Pozyskiwanie wiedzy

Pozyskiwanie wiedzy

Definicja

Pozyskiwanie wiedzy - proces
pozyskiwania porządkowania i
strukturalizacji informacji w celu jej
wykorzystania w systemie
ekspertowym.

R. Smith: Dictionary of artificial intelligence, Collins
Publishers,
Glasgow 1990

Pozyskiwanie wiedzy

Literatura

●

A.C. Scott, J.E. Clayton, E.L.Gibson:

“A practical guide to knowledge
acquisition” Addison-Wesley Publishing
Company Inc., Amsterdam 1991

●

E.Rich, K.Knight: “Artificial

Intelligence” McGraw-Hill Inc, London
1991.

●

E. Turban, J. Aronson “Decision

Support Systems and Inteligent
Systems”, Prentice Hall 1998.

●

J.J. Mulawka “Systemy ekspertowe”,

WNT Warszawa 1996

Pozyskiwanie wiedzy

Czy tworzenie SE jest zasadne ?

●

Informacje ogólne - co muszę

wiedzieć aby zrozumieć rolę
sytsemu ekspertowego - definicje
pojęć

●

Problemy organizacyjne

▸

Czy ekspertyza jest rzadka ?

▸

Czy dostęp do ekspertyzy jest trudny

lub czasochłonny ?

▸

Czy personel często się zmienia ?

▸

Czy kierownictwo chce poprawić

niektóre aspekty obecnej sytuacji ?

Pozyskiwanie wiedzy

Czy tworzenie SE jest zasadne ?

●

Bieżące operacje

▸

Jaka jest normalna kolejność czynności ?

▸

Jaka jest rola eksperta ?

●

Znaczenie ekspertyzy

▸

Dlaczego problem wymaga ekspertyzy ?

▸

Kiedy ekspertyza jest korzystna ?

▸

Jekie są umiejętności przyszłych

użytkowników systemu ?

▸

Na ile istotna jest kontrola ze strony

eksperta człowieka ?

Pozyskiwanie wiedzy

Otoczenie SE

●

Czy SE będzie nakładką na

systemy innych klas (systemy
ewidencyjne, systemy
wspomagania decyzji) czy stanowi
zamknięte rozwiązanie ?

●

Analiza interakcji SE z innymi

systemami.

▸

Analiza źródeł WE

▸

Analiza WY

●

Platforma sprzętowa

●

Urządzenia końcowe niezbędne

do działania systemu: skanery
drukarki itp.

Pozyskiwanie wiedzy

Charakterystyka tworzonego SE

1

Cele i funkcje systemu

2

Charakterystyka problemu który

system ma rozwiązywać

3

Charakterystyka użytkowników

systemu

4

Opis otoczenia informatycznego

w którym system ma pracować

5

Charakterystyka źródeł wiedzy

Pozyskiwanie wiedzy

Cele i funkcje SE - przykład

Celem systemu jest
rozpoznawanie przyczyn i
skutków odchyleń kosztów
standardowych

Funkcje

▪

Informowanie kierownictwa na szczeblu

strategicznym o przyczynach odnotowanych odchyleń
w stosunku do założonych standardów

▪

Kwalifikacja odchyleń jako korzystnych lub

niekorzystnych

▪

Określenie możliwych skutków takich odchyleń

Pozyskiwanie wiedzy

Użytkownicy

●

Identyfikacja wszystkich rodzajów

użytkowników systemu

▸

Kto będzie korzystał z SE

▸

Kto będzie wprowadzał informacje

konieczne do działania systemu

●

Wymagania użytkowników

▸

Jakiej formy współpracy oczekują

użytkownicy od systemu

▸

Jaki jest poziom wiedzy użytkowników w

stosunku do wiedzy eksperta

Pozyskiwanie wiedzy

Użytkownicy

●

Sposób wykorzystania SE

▸

Jaki jest zakres i kolejność czynności

użytkowników systemu ?

▸

Jak SE zostanie wpasowany do tych

czynności

▸

Czy użytkownicy chętnie korzystają z

komputerów

▸

Czy użytkownicy są otwarci na

stosowanie się do sugestii generowanych
przez system informatycznego

Pozyskiwanie wiedzy

Identyfikacja źródła ekspertyzy

▪

Materiały pisane

▸

Podręczniki, katalogi i inne dokumenty

zawierające wiedzę odnośnie problemu

▸

Ile czasu zajmie studiowanie dokumentów

▪

Eksperci - ludzie

▸

Jakie dziedziny problemu należy

wyodrębnić

▸

Kto jest ekspertem z danej specjalności

Pozyskiwanie wiedzy

Identyfikacja źródła ekspertyzy

▪

Udział ekspertów w pracach grupy

projektanckiej

▸

Ile czasu każdy z ekspertów musi poświęcić

na pracę nad projektem ?

▸

Jeśli projekt wymaga więcej niż jednego

eksperta to w jaki sposób będą ze sobą
współpracować ?

▪

Potwierdzenie i weryfikacja

▸

Kto będzie w stanie stwierdzić, że system

działa poprawnie ?

▸

Jeśli zdanie ekspertów będzie podzielone to

kto będzie miał zdanie decydujące ?