ZABURZENIA ROZWOJU ZWIĄZANE Z
NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
INTELEKTUALNĄ:
STANY PO URAZACH
CZASZKOWO-
MÓZGOWYCH
Opracowała:
Wioleta Niemczyk-Gołąbek
Definicja
Obrażeniem czaszkowo-mózgowym określa się uszkodzenie
powłok miękkich czaszki, kości czaszki lub jej zawartości
(mózgowie, nerwy czaszkowe, opony mózgowo-rdzeniowe).
Mozg i rdzeń kręgowy stanowią ośrodkowy układ nerwowy,
który kontroluje pracę całego organizmu. Jest on doskonale
chroniony przez czaszkę, kręgosłup i otoczkę składającą się z
trzech opon mózgowo- rdzeniowych. Jednak w wyniku urazu
może dojść do uszkodzenia nie tylko struktur chroniących,
ale i samego mózgu poprzez przerwanie ciągłości tkanek
oraz działanie fali ciśnienia osiągającej wielkość 1,5-4,5
atmosfery. W wyniku działania sił dochodzi do zniszczenia
komórek nerwowych i połączeń między nimi, uszkodzenia
naczyń krwionośnych, powodujących krwawienie do rożnych
części mózgu i czaszki.
Epidemiologia uszkodzeń
czaszkowo- mózgowych
Urazy czaszkowo-mózgowe są trzecią co do
częstości przyczyną zgonów (po chorobach
naczyniowych i nowotworowych).
Biorąc pod uwagę wiek chorych, częstość
występowania urazów stwierdza się u osób
młodych do 30 roku życia. Dwukrotnie częściej
występują u mężczyzn niż u kobiet, przy tym
częściej są to urazy cięższe. Jeżeli chodzi o
liczbę zgonów z powodu urazów mózgowo-
czaszkowych są od 3- 5 razy częstsze u
mężczyzn niż u kobiet.
Przyjmuje się, że trwałe inwalidztwo
występuje u 30–50% ogółu chorych,
przy czym dotyczy ono 10% osób po
urazach lekkich, 66% po średnich i
100% po ciężkich. Następstwa urazu
czaszkowo- mózgowego podzielić
można na pierwotne- zaistniałe w
chwili zadziałania energii na czaszkę
oraz wtórne, które rozwijają się w
różnym tempie.
Podział
(ze względu na czas pojawienia się)
Pierwotne:
Wstrząśnienie mózgu
Stłuczenie mózgu i pnia mózgu
DAI – rozsiane uszkodzenie aksonalne
Złamania kości czaszki
Pourazowe uszkodzenie naczyń mózgowych (krwiaki oponowe, przetoka szyjno-jamista).
Wtórne:
Powikłania wewnątrzczaszkowe:
Krwiaki wewnątrzczaszkowe
Obrzęk mózgu
Powiększenie objętości
Procesy biochemiczne
Skurcz naczyniowy
Zakażenia wewnątrzczaszkowe
Powikłania ze strony innych narządów:
Wstrząs hipowolemiczny
Hipoglikemia
Hipoksja
Posocznica
Często przyczyna lub nasilenie współistniejących stanów patologicznych innych narządów
Objawy wskazujące na
poważne obrażenie głowy:
Zaburzenia świadomości
Wymioty lub nudności
Asymetria źrenic
Krew lub jasny płyn wyciekający z nosa lub ucha
Zaburzenia wzroku
Silny lub narastający ból głowy
Drętwienie, cierpnięcie i zaburzenia czucia, zwykle
jednostronne
Trudności w wykonywaniu ruchów, zachowaniu
równowagi
Zaburzenia pamięci
Następstwa przebytego urazu
głowy:
Ciężkość urazu czaszkowo-mózgowego, zarówno pierwotnego
jak i wtórnego, rozciąga się od całkowicie odwracalnych do
nieodwracalnych zaburzeń czynności mózgu, które powodują
trwałe inwalidztwo, a nawet śmierć. Komórki mózgu, które
doznały nieodwracalnego uszkodzenia, zostają całkowicie
zniszczone.
Uszkodzenie mózgu do jakiego dochodzi na skutek urazu
może być powodem ogniskowych objawów zaburzeń
czynności mózgu: zaburzeń funkcji motorycznych,
sensorycznych jak również wyższych czynności psychicznych
(pamięci, percepcji, mowy itp.). Rodzaj i nasilenie tych
objawów zależne są w znacznej mierze od umiejscowienia,
rozległości i głębokości uszkodzenia tkanki mózgowej.
Przesunięcia do jakich dochodzi wewnątrz czaszki są
powodem uszkodzenia nie tylko miejsc bezpośredniego
działania siły urazu, ale także okolic odległych. Wynika z tego,
iż poza urazem jaki powstaje w miejscu bezpośredniego
działania siły (uraz coup) może również dojść do uszkodzenia
mózgu po stronie przeciwnej (uraz contre-coup).
Dziękuję za uwagę