SPERMATOGENEZA I
OOGENEZA- PRZEBIEG I
ZNACZENIE
SPERMATOGENEZA
proces powstawania i
dojrzewania plemników – gamet męskich,
który odbywa się
w jądrach – gonadach męskich,
proces ten rozpoczyna się w
okresie pokwitania i ma trzy fazy:
spermatogoniogeneza (podziały mitotyczne),
spermatocytogenezę (podziały mejotyczne)
oraz spermiogenezę (przeobrażenie
spermatyd w plemniki)
zachodzi on w kanalikach nasiennych jądra.
SPERMATOGONIOGENEZA
Spermatogonia typu A stale dzielą
się mitotycznie, stanowiąc źródło komórek, z
których wykształcą się plemniki. Niektóre
spermatogonie typu A dają początek kolejnym
generacjom spermatogonii typu A, wychodząc z
pierwotnej populacji komórek macierzystych.
Inne natomiast, dzieląc się mitotycznie
przekształcają się w spermatogonie typu B, które
z kolei dzieląc się również mitotycznie tworzą
spermatocyty I rzędu. Komórki powstałe w
wyniku podziałów mitotycznych są połączone ze
sobą mostkami cytoplazmatycznymi, powstałymi
w wyniku niedokończonych podziałów
cytoplazmy.
SPERMATOCYTOGENEZA
Spermatocyty I rzędu przechodzą przez
trwającą 22-24 dni profazę, po której już
szybko przechodzą przez kolejne stadia
mejozy (metafazę, anafazę i telofazę). Tworzą
się spermatocyty II rzędu. Drugi podział
mejotyczny (ekwacyjny) kończy się
powstaniem dwóch spermatyd. Połączenia
cytoplazmatyczne są nadal obecne, więc
spermatydy tworzą łańcuch wielu komórek.
Spermatogonie i spermatydy są otoczone
przez komórki podporowe, zwane komórkami
Sertolego, które pełnią istotne funkcje w
rozwoju plemników.
SPERMIOGENEZA
Jest to proces w którym w wyniku wielu zmian
dochodzi do przekształcenia spermatydy
w plemnik. Przebiega w takich etapach:
wytwarzany jest akrosom poprzez zlewanie
się diktiosomów aparatu Golgiego, zajmuje on
ponad połowę powierzchni jądra plemnika,
zawiera on enzymy, dzięki
którym plemnik będzie mógł przeniknąć przez
osłonki komórki jajowej (reakcja akrosomowa)
następuje kondensacja jądra
następnie wytworzenie szyjki, wstawki, z
licznymi mitochondriami oraz witki
oraz utrata większości cytoplazmy.
OOGENEZA
proces powstawania i
dojrzewania gamet żeńskich – komórek
jajowych.
proces ten zachodzi w gonadach samicy,
czyli jajnikach.
w tym czasie dochodzi do mitozy oogonium,
w wyniku której powstaje diploidalny oocyt I
rzędu, ten dzieli się
mejotycznie na haploidalny oocyt II rzędu
oraz na haploidalny polocyt I.
oocyt II rzędu dzieli się w II podziale
mejotycznym na haploidalną ootydę/oocyd
(komórkę jajową) oraz II polocyt.