Zadania układu
rozrządu:
odsłanianie w odpowiednim
momencie kanałów dolotowych i
wylotowych sterując wlotem świeżego
ładunku do cylindrów wylotem spalin.
Rodzaje rozrządu:
a)suwakowy: suwak przysłania i odsłania okna łączące
przestrzeń roboczą cylindra ze źródłem świeżego ładunku
lub otwiera okno łączące z atmosferą podczas ruchu
posuwisto-zwrotnego (np. silnik dwusuwowy)
b)zaworowy:
-dolnozaworowy(SV) jest najprostszym rozwiązaniem
składającym się z: zaworów, popychaczy ze śrubami do
regulacji luzów, sprężyny, zamku zaworowego, wałka
rozrządu,
-górnozaworowy jest stosowany w silnikach ZI jaki również w
silnikach ZS( z wałkiem rozrządu w skrzyni korbowej [OHV] z
wałkiem rozrządu w głowicy [OHC]
c)mieszany: polega na umieszczeniu zaworów dolotowych w
głowicy, a zaworów wylotowych w bloku cylindrowym,
Suwakowy:
zaworowy: mieszany:
a) dolnozaworowy(SV)
b) górnozaworowy
a)
b)
Zawory
:
a)zadania: otwieranie w określonym czasie kanałów dolotowych i
wylotowych, umożliwienie wymiany ładunku w cylindrze.
b)rodzaje zaworów i warunki pracy:
-zawory wylotowe obmywane są gorącymi spalinami co powoduje że ich
temperatura dochodzi do 750 C.
-zawory dolotowe okresowo obmywanie są świeżym ładunkiem ładunkiem
temperaturze 450-550.
c)konstrukcja zaworu - talerzyk zaworu, przylgnia zaworowa, grzybek
zaworu, trzonek zaworu, szyjka zamka zaworu, stopka zaworu, czoło
trzonka zaworu.
d)materiały i ich własności
-zawory wylotowe: stal chromowo-krzemowa,
-zawory dolotowe: stale chromowe lub chromowo niklowe,
-własności materiałów zaworowych: żaroodporne, duża przewodność
cieplna, duża odporność na ścieranie i uderzenia w wysokich
temperaturach, duża odporność na korozje
Zawór dolotowy/wylotowy : 1 - zawór, 2 -
uszczelka, 3 i 5 - podkładki sprężyny, 4 -
sprężyna zaworu, 6- blokada zaworu
Sprężyny zaworowe:
a)zadania: zapewniać zamkniętemu zaworowi
dostateczny docisk do gniazda zaworowego,
nie może dopuścić do oderwania się
talerzyka popychacza lub rolki popychacza
od krzywki wału rozrządu,
b)warunki pracy narażone na działanie
zmiennych obciążeń oraz dość wysokie
temperatury
c)materiały drut sprężynowy wykonany ze
stali węglowej lub stali manganowej,
Wały rozrządu:
a)zadania sterują otwieraniem i zamykaniem
zaworów przy pomocy krzywek oraz przenoszą
napęd na pompę olejową, paliwową, rozdzielacz
zapłonu lub pompę wtryskową(ZS)
b)materiały i sposób wykonania stal stopowa
wyższej jakości do nawęglania, stal stopowa do
nawęglania, stal stopowa i węglowa do ulepszania
cieplnego (wały kute) żeliwo stopowe o dużej
zawartości chromu(wały odlewane)
c)budowa: rdzeń, czopy główne, krzywki, koło
zębate służące do napędu osprzętu silnika,
przednie i tylne zakończenie wałka.
Gniazda zaworowe:
mogą być wykonane bezpośrednio w głowicy lub kadłubie
silnika albo wstawiane a wykonane z innego rodzaju
materiału.
Popychacze:
a)popychacze płaskie ze względu na mały ciężar,
cichą pracę i prostą budowę stosowane są szeroko
w silnikach szybkoobrotowych,
b)popychacze rolkowe mają bardziej
skomplikowaną budowę i większą masę niż
popychacze płaskie( przez co mają większą
trwałość, małe opory ruchu, oraz możliwość
przenoszenia dużych sił)
c)popychacze dźwigienkowe stosowane są
przeważnie w silnikach o dużej pojemności
skokowej nie zależnie od tego czy wał rozrządu
umieszczony jest na głowicy czy w kadłubie.
Laska popychaczy
stosowane są w górnozaworowych układach
rozrządu a ich zadaniem jest przeniesienie ruchu
popychacza na dźwigienkę zaworową
Dźwignie zaworowe:
wykonane są jako odkuwki ze stali węglowej albo
ze stali niskostopowej. W silnikach
wolnoobrotowych mogą być odlewane ze staliwa
lub żeliwa oraz wycinane z blachy i spawane z
kilku części.
Dziękuje za uwagę!
Damian Borowski