NAUCZYCIEL

WYCHOWANIA

FIZYCZNEGO –

ZAŁOŻENIA, DYLEMATY

ZAWODOWE W

POLSCE

SPIS TREŚCI

1.

Nauczyciel

2.

Wychowanie fizyczne

a) cele wychowania fizycznego
b) wychowanie przez sport

3.

Nauczyciel wychowania fizycznego

a) osobowość
b) kompetencje
c) rola
d) funkcje
4. Dylematy nauczyciela wychowania fizycznego w Polsce
5. Dyskusja
6. Bibliografia

NAUCZYCIEL



w systemie edukacyjnym odgrywa jedną z

głównych ról społecznych



jest jednym z czynników wpływający na

efektywność nauczania – uczenia się



kreuje nową rzeczywistość oświatową, ważne

jest nie tylko to jak i czego uczy, ale również

kim jest i do czego dąży



ważne jest, jak społeczeństwo widzi

nauczyciela, ponieważ ma to wpływ na

postawę uczniów wobec niego

WYCHOWANIE FIZYCZNE,
TO?

dział wychowania, który stosując typowe

dla siebie fizyczne środki wychowawcze,

głownie ruch, stawia sobie za cel

kształtowanie przede wszystkim

biologicznej (fizycznej) strony osobowości

człowieka, przy czym szczegółowe

zadania wychowawcze realizuje w

zorganizowanym procesie

pedagogicznym

CELE WYCHOWANIA
FIZYCZNEGO



swoiste -

związane z ciałem - sprawność,

motoryczność, hartowanie ciała, kształtowanie
czynności wegetatywnych



półswoiste

- występują w WF i innych działach

wychowania - kształtowanie poczucia estetyki,
piękna



nieswoiste -

nietypowe dla WF ale są

człowiekowi potrzebne - umiejętność
przewodnictwa, szlachetnej rywalizacji

WYCHOWANIE PRZEZ SPORT



przez trening, uczeń przełamuje własne możliwości,

przezwycięża ograniczenia, rozwija rzetelność,

odpowiedzialność, sumienność, systematyczność,

pracowitość, siłę woli, pobudza aktywność,

rozładowuje stres



sport uczy wygrywać, jak i godnie przegrywać

olimpizm - przyczynia się do budowy lepszego, pokojowego
świata z pomocą wychowania młodzieży przez sport
uprawiany bez jakichkolwiek dyskryminacji, w duchu
olimpijskim, który wymaga wzajemnego zrozumienia
w połączeniu z duchem przyjaźni, solidarności i „fair play”

NAUCZYCIEL WYCHOWANIA
FIZYCZNEGO



w swojej pracy oddziałuje przede wszystkim

na kształtowanie się biologicznej

osobowości wychowanka, stosując w tym

celu taki czynniki, jak: ruch, powietrze,

słońce, woda, teren. Ciało wychowanka jest

punktem wyjścia, a calem cały człowiek,

którego osobowość kształtuje się w ruchu,

w działaniu



dobry nauczyciel traktuje uczniów przede
wszystkim jako swoich uczniów, czuje się

odpowiedzialny nie tylko za ich rozwój

umysłowy, ale dba także o ich fizyczne

bezpieczeństwo i ochronę moralną

NAUCZYCIEL

WYCHOWANIA

FIZYCZNEGO



do obowiązków ponad połowy nauczyciel

wychowania fizycznego należą zadania

opiekuna klasy lub wychowawcy podczas

zajęć pozalekcyjnych



co czwarty nauczyciel prowadzi (dodatkowo)

zajęcia gimnastyki korekcyjnej i SKS – UKS



część nauczycieli uczy również innych

przedmiotów (muzyki, techniki,

przysposobienia obronnego, wychowania do

życia w rodzinie)



wykonują szereg innych zajęć, w tym treningi

sportowe, zajęcia rekreacyjne, turnieje,

zawody, zajęcia na pływalni

OSOBOWOŚĆ

NAUCZYCIELA

WYCHOWANIA

FIZYCZNEGO

sprawiedliwy

stanowczy

cierpliwy

wyrozumiały

serdeczny

poczucie
humoru

wszechstron

ne

wykształcen

ie

rozumienie

siebie i innych

konsekwentny

pogodny

wzór

zdrowego

trybu życia

odporność na

stres i

niepowodzenia

KOMPETENCJE NAUCZYCIELA
WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

Kompetencje to posiadanie odpowiednich
kwalifikacji do wykonywania danej profesji



kompetencje prakseologiczne



kompetencje komunikacyjne



kompetencje współdziałania



kompetencje kreatywne



kompetencje informatyczne



kompetencje moralne

ROLA NAUCZYCIELA
WYCHOWANIA FIZYCZNEGO



resocjalizator -

terapeuta, psycholog, pedagog

rekreacji ruchowej



doradca -

specjalista, ekspert



facylitatora -

wspomaga, zachęca, kreuje, wspiera



sublimator -

powoduje uwznioślenie potrzeb

aktywności ruchowej



preorientator -

rozjaśnia, uwyraźnia wartości, uczula

na wartości, powoduje zmiany postaw i systemów
wartości



promotora -

opiekun, przewodnik



koordynator, hermeneuta -

uczy rozumienia i

przeżywania ćwiczeń fizycznych



inicjatora

-pomysłodawca, inspirator

NAUCZYCIEL WYCHOWANIA FIZYCZNEGO -
ŻYWY WZÓR KULTURY FIZYCZNEJ



prowadzi racjonalny (higieniczny) tryb życia, unika

alkoholu i używek, nie pali, przestrzega reguł

wypoczynku i dba o higienę ciała, podejmuje gimnastykę

poranną



utrzymuje zadowalający poziom, świadomie w celach

zdrowotnych, sprawnościowych i wypoczynkowych,

podejmowanej aktywności fizycznej



dba o zachowanie zdrowia fizycznego i psychicznego



zna reguły i stosuje je na co dzień w zakresie zdrowego

odżywiania



jest doradcą i organizatorem różnych form zdrowej

aktywności fizycznej dla innych, a w szczególności

własnej rodziny i przyjaciół



jest propagatorem i kulturalnym odbiorcą widowisk

sportowych i potrafi do takiego odbioru zachęcać innych

FUNKCJE NAUCZYCIELA
WYCHOWANIA FIZYCZNEGO



wychowawczo - dydaktyczna



kierownicza



interakcyjna



organizacyjna



planowania



współpracy



dbałości

DYLEMATY ZAWODOWE NAUCZYCIELA
WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W POLSCE



transfer wiedzy



finansowanie



kompetencje



ograniczenia warsztatu nauczyciela



samorozwój



świadomość i chęci nauczyciela



współdziałanie w wychowaniu



transfer uczeń – nauczyciel na lekcji



reformy szkolnictwa

TRANSFER WIEDZY

brak jednoznacznych umiejętności

„przelania” wiedzy teoretycznej,

dydaktyczno-wychowawczej na

działalność praktyczną

FINANSOWANIE



niskie finansowanie działalności

szkół i placówek oświatowych



małe płace nauczycieli



brak środków na zajęcia dodatkowe

dla uczniów



brak pieniędzy na pomoce naukowe,

środki dydaktyczne

ZAWÓD CZY POWOŁANIE



zmiana systemu selekcji przy rekrutacjach na

studia



brak odpowiednich predyspozycji

osobowościowych i merytorycznych u osób

odpowiedzialnych za edukację nauczycieli



awans zawodowy nauczyciela



odmienne metody nauczania pedagogów

wychowania fizycznego

OGRANICZENIA WARSZTATU
NAUCZYCIELA

postrzeganie nauczyciela wychowania

fizycznego tylko jako sumę urządzeń

sportowych, sprzętu i przyborów a nie

jako pedagoga

SAMOROZWÓJ



studia jako wstęp do wiedzy i

umiejętności, wstęp do zawodowych

kwalifikacji i kompetencji



działalność własna



praktyka



bibliografia



samorozwój fizyczny

ŚWIADOMOŚĆ I CHĘCI



sprecyzowane cele



konsekwencja w działaniu



nastawienie na proces nauczania a

nie jedynie na efekty

WSPÓŁDZIAŁANIE W
WYCHOWANIU



rodzic- pierwotny lider stylu życia

każdego dziecka



nauczyciel wspomaga rodzica



zachęcanie do zdrowego odżywiania się



pomoc w rozwiązywaniu problemów



zachęcanie do aktywności fizycznej



uświadamianie o szkodliwości używek



nauczenie umiejętności radzenia sobie

w sytuacjach stresowych



przystosowanie do samodzielności

TRANSFER UCZEŃ –

NAUCZYCIEL NA LEKCJI



nauczyciel -przejęty



uczeń –zajęty



pokonanie barier pokoleniowych –

partnerstwo



brak dyscypliny – wzrost agresji wśród

uczniów



nauczyciel postrzegany jako osoba bez

ambicji i zaangażowania do pracy, wciąż

prowadząca lekcje w ten sam sposób

REFORMY SZKOLNICTWA



ciągłe zmiany



brak empirycznych podstaw do

nowelizacji



częsta nieudolność ustaw



wzrost urzędowych obowiązków



awans zawodowy



zmiana treści nauczania

DYSKUSJA



Która z wymienionych cech
charakteru/osobowości nauczyciela
wychowania fizycznego jest według Ciebie
najważniejsza i dlaczego?



Czy nauczyciel wychowania fizycznego
różni się czymś znaczącym od nauczycieli
innych przedmiotów?



Nauczyciel wychowania fizycznego –
powołanie czy zawód?



Jak według Ciebie postrzegany jest
nauczyciel wychowania fizycznego w
dzisiejszych czasach?

BIBLIOGRAFIA



Gniewkowski W., Rozwój systemu
wychowania fizycznego w PRL i
kształtowanie się zawodu nauczyciela WF,
Warszawa 1977.



Kotusiewicz A., Myśl pedeutologiczna i
działanie nauczyciela, Białystok 200.



Sałata E., Kompetencje zawodowe
nauczycieli a problemy reformy
edukacyjnej, Radom 2001.



Zuchora K., Nauczyciel i wartości z
filozofii kultury fizycznej i pedagogiki
sportu, Warszawa 2009.