Funkcje Wychowania

Fizycznego

Wg Z. Gilewicza:

1) Funkcja stymulatywna

2) Funkcja adaptacyjna (przystosowawcza)

3) Funkcja kompensacyjna

4) Funkcja korektywna (naprawcza)

Funkcje wychowania fizycznego

w ujęciu tradycyjnym



„(…) pobudzającą czynności organizmu, a
przez to i rozwój. Pobudzać można dobrze
dobraną dietę, wystawianiem ciała na
działanie słońca, optymalnym dozowaniem
ruchu mięśniowego. Znając naturę tych
środków a ściślej – zawartych w nich
czynników, umiemy ich użyć akuratnie, nie
dopuszczając niedoborów ani
przedawkowania.”

Funkcja stymulatywna



„Jej klasycznym przykładem jest
hartowanie, które polega na poszerzaniu
granic tolerancji ustroju na wahania
temperatury. Ponieważ ogromna większość
procesów adaptacyjnych przebiega
samorzutnie, poza naszą kontrolą, a często
ze skutkiem niepożądanym (np.
przystosowanie dziecka do wadliwej ławy
szkolnej), trzeba im również zapobiegać, tak
zresztą, jak wszelkim dewiacjom
rozwojowym”.

Funkcja adaptacyjna

(przystosowawcza)



„ Polega ona na prewencyjnym wyrównaniu
bilansu bodźców. Tak np. praca lub różne
dyscypliny sportowe obfitują w pozycje i
ruchy asymetryczne; trzeba ich skutki
przewidywać i – wyprzedzając – zapobiegać
im. Innym przykładem może być
wyrównanie niedoboru nadfioletu u
górników przez profilaktyczne stosowanie
lamp kwarcowych”.

Funkcja kompensacyjna



„ Nie jest to już profilaktyka, lecz terapia.
Wymaga ona biegłej znajomości patologii.
Domeną specjalistów wychowania
fizycznego jest, oczywiście, aparat ruchu, a
więc korektywa ortopedyczna. Ale korekcję
ruchem mięśniowym stosuje się i w innych
dziedzinach”.

Funkcja korektywna
(naprawcza)



Funkcje wychowania fizycznego jako
przedmiotu to dość obszerne zagadnienie,
choć problematyczne jeśli chodzi o
rzeczywistość. Według Osińskiego mamy 10
funkcji dotyczących wychowania fizycznego
jako przedmiotu w procesie kształcenia i
wychowania.

Współczesne rozumienie funkcji

wychowania fizycznego.

1. Funkcja wychowawcza prosomatyczna
2. Funkcja wychowawcza prospołeczna
3. Funkcja poznawcza
4. Funkcja zdrowotno – higieniczna
5. Funkcja kształcąco – estetyczna
6. Funkcja somatyczna
7. Funkcja nauczająco – sprawnościowa
8. Funkcja utylitarna
9. Funkcja twórcza
10. Funkcja hedonistyczno - wypoczynkowa

Działaniom towarzyszą czynności
zmierzające do wykonania stosownych
postaw i nastawień wobec ciała i jego
potrzeb (przede wszystkim - wychowanie do
rekreacji fizycznej).

Funkcja wychowawcza

prosomatyczna



Występujące sytuacje sprzyjają i wręcz
narzucają konieczność kształtowania postaw
kultury bycia, współpracy,
współzawodnictwa, obowiązkowości,
poszanowania prawdy i własności
społecznej itp

Funkcja wychowawcza

prospołeczna

Kształtowanie pozytywnych postaw wobec

kultury fizycznej i potrzeby przygotowania
wychowanka do efektywnego
samousprawniania się, wymaga
przekazywania i zdobywania pewnego
zasobu wiedzy w zakresie rozwoju
fizycznego, zdrowia, higieny znaczenia
różnych form aktywności fizycznej itp.,

Funkcja poznawcza

Przejawia się poprzez walory zdrowotne,

zabiegi hartujące, zabiegi korektywno-
kompensacyjne i higieniczne (profilaktyka
zachowania zdrowia).

Funkcja zdrowotno - higieniczna

Działanie takie znajduje swój wyraz czy to w

trosce o tzw. ładną budowę ciała, czy też w
dbałości o przyjemny dla oka sposób
motorycznego zachowania,

Funkcja kształcąco - estetyczna

Znaczenie i wielkość zmian zachodzących w

ustroju w zakresie budowy organizmu,

Funkcja somatyczna



Tradycyjnie przed wychowaniem fizycznym
stawia się zadania związane z wyuczeniem
odpowiednich umiejętności ruchowo -
sportowych (bieg, skok, rzut, zwisy itp.)

Funkcja nauczająco -

sprawnościowa



Działania związane z troską o realizację tej
funkcji wyrażają się przez mniej czy bardziej
bezpośredni związek wyuczonych
umiejętności i sprawności z czynnościami
występującymi w pracy zawodowej,
obowiązkach domowych, sporcie, zabawie
itp.

Funkcja utylitarna



Funkcję tę realizuje się wówczas, gdy
wychowanek ma szansę eksponowania
swoich pomysłów w doborze różnorodnych
form ekspresji ruchowej.

Funkcja twórcza



Znaczenie tej funkcji sprowadza się do
uwzględnienia aspektów zabawowych,
wypoczynkowych, rozrywkowych,
kulturalnych, czy rozładowanie napięć
psychicznych.

Funkcja hedonistyczno -

wypoczynkowa



Wychowanie fizyczne jako fundament
obejmuje całokształt kultury fizycznej
młodego pokolenia. Wszystkie omówione
funkcje są w pełni odzwierciedleniem
wychowania jako składnika kultury fizycznej
i procesu kształcenia i wychowania.
Odnosząc się do wychowania fizycznego
trzeba powiedzieć, że taką samą rolę
powinny spełniać funkcje wychowania
fizycznego wobec uczniów.



Funkcja stymulacyjna dotycząca uczniów powinna
obejmować całokształt ich zachowań, poglądów i
poczynań. Uczeń od początku powinien być
pobudzony i wiedzieć, w jaki sposób postępować aby
w swoim życiu zdobywać wiedzę, umiejętności,
zdolności i odpowiednią postawę. Niejednokrotnie
ma on być stymulowany do tego, by chciał także
zdobywać wiedzę na temat wychowania fizycznego i
wszystkiego co się z nim wiąże. Uczeń musi więc być
traktowany jako podmiot oddziaływania, który
wchodzi w interakcję z nauczycielem wychowania
fizycznego. Nauczyciel musi dbać o to aby uczeń
potrafił w sposób odpowiedni i racjonalny
kształtować swoją osobowość.



Funkcja przygotowująca do świadomej
dbałości o ciało po ustaniu stosunku
wychowawczego to drugie zadanie. Uczeń
musi być tak kierowany i przygotowany, by
po zakończeniu szkoły nie skończył edukacji
fizycznej, by dalej chciał dbać o urodę,
zdrowie, kondycję biorąc czynny udział w
różnych formach aktywności ruchowej.

Koniec 