JAK SOBIE RADZIĆ Z

AGRESJĄ

I PRZEMOCĄ W SZKOLE?

SPRAWOZDANIE ZE SZKOLENIA

przygotowała IZABELA SZYMLA

CO TO JEST AGRESJA?

AGRESJA – definicja
• działanie przeciwko komuś (osobie, grupie) lub czemuś (rzeczy),
• działanie umyślne, celowe,
• w jego wyniku ktoś lub coś ponosi szeroko rozumiane szkody.

Zachowanie agresywne jest przeciwieństwem zachowania altruistycznego.
RODZAJE:
• naturalna, instynktowna
• społeczna
* normatywna
* zadaniowa
• interpersonalna - destrukcyjna

FORMY:
• fizyczna,
• słowna,
• pośrednia (psychologiczna): plotki, wykluczenia z grupy, izolacja,
• symboliczna (fantazja, myśli, wyobrażenia - działania wewnętrzne).
 
 

PIĘĆ CELÓW AGRESJI

•  
• 1. Agresja jako walka z elementami zabawy:
•  
• Cele: Wypróbowanie swojej siły, radość ze zwyciężania, itp. ….
• Niebezpieczeństwa: Zabawa może mieć poważne następstwa, czasem krwawe!
•  
• 2. Agresja jako obrona przed zagrożeniem:
•  
• Cele: Przezwyciężanie strachu, unikanie obrażeń, itp. …..
• Niebezpieczeństwa: Zniszczenie przeciwnika!
•  
• 3. Agresja jako reakcja na frustracje:
•  
• Cele: „Wyrównanie krzywd”, odwet za przegraną i za upokorzenie.
• Podłoże: Własne urazy, upokorzenia, frustracje…
• Niebezpieczeństwa: Czyste zaspokajanie potrzeb „zastępczych”!
•  
• 4. Agresja jako „wywiad”:
•  
• Cele: Badanie możliwości i granic tego, co dozwolone, wyznaczanie własnego i obcego terytorium, itp. …
• Podłoże: Słaba lub niejasna informacja lub brak informacji dotyczącej wymagań, oczekiwań, zasad i norm.
• Niebezpieczeństwa: Egoistyczne dążenie do władzy!
•  
• 5. Agresja jako ukryte pragnienie miłości:
•  
• Cele: Pozyskanie uwagi, wsparcia, miłości, itp. ….
• Podłoże: Brak miłości, własne urazy, frustracja potrzeb, itp. …
• Niebezpieczeństwa: Zdobywanie negatywnego zainteresowania!

ZACHOWANIA

AGRESYWNE

•

bicie

•

prześladowanie, dokuczanie

•

ignorowanie uwag nauczyciela

•

agresywne zabawy

•

przezywanie

•

wulgaryzmy, przeklinanie

•

niszczenie mienia szkolnego

•

niszczenie własności kolegów

•

plotkowanie

•

zabieranie rzeczy, które są czyjąś własnością

•

izolowanie

•

skarżenie

•

opluwanie

•

krzyk

•

wymuszanie

•

palenie papierosów

MIEJSCA W SZKOLE, W

KTÓRYCH NASILAJĄ SIĘ

ZACHOWANIA AGRESYWNE

• korytarze szkolne
• szatnie w – f
• toalety
• przed sklepikiem
• stołówka
• schody
• boisko
• świetlica
• sale lekcyjne

KTO KOMU DOKUCZA ?

– starsi uczniowie młodszym
– kliki
– grupy nieformalne – wybranej osobie
– klasa nowemu uczniowi
– uczniowie nauczycielom
– rodzice innym dzieciom
– rodzice nauczycielom

OGRANICZANIE AGRESJI

• wyciągać konsekwencje
• edukować dzieci, w zakresie agresji i

przemocy

• nieustannie integrować klasę
• wprowadzać kontrakty i normy zachowań
• szkolić nauczycieli
• organizować dodatkowe zajęcia np. sportowe,

drużyny zuchowe

• postawić jasno granice zachowań; co wolno
a czego nie wolno

POTRZEBY NAUCZYCIELI , ABY

LEPIEJ RADZILI SOBIE Z

PRZEMOCĄ I AGRESJĄ

•wzajemne wsparcie nauczycieli, dyrekcji

czyli całego grona pedagogicznego,

•ustalenie, co może być „zapleczem”
•pomoc pedagoga i psychologa
•solidaryzowanie się nauczycieli
•rozmawianie o agresji
•tworzenie jednolitego frontu

wychowawczego w szkole

 

 

SPOSOBY RADZENIA SOBIE

ZE ZŁOŚCIĄ

• „Rzucam się w wir pracy” +
• Rozmowa z kimś bliskim o problemie +
• Jazda rowerem, aktywność fizyczna, rozmowa
z kimś bliskim +
• „Wyżywanie się” nad przedmiotach +/_
• Jedzenie np. czekolady czy słodyczy –
• Przeklinanie -
• Wyciszenie, pobyć samemu w pokoju +
• Sprzątanie +

PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA

W WYMIARZE SZKOŁY

• Diagnoza zjawiska agresji i przemocy w szkole (badania ankietowe i

rozpoznawanie: Gdzie? Kto – komu?, Kiedy?), diagnoza potrzeb
nauczycieli i ich umiejętności w tym zakresie.

• Zaprojektowanie działań (rodzaj i przebieg);
- dyskusje i przyjęcie ustaleń na radzie pedagogicznej,
• Warsztaty dla nauczycieli,(jakie?)
• Organizowanie pozytywnych aktywności na terenie szkoły, (jakich?), np.:
- „Szkolne dni przeciwko przemocy”,
- opracowanie szkolnej polityki przeciw przemocy
• Spotkania z rodzicami;
- informacja o wynikach badań,
- poznanie programu działań,
- dyskusja nad potrzebą, sensem i udziałem rodziców.
• Grupy warsztatowe dla rodziców, (jakie?):
- grupy wsparcia,
- grupy dyskusyjne

PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA

W WYMIARZE KLASY

• Tworzenie dobrego klimatu i współpracy
• Edukacja dotycząca samego problemu agresji i

przemocy

oraz umiejętności reagowania na ten problem
• Praca z klasami nad wprowadzaniem norm i zasad

klasowych dotyczących nie używania agresji i
przemocy np.:

- Nie znęcamy się nad innymi.,
- Włączamy do prac, rozmów i zajęć

koleżanki/kolegów, którzy są na uboczu.,

- Informowanie dorosłych o przypadkach

przemocy to nie jest „kablowanie” itp.…

• Praca z klasami nad zawarciem kontraktów

klasowych

DZIAŁANIA NA RZECZ

INDYWIDUALNYCH OSÓB

•Rozmowy i praca

wychowawcza

ze sprawcami
•Wspieranie ofiar i rozwijanie u

nich umiejętności radzenia
sobie

w sytuacji agresji i przemocy
•Praca z rodzicami w/w dzieci