Symptomatologia ogólna

chorób skóry (semiotyka).

lek. Angelika
Maślanka

na podstawie podręcznika „Choroby
skóry” S. Jabłońskiej i materiałów
własnych.

Symptomatologia – pojęcia.



Semiotyka – to nazewnictwo
dermatologiczne;



Wykwit – zmiana w zakresie wyglądu
lub faktury skóry spowodowana chorobą;



Wykwity dzielimy na pierwotne –
powstają na skórze uprzednio nie
zmienionej, oraz wtórne – powstają na
bazie wykwitów pierwotnych.

Podstwawowe kategorie

wykwitów



W poziomie skóry – plama;



Ze zwiększeniem objętości – bąbel,

pęcherzyk, krosta, guzek;



Ze zmniejszeniem objętości – nadżerka,

rozpadlina, wrzód;



Nawarstwienia – łuski, nadmierne

rogowacenie naskórka, strupy;



Stany zejściowe – blizny.

Pierwotne wykwity

chorobowe.



Plama



Bąbel;



Pęcherzyk;



Pęcherz;



Krosta



Grudka;



Guzek;



Guz.

Plama (macula).



Wykwit leżący w poziomie skóry;



Niewyczuwalny przy dotyku;



Różniący się od otaczającej skóry wyłącznie

zabarwieniem.



Rodzaje plam:

1.barwnikowe, np. znamiona, piegi;
2.zapalne, np. rumień (przekrwienie);
3.naczyniowe, (petechiae, teleangiektazje);
4.złogowe, np. ciemnoszare plamy w srebrzycy.

Plama (macula).

Bąbel pokrzywkowy (urtica).



Wyniosły ponad powierzchnię skóry;



Barwa porcelanowobiała lub różowa;



Szybko powstaje i szybko ustępuje bez
pozostawienia śladu (jeśli nie
drapiemy);



Swędzi;



Przykład: bąble po pokrzywie.

Pęcherzyk (vesicula).



Wystaje ponad powierzchnię skóry;



Do ½ cm średnicy;



Znika bez śladu;



Wypełniony płynem:

1.

Płyn może gromadzić się miedzy

komórkami naskórka – stan gąbczasty

(np. w wyprysku)

2.

Płyn w komórkach (np. w opryszczce).

Pęcherz (bulla).



Wykwit większy niż pęcherzyk;



Również zawiera płyn surowiczy;



Pęcherz podnaskórkowy – gdy płyn pod
naskórkiem;



Pęcherz śródnaskórkowy – gdy płyn
śródnaskórkowo.

Pęcherze (bullae).

Krosta (pustula).



Wyniosła ponad powierzchnię skóry;



Podobna do pęcherza/pęcherzyka ale
od początku zawiera treść ropną (a
nie surowiczą);



Może powstać z pęcherza/pęcherzyka w
wyniku wtórnego zakażenia
bakteryjnego.

Krosta.

Grudka (papula).



Wystaje nad powierzchnię skóry;



Kilka mm średnicy;



Nie musi różnić się zabarwieniem;



Nie pozostawia blizny;



Powstaje przez pomnożenie warstw

naskórka (grudka naskórkowa), lub naciek

w skórze właściwej (grudka skórna), lub

może być grudka skórno-naskórkowa.

Grudka.

Guzek (tuberculum).



Wyniosły;



Średnica kilka mm;



Związany ze zmianami w skórze

właściwej;



Ustępując – ulega rozpadowi i pozostawia

bliznę;



Przykład – zmiana gruźlicza niszczy

prawidłowe utkanie skóry i pozostawia

bliznę.

Guz (tuber, nodus, phyma).



Wykwit jak guzek ale większy;



Zapalny lub nowotworowy;



Zawsze pozostawia bliznę;



Przykłady: czyrak, włókniak, rak skóry.

Wtórne wykwity chorobowe

skóry.



Łuska;



Strup;



Nadżerka;



Przeczos;



Owrzodzenie;



Pęknięcie;



Blizna.

Nadżerka (erosio).



Ubytek naskórka po
pęknięciu
pęcherzyka,
pęcherza lub krosty;



Goi się bez
pozostawienia blizny.

Przeczos (excoriatio).



Linijny ubytek naskórka po podrapaniu.

Pęknięcie, szczelina (fissura).



Linijny ubytek sięgający do skóry
właściwej;



Pęknięcie sięga głęboko, dlatego goi się
z pozostawieniem blizny;



Wokół otworów naturalnych (otoczenie
ust, odbytu), lub na podeszwach stóp.



Inna nazwa pęknięcia to rozpadlina
(rhagas).

Pęknięcie.

Owrzodzenie (ulcus, ulceratio).



Dołek, ubytek sięgający do skóry

właściwej, a więc głębiej niż nadżerka;



Pozostawia bliznę;



Kształt dowolny;



Powstaje w obrębie tkanek naciekowych,

które się rozpadły, nowotworów które się

rozpadły lub w obrębie tkanki źle

unaczynionej, także z guzków, guzów i

krost.

Owrzodzenie.

Łuska (squama).



Jest to złuszczająca się warstwa rogowa
naskórka;



Powstaje bądź jako zejście stanu
zapalnego, bądź w następstwie
nadmiernego rogowacenia.

Strup (crusta).



Wynik zasychania na powierzchni skóry
płynu wysiękowego albo ropnej treści
pęcherzyków i pęcherzy, lub też na
podłożu nadżerek albo owrzodzeń.



Podobny do łuski.

Blizna (cicatrix).



Powstaje w wyniku uszkodzenia skóry
właściwej i zastąpienia jej tkanką łączną
włóknistą;



Najczęściej jest zejściem owrzodzeń

Dermatologiczne badanie

chorego.

Wywiad.



Powstanie i dotychczasowy przebieg
choroby (od kiedy? czy już leczone? czy
coś przynosi poprawę lub pogorszenie
stanu skóry?);



Podobne dolegliwości w rodzinie;



Zawód, warunki pracy, narażenie na
kontakt z czynnikami toksycznymi lub
zakaźnymi.

Dermatologiczne badanie

chorego.

Objawy podmiotowe.



Świąd - charakterystyczny np. dla
alergii skórnej;



Ból – np. w półpaścu (z przeczulicą);



Pieczenie – np. w chorobie Duhringa (z
bólem).

Dermatologiczne badanie

chorego.

Objawy przedmiotowe.



Najpierw poszukiwanie wykwitów

pierwotnych, aby można było odtworzyć

ich ewolucję i ustalić ewentualne

czynniki wywołujące.



Oględziny całej skóry – zabarwienie (np.

ziemiste może wskazywać chorobę

nowotworową), suchość – często w

chorobach alergicznych skóry.



Oglądanie włosów i paznokci.