Audyt i analiza

techniczno-

ekonomiczna

Analiza bilansu

Bilans przedsiębiorstwa

• Usystematyzowane zestawienie wszystkich

elementów majątku przedsiębiorstwa i
źródeł ich pochodzenia, sporządzone na
określony dzień i w określonej formie to

bilans przedsiębiorstwa

.

• Ze względu na fakt, że każdy element

majątku przedsiębiorstwa ma określone
źródło finansowania, suma wszystkich
aktywów musi się równać sumie pasywów -

zasada równowagi bilansowej.

3

Struktura bilansu

Aktywa

Pasywa

trwałe i obrotowe
składniki majątku

biorące czynny
(aktywny) udział w

realizacji zadań
gospodarczych

źródła finansowania
środków trwałych i

obrotowych, nie
odgrywające aktywnej

roli w działalności
gospodarczej

przedsiębiorstwa

Majątek

Kapitał

Fundusze

Struktura bilansu

Aktywa

trwałe

(A

1

)

Aktywa

obrotowe

(A

2

)

Kapitał własny

(P

1

)

Kapita

ł obcy

(P

2

)

Zobowiązania

długoterminowe

(P

21

)

Zobowiązania

krótkoterminowe

(P

22

)

Aktywa trwałe

Aktywa trwałe – przynoszą korzyści

ekonomiczne w okresie dłuższym niż

12

_

miesięcy od dnia bilansowego:

• wartości niematerialne i prawne,
• rzeczowe aktywa trwałe,
• należności długoterminowe,
• inwestycje długoterminowe,
• międzyokresowe rozliczenia

długoterminowe.

Aktywa trwałe

Wartości niematerialne i prawne –

prawa majątkowe nadające się do

gospodarczego wykorzystania:

• autorskie prawa majątkowe i pokrewne,
• licencje, koncesje, patenty i prawa do

wynalazków,

• znaki towarowe i wzory użytkowe,
• know-how - jako umiejętność

praktycznego wykorzystania wiedzy,

• koszty zakończonych prac rozwojowych.

Aktywa trwałe

Rzeczowe aktywa trwałe – środki

trwałe o przewidzianym okresie

użytkowania dłuższym niż rok:

• maszyny,
• urządzenia produkcyjne,
• środki transportu,
• budynki,
• infrastruktura,
• grunty i inwentarz.

Aktywa obrotowe

Aktywa obrotowe – pozostają w ciągłym

ruchu przechodząc przez kolejne fazy

działalności i zmieniają swoją formę:

• zapasy – rzeczowe aktywa obrotowe,
• należności krótkoterminowe,
• inwestycje krótkoterminowe,
• międzyokresowe rozliczenia krótkoterminowe.

Aktywa obrotowe

Rzeczowe aktywa obrotowe:

• surowce,
• paliwo i energia,
• półprodukty,
• produkcja w toku i wyroby gotowe,
• towary,
• przedmioty nietrwałe

.

Pasywa przedsiębiorstwa

• fundusze własne przedsiębiorstwa - stanowią

równowartość wkładu kapitałowego właściciela

lub właścicieli, powiększoną o część zysku

przeznaczonego na rozwój przedsiębiorstwa,

• fundusze obce to głównie kredyty

bankowe, pożyczki oraz zobowiązania

wobec dostawców i instytucji.

Kapitał własny i obcy

Fundusze przedsiębiorstwa tworzą jego kapitał:

• kapitał własny – kapitał zainwestowany

przez właścicieli w zamian za objęte akcje

lub udziały (kapitał zakładowy) oraz

wypracowany przez przedsiębiorstwo

(kapitał zapasowy, rezerwowy,

zysk

zatrzymany

z lat ubiegłych i z roku

bieżącego),

• kapitał obcy – to kapitał nie dający prawa

własności, tj. kredyty, pożyczki i obligacje,

obciążony z góry określoną stopą odsetek,

czyli kosztem – tj. zobowiązania.

Kapitał własny

• kapitał podstawowy – zakładowy (akcyjny,

udziałowy, właściciela),

• należne wpłaty na kapitał podstawowy

(

ujemne

),

• udziały własne (

ujemne

),

• kapitał zapasowy powstaje z odpisów zysku

netto lub ze sprzedaży akcji powyżej ich
wartości nominalnej,

• inne kapitały rezerwowe,
• zysk netto – zysk zatrzymany.

Zobowiązania i rezerwy na

zobowiązania

Zobowiązania to wynikające z przyszłych
zdarzeń obowiązki wykonania
świadczenia, powodujące wykorzystanie
określonych aktywów jednostki:

• rezerwy na zobowiązania,
• zobowiązania długoterminowe,
• zobowiązana krótkoterminowe,
• rozliczenia międzyokresowe.

Analiza bilansu

kapitał własny

(P

1

)

kapitał obcy

(P

2

)

aktywa trwałe

(A

1

)

aktywa obrotowe

(A

2

)

Analiza bilansu

W układzie pionowym:
• ma na celu zbadanie dynamiki i struktury

poszczególnych pozycji aktywów i
pasywów, tj. ustalenie zmian zachodzących
w wielkości oraz w strukturze,

• pozwala na ocenę proporcji występujących

między badanymi wielkościami w ujęciu
czasowym w danym przedsiębiorstwie oraz
porównanie tych wielkości z występującymi
w innych jednostkach.

Analiza bilansu

W układzie poziomym:
• ma na celu zbadanie powiązań pomiędzy

poszczególnymi grupami aktywów oraz
umożliwia ocenę wyposażenia jednostki w
fundusze własne i obce,

• umożliwia ustalenie stopnia pokrycia

majątku trwałego kapitałem własnym oraz
ocenę zdolności płatniczej
przedsiębiorstwa.

Analiza bilansu

Zasady przekształcania bilansu w
formy analityczne:

• aktywa – grupowane są według

wzrastającego stopnia ich płynności - czas
i koszt ich zamiany na gotówkę,

• pasywa – grupowane są według

wzrastającego stopnia ich wymagalności -
pilności spłaty.

Wskaźniki stanu aktywów i

pasywów bilansu

• wskaźnik struktury kapitału Sk

(własny/obcy):

• wskaźnik struktury majątku Sa

(trwały/obrotowy):

2

1

P

P

Sk

2

1

A

A

Sa

Wskaźniki stanu aktywów i

pasywów bilansu

• wskaźnik zastosowania kapitału własnego

(Zkw):

• wskaźnik zastosowania kapitału obcego

(Zko):

1

1

A

P

Zkw

2

2

A

P

Zko

Wskaźniki stanu aktywów i

pasywów bilansu

• wskaźniki sytuacji finansowej:

lub

Wzrost wskaźnika zasługuje na ocenę

pozytywną, natomiast jego spadek może

sygnalizować rosnące trudności finansowe

przedsiębiorstwa.

Sa

Sk

Wsf

Zko

Zkw

Wsf

Wskaźniki stanu aktywów i

pasywów bilansu

• wskaźnik finansowania majątku trwałego

kapitałem stałym:

Wskaźnik finansowania majątku trwałego
kapitałem stałym nazywany jest złotą
regułą finansową.

1

1

21

1





A

P

P

Wskaźniki stanu aktywów i

pasywów bilansu

• wskaźnik pokrycia zobowiązań bieżących

(krótkoterminowych) majątkiem
obrotowym:

1

22

2



P

A

Wskaźniki dynamiki i tempa

zmian

• różnicy:

Δx = x

t

- x

p

,

• tempa zmian:

• indeksu indywidualnego:

100





p

x

x

100



p

t

x

x

Kapitał stały i obrotowy

Aktywa

trwałe

(A

1

)

Kapitał własny

(P

1

)

Kapita

ł stały

Kapita

ł obcy

(P

2

)

Zobowiązania
długotermino

we

(P

21

)

Aktywa

obrotowe

(A

2

)

Kapitał

obrotowy

Zobowiązania

krótkotermino

we

(P

22

)

Kapitał stały i obrotowy

• kapitał obrotowy netto – to kapitał

pracujący - finansujący aktywa obrotowe,

liczony jako różnica pomiędzy wartością

aktywów bieżących i zobowiązań

bieżących,

• kapitał stały – kapitał własny wraz ze

zobowiązaniami długoterminowymi.

Kapitał obrotowy

• część kapitału stałego, która nie jest zamrożona w

majątku trwałym, przez co może być wykorzystywana
do finansowania majątku obrotowego:

GOTÓWKA

MATERIAŁY

MATERIAŁY

WYROBY

GOTOWE

WYROBY

GOTOWE

NALEŻNOŚCI

NALEŻNOŚCI

Stan kapitału

obrotowego

• kapitał obrotowy = 0

kapitał stały w całości finansuje aktywa trwałe,
a wskaźnik bieżącej płynności wynosi 1.

Aktywa trwałe

Kapitał własny i

zobowiązania

długoterminowe

Aktywa obrotowe

Zobowiązania

krótkoterminowe

Stan kapitału

obrotowego

• kapitał obrotowy > 0

przedsiębiorstwo dysponuje kapitałem
obrotowym i część majątku obrotowego jest
finansowana kapitałem stałym, a wskaźnik
bieżącej płynności wynosi ponad 1.

Aktywa trwałe

Kapitał własny i

zobowiązania

długoterminowe

Aktywa obrotowe

Kapitał

obrotowy

Zobowiązania

krótkoterminowe

Stan kapitału

obrotowego

• kapitał obrotowy < 0

przedsiębiorstwo nie dysponuje kapitałem
obrotowym, gdyż wartość majątku trwałego jest
wyższa od kapitału stałego i część tego majątku
musi być finansowana pasywami bieżącymi, a
wskaźnik bieżącej płynności wynosi poniżej 1.

Aktywa trwałe

Kapitał własny i

zobowiązania

długoterminowe

Kapitał

obrotowy

Zobowiązania

krótkoterminowe

Aktywa obrotowe

Struktura bilansu

Aktywa

trwałe

(A

1

)

Aktywa

obrotowe

(A

2

)

Kapitał własny

(P

1

)

Kapita

ł obcy

(P

2

)

Zobowiązania

długoterminowe

(P

21

)

Zobowiązania

krótkoterminowe

(P

22

)

Kapitał stały

Kapitał

obrotowy

Wskaźniki zwrotu

• ROA stopa zwrotu z aktywów (return on

assets):

Informuje o zdolności spółki do wypracowywania
zysków i efektywności gospodarowania jej
majątkiem.

)

(

)

(

A

ogólem

aktywa

Z

netto

zysk

ROA

n



Wskaźniki zwrotu

• ROE - stopa zwrotu z kapitału własnego

(return on equity)

Oznacza jak wiele zysku udało się
wygospodarować spółce z wniesionych kapitałów
własnych.

)

(

)

(

1

P

wlasny

kapital

Z

netto

zysk

ROE

n



Wskaźniki zwrotu

• ROS - stopa zwrotu przy sprzedaży (return

on sales)

Oznacza jak wiele zysku pozostało ze sprzedaży.

)

(

)

(

S

sprzedazy

ze

przychody

Z

netto

zysk

ROS

n



Wskaźnik wewnętrznej stopy

wzrostu (WSW)

• to maksymalna stopa wzrostu sprzedaży,

która może być osiągnięta bez
zewnętrznego finansowania:

gdzie:
• ROA - stopa zwrotu z aktywów
• b - wskaźnik zysków zatrzymanych

b

ROA

b

ROA

WSW









1

Wskaźnik wewnętrznej stopy

wzrostu (WSW)

• wskaźnik zysków zatrzymanych (b):

stąd:

)

(

)

(

n

z

Z

netto

zysk

Z

zatrzymany

zysk

b

%

100







z

z

Z

A

Z

WSW

Wskaźnik stopy wzrostu

zrównoważonego (SWZ)

• to maksymalna stopa wzrostu sprzedaży,

przy zachowaniu stałego wskaźnika dług-
kapitał własny:

gdzie:
• ROE - stopa zwrotu z kapitału własnego

(return on equity)

• b - wskaźnik zysków zatrzymanych

b

ROE

b

ROE

SWZ









1

Wskaźnik stopy wzrostu

zrównoważonego (SWZ)

stąd:

%

100

1







z

z

Z

P

Z

SWZ

Piramidalny układ wskaźników

rentowności

Udział kapitału

własnego

P

1

/A

Rentowność kapitału własnego

Z/P

1

Rentowność majątku

Z/A

:

Rentowność sprzedaży

Z/S

Obrotowość majątku

S/A

:

Przychody ze

sprzedaży

[S]

Zysk

[Z]

Majątek

[

A

]

:

x

Majątek trwały

[A

1

]

+

Majątek obrotowy

[A

2

]

Przychody ze sprzedaży [S]

-

Koszty uzyskania

przychodu [K]