ZAMEK KRZYŻACKI W
MALBORKU
Warto wiedzieć
Zwiedzanie Zamku trwa 3,5 h
Zamek zwiedzamy zawsze z przewodnikiem, pod opieką doświadczonego
przewodnika bądź z audio-przewodnikiem
Muzeum dokłada wszelkich starań, aby uczynić obiekt dostępnym dla
wszystkich zwiedzających, dlatego funkcjonują w nim trzy windy oraz kilka
toalet dla osób niepełnosprawnych ruchowo. Wszelako ze względu na
ograniczenia architektoniczne o charakterze historycznym, dostęp do
wszystkich miejsc może być utrudniony dla oób o ograniczonej wydolności i
sprawności ruchowej. Przepraszamy!
Warto pamiętać o wygodnym obuwiu. Zamkowe dziedzińce wyłożone są
brukiem, a dotarcie do niektórych pomieszczeń wymaga pokonania wielu
schodów
Toalety można znaleźć w budynku recepcji muzeum oraz na szlaku
zwiedzania, mniej więcej w połowie trasy i na jej końcu
W kasach zamkowych, automatach biletowych, sklepach i restauracjach na
terenie Zamku można dokonywać płatności również kartami płatniczymi
(bankowymi). W budynku recepcji muzeum znajduje się bankomat
Kolekcja bursztynu
Zakon krzyżacki od początku swego panowania Prusach był monopolistą w
zakresie wydobywania i handlu bursztynem. Przedmioty bursztynowe z całą
pewnością stanowiły element wyposażenia różnych pomieszczeń na zamku.
W nawiązaniu do wielowiekowej tradycji, po utworzeniu
Muzeum Zamkowego w roku 1961, rozpoczęto
gromadzenie kolekcji bursztynu. Pozyskiwano i nadal
pozyskuje się zarówno okazy naturalne, jak i dzieła
sztuki: zabytkowe oraz współczesne. Zbiór
przyrodniczy obejmuje ponad 700 okazów o
zróżnicowanej wielkości, formach, barwach i stopniu
przejrzystości, a wśród nich liczne, zawierające inkluzje
zwierzęce i roślinne.
Muzeum gromadzi także wyroby
współczesne – począwszy od
masowych, anonimowych prac z lat
60-tych po biżuterię artystyczną
wysoko cenionych projektantów. W
kolekcji znajdują się m.in. dzieła
grupy Piro, Janusza i Waldemara
Góralskich, Marii i Pawła
Fietkiewiczów, Wandy i Bogdana
Frydrychowiczów, Mariusza
Drapikowskiego czy Pauliny Binek.
Kolekcja ceramiki
Kolekcja liczy ponad 500 sztuk naczyń ceramicznych różnego rodzaju i
przeznaczenia, datowanych na okres od późnego średniowiecza po XX w.
Początkowo muzeum gromadziło okazy porcelany z polskich, XIX-wiecznych
manufaktur; z czasem jednak zaczęło kupować ceramikę użytkową zarówno z
polskich jak i europejskich warsztatów oraz fabryk fajansu.
Wśród eksponatów z porcelany na szczególną uwagę zasługuje spory zestaw
naczyń z polskich manufaktur porcelany w Korcu i Baranówce. Ciekawy i
urozmaicony jest zespół polskich wyrobów garncarskichoraz fajansów z
takich ośrodków jak Gdańsk, Chodzież, Ćmielów, czy Włocławek.
W kolekcji malborskiej znajduje się również bardzo
interesujący i okazały zespółmajolik nieborowskich z
prywatnej manufaktury księcia Michała Radziwiłła.
Pośród fajansów europejskich w malborskiej kolekcji
dominują naczynia z manufaktur niemieckich i holenderskich
(przede wszystkim z Delft). Odrębny zbiór
stanowią kamionkowe naczynia i plastyka zwierzęca z
Królewskiego Warsztatu Terakoty i Majoliki w Kadynach nad
Zalewem Wiślanym, który założył, w swoich włościach w
Prusach, Wilhelm II, cesarz Niemiec.
Kolekcja kafli
Muzealna kolekcja zabytkowych pieców i kafli założona została stosunkowo
niedawno, bo w 1990 roku. Jej trzon stanowią kafle i ich drobne fragmenty,
pochodzące z badań archeologiczno-architekto nicz nych oraz prac
ratowniczych prowadzonych na terenach i we wnętrzach zamkowych. Duży
procent to także eksponaty z dawnych, niemieckich zbiorów, wzbogacone
kaflami z rozebranych pieców, które niegdyś ogrzewały wnętrza zamku.
W obecnej kolekcji muzealnej oprócz pojedynczych kafli
znajdują się piece kaflowe zakupione w gdańskich
antykwariatach lub od osób prywatnych. Posiadamy m.in.
dwa piece pochodzące z XVIII z kafli typu gdańskiego,
stojący w jednej z sal w skrzydle północnym Zamku
Średniego piec o cechachklasycystycznych, a także dwa
piece z Królewskiego Warsztatu Terakoty i Majoliki w
Kadynach, który był własnością Wilhelma II, cesarza
Niemiec – są tokopie rokokowych pieców elbląskich,
wykonane w latach 1923-1924.
Kolekcja malarstwa
Kolekcja malarstwa jest zróżnicowana zarówno pod względem tematyki jak i
techniki oraz podłoży malarskich. Dominuje malarstwo olejne na płótnie z
obszaru Europy północnej (Niemcy, Niderlandy). Tematycznie największy
zespół tworzą, obok portretu, pejzaże oraz widoki miast i zamków
obronnych, w tym zamku malborskiego. Poza tym do kolekcji należą również
nieliczne sceny historyczne, batalistyczne, religijne i mitologiczne.
We wczesnych latach 80. ubiegłego wieku podjęto decyzję o
gromadzeniu współczesnych prac artystów związanych z Wyższą
Szkołą Sztuk Plastycznych w Gdańsku, czego pokłosiem jest
9abstrakcji malarskich autorstwa dziś już uznanych artystów:
Bohdana Borowskiego, Barbary Massalskiej, Barbary i Jana Górów.
Inni artyści związani z Wybrzeżem (m.in. Zdzisław Kałędkiewicz,
Bolesław Rogiński, Stanisław Michałowski) wykonali dla Malborka
w 1961 r. 18 kopii portretów władców polskich według
siedemnastowiecznych pierwowzorów pochodzących z
toruńskiego ratusza; dziś tworzą one odrębny zespół pośród
malarstwa portretowego MZM.
Kolekcja witraży
Kolekcję witraży tworzą głównie pozo stałości dawnych oszkleń kompleksu
zamkowego (109 obiektów) oraz relikty oszkleń witrażowych malborskiego
Nowego Ratusza (30 kwater).
Kolejnych 30 kwater w tej kolekcji to obiekty współczesne autorstwa Włady
sława Kozioła z Torunia, którego twórczość ściśle związana jest z
malborskim zamkiem.
Do zbioru wciąż pozyskiwane są pojedyncze egzemplarze
dawnych oszkleń zamkowych wydobywane z piwnic i scalane
w procesie konserwacji, bądź wykupywane z rąk prywatnych
oferentów. Sukcesywnie też poszczególne zespoły osadzane
są w oknach na swoich pierwotnych miejscach (Kapitularz,
kaplica św. Anny).