Liszaj płaski
Nieinfekcyjna, typowa pod
względem klinicznym oraz
histologicznym, swędząca
dermatoza grudkowa, która może
zajmować błonę śluzową,
paznokcie oraz może powodować
łysienie bliznowaciejace.
Epidemiologia
•Chorobowość – 0,5%
•Pierwsze objawy ok. 40 roku
życia
•Nieco częściej dotyczy kobiet
Etiopatogeneza
• Powiązania z chorobami autoimmunologicznymi
• Reakcja autoimmunologiczna przeciw
keratynocytom warstwy podstawnej
• Naciek przy granicy skórno-naskórkowej (Th1, Tc)
• INF-gamma
• Związek z chorobami wątroby
• Leki – sole złota
• Czynniki emocjonalne
Objawy kliniczne
•Gładkie, błyszczące,
spłaszczone na szczycie
fiołkowego koloru zlewające
się grudki z siateczką
Wickhama
•Brązowe pozapalne
przebarwienia
Odmiany kliniczne
1. Liszaj płaski wysiewny
Miejsca predysponowane – wewn. części
nadgarstków i grzbietów stóp, szyja,
przedramiona, golenie, genitalia, okolice odbytu.
2. Liszaj płaski ograniczony
ograniczona liczba większych grudek –
podudzia, prącie, szyja, dolne części pleców.
Odmiany kliniczne
3. Liszaj płaski obrączkowaty
Blaszki ustępujące w części centralnej
4. Liszaj płaski linijny
5. Liszaj płaski przerosły
Golenie i grzbietowe powierzchnie stóp; silny świąd
6. Liszaj płaski guzkowy
7. Liszaj płaski zanikowy
Duży naciek, potem zanik. Dolne części kończyn
Odmiany kliniczne
8. Liszaj płaski pęcherzowy
• Pęcherze, pęcherzyki
• Typu pemphingoid
9. Liszaj płaski nadżerkowy
Nadżerki na obszarach po urazach, gł. Śluzowki
jamy ustnej, podeszwy stóp; bolesne, trudno się
goją.
10. Liszaj płaski typu actinic
Strefa tropikalna; obszary eksponowane na Słońce
Odmiany kliniczne
11. Liszaj płaski dłoni i podeszew
Prowadzi do inwalidztwa, oporny na leczenie. Grudki
przerosłe/hiperkeratotyczne, nadżerki,
owrzodzenia.
12. Liszaj płaski paznokci
Podłużne prążkowanie, rozszczepianie, nieregularne
zagłębienia, hiperkeratoza podpaznokciowa,
scienczenie. Skrzydlik
13. Liszaj planopilaris
Czerwone hiperkeratotyczne grudki wokół mieszków
włosowych. Zgięciowe powierzchnie kończyn,
OSG
Odmiany klinicze
14. Liszaj płaski jamy ustnej
Koronkowa sieć, bolesne nadżerki, gojenie z
bliznowaceniem. SCC
15. Liszaj płaski okolicy płciowej
Żołędź – małe grudki, ogniska obrączkowate
Wargi sromowe większe – koronkowa sieć, bolesne
nadżerki.
16. Liszaj płaski okołoodbytniczy
swiąd
Przebieg
• U ponad 95% pacjentów dochodzi do
remisji po 2 latach, pojawiają się
nawroty
Leczenie
• GKS
• Inhibitory kalcyneuryny
• UVB, PUVA
• Acytretyna
• Izotretynoina
• Cyklosporyna A
• Prednizon