Prawo do
dobrej
Administracji
W Karcie Praw
Podstawowych Unii
Europejskiej
zapisane zostało
obywatelskie prawo
do dobrej
administracji.
Dobra administracja
oznacza zapewnienie
kompetentnej kadry - na
podstawie konkursów
dostępnych dla wszystkich
posiadających wymagane
kwalifikacje i przy jawnych
kryteriach.
W Polsce, twierdzi
rzecznik, konkursy
z reguły są fikcją, bo
zwycięzców wybiera
się przed ich
ogłoszeniem…
…Ponadto kadra
administracyjna jest u nas
wymieniana po każdych
wyborach, a więc służy ona
określonej opcji politycznej,
a nie państwu,
społeczeństwu
i obywatelowi. Koszt
społeczny takiej wymiany
jest ogromny.
Dobra administracja to
taka, w której
urzędnik
indywidualnie
odpowiada za
popełnione przez
siebie błędy i to na
wszystkich
szczeblach.
Elementami
prawa do dobrej
administracji są:
prawo do załatwienia
sprawy przez
instytucje UE w
sposób rzetelny,
bezstronny i w
rozsądnym terminie,
w tym:
prawo do osobistego
przedstawienia
sprawy,
prawo dostępu
do akt własnej
sprawy,
obowiązek
uzasadnienia
decyzji przez
organ
administracji UE,
prawo domagania
się odszkodowania
z tytułu szkód
wyrządzonych przez
instytucje UE oraz
ich funkcjonariuszy,
prawo do zwracania się
w formie pisemnej, w
jednym z języków
urzędowych UE do
instytucji UE oraz prawo
do otrzymania odpowiedzi
w tym języku.
Niektóre z zasad są
sformułowane
kategorycznie, inne
natomiast mają formę
określającą dopuszczanie
wyjątków (np. zasada
pisemności, zasada
uczestnictwa stron w
postępowaniu).
Pomocne w przestrzeganiu
podstawowych zasad
prawa są dwa dokumenty.
Pierwszy to Europejski
Kodeks Dobrej
Administracji, drugi to
Europejska Konwencja o
Ochronie Praw Człowieka i
Podstawowych Wolności.
Europejski Kodeks Dobrej
Administracji określa
standardy postępowania
administracyjnego.
Wymienione w artykułach
kodeksu zasady coraz częściej
są stosowane w postępowaniu
administracyjnym w Polsce.
Duże znaczenie w
kształtowaniu się systemu
polskiego postępowania
administracyjnego ma też
Europejska Konwencja.
Inicjatorem opracowania
Kodeksu Dobrej Administracji
był Roy Perry,
deputowany do Parlamentu
Europejskiego. Kodeks został
opracowany przez
Jacoba Södermanna
ombudsmana Unii Europejskiej.
Parlament Europejski zalecił
we wrześniu 2001 r.
stosowanie Kodeksu w organach i
instytucjach Unii. Można więc
traktować Kodeks Dobrej
Administracji jako zbiór
standardów przydatnych
także poza granicami Unii do
oceny funkcjonowania
administracji.
Wartość dla polskiego
porządku prawnego i
polskiego obywatela
zarówno artykułu 41 Karty
Podstawowych praw UE,
jak i całego europejskiego
kodeksu dobrej
administracji jawi się o tyle
,…
…o ile organy polskie
będą musiały traktować
obydwie te regulacje jako
obowiązujące prawo, i to
prawo wyższe od regulacji
ustaw wewnetrznych.