – DOM. 50 MG – 100 MG
60’
PROMAZYNA – DOM. 50 MG – 100 MG
SEDACJA LUB PROMAZYNA 200 – 300
60’
50
Schemat szybkiej sedacji – III.
CLOPIXOL ACUPHASE – DOM. 50 MG – 100 MG
24-48 H
CLOPIXOL ACUPHASE – DOM. 50 MG – 100 MG
CLOPIXOL DEPOT
24-48 H
51
ZASADY POSTĘPOWANIA Z PACJENTEM
AGRESYWNYM
Przyczyny agresji
Eskalacja agresji – od słownej do czynnej
Unikanie zachowań prowokujących
Możliwość ucieczki
Zdecydowanie
Liczba > siła
Sedacja farmakologiczna >
unieruchomienie
Ochrona pacjenta