Rekrutacja pracowników
dr Iwona Czaplicka-Kozłowska
kompetencje w znaczeniu ogólnym to:
„
zdolność pracownika do działania prowadzącego do
osiągnięcia zamierzonego celu, w danych warunkach, za
pomocą określonych środków,
„potencjał przyczyniający się do osiągania określonych
(pożądanych) wyników” (ARMSTRONG 2000),
„zakres uprawnień, pełnomocnictw; zakres czyjejś wiedzy,
umiejętności lub odpowiedzialności” (SZYMCZAK 1978),
„właściwość, zakres uprawnień, pełnomocnictw do
realizowania określonego działania; zakres czyjejś wiedzy,
umiejętności, odpowiedzialności” (KOPALIŃSKI 1989),
„zdolność do wykonywania czegoś, co jest potrzebne,
umiejętności”
kompetencje w ujęciu szczegółowym to:
„ogół wiedzy, umiejętności, doświadczenia, postaw i gotowość pracownika
do działania w danych warunkach, a więc także zdolność do przystosowania
się do tych zmieniających się warunków” (THIERRY, SAURET 1994),
„zdolności zawodowe pracowników (ich wiedza, umiejętności,
doświadczenie, postawy) rozważane w stosunku do zajmowanego
stanowiska lub potencjalne ich możliwości w stosunku do innych rodzajów
działalności” (LOUARD 1995b),
„ustalone zbiory wiedzy i umiejętności, typowych zachowań,
standardowych procedur, sposobów rozumowania, które można zastosować
bez nowego uczenia się” (LEVY-LEBOYER 1997),
„wiedza, umiejętności, zdolności lub cechy osobowości, które bezpośrednio
wpływają na pracę danej osoby” (BECKER i in. 2002),
„wykorzystywana na stanowisku pracy wiedza, doświadczenie, zdolności i
predyspozycje do działań zespołowych, konkretne umiejętności wymagane
w pracy oraz kultura osobista” (SAJKIEWICZ 2001),
„wiedza, umiejętności, motywacje, postawy i zachowania pracowników”
(WAWRZYNIAK 1999b),
„wykształcenie i umiejętności, postawy, zachowania, cechy psychofizyczne,
uprawnienia decyzyjne oraz poczucie odpowiedzialności obiektywnie
potrzebne na stanowisku dla efektywnego rozwiązywania zadań”
(LUDWICZYŃSKI 2000).
Kompetencje
Komponenty kompetencji
w i e d z a
u m i e j ę t n o ś c i
c e c h y
o s o b o w o ś c i o w e
d o ś w i a d c z e n i e
p o s ta w y
z a c h o w a n i a
Profil kompetencyjny
uporządkowany zestaw kompetencji zawodowych
(wiedzy, umiejętności, cech osobowości, doświadczenia, postaw,
zachowań)
charakterystyczny dla danego stanowiska, roli
organizacyjnej lub zawodu, który jest wykorzystywany jako
wielofunkcyjne narzędzie w procesie zarządzania zasobami
ludzkimi w organizacji.
Profile kompetencyjne:
profil wymagań stanowiska (pracy);
profil kompetencji pracownika;
profil przydatności zawodowej.
Metodyka określania luki kompetencyjnej
Źródło: Walkowiak R., Model kompetencji pracowników samorządowych, Olsztyn 2004.
Jednym z najbardziej znanych schematów tworzenia profili
wymagań stanowiska pracy jest „siedmiopunktowy plan
Rodgera”, na który składają się następujące cechy:
1. cechy fizyczne;
2. wiedza;
3. ogólna inteligencja;
4. specjalne uzdolnienia;
5. zainteresowania;
6. cechy osobowości;
7. czynniki zewnętrzne.
Listy kompetencji
a) ujęcie ogólne
1. nastawienie na zmiany,
2. nastawienie na pracę zespołową,
3. komunikatywność,
itd.
b) ujęcie szczegółowe
1. nastawienie na zmiany:
1.1. nastawienie na zmiany organizacyjne,
1.2. nastawienie na zmiany technologiczne,
1.3. nastawienie na zmiany rynkowe,
Źródło: Walkowiak R., Model kompetencji pracowników samorządowych, Olsztyn 2004.
Zależności pomiędzy szczeblem zarządzania a
zakresem i rodzajami kompetencji (ujęcie
rodzajowe)
Źródło: Walkowiak R., Model kompetencji pracowników samorządowych, Olsztyn 2004.
Poziomy kompetencyjne
Źródło: Walkowiak R., Model kompetencji pracowników samorządowych, Olsztyn 2004.
Pozio
m
Interpretacja
A
brak przyswojonych kompetencji pozwalających na efektywną
realizacje zadań. Brak zachowań wskazujących na
wykorzystanie danej kompetencji
B
kompetencje przyswojone w stopniu podstawowym. Są
wykorzystywane w sposób nieregularny; osoba wymaga
aktywnego wsparcia
C
zachowania wskazują na przyswojenie kompetencji w stopniu
dobrym - pozwalającym na samodzielne, praktyczne jej
wykorzystanie
D
kompetencja przyswojona w stopniu bardzo dobrym,
pozwalającym na bardzo dobrą realizację zadań z danego
zakresu oraz przekazywanie innym własnych doświadczeń
E
kompetencja przyswojona w stopniu doskonałym; dana osoba
w twórczy sposób wykorzystuje wiedzę, umiejętności i
postawę właściwą dla danego zakresu działań
Przykładowy profil wymagań stanowiska menedżera
Skala natężenia cechy: cecha mało ważna 1 2 3 4 5 6 7 cecha
bardzo ważna
Wykres radarowy profilu rekrutacyjnego i
profili kandydatów na kierownika projektu w
obszarze IT
Porównanie profili kandydatów i profilu
rekrutacyjnego dla kierownika projektu w
obszarze IT
Tabela 1. Model kompetencji IPMA ICB v.3.0
współpracownik w zakresie zarządzania
projektami (project management
associate) - poziom D,
kierownik projektu (project manager) -
poziom C,
starszy kierownik projektu (senior project
manager) - poziom B,
dyrektor programu lub projektów (projects
director) - poziom A.