DZIECI ULICY
„
dzieci ulicy
to dzieci poniżej 18 roku życia, które
przez dłuższy lub krótszy czas żyją w
środowisku ulicznym. Przenoszą się z miejsca na
miejsce i mają swoje grupy rówieśnicze i
inne kontakty. Są zameldowani pod adresem
rodziców lub jakiejś instytucji socjalnej.
Charakterystyczny jest dla nich osłabiony kontakt
z rodzicami, przedstawicielami szkół, instytucji
pomocy i służb socjalnych, które powinny ponosić
za nie odpowiedzialność”
Kim są?
Praca wychowawcza i opiekuńcza
Praca ukierunkowana na promocję zdrowia
Umiejętność rozwiązywania konfliktów
Radzenie sobie z agresją
Główne problemy środowisk lokalnych:
Bieda i zaniedbanie
Alkohol i narkomania
Przestępczość
Konflikty między różnymi grupami
Przemoc i autoagresja
Praca profilaktyczna prowadzona
na ulicy to:
Podstawowe cechy:
Otwartość na drugiego człowieka
Dynamika działań
Oryginalność podejmowanych działań
Talent do kształtowania relacji międzyludzkich
Autentyczność
Osobiste zaangażowanie
Delikatny sposób postępowania
Posiada wiedzę na temat niedostosowania społecznego,
zaburzeń osobowości i etapów rozwoju człowieka
Posiada ciekawe hobby
Potrafi nawiązać kontakt z trudną młodzieżą
Pedagog ulicy
jako szansa dla
dzieci ulicy
Podejmowane działania
I.
Nawiązywanie bezpośredniego kontaktu z
dziećmi:
a)
rozpowszechnianie informacji dotyczących konsekwencji np.
Nadużywania alkoholu, narkomanii, ryzykownych zachowań
seksualnych
b)
zachęcanie do aktywnego spędzania wolnego czasu
c)
promowanie ciekawych zajęć ( zajęcia sportowe, plastyczne)
d)
zajęcia edukacyjno – wyrównawcze
e)
organizacja aktywnego wypoczynku
f)
pomoc w rozwiązywaniu trudnych sytuacji życiowych
II. Nawiązywanie kontaktu ze szkołą,
nauczycielami i z rodzicami, udostępnianie
broszur dotyczących pracy pedagogów ulicy
oraz propozycji atrakcyjnego spędzania
wolnego czasu.
III. Praca z rodziną i wspieranie jej w
podejmowaniu nowych działań.
IV. Poszukiwanie nowych wolontariuszy
.
V. Informowanie mediów o pracy
pedagogów ulicy.
VI. Pozyskiwanie sponsorów.
Praca
pedagogów ulicy
przynosi dzieciom ogromne korzyści –
powoduje opóźnienie pewnych inicjacji i, co najważniejsze,
daje im możliwość wyboru, pokazuje, że niekoniecznie muszą
powielać patologiczne zachowania swoich rodziców, czy
sąsiadów. Poprzez
kontakt z pedagogami ulicy dzieci te dostają możliwość
poznania samego siebie, odkrycia w sobie nowych
umiejętności, talentów. Wychodzenie poza dzielnicę do
różnych miejsc, pokazuje im, że można inaczej żyć, uczy je
korzystania z innych alternatyw, niż tylko trzepak czy ciemna
brama w podwórzu.
1. Metoda organizowania środowiska
pedagog ulicy staje się częścią społeczności
lokalnej, poznaje jej problemy, zagrożenia, szuka
możliwości współpracy z instytucjami.
2. Metoda ukierunkowana na jak pełniejszy
rozwój jednostki w relacji z innymi ludźmi
wykorzystana do kształtowania wzajemnych
relacji, rozwijania umiejętności w podejmowaniu
decyzji, dostosowania do reguł panujących w
danej grupie
Metody pracy
profilaktyczno - wychowawczej
3. Praca z
indywidualnym przypadkiem
dotycząca także pracy z rodziną oraz z
poszczególnymi jej członkami
Pedagog ulicy – działania w środowisku lokalnym
Rozpoznanie i diagnoza środowiska
Oddziaływanie na opinię i postawy społeczności lokalnej
Zaangażowanie instytucji
Zwrócenie uwagi społeczności lokalnej
Szkolenie osób mających zawodowy kontakt z dzieckiem
ulicy
Wspieranie działań profilaktycznych
dosłownym tłumaczeniu to
praca na ulicy
.
Jest to
specyficzna metoda
mająca na celu dotarcie do
konkretnych odbiorców poprzez bezpośrednie spotkanie
w miejscach najczęściej przez nich odwiedzanych.
Streetworker
jest więc typowo pracownikiem
pozainstytucjonalnym. Nie spotyka się bowiem z
dziećmi w biurze, nie przyznaje zasiłków, nie daje
skierowań do placówek. Daje po prostu młodym ludziom
możliwość skorzystania z pomocy i, zgodnie z
podejściem uczestniczącym, a nie paternalistycznym,
nie stosuje przymusu.
Streetwork
Streetworking
jest pracą niezwykle trudną, jest
wyzwaniem wymagającym dużych umiejętności i
kwalifikacji osobowościowych.
Przede wszystkim osoba chcąca pracować z dziećmi
ulicy musi być
cierpliwa.
Efekty pracy są małe i
niedostrzegalne od razu. Trzeba wielu miesięcy
pracy, aby uzyskać pozytywny rezultat.
Streetworker
musi być również
otwarty,
komunikatywny i umiejący łatwo nawiązywać
kontakty z ludźmi
ulice,
place,
dworce kolejowe,
podwórka,
parki,
kluby młodzieżowe, puby,
bary, dyskoteki
Miejsca pracy streetworkerów
1.
Warto przyjrzeć się naszym obawom, chcąc zrobić
pierwszy krok w kierunku dziecka
2.
Należy szanować otoczenie , do którego chcemy wejść.
3.
Warto zabrać ze sobą coś konkretnego do zaoferowania
dziecku
4.
Nawiązywanie kontaktu z dzieckiem przez znajome
nam już osoby.
10 podstawowych zasad nawiązywania i
podtrzymywania kontaktu z dzieckiem.
R. Jezek
5.
Regularne odwiedzanie miejsc, w których przebywają dzieci.
6.
Wykorzystanie środowiska, w których dzieci przebywają najczęściej
7.
Nie należy do niczego zmuszać.
8.
Akceptacja człowieka bez względu na jego wygląd.
9.
Należy być kreatywnym i aktywnych w kontaktach z dziećmi
10. Należy odpowiedzieć sobie na pytanie dlaczego i po co tutaj
jesteśmy i to robimy?
Dzieci ulicy przebywają głównie w grupach, przed
spotkaniem z pedagogiem ulicy.
Metoda grupowa jest to rodzaj spotkania oparty
na emocjach przeżywanych przez uczestników.
W takiej atmosferze dziecko czuje się
bezpiecznie, nawiązuje bezpośredni kontakt z
innymi, jak również uczy się rozumieć siebie i
swoje zachowania.
W grupie dzieci mają większe szansę na
efektywne rozwiązanie swoich problemów.
Praca z grupą i socjoterapia
1.
Nie osądzać – nie musi się z nimi zgadzać, ale powinien
zapewnić, aby członkowie grupy czyli się akceptowani
2.
Być uczciwym – dzielenie się swoimi odczuciami i myślami,
sprzyja przyjaznej atmosferze, w której panuje zaufanie
3.
Budować zaufanie – odnalezienie miejsca w grupie, pomaga
odczuciu akceptacji
4.
Obserwować – zachowanie poszczególnych członków grupy
wobec siebie wzajemnie
5.
Być wrażliwym i uważnym – słuchać uważnie i nie oceniać
postępowania członków grupy
W pracy z grupą najważniejszy jest pedagog ulicy,
powinien pamiętać aby:
6.
Umiejętnie się komunikować – umiejętne komunikowanie
się z uczestnikami pozytywnie wpływa na ich zachowanie
7.
Być elastycznym – umiejętność zmiany planu
przeprowadzanych zajęć na potrzeby grupy
8.
Być stanowczym – odporność na agresję uczestników jako
mechanizmu obronnego
Socjoterapia
-
jest jednym ze sposobów łagodzenia i
eliminowania negatywnych norm obyczajów w
zachowaniach społecznych bądź społecznie niepożądanych
Dotyczy dzieci
: nadpobudliwych, mających trudności w nauce,
zaniedbane dydaktycznie, agresywnych
znana również pod nazwą
animaloterapia
jest to
naturalna metoda leczenia poprzez dobroczynny dla
człowieka kontakt ze zwierzętami.
dla każdego człowieka kontakt ze zwierzętami jest bardzo
ważny, w szczególności dla osób chorych i
niepełnosprawnych.
Zwierzęta są istotami żywymi, które można dotykać,
głaskać, przytulać brać na ręce, na kolana.
bardzo ważne znaczenie odgrywa dotyk
W Polsce najczęściej spotykane formy zooterapii to:
dogoterapia - psy
hipoterapia – konie
felinoterapia – koty
Zooterapia
Dotyczy rodzin wieloproblemowych
Są to rodziny , w których panuje alkoholizm,
przestępczość, prostytucja, zaniedbanie dzieci
Podstawowe warunki współdziałania z rodziną to:
- akceptacja przez rodzinę
- zachowanie samodzielności i intymności rodziny
- udział bierze cała rodzina
- prowadzenie w sposób ciągły i kompleksowy
Praca z rodziną
1.
Pierwsza wizyta nie później niż miesiąc po rozpoczęciu
pracy z dzieckiem
2.
Rodziców należy zaprosić do współpracy
3.
Nie odsyłać dzieci za karę do domu
4.
Takt i delikatność podczas rozmów o problemach
5.
Dochowanie tajemnicy i zachowanie dyskrecji
6.
Życzliwość, ale również obiektywizm w sprawach
rodzinno - wychowawczych
Wytyczne do pracy z rodziną
7. Ustalenie wspólnych zadań dotyczących pracy z
dzieckiem
8. Uważnie obserwować i nie moralizować
9. Organizacja wspólnych imprez, wycieczek, w
celu zbliżenia do siebie poszczególnych
członków rodziny
Czas wolny
– to czas bez obowjązków,
przeznaczony na zajęcia dowolne.
Pedagogika czasu wolnego (wychowanie do
wczasów)
to zamierzone i
celowe działanie
wychowawców i środowiska społecznego
ukierunkowane na wywołanie trwałych zmian w
osobowości wychowanka, przejawiających się
rozbudzeniem zainteresowania różnymi formami
wczasowania oraz internalizacji określonych
potrzeb, wartości, motywacji i postaw związanych
z racjonalnym (pożytecznym, rozumnym)
spędzaniem czasu wolnego.
Czas wolny
Turystyka
Sport
Środki masowego przekazu
Formy spędzania czasu wolnego o ograniczonej
popularności:
Samokształcenie
Amatorstwo artystyczne
Majsterkowanie i amatorstwo techniczne
Hodowla amatorska (zwierzęta i rośliny)
Zabawy i kontakty towarzyskie
Kolekcjonerstwo
Aktywność społeczna
Najczęściej praktykowane formy
spędzania czasu
Subkulturą
nazywamy zespół symbolicznych i aksjologicznych
odniesień określających odrębność danej grupy względem
innych grup społecznych. Położenie grupy w relacji do władzy,
autorytetów, jej status i poczucie własnej tożsamości
prowadząca do wyłonienia się subkultury.
Punkowie
Anarchiści
Metalowcy
Rastafarianie (raggae)
Hipisi
Skinheadzi
Graficiarze
Rapersi
Skejci
Goci
Subkultury młodzieżowe
Według Słownika Języka Polskiego
sekta
oznacza grupę
społeczną izolującą się od reszty społeczeństwa, mającą
własną hierarchię wartości, zespół norm zachowania,
silnie akceptującą rolę przywódcy.
Destrukcyjna rola sekt:
Nieetyczne metody werbunku
Wykorzystywanie seksualne
Zmuszanie do wyczerpującej pracy
Stosowanie środków odurzających
Stosowanie medytacji na wyczerpanie
Wywoływanie chorób depresyjnych
Pozbawianie opieki lekarskiej
Uprowadzanie dzieci członków sekty
Sekty
Przyczyny powstawania zjawiska
„Dzieci ulicy”
- Dysfunkcjonalna rodzina
- Odrzucenie przez rodzinę
- Niepowodzenia szkolne
- Ubóstwo
- Skłonności osobnicze
Przyczyny przemocy
Konwergencia – grupę ludzi o wspólnych przekonaniach można
łatwo pobudzić do agresji przez charyzmatycznych liderów
Zarazy - efekt stada
Normatywna teoria – w tłumie zachowanie naganne może się stać
normą pod wpływem nastroju
Wartości towarzyskich – sumowanie nieprzyjemnych chwil
stopniowo podczas meczu i wybuch.
Metody redukowania zachowań agresywnych
Uwalnianie nagromadzonej energii
Uwalnianie nagromadzonych emocji
Modelowanie nieagresywnych zachowań
Rozwijanie empatii
Unikanie dehumanizacji relacji
międzyludzkich (obniżanie wartości czynów
Profilaktyka
Zarządzanie czasem
jest konsekwentnym i
zorientowanym na cel stosowaniem w
praktyce sprawdzonych technik pracy w taki
sposób, że kierowanie samym sobą i swoim
otoczeniem odbywa się bez trudu, a
otrzymany do dyspozycji czas jest
wykorzystany sensownie i optymalnie
Zarządzanie czasem