Ryzyko w systemie

bankowym

Wykonały:

Justyna Rybarczyk

Aleksandra Krasoń

Co to takiego jest to ryzyko?

Otóż ryzyko jest nieodłącznym elementem
każdej działalności gospodarczej, oznacza jakąś
miarę/ocenę zagrożenia czy niebezpieczeństwa
wynikającego z prawdopodobnych zdarzeń od
nas niezależnych.
Nie da się go całkowicie wyeliminować. Można
je jedynie z dobrym skutkiem ograniczyć.

Wielkość ryzyka bankowego zależy od wielu wzajemnie

powiązanych

czynników. Większość z nich jest niezależna od działań banku. Są

to

między innymi:
• czynniki ogólnogospodarcze: polityka gospodarcza państwa,

polityka banku centralnego, stopa inflacji, zadłużenie budżetu,
kondycja ekonomiczna jednostek gospodarczych,

• czynniki społeczne: zachowania klientów banku, skłonność do

oszczędzania,

• czynniki polityczne: tendencje i wydarzenia mające wpływ na

sytuację społeczno-gospodarczą,

• czynniki demograficzne: struktura ludności, stopa bezrobocia,
• czynniki techniczne: stan infrastruktury.

Podział ryzyka

Ryzyko stopy procentowej

ryzyko związane ze spadkiem wartości aktywów,
wzrostem zobowiązań lub negatywną zmianą wyniku
finansowego z powodu negatywnych  zmian stóp
procentowych. Występuje m.in. w sytuacji, gdy
kredytobiorca wziął kredyt o oprocentowaniu stałym.
Wtedy gdy oprocentowanie kredytów wzrasta, bank
ponosi stratę. Natomiast w przypadku oprocentowania
zmiennego, wzrost stopy procentowej wpływa
niekorzystnie dla kredytobiorcy, ponieważ wraz ze
wzrostem oprocentowania wzrasta koszt kredytu.

Ryzyko walutowe/ dewizowe

jest związane z niekorzystnymi zmianami kursu dewiz, dlatego dotyczy tylko
kredytów zaciągniętych w obcych walutach. Ryzyko walutowe dotyczy
zarówno banku i kredytobiorcy. Wzrost kursu waluty, w której kredytobiorca
wziął kredyt, powoduje dla niego wzrost kosztów. Natomiast spadek kursu
waluty jest z kolei stratą dla banku. Kredytobiorca w każdej chwili może
zmienić walutę kredytu, co nazywa się przewalutowaniem. Zazwyczaj za tą czynność
niektóre banki pobierają prowizję. Bank w przypadku kredytów w walutach
zagranicznych zarabia na różnicach kursowych, tzw. spread. Polega to na tym, że bank
wypłaca kredyt po kursie kupna, natomiast po kursie wyższym, czyli po kursie
sprzedaży przyjmuje spłacane przez kredytobiorcę raty kredytu. Mimo że kredyt
w walutach zagranicznych wiąże się dla kredytobiorcy z ryzykiem walutowym, to
niektórzy wolą bardziej ten kredyt niż kredyt w złotych, ponieważ kredyt w złotych
wiąże się z wyższymi kosztami. WIBOR jest dużo wyższy niż LIBOR czy Euribor, dlatego
oprocentowanie kredytów w złotych jest z reguły dużo wyższe, niż kredytów
w walutach zagranicznych (szczególnie kredytów w euro i we frankach szwajcarskich).

Ryzyko utraty płynności

oznacza dla banku zagrożenie utraty zdolności do
regulowania swoich zobowiązań w terminie.
Powstaje w momencie, gdy wypłaty z banku są
wyższe i częstsze, niż wpłaty. Banki uniwersalne
ponoszą większe ryzyko utraty płynności, niż banki
hipoteczne, ponieważ w bankach uniwersalnych
deponenci w każdej chwili mogą wybrać pieniądze
z lokaty, nawet przed terminem jej zakończenia.
Natomiast w przypadku banków hipotecznych nie ma
możliwości przedterminowego wykupu listów
zastawnych.

Ryzyko kredytowe

dzieli się na aktywne i pasywne. Bank spostrzega aktywne ryzyko kredytowe
jako zagrożenie nieterminowej spłaty kredytu przez kredytobiorcę wraz
z odsetkami, prowizjami i innymi opłatami. Aby to ryzyko zmniejszyć każdy
bank, zanim udzieli kredytu, przeprowadza szczegółowe procedury
kredytowe. Natomiast pasywne ryzyko kredytowe spostrzegane jest przez
bank jako niebezpieczeństwo utraty możliwości udzielania kredytów
z powodu braku źródeł finansowania. Ryzyko kredytowe dzieli się również na
zewnętrzne i wewnętrzne. Zewnętrzne ryzyko kredytowe, jak sama nazwa
wskazuje, jest spowodowane czynnikami zewnętrznym m.in. inflacja, siły
natury, bezrobocie, skłonność kredytobiorców do spłaty zaciągniętych
zobowiązań. Bank nie ma wpływu na te czynniki zewnętrzne. Natomiast
wewnętrzne ryzyko kredytowe dotyczy wewnętrznej sytuacji zarządzania
bankiem m.in. słaba ocena ryzyka kredytowego, złe podejmowanie decyzji
kredytowych, niejasny podział odpowiedzialności.

Ryzyko związane z transakcjami papierami

wartościowymi o stałym oprocentowaniu

Występuje ono przede wszystkim w przypadku spadku
wartości papierów wartościowych posiadanych przez
bank. Wraz ze wzrostem stopy procentowej spada kurs
papierów wartościowych o stałym oprocentowaniu. Jeśli
jednak te papiery wartościowe nie muszą być z jakichś
względów sprzedane przed terminem ich wykupu,
wówczas nie występuje niebezpieczeństwo poniesienia
przez bank faktycznej straty, lecz raczej

niewykorzystanie

możliwych korzyści wynikających z ulokowania
posiadanych środków przy wyższej stopie procentowej.

Ryzyko związane z pozycjami

o zmiennej stopie oprocentowania

można zdefiniować jako niebezpieczeństwo zmniejszenia
różnicy między kwotą otrzymanych a płaconych odsetek
przy zmianach rynkowej stopy oprocentowania na skutek
zróżnicowanej elastyczności dopasowywania się do
nowych stawek oprocentowania różnych pozycji
bilansowych. W odniesieniu do pozycji o zmiennej stopie
procentowej elastyczność dopasowywania nie jest
ograniczana zawartymi umowami, jednak obserwuje się
również, że poszczególne pozycje bilansowe reagują
w zróżnicowanym stopniu i w różnym czasie na zmiany
rynkowej stopy oprocentowania.