Rozwój dziecka 

do 2 roku życia.

Prezentacja:

 Natalia Olszewska

Pedagogika, rok I, gr. I

Nr albumu : 045249

W pierwszym roku życia 

dziecko nabywa wszystkich 

najważniejszych umiejętności, 

które w ciągu kolejnych lat 

rozwija i doskonali. W żadnym 

innym okresie jego rozwój nie 

przebiega tak intensywnie, 

jak w ciągu tych pierwszych 

dwunastu miesięcy.

W pierwszym roku u dziecka rozwijają się 

najważniejsze funkcje:

• raczkowanie
• siadanie
• chodzenie
• chwytanie
• percepcja (postrzeganie zmysłowe i 

zdolność pojmowania)

• zachowania społeczne
• mówienie i rozumienie mowy

RACZKOWANIE

W ciągu pierwszych dwunastu 
miesięcy dziecko rozwija takie 
umiejętności, które pozwalają mu 
osiągnąć wyprostowaną postawę. 
Stopniowo niemowlę podnosi się z 
położenia na brzuchu. Najpierw unosi 
głowę, podpiera się na 
przedramionach, potem na rękach i 
kolanach. W końcu nadchodzi moment, 
gdy zaczyna raczkować. Raczkując, 
ćwiczy wszystkie mięśnie, koordynację 
i równowagę niezbędne do 
późniejszego chodzenia.

SIADANIE

By osiągnąć pozycję siedzącą, 
dziecko musi nauczyć się trzymać 
prosto głowę, zginać biodra i 
skręcać tułów. Najpierw obraca się 
na bok i opiera na przedramieniu, 
potem tylko na dłoni. Jeśli znajdzie 
podparcie, z czasem podciągnie się 
do góry, prostując jednocześnie 
górną część ciała. Dzieje się to 
około 10. miesiąca. Świat oglądany 
z tej perspektywy bardzo się 
maluszkowi podoba.

CHODZENIE

Zanim dziecko zacznie chodzić, musi 
opanować stanie. Ćwiczy więc 
równowagę, przykucając na całych 
stopach, to znów prostując biodra i 
kolana (sprężynowanie). Z czasem 
udaje mu się wstać, trzymając się 
jakiegoś mebla.
W swoje pierwsze urodziny niektóre 
dzieci potrafią przejść samodzielnie 
kilka kroków, choć większość 
doskonali tę umiejętność przez 
następnych kilka miesięcy.

CHWYTANIE

U noworodka piąstki są zamknięte. 
Musi minąć około 6. miesięcy, 
zanim dziecko nauczy się 
precyzyjnie i pewnie uchwycić 
zabawkę i trzymać ją w rączkach. 
Później zaczyna ją również 
świadomie upuszczać. Około 12. 
miesiąca potrafi podać jakiś 
przedmiot, gdy wyciągniemy po 
niego rękę. Umiejętność chwytania 
jest ważna dla rozwoju 
samodzielności (ubieranie, 
jedzenie) i nawiązywania 
kontaktów z innymi ludźmi (gesty 
powitania, dotyk).

ROZWÓJ PERCEPCJI

Zmysłami dziecko odbiera różne 
bodźce ze świata zewnętrznego. 
Dostrzega przedmioty, ich kolor, 
fakturę, formę, wielkość. Poznaje 
tony i odgłosy. Wszystkie te 
wrażenia zmysłowe próbuje 
powiązać ze sobą, wyciąga 
wnioski. Z miesiąca na miesiąc 
nasz maluszek dostrzega coraz 
więcej z tego, co je otacza i co 
dzieje się wokół. Uczy się 
obserwować i korzysta z 
wcześniejszych doświadczeń (np. 
wie, że gdy pociągnie za sznurek, 
przyciągnie zabawkę do siebie).

ZACHOWANIA SPOŁECZNE

Przywiązanie, fizyczna bliskość, ścisły 
wzajemny kontakt dziecka z rodzicami 
to niezbędne warunki rozwoju 
społecznego. Pierwszą formą miłego, 
pozytywnego kontaktu dziecka z 
drugim człowiekiem jest kontakt z 
matką podczas karmienia piersią. 
Wtedy noworodek czuje jej bliskość, 
ciepło i miłość. W ciągu kolejnych 
miesięcy uczy się uśmiechać, widząc 
znajomą twarz, odróżnia osoby sobie 
znane od obcych. Około 7. miesiąca 
zaczyna nawiązywać aktywnie kontakt 
z najbliższymi – wyciąga rączki, bawi 
się w „A kuku!”. Pod koniec pierwszego 
roku korzysta z różnych możliwości 
kontaktu i komunikacji.

MOWA

Pierwszym dźwiękiem, jakie wydaje 
nasze maleństwo, jest głośny krzyk. W 
ten sposób dziecko sygnalizuje swoje 
potrzeby. Przez następne miesiące 
przechodzi kolejne etapy rozwoju 
mowy – od gaworzenia, przez 
podwójne sylaby, do pierwszego 
mającego sens słowa. Dziecko uczy się 
mówić, ale i coraz więcej rozumie. 
Około roku potrafi odnaleźć wzrokiem 
przedmiot, o który jest pytane, a 
nawet przynosi go, co znaczy, że 
rozumie proste polecenia.

Rozwój dziecka w 2. roku 
życia już nie jest tak 
błyskawiczny jak pierwszy. 
Mimo to, rozpoczynając 2. 
rok, maluch nadal zdobywa 
szybko wiele nowych 
umiejętności.

UMIEJĘTNOŚCI DZIECKA

Już na początku 2. roku życia maluch 
uczy się chodzić a następnie biegać. Z 
całą możliwą dla siebie determinacją 
doskonali tę sztukę, przez co bardzo 
szybko staje się wszędobylski. Coraz 
sprawniejsze poruszanie się 
wykorzystuje nie tylko w celu 
chodzenia i biegania ale również 
„zdobywania” wszelkich przedmiotów, 
które znajdą się w jego zasięgu. Łączy 
się to z wdrapywaniem się na krzesła, 
kanapy, fotele, schody i wszelkie inne 
podwyższenia.

 

Ponadto, ciągle niezaspokojona ciekawość 
skłania dziecko do ściągania na siebie 
wszelkiego rodzaju przedmiotów, chwytania tego 
co się uda a następnie rzucania tym o ziemię. 
Jest to okres, w którym rodzice szczególną 
uwagę powinni zwrócić na bezpieczeństwo 
dziecka. Powinni zabezpieczyć wszelkie gniazdka 
elektryczne, nie stawiać ciężkich lub gorących 
rzeczy w miejscu, z którego dziecko mogłoby je 
ściągnąć, usunąć z zasięgu malucha wszelkie 
chemikalia (w tym środki czystości) oraz leki i 
inne substancje niebezpieczne dla dziecka. Takie 
zachowanie naładowane energią trwa zwykle do 
końca 2. roku życia. Po tym okresie można liczyć 
na to, że dziecko stanie się spokojniejsze i 
bardziej posłuszne.

ZABAWY

Do ulubionych zabaw w tym wieku 
najczęściej zalicza się budowanie z 
klocków i burzenie budowli, 
wkładanie i wyjmowanie 
mniejszych przedmiotów z dużych 
naczyń, mazanie kredkami, 
niestety nie tylko po papierze, 
oraz darcie papieru na strzępy.

CZYNNOŚCI FIZJOLOGICZNE

• Pod koniec 2. roku życia część dzieci 

potrafi już załatwiać się do nocnika. 
Jednak nie jest powodem do 
zmartwienia to, że maluch, który 
ukończył 2. rok życia w dalszym 
ciągu załatwia się do pieluszki. To 
również jest naturalne dla tego 
wieku.

SEN

Układanie do snu dwuletniego malucha 
może sprawiać problem, ponieważ 
dziecko niechętnie rozstaje się ze 
swoimi rodzicami. Dlatego pod koniec 
drugiego roku życia przed zaśnięciem 
bez przerwy zgłasza jakieś potrzeby 
typu „pić”, „buzi” oraz ma swój zestaw 
przedsennych rytuałów. Natomiast 
sam sen powinien być spokojny i 
mocny.

BIBLIOGRAFIA

• Majcher A.  „Pierwszy rok życia dziecka”, wyd. 

Książka i Wiedza, Chorzów 2002

• Hellbrugge T. „Pierwsze 365 dni życia dziecka”, wyd. 

Fundacja „Promyk Słońca” 

• Louise Bates Ames „Twoje dziecko ma roczek”, wyd. 

Phaniom Press, Gdańska 1992

• Louise Bates Ames „Twoje dziecko ma dwa latka”, 

wyd. Phaniom Press, Gdańska 1992

• Murkoff H., Eisenberg A., Hathaway B.S.N. „Drugi i 

trzeci rok życia dziecka”, Poznań 2006

•  Pierzalska D. „Encyklopedia Rodzice i dzieci” , wyd. 

PPU Park, Bielsko-Biała 2002 

• Zdjęcia – znalezione przez serwis google.pl