SYSTEM BANKOWY I

KLASYFIKACJA USŁUG

BANKOWYCH

System bankowy jest

jednym z

najistotniejszych

elementów struktury

instytucjonalnej oraz

sposobu funkcjonowania

gospodarki pieniężno-

kredytowej. . .

Najważniejszymi

funkcjami systemu

bankowego są:

· kształtowanie emisji kredytu i pieniądza ułatwiające
funkcjonowanie gospodarki oraz zwiększające rolę
pieniądza również w stosunku do innych walut;

· pobudzanie szeroko pojętej oszczędności oraz takie
gromadzenie wolnych środków finansowych w systemie
bankowym, by mogły być one najefektywniej
wykorzystane;

· kredytowanie działalności gospodarczej oraz jej
rozwoju jak również wspomaganie przedsiębiorstw i
inicjatyw rozwojowych na zasadzie rentowności;

· prowadzenie gotówkowych i bezgotówkowych rozliczeń
między jednostkami gospodarczymi.

Nazwa „bank” pochodzi od włoskiej nazwy

banco, czyli ławki, przy którym pracowali w

średniowieczu włoscy bankierzy. Zajmowali

się oni przede wszystkim przekazywaniem

pieniędzy (wkładów) od jednego klienta do

drugiego, także w innych miejscowościach.

W tym celu klienci deponowali u bankierów

pieniądz kruszcowy, a ci w zamian

wystawiali zaświadczenie – banknot

(weksel) na bankiera w innym mieście.

Rola Banków:

1.

Są one przedsiębiorstwami, które
przejmują

szereg

czynności

finansowych

z

jednostek

gospodarczych

i

gospodarstw

domowych

2.

Są instytucjami do transformacji ryzyka
oraz

terminu

przy

podejmowaniu

wkładów oraz udzielaniu kredytów

Podstawowe cele

banków:

RENTOWNOŚĆ

PŁYNNOŚĆ

WYPŁACALNOŚĆ

Bank

central

ny

Bank

central

ny

Banki

komercyj

ne

Banki

komercyj

ne

Podział Banków i ich podstawowe

funkcje:

•Bank emisyjny

•Bank banków

•Bank
gospodarki
narodowej

•Kredytową

•Pieniężną

•Lokacyjną

Bank Centralny

Polski bank centralny - Narodowy

Bank Polski - jest bankiem

państwowym i pełni podstawową

rolę w naszym systemie bankowym,

realizując te podstawowe funkcje.

Organy Narodowego banku

Polskiego

•

Prezes NBP

•

Rada Polityki

Pieniężnej

•

Zarząd NBP

Banki komercyjne

Banki komercyjne są instytucją, kontrolowaną

przez organy nadzoru bankowego, które

zajmują się pośrednictwem między

oszczędzającymi a inwestorami, przyjmując

depozyty od ludności, które następnie

przeznacza na płynne, obwarowane

określonym ryzykiem kredyty.

Istotą działalności banku jest, zatem

przyjmowanie środków pieniężnych, które

podlegają zwrotowi oraz udzielanie pożyczek

i kredytów na własny rachunek.

Usługi bankowe



Wszelkie rodzaje usług świadczonych przez banki są na

gruncie Prawa bankowego określane mianem

czynności bankowych. Oferta bankowa to nic innego

jak propozycja wykonania przez bank odpowiednich

czynności – operacji bankowych. Operacje bankowe

można określić jako stosunki umowne między bankiem,

a klientem, w których bank oferuje swoje usługi, a

klient jest usługobiorcą. Operacje te połączone są z

określonymi świadczeniami na rzecz klienta, np.

depozyt lub na rzecz banku, np. kredyt. Realizowane są

przy wykorzystaniu rachunku bankowego.

Usługa bankowa jako

produkt marketingowy



Według koncepcji marketingowej usługi bankowe,

podobnie jak dobra materialne, są produktem

marketingowym, czyli są czymś, co można zaoferować

klientowi na rynku, a ich powodzenie zależy od

sposobu zaspokojenia potrzeb konkretnej grupy

konsumentów. Definiowane mogą być również jako

pewna korzyść dla nabywcy, za którą de facto pełną

opłatę ponosi odbiorca danej usługi. W większości

przypadków usługa bankowa przybiera formę umowy

zawartej przez klienta z bankiem oraz jest

wykonywana na życzenie oraz rachunek konsumenta.

Klasyfikacja operacji

bankowych



operacje bierne (pasywne),



operacje czynne (aktywne),



operacje pośredniczące,



inne różne usługi świadczone przez bank.

 



Operacje czynne – polegają na lokowaniu zgromadzonych
środków pieniężnych w różnego rodzaju korzystne
przedsięwzięcia, głównie kredyty. Przeprowadzane są
przez banki na własny rachunek i własne ryzyko. 



Operacje bierne – polegają na wykonywaniu czynności
zmierzających do powiększenia sumy środków
pieniężnych znajdujących się w dyspozycji banku.
Przeprowadzane są przez banki na własny rachunek i
własne ryzyko. 



Operacje pośredniczące - Są to np. rozliczenia pieniężne
wynikające ze zleceń płatniczych klientów, zakup
papierów wartościowych na zlecenie klienta, itp. Banki
wykonują je na zlecenie rachunek i ryzyko klienta.



Inne różne usługi świadczone przez bank – usługi nie
będące operacjami bankowymi, np. w postaci doradztwa
finansowego, dostarczania informacji gospodarczo-
finansowych, wynajmu skrytek sejfowych.

Klasyfikacja operacji

bankowych



Operacje finansujące – polegają na natychmiastowym lub
późniejszym zwiększeniu środków płatniczych klienta wraz
z należącymi do nich czynnościami.



Operacje depozytowe – umożliwiają klientowi lokowanie w
banku czasowo wolnych środków z należącymi do nich
czynnościami.



Operacje związane z obsługą obrotu płatniczego – realizują
zlecenia klienta wykonania operacji płatniczych i
rozrachunkowych na rachunkach bankowych.



Usługi różne – obejmują usługi konsultacyjno-doradcze dla
klientów, dostarczanie im informacji i pośrednictwo na
rynku kapitałowym.

Rodzaje usług

bankowych

Usługi czynne (aktywne)

Najważniejsze typy
kredytów



Kredyty gospodarcze-

udziela się

przedsiębiorcom na sfinansowanie potrzeb
wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej.
Wyróżniamy trzy najważniejsze typy kredytów
gospodarczych:



Kredyty obrotowe



Kredyty inwestycyjne



Kredyty w rachunku bieżącym dla przedsiębiorstw



Kredyty konsumpcyjne-

inaczej nazywane

kredytami dla ludności na sfinansowanie potrzeb
konsumpcyjnych. Dzielą się na:



Kredyty ratalne



Kredyty gotówkowe



Kredyty w rachunku bieżącym dla ludności



Kredyty lombardowe



Kredyt hipoteczny

- to długoterminowy kredyt

bankowy, udzielany najczęściej na finansowanie celów
inwestycyjnych, którego zabezpieczeniem jest
hipoteka, która powstaje poprzez wpis do księgi
wieczystej nieruchomości, udzielany najczęściej na jej
budowę lub zakup.

Kredyty te możemy podzielić ze

względu na celowość:



Kredyt hipoteczny



Kredyt budowlano-hipoteczny

Rodzaje usług

depozytowych



Terminowe wkłady klientów (lokaty
bankowe)

- Lokaty terminowe służą do przechowywania

środków pieniężnych przez jego posiadacza na czas określony w
umowie z bankiem (zwykle jest to okres 1, 2, 3, 6, 12, 24 lub 36
miesięcy). Zasady funkcjonowania lokaty terminowej reguluje
umowa i regulamin zwykle stanowiący jej integralną część. Z
tego rodzaju wkładów korzystają zarówno klienci detaliczni jak i
instytucjonalni. Poprzez lokaty rozumie się środki finansowe
zgromadzone na rachunkach bankowych, złożone na specjalnie
stworzonych do tego terminowych kontach pieniężnych,
ulokowane na pewien czas, określony w umowie. Od umowy
zależy również oprocentowanie danej lokaty bankowej, które
może być stałe przez cały okres trwania lokaty, lub zmienne.

Rodzaje usług
depozytowych



Rachunki oszczędnościowe (A Vista)

- Wkłady „a

Vista” to przede wszystkim przejściowe nadwyżki finansowe,
ulokowane na rachunku w banku, którymi klient może w każdej chwili
dysponować. Do usług depozytowych typu a Vista zaliczamy zarówno
konta rozliczeniowe (popularnie zwane ROR-ami), jak i konta
oszczędnościowe. Rachunki oszczędnościowo - rozliczeniowe są
oprocentowane bardzo nisko, lub nie są oprocentowane wcale. Ich
głównym zadaniem są bieżące rozliczenia pieniężne klientów,
natomiast rachunki oszczędnościowe są specjalną usługą stworzoną do
odkładania pieniędzy. Podstawową cechą rachunków a Vista jest brak
określenia terminu na jaki klient składa pieniądze, są one dostępne do
dyspozycji w każdej chwili i to bez żadnego uszczerbku na
oprocentowaniu. Oprocentowanie wkładów oszczędnościowych typu a
Vista jest najczęściej niższe niż na standardowych lokatach właśnie z
uwagi na fakt, iż w każdej chwili mogą zostać one wycofane.

Rodzaje usług

depozytowych



Bony lokacyjne (oszczędnościowe)

stanowią pośrednią formę pomiędzy lokatami
bankowymi a papierami wartościowymi. To zbliżone
charakterem do dłużnych papierów wartościowych
dokumenty, które banki wydają bezpośrednio
swoim klientom, potwierdzające posiadanie
ulokowanych w nich środków pieniężnych,
najczęściej wydawane na okaziciela. Rzadziej
występują imiennie. Nie są one przedmiotem obrotu
giełdowego.

 

Podstawowe formy

rozliczeń pieniężnych



Rozliczenia pieniężne:



a) gotówkowe (wpłaty i wypłaty
gotówkowe, rozliczenia czekowe, trezor
nocny)



b) bezgotówkowe (polecenie przelewu,
polecenie zapłaty, czeki rozrachunkowe,
karty płatnicze, akredytywa)



c) elektroniczne



Pomimo różnorakich klasyfikacji niezmienny

pozostaje fakt, że rynek usług bankowych

charakteryzuje bardzo duże zróżnicowanie, w

zależności od różnorodnych kryteriów, możliwości

technologicznych oraz specyficznych preferencji

poszczególnych segmentów klientów. Z tego

względu usługi bankowe należą do jednej z

najbardziej skomplikowanych grup usług

oferowanych na rynku. Stwarzają niezmiernie dużo

trudności i niejasności potencjalnym konsumentom

oraz budzą wiele kontrowersji.