„

Fundamentalizm” kapitałowy 

w teorii WZROSTU

 

•

kontekst 

• triumf interwencjonizmu (Keynes)

 

• kierownicza rola... inwestycji

 

• wyzwanie: ZSRR, gospodarka planowa

 

• optymizm populacyjny: szansa i 

wyzwanie 

Model Kanoniczny: Harrod i 

Domar

 

• potencjalne PKB ...

 

• ....proporcjonalne do zasobów 

kapitału 

• (tylko i wyłącznie)

 

• Potencjalne PKB = A * K

 

PKB i Srodki trwale, PL 200-07

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

0

500

1000

1500

2000

2500

St. Trwale

P

K

B

Reihe1

A ~ 0,5 

PKB = K/2

wzrost kapitału  → wzrost potencjalnego 

PKB

 

ΔPKB = A*ΔK....../:PKB

 

ΔPKB/PKB = A*(Δ*K)/PKB

 

Przy założeniu trwałosci kapitału 

ΔK = 

INWESTYCJE

 

Stopa wzrostu pot. PKB = 

= A* (udział inwestycji w PKB)

czym większe inwestycje tym szybszy 

wzrost PKB

(inspiracja dla gospodarki planowej...)

przy braku deprecjacji (zużycia kapitału)

 

INWESTYCJE/PKB ~ 0,18

 

→ stopa wzrostu potencjalnego PKB ~

 

~ 0,5*0,18 = 0.09 = 9% rocznie !!!

Problem 1

deprecjacja? No problem

 

d = 0,05 (średnio środki trwałe „żyją” 20 

lat)

d=0,10 (10 lat)

itp

 

stopa wzrostu potenc. PKB ~ 0,5*0,18 – 

0.05= 0.04 = 4% rocznie 

 

∆PKB/PKB = A*(INW/PKB) – d

P.2

założenie:  pracochłonność PKB jest 

stała

stopa inwestycji też 

 

pytanie: 

czy zasoby pracy odpowiadają 

rosnącemu PKB?

>, =, <

Dygresja: Model Lewis*’a 

 

zasoby siły roboczej nieograniczone 

L >

niedobór kapitału („oszczędności”)

financing gap

 

gospodarka „dualna”, zyski i płace

 

zyski → inwestycje 

 

pomoc zagraniczna? inwestycje zagraniczne?

 

Rostow

stadium „take-off” 

inwestycje i oszczędności wzrastają z 5% do 10% 

PKB

Problem 3 

założenie:  pracochłonność PKB jest stała

zatrudnienie proporcjonalne do PKB 

 

co  jeśli zasoby pracy nie wystarczają 

do wykorzystania rosnącego kapitału? 

L <

 

chroniczny niedobór siły roboczej

odpowiedzi:

import „roboli”?

 

płace szybują kosztem zysków – po co 

inwestować?

 

gospodarka „planowa” (a raczej 

„wojenna”)?

„umowa społeczna“?

 

założenia H-D zbyt restrykcyjne

P.4

INWESTYCJE = OSZCZĘDNOŚCI 

(+ 

export netto

)

 

wzrost zbilansowany:

pełne zatrudnienie – ale bez niedoborów 

siły roboczej

 

eksport netto = 0 →  inwestycje = 

oszczędności

  

czy w modelu H-D możliwy jest wzrost

ZBILANSOWANY? 

Tak, 

pod warunkiem, że:

s*A = n + d 

n = stopa wzrostu siły roboczej

 d = stopa deprecjacji kapitału

s= S/PKB  

 

 A=0,5, n=0, d = 0,05

 

s= (0+0,05)/0,5 

=

 0,10

s> 0,10 → kumulacja niewykorzystanego 

kapitału

s < 0,10 → kumulacja niewykorzystanych 

zasobów pracy

 

„na ostrzu noża”

 

 założenia H-D zbyt restrykcyjne

 

A, s, n, d 

oraz

pracochłonność L/PKB

 

nie mogą być jednocześnie stałe

„

Szkoła Cambridge”

(Luigi Pasinetti)

 

 

 - zmienna jest skłonnosc do oszczędzania 

(s)

 

0

 

< 

s

 

z

 płac < 

s

 

z

 zysków < 1

 

s=U.płac*

 s 

+ U.zysków

*

 s

 

kumulacja niewykorzystanego kapitału→

→zyski spadają → s↓

 

kumulacja niewykorzystanych zasobów 

pracy→

→płace spadają →  s↑

Inwestycje zależą od zysków?

 

Zyski zależą od inwestycji !

 

czym większe inwestycje tym większe 

zyski!

 

s

=0  

s

=1

 

„Pracownicy wydają tyle ile zarabiają – 

przedsiębiorcy zarabiają tyle ile wydają”

(Zyski = Inwestycje)

Szkola Neoklasyczna: wzrost 

„ciągniony” przez podaż

 

pracochłonność L/PKB zmienna jest

 

kapitał substytutem pracy

Demand-Led Growth

(wzrost „ciągniony” przez popyt) 

Inwestycje = Funkcją (zyskowności jednostkowej, zbytu) 

↑ płaca: 

 

 ↓ zyskowność - ale rynek zbytu ↑

 

Oszczędności = G (płace, zyski)

 

G (p) = F(p)

 

K = (1-d)*K

-1

 + Inw

 

dynamika:

 wzrost ciągniony przez płace

wzrost ciągniony przez zyski