Międzynarodowe Centrum
Rozstrzygania Sporów
Inwestycyjnych
(International Center for
Settlement of Investment Disputes)
Martyna Kowalczyk
Wioleta Kaczyńska
Stanowi forum służące rozwiązywaniu
sporów inwestycyjnych pomiędzy
zagranicznymi inwestorami a krajami
goszczącymi.
Prowadzi badania i wydaje publikacje na
temat prawa arbitrażowego i prawa
inwestycji zagranicznych.
Promowanie zwiększonego
napływu inwestycji zagranicznych.
Międzynarodowe Centrum
Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych
ICSID jest:
Autonomiczną instytucją międzynarodową,
Ustanowioną na mocy Konwencji w sprawie
rozstrzygania sporów inwestycyjnych między
państwami a obywatelami innych państw (ICSID
lub Konwencji Waszyngtońskiej).
Jest członkiem Grupy Banku Światowego oraz
jednym z podmiotów międzynarodowej polityki
gospodarczej.
Została utworzona w roku 1966.
Skład = 144 członków.
Warunkiem członkostwa w ICSID
jest przynależność do Banku Światowego.
Konwencja określa mandat ICSID, organizację i podstawowe
funkcje.
Głównym celem ICSID jest dostarczenie mechanizmu
postępowania pojednawczego i arbitrażowego sporów
międzynarodowych inwestycji.
Konwencja starała się usunąć główną przeszkodę w
swobodnym międzynarodowym przepływie inwestycji
prywatnych, jak niekomercyjne ryzyka i brak
wyspecjalizowanych międzynarodowych metod rozstrzygania
sporów inwestycyjnych.
ICSID został stworzony przez Konwencję jako bezstronne
forum międzynarodowe zapewniające: strukturę rozdzielności
sporów prawnych między kwalifikowanymi podmiotami,
działania pojednawcze oraz procedury arbitrażowe.
Odwołanie się do ICSID podmiotów jest zawsze za zgodą stron.
jako tajemniczy sąd, ponieważ nie prowadzi
arbitrażu w obecności publiczności,
sprawozdania sądów nie muszą być
opublikowane,
niepubliczny zespół arbitrów, a nie stały sąd
sędziów,
nie ma formalnego procesu
odwoławczego. Zamiast tego jest komitet
opinii, który nie ma mocy, by oddalić wyroki
wydane przez zespół orzekający.
Sposób działania ICSID
rozstrzyganie sporów między inwestorami a krajami,
w których inwestycje są realizowane, poprzez
arbitraż i postępowanie ugodowe
wyznaczanie doraźnych rozjemców do rozstrzygania
sporów w postępowaniach pozainstytucjonalnych
zarządzanie postępowaniami między rezydentami a
cudzoziemcami poprzez zawieranie ugód między
stronami, postępowanie ugodowe i ustalanie stanu
faktycznego
prowadzenie badań,
wydaje różnego typu publikacje, które sa cenione
jako źródło międzynarodowego prawa
Inwestycyjnego
świadczenie usług doradczych
Zadania
ICSID ma prostą strukturę organizacyjną
składającą się z Rady Administracyjnej i
Sekretariatu.
Struktura organizacyjna
Rada Administracyjna
Jest organem ICSID
Składa się z jednego przedstawiciela każdego z
Umawiających się Państw
Zbiera się co roku w połączeniu ze wspólnym corocznym
spotkaniem Banku Światowego / Międzynarodowego
Funduszu Walutowego.
Wszyscy przedstawiciele mają równe prawa głosu. Prezes
Banku Światowego jest z urzędu Prezesem Rady
Administracyjnej ICSID, ale nie ma głosu.
Zadania Rady Administracyjnej:
wybór Sekretarza Generalnego i zastępcy Sekretarza
Generalnego,
przyjmowanie przepisów i zasad w odniesieniu do
instytucji i prowadzenie postępowania,
przyjęcia budżetu oraz zatwierdzenie rocznego
sprawozdania w sprawie funkcjonowania ICSID.
Sekretariat
Skład: około 40 pracowników
Jest kierowany przez Sekretarza Generalnego, który jest prawnym
przedstawicielem ICSID, rejestratorem z ICSID postępowania, a
głównym oficerem Centrum.
Funkcje sekretariatu
Zapewnienie wsparcia instytucjonalnego dla wszczęcia i
prowadzenia postępowania ICSID,
pomoc w tworzeniu komisji pojednawczej, trybunałów
arbitrażowych i ad hoc komisji i wspieranie ich działalności
administrowanie postępowania i finansów każdego przypadku
wspiera również Radę Administracyjną i zapewnia
funkcjonowanie ICSID jako instytucji międzynarodowej oraz
centrum do publikacji informacji i stypendium.
Sekretariat utrzymuje Panele rozjemców i arbitrów, do którego
każde Umawiające się Państwo może wyznaczyć cztery osoby, a
przewodniczący Rady Administracyjnej mogą wyznaczyć 10 osób.
Koszty administracyjne Sekretariatu są finansowane z budżetu
Banku Światowego; koszty postępowania są pokrywane przez
strony sporu.
Liczba dwustronnych umów inwestycyjnych
wzrosła z 385 w 1989 do ponad 3000
obecnie
30 marca 2007
ICSID zarejestrował 263 przypadków
więcej niż 30, toczyło się przeciwko
Odpowiednio wartość przychodów z
postępowania arbitrażowego wzrosła
z 250.000 dolarów dekadę temu
do 17 milionów dolarów w 2008 r.
Powszechność ICSID
Konwencja ICSID jest otwarta do podpisu w
imieniu:
wszystkich państw będących członkami
Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju
(Bank Światowy) oraz
innego państwa, które jest stroną Statutu
Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości,
na zaproszenie Rady Administracyjnej ICSID
głosami dwóch trzecich członków.
Jak dołączyć do ICSID?
Wejście państwa do ICSID
Formalny akt ratyfikacji, przyjęcia lub
zatwierdzenia wymagany przez państwo-
sygnatariusza, jest warunkiem koniecznym dla
wejścia w życie Konwencji ICSID dla tego
państwa.
Taki dokument jest złożony u Sekretarza
Departamentu Banku Światowego, który jest
depozytariuszem Konwencji. Zgodnie z Art. 68
(2), Konwencja wejdzie w życie po upływie 30 dni
od daty złożenia dokumentu.
Sprawy przeciw G8 = 1,4 procent, z wszystkich
złożonych wniosków przez inwestorów
amerykańskich.
Sprawy przeciwko krajom o średnich dochodach
stanowią 74 procent wszystkich przypadków
Krajów o niskich dochodach 17 proc.
20% spraw jest wniesionych przez firmy, które są w
rankingu 500 najlepszych na świecie,
7 z tych firm ma przychody przekraczające PKB
kraju przeciw któremu wystąpiły.
70% spraw wygrywa inwestor.
Opłaty i koszty sądowe postępowania arbitrażowego
ponosi strona przegrywająca.
Statystyka
Państwa członkowskie
Boliwia jest jedynym krajem, który oficjalnie
wycofał się z ICSID w 2007 r.
Ekwador niedawno rozpoczął procedurę
wyjścia.
Odchodzące państwa
Ekwadorski prezydent Rafael Correa publicznie
skrytykował ICSID i stwierdził, że wycofanie
Ekwadoru z ICSID jest niezbędne do "wyzwolenia
naszych krajów, ponieważ [ICSID] oznacza,
kolonializm, niewolnictwo w odniesieniu
ponadnarodowym, w odniesieniu do
Waszyngtonu, w odniesieniu do Banku
Światowego. "
Jednak kontrowersje wokół ICSID są głębsze, w
tym są związane z utratą suwerenności, nierówną
siłą przetargową i niewłaściwym zarządzaniem.
Problem odchodzących
państw
Firma Cargill z siedzibą w USA złożyła
130.000.000 dolarów roszczenia wobec
Polski w ICSID.
powołuje się na naruszenie traktatu
inwestycji z 1994 roku USA-Polska.
Zarzut: Cargill otrzymał mniej korzystne
traktowanie niż jego konkurenci na polskim
rynku cukru, po zmianach wprowadzenia
kwot będących warunekiem przystąpienia
do UE.
Przykład 1
Zimbabwe: Pozwy przeciwko władzy
Niemieccy właściciele plantacji zwrócili się do
ICSID, aby rozstrzygnąć spór z Zimbabwe o
odszkodowania.
Zajęcie bojówkami popierającymi reżim prezydenta
Mugabego plantacji herbaty i kawy
Interwencja rządu niemieckiego - zagroził
wstrzymaniem pomocy dla Zimbabwe, która w 2009
roku wyniosła 50 milionów dolarów.
Powód sporu: reforma rolna w 2000r. odbierającą
ziemię białym farmerom i przekazując ją czarnym. W ten
sposób skonfiskowano gospodarstwa bez odszkodowań
4000 farmerów, a wielu innych zastraszono w wyniku
działania czarnych bojówek.
Przykład 2
ICSID Program Internship
Głównym celem Programu Praktyk jest okazja dla bardzo
obiecujących studentów i młodych profesjonalistów do
lepszego zrozumienia pracy ICSID i przyczynienia się do
jego misji. Mając ten cel na uwadze, Sekretariat
poszukuje entuzjazmu i energicznych kandydatów, którzy
mogą efektywnie pracować w zespole w bazie.
Dwa 12-miesięczne staże oferowane są każdego
roku. Staże rozpoczynają się w styczniu i odbywają się w
siedzibie Centrum w Waszyngtonie. Praktykanci pracują
pod nadzorem doświadczonego doradcy z Sekretariatu
ICSID, oraz pomagają z dnia na dzień w zarządzaniu
przypadkami i w instytucjonalnych projektach.
Program praktyk