WYWIAD SOCJOLOGICZNY JAKO

SOCJOTECHNIKA W ZARZĄDZANIU

ORGANIZACJĄ

SOCJOTECHNIKA



„Socjotechnika- terminem tym

określa się ogół metod i działań
zamierzających do uzyskania
pożądanego zachowania jednostek i
grup ludzkich, jak i naukę o sposobach i
wynikach świadomego wpływania na
rzeczywistość społeczną poprzez
prawo, edukację, sprawowanie władzy
itd.”*



*(„Socjotechnika”, Tomasz Trejderowski )

SOCJOTECHNIKA C.D.

Istnieją trzy podstawowe błędy w ocenie

rzeczywistości, których popełnianie sprawia,
iż postępujemy tak, jak sobie tego życzą
manipulatorzy:



Ograniczony horyzont



Przenoszenie cech



Zmiana punktu widzenia

SOCJOTECHNIKA C.D.



Ograniczony horyzont. To opieranie całości
dostępnej wiedzy na temat przedmiotu,
osoby, cechy lub sytuacji tylko na jednym
fakcie, jednej informacji, jednej cesze. Resztę
dopowiadamy sobie sami, zwykle w sposób,
zaplanowany przez manipulatora.

SOCJOTECHNIKA C.D.



Przenoszenie cech. Tworzenie związków
pomiędzy osobami, sytuacjami lub cechami,
których faktycznie nie ma lub są zbyt słabe
do udowodnienia.

SOCJOTECHNIKA C.D.



Zmiana punktu widzenia. Czyli
przedkładanie własnego interesu nad to, co o
nas powiedzą lub pomyślą inni. Często nawet
świadomie godzimy się na zauważoną
manipulację lub oszustwo, bo boimy się
reakcji manipulatora na nasz opór lub
sprzeciw. Zapominamy, że reakcji
najprawdopodobniej nie będzie żadnej, bo
osoba ta jest świadoma, że nas oszukuje.

SOCJOTECHNIKA C.D.

Jakie są plusy i minusy

.
.
.
.
.
.
.



„Zdognie z nanjwoymszi baniadmai
perzporawdzomyni na bytyrijskich
uweniretasytch nie ma zenacznia kojnoleść
ltier przy zpiasie dengao sołwa.
Nwajzanszyeim jest, aby pireszwa i otatsnia
lteria była na siwom mijesecu, ptzosałoe
mgoą być w niaedziłe i w dszalym cąigu nie
pwionono to sawrztać polbemórw ze
zoumierniem tksetu. Dzijee się tak datgelo,
że nie czamyty wyszistkch lteir w sołwie, ale
cłae sołwa od rzau.”

WYWIAD



Wywiad, interakcja społeczna
polegająca na przekazaniu badaczowi
informacji przez osobę, z którą
przeprowadza się wywiad.



Wywiady przeprowadzane w celach
badawczych mają pewne cechy
wspólne z innymi typami wywiadów,
np. przeprowadzanymi z kandydatami
do pracy.

WYWIAD C.D.

Wśród typowych rodzajów wywiadów dla

instytucji można wyróżnić :



Selekcja



Ocena



Skarga



Rozmowa dyscyplinarna



Informacja zwrotna



Poszukiwanie informacji



Negocjacje

WYWIAD C.D.



Rozmowa kwalifikacyjna (wywiad
selekcyjny) jest interakcją pomiędzy
przedstawicielem organizacji a
potencjalnym pracownikiem, która ma
ocenić przydatność kandydata oraz
ustalić warunki podjęcia przez niego
pracy.

WYWIAD C.D.



W procesie rekrutacji wywiad
występuje zazwyczaj dwukrotnie.
Najpierw w formie wywiadu wstępnego,
a następnie w postaci wywiadu
pogłębionego.

WYWIAD C.D.



Podczas rozmowy kwalifikacyjnej
stosuje się także wywiad oparty na
kompetencjach. . Jest to typ wywiadu
behawioralnego nastawionego na
analizę sytuacji, w których kandydat
uczestniczył w przeszłości.

WYWIAD C.D.



Podstawa dobrze przeprowadzonego wywiadu –
trafnie wybrane pytania, sposób zadawania pytań
opierający się na modelu STAR i wykorzystujący
metodę lejka



STAR- model opiera się na zadawaniu pytań w
kolejności od omówienia sytuacji która miała miejsce
poprzez opis zadania , podjętych działań do
dokładnej analizy rezultatów i oceny efektów.



METODA LEJKA- sposób zadawania pytań od
otwartych, poprzez pogłębiające, doprecyzowujące i
zamknięte na zakończenie analizy danej sytuacji.



(Personel i zarządzanie, nr 8/245 sierpień 2010, str. 80)

WYWIAD C.D.



Należy stworzyć odpowiednią
atmosferę wywiadu,



Ważne jest aby stworzyć klimat
zaufania



Wywiad rozpoczyna się od krótkiego
wstępu „briefingu”, w którym badacz
informuje respondenta o tym w jaki
sposób

będzie

przeprowadzony

wywiad, o jego celu oraz jakich
informacji

potrzebuje

przed

jego

rozpoczęciem

WYWIAD C.D.



zachowanie właściwej kolejności pytań ( od

ogólnych do bardziej szczegółowych)



należy łączyć pytania w bloki i przechodzić od

bloku do bloku na zasadzie pytań łączonych



stosujemy pytania na otwarcie się, aby

zachęcić respondenta do odpowiedzi



nie należy sugerować odpowiedzi



można zadawać pytania projekcyjne, czyli

takie które odpowiadają pragnieniom,

aspiracjom i wartościom respondenta



należy zachować komunikatywność i

odpowiedniość do wykształcenia i kompetencji

respondenta.

WYWIAD C.D.



Fokus (inaczej zogniskowany wywiad
grupowy) jest to jakościowa metoda
badawcza w socjologii i marketingu
polegająca na wyborze grupy liczącej
zazwyczaj od 12 do 15 osób, poprzez
zaproszenie ich do laboratorium w celu
przeprowadzenia z nimi wywiadu
połączonego z obserwacją.

(Kvale S. 2010, 105-118)

WYWIAD C.D.

Jakie są zalety wywiadu?

WYWIAD C.D.

Zarzuty wobec wywiadów jakościowych:

Jakościowy wywiad badawczy nie jest:



naukowy, a jedynie odzwierciedla wiedzę

zdroworozsądkową



ilościowy, a jedynie jakościowy



obiektywny, ale subiektywny



pewny, lecz dostarcza jedynie wiedzy zależnej

od przekonań badacza



trafny , ponieważ opiera się na subiektywnych

wrażeniach (Kvale S. 2010, 143-147)

ROZMOWA KWALIFIKACYJNA



Rozmowa kwalifikacyjna powinna być
prowadzona w zupełnie naturalny
sposób, bez naciągania, oszukiwania
manipulacji.

ROZMOWA KWALIFIKACYJNA



Uśmiech otwiera wszystkie drzwi



Kontakt wzrokowy



Obserwowanie i naśladowanie



Empatia

KONIEC.



Słownik socjologii i nauk społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2004



Kvale Stenair, Prowadzenie wywiadów, Wydawnictwo Naukowe PWN
SA, Warszawa 2010



Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K., Komunikacja między ludźmi,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007



Nowak Stefan, Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2006



Ciukszo Danuta, Wywiad jako socjotechnika w zarządzaniu



Pan nie wie, kim ja jestem, Personel i zarządzanie, nr 5/242 maj 2010,
s. 20



Arkusz rozmowy kwalifikacyjnej, Personel i zarządzanie, nr 8/245
sierpień 2010,s. 80



Rekrutacja, Personel i zarządzanie, nr 4/241 kwiecień 2010, s. 63



Tomasz Trejdowski, Socjotechnika, Wydawnictwo Psychologii i Kultury,
Warszawa 2009