FIZJOTERAPIA W ZESPOŁACH BÓLOWYCH SZYJNEGO ODCINKA KRĘGOSŁUPA

Badania epidemiologiczne wykazują, że ból

w odcinku szyjnym kręgosłupa występuje
okresowo u 35% osób dorosłych, a dłuższe
przerwy w pracy spowodowane są
dolegliwościami u 5,4% badanych
chorych. Częstość występowania bólu
wzrasta u ludzi po 45 roku życia. Zespół
bólowy szyjny i szyjno-ramienny jest
spowodowany w ponad 90% przypadków
zmianami pourazowymi i
zwyrodnieniowymi krążka
międzykręgowego.

Bóle szyjnego odcinka
kręgosłupa:



Zaliczamy tutaj:

· przepuklina jądra miażdżystego
· zmiany pourazowe i zwyrodnieniowe stawów

kręgosłupa

· złamania
· urazy mięśni i więzadeł
· wady wrodzone kręgosłupa
· procesy zapalne
· choroby metaboliczne
· nowotwory (pierwotne i przerzutowe)
· bóle o nieznanej przyczynie

Rozróżniamy trzy grupy kręczu :



1) Kręcz wrodzony:



a) pochodzenia kostnego



b) pochodzenia mięśniowego



2) Kręcz nabyty



3) Kręcz nawykowy

I. Wrodzony kręcz -pochodzenia
kostnego

(Torticollis congenitus osteogenes)



Przyczyna :

- wada spowodowana strukturalnymi

zmianami kostnymi kręgów szyjnych
(asymetrią boczną w ukształtowaniu kręgów)
- np. kręg klinowy , pochylony w bok blok
kostny.



Początkowo nie obserwuje się zmian
mięśniach szyi i karku. W miarę rozwoju
dziecka dochodzi do zmian wtórnych-
asymetrii twarzy i przykurczu mięśnia jak w
obrazie kręczu mięśniopochodnego.
Badaniem diagnostycznym jest zdjęcie
rentgenowskie.

Leczenie :



Zachowawcze:

- stosowanie opatrunków korekcyjnych gipsowych



stosowanie aparatów-kołnierzy ortopedycznych
(Blok szczytowo-potyliczny z kręczem szyi
kostnopochodnym- Orteza szyjno-czaszkowa
korekcyjna (asymetryczna) sztywna)

- wykonywanie ćwiczeń korekcyjnych szyi



Operacyjne :

- NIE stosuje się ze względu na bliskie sąsiedztwo

rdzenia przedłużonego

II Wrodzony kręcz szyi – pochodzenia
mięśniowego (Torticollis congenitus
myogenes)



Jego przyczyną jest zbliznowacenie i zwłóknienie
mięśnia mostkowo- obojczykowo- sutkowego
spowodowane urazem okołoporodowym lub
artrogrypozą.



Objawy:

- pochylenie głowy w stronę przykurczonego mięśnia
- odwrócenie twarzy w stronę przeciwną do przykurczu
- pogrubienie i stwardnienie mięśnia przykurczonego
Przy braku odpowiedniego leczenie dochodzić może do

zniekształcenia twarzy, zmian w kręgosłupie,
odkształceń kości czaszki, wad zgryzu.

LECZENIE



należy rozpocząć zaraz po zdiagnozowaniu wady

Zachowawcze :

- ćwiczenia bierne – rozciągnięcie skróconego

mięśnia



masaż i rozcierania zgrubień mięśnia m-o-s

MASAŻ
Cel: rozluźnienie potem rozciągnięcie

przykurczonych mięsni. Wykonujemy bardzo
delikatnie, opuszkami palców, stosujemy oliwkę,
potrzebna jest pomoc drugiej osoby bliskiej
dziecku. Dziecko leży na plecach. Masaż w
przypadku kręczu lewostronnego.

I faza pogłębienie przykurczu, przechylamy

nieznaczne główkę dziecka po stronie chorej (lewa)
zmniejszając napięcie mięśnia przykurczonego.

Wykonujemy:
-lewego delikatne głaskanie i rozcieranie
-prawego intensywne głaskanie i rozcieranie
II faza rozciąganie przykurczu. Pochylamy główkę dziecka na

stronę zdrową (prawą). Mięsień przykurczony jest napięty, a
rozluźniony mięsień zdrowy. Masaż jw. Dodatkowo ugniatanie
mięśnia zdrowego.

III faza masaż rozluźniający obydwu mm MOS przy

swobodnym ułożeniu główki dziecka

IV faza masaż karku przy swobodnym ułożeniu główki dziecka
V faza masaż mięsni czworobocznych przy swobodnym

ułożeniu główki dziecka

VI faza wykonujemy masaż punktowy. Po stronie

przykurczonej (lewej)- uciski jednostajne, każdy punkt
minimum 15 sek. Po stronie zdrowej uciski przerywane- 1
sek. ucisk, zwolnienie na 1 sek. itd., całość w 1 punkcie ok.
15 sek.. uciskamy najpierw po stronie przykurczonej a potem
po zdrowej.

Kolejność opracowania punktów:
1. Na kresie karkowej pomiędzy

przyczepami MOS a czworobocznego

2. Ok 2 cm poniżej poprzedniego punktu
3. Na przyśrodkowym kącie łopatki
4. Kilka punktów miedzy brzegiem

przyśrodkowym łopatki a kręgosłupem

5. Pod wyrostkiem sutkowatym
6. Na przyczepach mostkowych i

obojczykowych m MOS

nastrzykiwanie roztworem hialuronidazy
- utrzymywanie głowy w hiperkorekcji za pomocą plastra



ćwiczenia redresyjne

1 sposób dziecko ułożone jak do masażu, głowa wysunięta

poza stół osoba pomagająca podtrzymuje barki dziecka a
masażysta delikatnie obniża główkę dziecka i wykonuje
skłon kręgosłupa C w stronę zdrową oraz skręca ja w lewo.

2 sposób dziecko ułożone na plecach, strona, po której

znajduje się przykurczony mięsień jest dalej od krawędzi
stołu. Głowa leży na stole. Masażysta jedna ręką
stabilizuje bark a drugą odciąga główkę dziecka po stronę
zdrową i skręca w stronę mięśnia przykurczonego

- ćwiczenia czynne
- metoda Vojty – pełzanie –zwrot głowy w stronę kręczu
- odpowiednia pielęgnacja dziecka

W leczeniu tym możemy wyróżnić

3 okresy kinezyterapii:



1) „dziecka leżącego (0-3

miesiąca)



2) małej pionizacji (pozycji

siedzącej)



3) pełnej pionizacji



1) Dziecko leżące



- rozciąganie mięśnia m-o-s przykurczonego
przy jednoczesnym wzmacnianiu mięśnia m-



o-s po stronie zdrowej



- rozciąganie m.czworoboczny ( część górna)
po stronie kręczu



- poprawa siły m.płatowatego głowy po
stronie kręczu



- wzmacnianie m.prostowników grzbietu



- układanie dziecka



- redresja ok.20 minut dziennie



- ćwiczenia czynne



2) Mała pionizacja



- ćwiczenia wykonywane w pozycji leżąc
bokiem i w siadzie



- stosowanie kołnierzy na noc i w trakcie
ćwiczeń



- orteza szyjno-czaszkowa korekcyjna
(hiperkorekcyjna, sztywna, asymetryczna),



- orteza szyjna typu „monitor"
(przypominająca,



półsztywna/miękka),



3) Pełna pionizacja



- j.w tylko zwiększenie liczy ćwiczeń

Operacyjne:



Polega na przecięciu ścięgien m.m-o-s w okolicy przyczepów



Wykonuje się je u dziecka tuż po zakończeniu 1 roku życia



Po zabiegu ustawienie głowy w hiperkorekcji.



Zastosowanie opatrunku gipsowego na okres 8 tygodni , lub
stosowanie kołnierzy z waty.



- orteza szyjna stabilizująca półsztywna (doleczająca,



pooperacyjna),



A.FIZYKOTERAPIA, nie wykonujemy



B.MASAŻ,



2 etapy:



I 5-10 zabiegów opracowanie blizn pooperacyjnych,
odżywienie i uelastycznienie skóry, zlikwidowanie zrostów



uelastycznienie blizn (masaż taki jak w bliznach) II tak jak w
leczeniu zachowawczym, nie stosujemy tylko redresji.



C. KINEZYTERAPIA:



-ćwiczenia czynne



-czynne z oporem



-wzmacniające mięśnie okolicy

szyi po stronie zdrowej



-nadające elastyczność i siłę

mięśniom strony przykurczonej



-ćwiczenia zwiększające zakres

ruchów oraz korekcyjne

U dziecka z wrodzonym kręczem
mięśniowym NIE WOLNO:



a) układać w pozycji leżąc tyłem

z poduszką pod głową



b) układać z wałeczkami pod

klatką piersiową z głową mocno
odchyloną do tyłu



c) nosić na rękach z główką

ustawioną pionowo



d) biernie sadzać przez

podpieranie poduszkami

Pozycje ułożeniowe i pielęgnacja:



- symetryczne ustawienie głowy w pozycji leżąc
przodem



- dziecko z prawnostronnym kręczem szyi należy
układać na Prawym boku z głową umieszczoną na
twardej poduszce ( o szerokości równej odległości barku
od szyi po stronie zdrowej) – głowa i szyja ułożone są
na poduszce, bark musi znajdować się poniżej

- ułożyć w pozycji leżąc na lewym boku (po stronie

przeciwnej przykurczonego mięśnia) - w tym ułożeniu
oddalenie przyczepów przykurczonych mięśni
spowodowane jest
opadaniem głowy w stronę podłoża, można zwiększyć
intensywność rozciągania poprzez podkładaniem pod
tułów grubszej warstwy koca przy czym głowa powinna
znajdować się poza kocem



leżąc bokiem konieczne jest podparcie tułowia
wałkiem zabezpieczającym przed przejściem
dziecka do pozycji leżenia tyłem

w nocy powinno być ułożone w pozycji tyłem z

głową umieszczoną między workami z piaskiem ( po
obu stronach w celu stabilizacji obojczyka – nie
pozwala na unoszenie barków przy tendencji do
bocznego skrzywienia w odc.TH-L należy ułożyć
trzeci worek na wysokości miednicy przed
karmieniem ułożenie dziecka w pozycji leżenia
przodem z kg zgiętymi w stawach łokciowych i
przedramionami opartymi o podłoże w celu
umożliwienia wyprostu szyjnego odcinka kręgosłupa
– miednicę odciążyć ręką w celu poprawy stabilizacji
prostownika grzbietu , ułatwiając unoszenie głowy
jeżeli dziecko unosi głowę niesymetrycznie – ze
zgięciem bocznym w stronę przykurczonego mięśnia
i rotacją



należy dziecku ograniczyć pole widzenia
przez unoszenie przeszkody np. ręki
osoby ćwiczącej co zmusza dziecko do
skorygowania ustawienia głowy

- podczas karmienia butelkę należy

podawać od strony przykurczonego
mięśnia , zmuszając dziecko do czynnej
korekcji przykurczu po stronie prawej

Kręcz szyi nabyty



Jego przyczyny mogą mieć różną etiologię:

- urazową- w wyniku podwichnięcia górnych kręgów

szyjnych, oparzenia

- zapalną- w przebiegu gruźlicy, ropnego zapalenia

szyi i okolicy nosowo- gardłowej

-układową - w wyniku choroby Racklinghausena

odcinka szyjnego kręgosłupa- spowodowaną wadami
wzroku i słuchu

- neurogenną - spowodowane spastycznym

napięciem mięśni szyi, jednostronnym porażeniem
wiotkim, niedowładem szyi

- reumatoidalną - nagłe, bolesne, przymusowe

ustawienie ustawianie głowy i szyi pojawiające się u
osób dorosłych

CEL STOSOWANYCH ZABIEGÓW- usunięcie przyczyny

kręczu i wyrównanie zniekształcenia



A. MASAŻ, tylko w postaci przewlekłej, w 7 fazach, tak
samo jak w przypadku kręczu szyi pochodzenia
mięśniowego z tą różnicą, że w fazie VII jest redresja
polegająca na tym, że masażysta ujmuje z dwóch stron
głowę pacjenta i wykonuje skłon kręgosłupa szyjnego
oraz skręca głowę w odpowiednią stronę aby
doprowadzić do korekcji.



B. KINEZYTERAPIA, rodzaj ćwiczeń i sposób ich
prowadzenia jest uzależniony od wieku pacjenta:

-ćwiczenia czynne
-czynne z oporem
-korekcyjne

IV. Kręcz nawykowy (Torticollis
habitualis)



Przyczyna:

- spowodowany wadliwym ułożeniem

płodu w łonie matki

Charakteryzuje się nawykowym

ustawieniem głowy z pochyleniem
jej w kierunku z jednej ze stron, bez
zmian tkankowych w mięśniu m-o-s.
W tych przypadkach osiąga się
samoistne wyleczenie w ciągu
tygodni bądź miesięcy.

Zespół Klippla i Feila składa się z trzech
objawów: krótkiej szyi, niskiej linii włosów oraz
ograniczonych ruchów głowy i szyi.
Wada wrodzona układu kostnego polegająca na
zrośnięciu dwóch lub więcej kręgów szyjnych
albo na zmniejszonej ich liczbie.
Osoby z zespołem Klippla-Feila charakteryzuje
niska ruchomość szyi oraz jej skrócenie, niska
linia włosów z tyłu głowy, skrzywienie
kręgosłupa, niesymetryczna twarz. Często
obserwuje się także kłopoty z sercem, nerkami,
narządami płciowymi, mięśniami, mózgiem,
kończynami, palcami oraz mózgiem i rdzeniem
kręgowym.

Leczenie zespołu Klippla-
Feila



Objawowe- może obejmować chirurgię, która
mogłaby pomóc przy szyjnej lub czaszkowoszyjnej
niestabilności oraz ucisku na rdzeń kręgowy, a
także aby skorygować skoliozę



zachowawcze:



-kinezyterapia należy wyrównać odległości miedzy
głową a barkami, elongacje, mobilizacja
kręgosłupa,



Ortezy odciążąjąco-korekcyjne (wyciągowe
pośrednie) – z pętlą Glissona



Ortezy czaszkowo-szyjno-piersiowe odciążająco-
korekcyjne typ Halo bezpośredni (szkieletowy) lub
pośredni (opaskowy)



jest to wrodzona anomalia w postaci szczątkowego żebra
występująca po jednej lub obu stronach VII kręgu
szyjnego. Wada ta często towarzyszy zespołowi Klippela-
Feila, chorobie Sprengela, wrodzonym skoliozom, kręczowi
szyjnemu pochodzenia kostnego.
Objawy:
-nie powoduje żadnych dolegliwości u około 90% chorych
-dolegliwości często wywołują łącznotkankowe
przedłużenia żeber szyjnych.
-Ból w okolicy stawu ramiennego, po wewnętrznej stronie i
łokciowej połowie ręki
-bóle promieniujące do klatki piersiowej
-zaniki mięśni międzykostnych i odwodziciela krótkiego
kciuka
zaburzenia naczynia kończyny górnej
-Dolegliwości nasilają się przy pochyleniu głowy ku
zdrowemu barkowi i do tyłu

leczenie



miejscowe iniekcje steroidowe
fizykoterapia:
-ultradźwięki moc 0,5-0,7 W/cm2 częstotliwość
1 MHz, liczba zabiegów 10; współczynnik
wypełnienia 50%
sollux długości fali 770-15000nm Filtr czerwony



Odległość od naświetlanej powierzchni 40-50
cm



Czas zabiegu od 10 do 30 minut

leczenie operacyjne:
resekcja żebra

Zespół górnego otworu klatki
piersiowej (z ang. thoracic
outlet syndrome – TOS)



to zespół objawów bólowych i zaburzeń czuciowo-
ruchowych wywołanych przez ucisk na włókna
nerwowe i/lub naczynia krwionośne w okolicy
górnego otworu klatki piersiowej.



Obecnie zespół górnego otworu klatki piersiowej
funkcjonuje jako samodzielna jednostka
chorobowa. W zależności od przyczyn ucisku
wyróżniamy:



zespół żebra szyjnego, zespół mięśnia pochyłego
przedniego, zespół żebrowo-obojczykowy, zespół
nadmiernego odwiedzenia, zespół mięśnia
piersiowego mniejszego, zespół głowy kości
ramiennej, zespół złamanego obojczyka,
wysiłkową zakrzepicę żyły pachowej



Każda wrodzona lub nabyta zmiana
ułożenia tych struktur może powodować
zmniejszenie i tak wąskiej już przestrzeni i
wywoływać objawy zespołu górnego
otworu klatki piersiowej. TOS w zależności
od charakteru ucisku na pęczek
naczyniowo-nerwowy może przyjąć postać
naczyniową, nerwową lub mieszaną .
Rodzaj struktury uciskanej warunkuje
objawy występujące w TOS. Mogą to być
objawy tętnicze, żylne, neurologiczne lub
mieszane.



Bóle nocne budzące i nie pozwalające

na ponowne zaśnięcie, oraz
osłabienia mięśniowe i parestezje
towarzyszące TOS w ciągu dnia, są
bardzo dużą przeszkodą w
prawidłowym funkcjonowaniu. Te
objawy często są wynikiem
uszkodzenia/ucisku na nerwy w
obrębie splotów nerwowych lub na
naczynia krwionośne.

Leczenie



należy uzależnić od rodzaju objawów.



Pacjent z izolowanymi dolegliwościami neurologicznymi powinien
mieć wdrożone leczenie zachowawcze.

Farmakoterapia:

- leki przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz zwiotczające
mięśnie (tolperyzon, tetrazepam) .

Fizjoterapia składa się z czterech faz :
1. zabiegi rozgrzewające w okolicy obręczy kończyny górnej,

masaż grzbietu i barku,

-ćwiczenia korekcyjne związane z istniejącymi wadami

postawy, ćwiczenia ruchowe, których zadaniem jest
poszerzenie górnego otworu klatki piersiowej i wzmocnienie
obręczy kończyny górnej.

-Prawidłowo prowadzona fizjoterapia daje poprawę u około

80% chorych z TOS. Należy ją jednak prowadzić cierpliwie
przez wiele miesięcy. Powinno się brać również pod uwagę
tryb życia chorego oraz wykonywany zawód. Pacjenci z TOS
to najczęściej ludzie młodzi, aktywni zawodowo.



Praca związana z unoszeniem rąk nad głowę, czy z
dźwiganiem może być przeciwwskazana.



Ćwiczenia postawy mające na celu poprawne ustawienie
głowy, szyi i barków.



Rozciągać należy mięsień piersiowy mniejszy, mięśnie
pochyłe oraz zginacze szyi, wzmacniać mięśnie
przywodzące łopatkę i prostowniki szyi.

2. Nauka oddychania przeponowego w celu ograniczenia

pracy dodatkowych mięśni oddechowych, dzięki czemu
nie dochodzi do unoszenia żeber ku górze i dalszego
zmniejszania światła górnego otworu klatki piersiowej.

3. Umiejętnie przeprowadzone rękoczyny mające na celu

uruchomienie sąsiednich stawów, a tym samym
zwiększenie przestrzeni żebrowo-obojczykowej.



4. Leki przeciwbólowe i rozluźniające.



5. Ciepłe okłady.



6. Leczenie operacyjne.

CEL: Rozciągnięcie mięśni piersiowych, mobilizacja ruchomości
obręczy barkowej.
1. Połóż się na boku bez dolegliwości, dolna noga ugięta, dolna
ręka prosta – na wysokości klatki piersiowej.
2. Górna noga prosta, wysunięta przed dolne kolano, górna ręka
prosta – na wysokości klatki piersiowej.
3. Przenieś rękę górną do tyłu – w górę, po skosie, wraz z
barkami i głową.
4. Opuszczaj dłoń do podłogi.
Powtórzenia: 10x
Serie ćwiczeń: 1 seria 2–3x dziennie
Intensywność: 40–50%
OCZEKIWANY EFEKT
Rozciągnięcie mięśni piersiowych, mobilizacja ruchomości
obręczy barkowej

SPOSÓB WYKONANIA ĆWICZENIA
USIĄDŹ NA KRZEŚLE, WYPROSTUJ PLECY, RAMIONA
ROZLUŹNIONE, RĘCE OPRZYJ NA BIODRACH. POWOLI
ŚCIĄGAJ ŁOPATKI – WYTRZYMAJ 5 SEK, ROZLUŹNIJ.
POWTÓRZENIA: 10–15X
SERIE ĆWICZEŃ: 2X
DŁUGOŚĆ PRZERW: 1–2 MIN
INTENSYWNOŚĆ: 60–70%
OCZEKIWANY EFEKT
WZMOCNIENIE MIĘŚNI MIĘDZYŁOPATKOWYCH,
MOBILIZACJA RUCHOMOŚCI OBRĘCZY BARKOWEJ.
POPRAWA POSTAWY CIAŁA W POZYCJI SIEDZĄCEJ.

Trening wzmacniający mięśnie międzyłopatkowe w pozycji
siedzącej
CEL: Wzmacnianie mięśni przywodzących łopatkę. Korekta
(reedukacja) postawy ciała.

1. Usiądź na krześle, wyprostuj plecy.
2. Ręce oprzyj na biodrach.
3. Ściągnij łopatki – wytrzymaj 5 sek.

Choroba zwyrodnieniowa



podstawą podziału jest anatomiczna

lokalizacja zmian zwyrodnieniowych.
Należy się posługiwać tym podziałem
tylko w pełnej świadomości, że
wskazuje on na dominujące, ale
zwykle nie jedyne źródło bólu.

Zespół szyjny górny (zespół
Barrégo-Liéou)



Jest to ból górnej części karku i potylicy, promieniujący
do czoła, tylnej części oczodołów i skroni. Dolegliwości
bólowe nasilają się przy ruchach głową. Ból może
mieć charakter stały lub napadowy, przy czym napady
bólu trwają od kilkunastu godzin do kilku dni, a
następnie natężenie bólu stopniowo się zmniejsza.
Występują również inne objawy, takie jak zawroty
głowy, szum w uszach, czasami oczopląs i zaburzenia
snu. Zespół szyjny górny występuje częściej u kobiet
niż u mężczyzn, a początek obserwuje się między 40 a
50 rokiem życia. Jego przyczyną jest najczęściej
choroba zwyrodnieniowa górnego odcinka kręgosłupa,
ucisk tętnic kręgowych i prawdopodobnie struktur
unerwienia autonomicznego, stąd zwany jest również
zespołem "szyjno-głowowym naczyniowym".

Spondyloza i
spondyloartroza

występują u połowy populacji po 55 roku

życia. Mogą dotyczyć:
-połączeń międzytrzonowych (spondylosis
deformans)
-stawów między wyrostkami stawowymi
(spondyloarthrosis deformans)
-stawów znajdujących się na tylko-
bocznych powierzchniach trzonów ktęgów
C4-C7 ((Luschki)
wyrostków kolczystych (choroba Baastrupa)
więzadeł z ich skostnieniem (hyperostosis
verteebralis ankylosans senilis, choroba
Forestiena- Rotes Ouerol)

Leczenie choroby zwyrodnieniowej



-leczenie farmakologiczne:

diklofenak, ibuprofen, kwas
acetylosalicylowy, indometacyna,
ketoprofen, naproxen,
piroksykam, sulindak)



leczenie niefarmakologiczne

-kinezyterapia
-masaż
-fizykoterapia

KINEZYTERAPIA



W stanie ostrym leżenie tyłem na równym i
twardym podło u z ugięciem głowy do 20°.przy
niewydolności krążenia duża poduszka pod
plecy a na niej poduszeczka pod głowę. Przy
rwie ramiennej ramie nieznacznie odwiedzione
a przedramię podparte w zgięciu.



– wzmacnianie mięśni karku i obręczy
barkowej, ćwiczenia



Rozluźniające, ćwiczenia izometryczne



Unikamy ruchów o dużej amplitudzie
wychylenia, długiego trzymania głowy i szyi w
jednej pozycji

MASAŻ



Masaż klasyczny- 20 minut; 1x dziennie; 10
zabiegów



Należy pamiętać, że zmiany zwyrodnieniowe
mogą doprowadzić do ucisku na tętnice kręgowe
zmniejszając ich światło, mogą także podrażnić
zwoje współczulne, klinicznie objawiając się
zaburzeniami równowagi, zawrotami głowy czy
szumem w uszach. Zadaniem masażu
klasycznego będzie rozluźnienie napiętych
mięsni karku obręczy barkowej, potylicy,
koncentrując się na przyczepach tych mięśni
(głównie okolica potylicy i wyrostka kolczystego
C

FIZYKOTERAPIA



diadynamik (działanie przeciwbólowe, zmniejszenie
napięcia mięśniowego)-rodzaje prądu (DF, CP, LP)
częstotliwość 50-100 Hz czas: 6-8 min seria: 6-10
zabiegów ilość serii: 1-3; elektroda czynna:k (-)-w miejscu
bólu; przykręgosłupowo; przykręgosłupowo (-), pas
brakowy (+)



Jonoforeza



przykład: Naproxen (-) ;- Voltaren (-); HydroCortisonum (-);
Ibuprofen (-); Forapin maść (+); Dolo Visano S maść (-);
Mobilat (-); Indometacin w postaci 1% Ammuno Gel (-)
Czas zabiegu 15-20 minut



Ilość zabiegów 10-20



Natężenie do odczuć pacjenta maks. 3mA

tens



(działanie przeciwbólowe)
częstotliwość (bóle przewlekłe)1-20 Hz:
bóle ostre: 80-120-200 Hz; czas
trwania impulsu:50-250µs; czas
zabiegu: 20-30 minut; ułożenie
przykręgosłupowe, ból promieniujący
do kończyny: k(-)-przykręgosłupowo,
a(+)-strona dłoniowa; ułożenie 4-o
elektrodowe: a(+)- na kręgosłupie i na
barku, k(-)- górny brzeg łopatki, nad
stawem łokciowym

Prądy Traberta



Częstotliwość 143 Hz



impulsy prostokątne o czasie trwania 2ms i
czasie przerwy 5ms; natężenie podprogowym;



Elektrody ułożone są segmentarnie na linii
kręgosłupa szyjnego w odległości 3cm. Przy
chorobach szyjno-czaszkowych katoda ułożona
jest w pozycji dogłowowej– w przypadku
potylicznych bólów głowy powoduje zmniejszenie
transmisji bólowej na poziomie szyjnym



Ułożenie nr 2 – elektrody są większe katoda w
ułożeniu dogłowowym na poziomie C



anoda na poziomie unerwienia
symptomatycznego (3cm poniżej).

Promieniowanie podczerwone(IR)



długości fali 770-15000nm



Odległość od naświetlanej powierzchni
40-50 cm



Czas zabiegu od 10 do 30 minut

Laseroterapia



zmniejsza odczucia bólowe i obniża napięcie
mięśni zginaczy i prostowników szyjnego odcinka
kręgosłupa; zakres 830nm-980nm; aplikacja
bezkontaktowa(sonda, skaner), kontaktowa (bez
ucisku, z uciskiem z modulowanym uciskiem)



Promieniowanie podczerwone; czas trwania
impulsu 200ns; moc: 9-12J -stany przewlekłe



Częstotliwość: 1000-1500Hz; czas zabiegu: 6-8
minut; liczba zabiegów w serii: 6-8, liczba serii: 1-
2, czas przerwy między seriami:7dni; obszar
zabiegu przykręgosłupowo wzdłuż szyjnego
odcinka kręgosłupa C

-Th

oraz na punkty

spustowe

Ultradźwięki



natężenie 0,4-0,8W/cm



czas zabiegu 8-10 minut



seria 12-15 zabiegów



ultradźwięki wykonuje się na

okolicy przykręgosłupowej C

-Th

na pasie barkowym i barku



Pole magnetyczne małej

częstotliwości częstotliwość w
stanach przewlekłych 20-50 Hz
natężenie nie przekraczające 10 mT.

Pole magnetyczne wielkiej

częstotliwości (diatermia
krótkofalowa)



Dawki II (oligotermiczna) i III

(termiczna)



odległość od obiektu 2-4cm

Leczenie uzdrowiskowe



Kąpiele solankowe (modulacja zapalenia) stężeniu NaCl powyżej
1,5% (zwykle od 2% do 5%). kąpiele są stosowane w kilku seriach o
rosnącej temperaturze i zasoleniu. Te podwyższone parametry
wymagają wydłużonego okresu wypoczynku po zakończeniu zabiegu.
Czas: 15 - 20 minut, co 1 - 3 dni, w temp około36 - 38 stopni Celsjusza.



Kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe (pobudzanie aktywności
hialuronidazy, wbudowywanie siarki w strukturę chrząstki
stawowej) przygotowuje się poprzez zmieszanie w wannie
napełnionej wodą (ok. 150 litrów) 150 ml 20% roztworu siarczku
potasu z 50 ml 36% technicznego kwasu solnego. seriach około 5 -12
razy co trzy dni. Jeden zabieg trwa około 5 - 15 minut w temperaturze
33 - 38 stopni Celsjusza. Należy pamiętać o zdjęcie biżuterii, ponieważ
metale wchodzą w reakcję z siarką.



Kąpiele radonowe (modulacja zapalenia) Czas trwania zabiegu od
10-20 min., średnio 15 min., temperatura 34°C-37°C, średnia 36°C.
Średnia liczba zabiegów tygodniowo 3-4. temperatura 32-37st C



Peloidoterapia miejscowe (niewielkie) zawijania mogą być
stosowane o temp. 42-45°C, grubość 0,5 cm czas zabiegu 15-20 minut
przeciętnie

Zespół szyjno-ramienny



Dolegliwości bólowe są odczuwane w karku,
rzadziej w przedniej części szyi, mogą
promieniować w kierunku potylicy, barku, kończyny
górnej, a nawet górnej części klatki piersiowej.



Dolegliwościom tym towarzyszyć mogą:

-ograniczenie zakresów ruchów kręgosłupa
-wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych
-bolesność· uciskowa wyrostków ościstych
-dodatni objaw szczytowy
-wyrównanie lordozy szyjnej
-objawy korzeniowe (jeżeli dochodzi do ucisku lub do

zwężenia otworu międzykręgowego)



Na podobne dolegliwości jak w zespole
szyjno-ramiennym mogą skarżyć się chorzy,
u których dochodzi do ucisku pęczka
nerwowo-naczyniowego na odcinku od
szczeliny między mięśniami pochyłymi, pod
mięśniem piersiowym mniejszym, do dołu
pachowego (zespół otworu piersiowego
górnego). Występują wtedy bóle, parestezje,
drętwienie palców, zwłaszcza IV i V, czasem
obrzęk, zmiana zabarwienia skóry ręki, a
dolegliwości nasilają się po uniesieniu
kończyny ponad głowę i są bardziej
dokuczliwe rano niż później w ciągu dnia.

Leczenie



Leczenie zespołu bólowego szyjno-

ramiennego można rozpocząć po
ustaleniu przyczyny dolegliwości i
przeprowadzeniu diagnostyki
różnicowej. Ponieważ najczęstszą
przyczyną bólów szyjno-ramiennych
są zmiany zwyrodnieniowe w tylnych
strukturach stawowych, stąd dużą
wartość diagnostyczną mają blokady
stawów międzywyrostkowych.



Leczenie farmakologiczne.



-Niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. ketoprofen lub
diklofenak (150-200 mg na dobę), paracetamol (do 3 g
na dobę), tramadol (do 400 mg na dobę w dawkach
podzielonych). NLPZ, paracetamol i tramadol można
podawać łącznie. Zamiast klasycznych NLPZ wskazane
jest rozpoczęcie leczenia od wybiórczych lub
preferencyjnych inhibitorów cyklooksygenazy typu 2,
pamiętając jednak o dość wysokiej cenie tych leków.



Blokady splotu szyjnego lub ramiennego (w zależności
od miejsca powstawania bólu) 1% roztworem
lidokainy, ewentualnie z dodatkiem zawiesiny steroidu;
wstrzykiwanie do stawów międzywyrostkowych 2-3 ml
lidokainy zmieszanej ze steroidem pod kontrolą rtg.



Wyciągi za głowę w osi długiej ciała

z obciążeniem 2-4 kg lub bardzo
ostrożne leczenie manualne. Te
zabiegi stosuje się u chorych, u
których podczas badania wyciąg za
podbródek i potylicę przynosi ulgę w
dolegliwościach. Jeżeli ból nie
ustępuje po 24 h stosowania
wyciągu, należy go przerwać.

Fizykoterapia



diatermia krótkofalowa dawka II-III czas
zabiegu 10-20 minut, odległość od obiektu:
2-4 cm e. czynna i bierna; elek.
Kondensatorowa/ indukcyjna



prądy diadynamiczne (działanie
przeciwbólowe, zmniejszenie napięcia
mięśniowego)-rodzaje prądu (DF, CP, LP)
częstotliwość 50-100 Hz czas: 6-8 min
seria: 6-10 zabiegów ilość serii: 1-3;
elektroda czynna: k (-)-w miejscu bólu;
przykręgosłupowo; przykręgosłupowo (-),
pas brakowy (+)



Dyskopatia — szerokie pojęcie obejmujące
schorzenia

krążka międzykręgowego

. W większości

przypadków jest to pierwszy z etapów choroby
zwyrodnieniowej

kręgosłupa



Termin dyskopatia odnosi się także do potocznej
nazwy przepukliny jądra miażdżystego tarczy
międzykręgowej kręgosłupa. Polega na uwypukleniu
jądra miażdżystego, które powoduje ucisk i
drażnienie korzeni rdzeniowych, rdzenia kręgowego
lub innych struktur kanału kręgowego. Mechanizm
drażnienia jest dwojaki. Po pierwsze dolegliwości
bólowe powodowane są przez ucisk mechaniczny.
Drugim elementem mogącym wywoływać bodźce
bólowe jest niskie

jądra miażdżystego

spowodowane ubogą w

tlen

przemianą materii



Uraz



Uszkodzenia występujące z powodu
zużywania się tkanek



Degeneracyjne i/lub pourazowe zmiany
krążka międzykręgowego ze zmianami w
obrębie stawów międzykręgowych

Przyczyny powstawania dyskopatii



Niewłaściwe odżywianie się



Osłabienie mięśni grzbietu



Zbyt miękki lub za twardy materac, na którym

śpimy



Wysoko ułożona poduszka pod głową



Urazy dynamiczne, powstające przy różnych

ruchach kręgosłupa np. wykonywanie nagłych

ruchów długotrwałe siedzenie zwłaszcza na

niewłaściwym krześle lub fotelu w takiej pozycji,

że szyja pochylona jest do przodu



Wady wrodzone kręgosłupa i nabyte na skutek

niewłaściwej postawy ciała

szyjna

Czynniki ryzyka

o miejscowe



ból zlokalizowany w okolicy schorzenia



wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych



skolioza z rotacją

o korzeniowe



ból o torze promieniowania zgodnie z unerwieniem



niedowłady lub porażenia wiotkie



zaburzenia czucia (niedoczulica, parestezje,
przeczulica)



objawy rozciągowe (Lasequ’a, Mackiewicza)



zaburzenia funkcji zwieraczy



zaniki mięśni



zaburzenia troficzne

objawy

rdzeniowe (mielopatia szyjna)



niedowłady lub porażenia spastyczne



zaburzenia czucia (niedoczulica parestezje,
przeczulica)



objawy piramidowe



zaburzenia funkcji zwieraczy



zaniki mięśni



zaburzenia troficzne



osłabienie odruchów ścięgnistych

Przyczyną dolegliwości jest początkowo drażnienie

zakończeń nerwowych w obrębie uszkodzonych i
ulegających zmianom zwyrodnieniowym tkanek
miękkich, głównie pierścienia włóknistego, a
następnie znaczne zmniejszanie się światła kanału
korzeniowego lub kręgowego, spowodowane
wypadnięciem lub uwypuklaniem się jądra
miażdżystego albo powstaniem osteofitów
powodujących "twardy" ucisk struktur nerwowych.
Spondyloza szyjna w pewnej części przypadków jest
kolejnym etapem choroby dyskowej. Przyczyną
rozwoju zmian mogą być jednak zaburzenia
statyczne w przebiegu schorzeń innych części
narządu ruchu, np. skoliozy, skrócenia kończyny
dolnej, przykurcz w stawie biodrowym itp. W części
przypadków przyczyny spondylozy mogą być trudne
do ustalenia



Do częstych objawów należą bóle głowy i

zaburzenia równowagi. Zdarzają się często

dolegliwości imitujące schorzenia kardiologiczne

i okulistyczne. Jakkolwiek ucisk na struktury

nerwowe jest podobny, to jednak choroba

dyskowa odcinka szyjnego kręgosłupa i

osteofitoza z bólami wywołanymi przez wyrośla

kostne, różnią się między sobą. Choroba

dyskowa występuje częściej pomiędzy 30 a 45

rokiem życia, osteofitoza w przedziale 50-65.

Początek w chorobie dyskowej jest z reguły

ostry, w osteofitozie powolny. Głównym

objawem w chorobie dyskowej jest przymusowe

ustawienie głowy, kręcz karku, w osteofitozie

bóle korzeniowe. W obrazie radiologicznym w

chorobie dyskowej dominuje zniesienie lordozy,

w osteofitozie wyrośla kostne



Wywiad chorobowy



Badanie kliniczne



Badanie radiologiczne



Dodatkowe metody
obrazowania(radikulografia, TK, MRI)

diagnostyka



kinezyterapia:



1.okres ostry farmakologia



(p/bólowe,rozluźniające)



-masaż segmentarny



- ostrożne ćwiczenia czynne głowy do
granicy bólu w kierunkach najmniej
bolesnych



wyciąg szyjny w pozycji leżącej lub
siedzącej



-Pozycje ułożeniowe



-Mobilizacje czynne



-Pielęgnacja i ochrona



2.okres podostry i przewlekły



zaopatrzenie ortopedyczne



wyciągi



Kinezyterapia:



ćwiczenia czynne w zakresie
niebolesnym



ćw. izometryczne



ćw. mm. posturalnych



ćw. rozluźniajace np. PIR



unikanie gwałtownych ruchów głowy



prawidłowe ustawianie głowy

Masaż segmentarny



Kilka pierwszych zabiegów obejmujących masaż zmian
odruchowych wykonuje się je powierzchownie, następnie
można przejść to masażu tkanek położonych głębiej oraz
masażu karku kręgosłupa, grzbietu i okolicy
międzyłopatkowej. Techniki i intensywność zabiegu są
dobierane osobniczo. Należy jednak pamiętać o
przesunięciach odruchowych które mogą powodować
szereg reakcji na wykonywany masaż. Masaż mięśni
nadgrzebieniowych i podgrzebieniowych może powodować
drętwienie i mrowienie kończyn górnych, masaż karku może
doprowadzić do zawrotów głowy i senność, masaż kresy
karkowej-do wystąpienia nudności. Masażu segmentarnego
nie wykonuje się, gdy ból głowy spowodowany jest
zaburzeniami przemiany materii, przy występowaniu
procesów patologicznych pod postacią nowotworów, zmian
zapalnych, guzów, tętniaków, zapalenia opon mózgowo-
rdzeniowych, zwiększonego ciśnienia śródczaszkowego,
obrzęku i zaniku mózgu.

wyciągi



Pętla Glissona – wyciąg szyjny ( cervicales)
grawitacyjny



Cel: zmniejszenie zespołów bólowych w
odcinku szyjnym



Czas: 10-30min. ( pierwsze wyciągi czas
krótszy)



Ilość: 10-25zabiegów (w seriach)



Obciążenie: 2-3 kg



Przyrządy:



-orczyk



-pętla Glissona



-system bloczkowo-ciearkowy

przykładowe
kołnierze ortopedyczne

Kołnierz ortopedyczny
Schantza miękki

Kołnierze Florida

Kołnierz
ortopedyczny, typ
Florida z
podbródkiem

Kołnierz ortopedyczny sztywny 4096

Kołnierz uniwersalny do apteczki
samochodowej

Metoda ta zawiera cześć diagnostyczna i
terapeutyczna.
Badanie:
Przed podjęciem leczenia u pacjenta przeprowadza

się dokładny wywiad dotyczący:

- ewentualnych czynników sprawczych,
- czynników mogących przyczyniać sie do

pogorszenia,

- przebiegu choroby,
- dotychczasowego leczenia,
- ocenę postawy,
- ocenę objawów neurologicznych,
Badanie funkcjonalne, które polega na wykonaniu

testu powtarzanymi ruchami.

W badaniu funkcjonalnym ocenie podlega zmienność

objawów.

Metoda McKenzie



Druga cześć badania jest
charakterystyczna

tylko dla tej metody –

polega na wykonaniu pojedynczych a następnie
wielokrotnych ( 1x , 3x, 5x, 10x ) powtórzeń
ruchów w różnych kierunkach i w różnych
pozycjach wyjściowych.



Test ten pozwala określić nam kierunki w których
występuje ograniczenie ruchomości oraz w
których pojedyncze lub powtarzane ruchy
powodują zmianę dolegliwości pacjenta
(poprawę lub pogorszenie) oraz umożliwia
ustalenie lokalizacji dysfunkcji lub zmiany
patologicznej



Fenomen centralizacji – powrót
objawów bólowych z obwodu do centrum
na skutek repozycji dysku w swoje
miejsce.



Peryferyzacja – wędrowanie bólu na
obwód związany z patologia ustawienia
krążka międzykręgowego.



Dziennie robimy średnio 400 zgięć
kręgosłupa. Na skutek skłonu dysk
dostosowuje sie do kształtów partnerów –
kości.

Pojęcia wykorzystywane w tej
metodzie:



Podczas wykonywania ruchów wyprostnych tylne
części trzonów danego segmentu ruchowego
zbliżają sie do siebie zwiększając ciśnienie
wewnątrz krążka międzykręgowego po stronie
tylnej – powoduje to przodoprzesunięcie jadra
miażdżystego z rozciągnięciem wewnętrznych
warstw przedniej części pierścienia włóknistego.



Podczas wykonywania ruchów zgięcia obserwuje sie
analogiczne mechanizmy tylko w odwrotnym
kierunku przesunięcia jadra (tyłoprzesunięcia).



I.Wypuklina – wysuniecie sie części
dysku bez przerwania sie części
włóknistej



II.Protruzja – przepuklina – brak
pełnego uszkodzenia pierścienia
włóknistego



III.Ekskruzja – przerwanie ciągłości
pierścienia



IV.Sekwestracja – oddzielenie części
jadra miażdżystego od reszty.



1 i 2 dotyczy terapii metoda Mc Kenziego3 i
4 nie dotyczy już tej metody gdy zmiany są
już zbyt zaawansowane.



Wykorzystuje sie ruchy odwracające
mechanizm wywołujący dolegliwości
bólowe tzn. w procesach patologicznych
charakteryzujących sie
tyłoprzemieszczeniem jadra
miażdżystego stosuje sie ćwiczenia
wykorzystujące przerost a w
przodoprzemieszczeniach wykorzystuje
sie ćwiczenia bazujące na zgięciach
kręgosłupa.

terapia

Zespół zaburzeń funkcjonalnych i
strukturalnych

płaszczyzna strzałkowa

1) Korekta pacjenta – podczas tego może nasilić sie ból

(ucisk wysuniętego jadra może boleć), repozycja dysku

2) Retrakcja szyi
3) Retrakcja szyi z dociskiem – ruch czynny, ostatnia faza z

dociśnięciem

4) Retrakcja z dociskiem terapeuty (Retrakcja dla dolnego

odcinka kręgosłupa jest ruchem do wyprostu a górnego do
zgięcia)

5) Retrakcja leżąc na plecach (wykonuje pacjent)
6) Retrakcja leżąc z dociskiem terapeuty
7) Retrakcja z przerostem na siedząco
8) Retrakcja z przerostem leżąc
9) Trakcja, retrakcja, przerost na leżąco (tylko!)
10) Mobilizacja do przerostu

płaszczyzna czołowa
11) Skłon do boku w kierunku bólu

na siedząco

12) Skłon do boku w kierunku bólu

na leżąco

13) Skręt głowy w kierunku bólu

(do granicy bólu)

Odbarczajaco – skłon od bólu,

zgięcie głowy

neuromobilizacje



Wykrycie zaburzenia pochodzącego z
zaburzeń przesuwalności nerwu wiąże się z
zastosowaniem testów neurodynamicznych.
Należy do nich test zginania odcinka szyjnego,
który przy dodatnim wyniku powoduje ból w
kończynie dolnej.



Mogą one występować pod postacią
mobilizacji biernych wykonywanych przez
terapeutę lub mobilizacji stasowanych czynnie
przez pacjenta. W odcinku szyjnym
neuromobilizacje stosuje się dla pnia
współczulnego, opony twardej i korzeni
nerwowych.

Metoda Mulligana

Koncepcja Mulligana zakłada:
• całkowitą bezbolesność podczas stosowania technik
kinezyterapeutycznych;
• funkcjonalne obciążenie powierzchni stawowych siłą
grawitacji;
• łączenie ruchu biernego, mobilizacyjnego w
płaszczyźnie powierzchni stawowych z czynnym
ruchem kątowym w tym samym stawie;
• stosowanie docisku na końcu zakresu bezbolesnego
ruchu;
• wykonanie odpowiedniej liczby powtórzeń wyżej
wymienionej procedury terapeutycznej;
• polecenie "zadania domowego" dla pacjenta,
polegającego na wykonywaniu indywidualnie
dobranych ćwiczeń.

Ćwiczenie 3
Proste plecy, ściągnięte łopatki, barki opuszczone,
odsunięte od uszu, długa szyja. Dłoń położona na dłoni
płasko. Obie dłonie połóż na czole stroną grzbietową
skierowane w stronę czoła. Łokcie szeroko. Z wydechem
próbuj pokonać opór rąk, tak aby szyja się nie wygięła.
Wdech rozluźnij mięśnie. Powtórz 5-6 razy.

fizykoterapia



Sollux 15-20 minut; 1x dziennie; 10 zabiegów,



DD , działanie przeciwbólowe, zmniejszenie
napięcia mięśniowego)-rodzaje prądu (DF, CP,
LP) częstotliwość 50-100 Hz czas: 6-8 min
seria: 6-10 zabiegów ilość serii: 1-3; elektroda
czynna:k
(-)-w miejscu bólu; przykręgosłupowo;
przykręgosłupowo (-), pas brakowy (+)



Laseroterapia skaner lub punktowy stany
ostre moc 1-4 J o promieniowaniu
podczerwonym długość fali (830-980 nm)

Do zaburzeń czynnościowych
zaliczamy

1. Zaburzenia stereotypów ruchowych
Wyróżniamy stereotypy ruchowe:



I rzędu- są to stereotypy wrodzone
dziedziczone genetycznie (np. pionowa
postawa, czynność chwytna ręki, chód
naprzemienny, ruchy oddechowe)



II rzędu-stereotypy ruchowe nabyte
kształtujące się wraz z rozwojem (np.
osobniczy sposób chodzenia,
unoszenia rąk, sposób siedzenia).

2. Zaburzenia równowagi napięć mięśniowych

3. Miejscowa bolesność punktowa

4. Bolesne zgrubienia tkanki mięśniowej

(mitozy), ścięgnisto-mięśniowej i ścięgien
(tendinozy)

5. Punkty spustowe
6. Korzonki nerwowe posiadają znaczne

możliwości poślizgowe. Już przy skłonie w
przód wynoszącym 45° w dolnych segmentach
rdzenia kręgowego możemy zaobserwować
ślizg korzeni. Jakiekolwiek zaburzenie ślizgu
korzeni zaburza , również ruch kręgosłupa.

7. Zablokowania czynnościowe stawów

międzywyrostkowych kręgosłupa.

Zablokowanie stawu C2-
C3

Zablokowanie stawów międzywyrostkowych

w tym segmencie może się przyczynić do
odruchowego kręczu szyi objawiającego
się silnym bólem i napięciem mięśniowym
występującym po wstaniu z łóżka. Chory
nie jest w stanie wykonać jakiegokolwiek
ruchu. Zablokowania mogą być przyczyną
atopowych bólów twarzy,
pseudozatokowych bólów głowy, bólów
ucha, szumu w uszach lub zaburzeń
równowagi.

Zablokowanie segmentu C6-Th3



Najczęściej występującym zablokowaniem jest
zablokowanie segmentu C6-Th3. Wpływ na ten stan ma
wiele aspektów. Połączenie C-Th jest jednym z bardziej
ruchomych połączeń, ponadto łączą się tutaj dwa
odcinki –szyjny- dużo bardziej ruchomy oraz piersiowy-
ograniczający ruchomość do minimum. Na wysokości
segmentu C-Th znajduje się górny zespół skrzyżowania
mięśni posturalnych i fazowych, który
wywołuje duże przeciążenia w obrębie kręgosłupa[27].



Istotny wpływ na powstawanie zablokowań w tym
obszarze ma nieprawidłowy mechanizm oddychania, w
którym główną rolę pełnią pomocnicze mięśnie
wdechowe posiadające swoje przyczepy w obrębie
kręgosłupa. Ich nadmierna aktywność przy spokojnym
oddychaniu może prowadzić do przeciążenia.

Objawy kliniczne zablokowania:



-rozległy, kłujący bądź piekący charakter bólu
występujący w okolicy karku i obręczy
barkowej,



-ból występujący przy wykonywaniu przeprostu i
rotacji,



-występowanie ograniczenia przeprostu i rotacji,



-pomieniujący ból do barku i łopatki,



-bóle nocne,



-nadwrażliwość na chłód,



-nieustające uczucie zimna w okolicy karku,



-występowanie „wdowiego garbu” w postaci
zgrubienia tkanki podskórnej;

leczenie



Terapia manualna



kinezyterapia



Fizykoterapia



Edukacja pacjenta

Techniki tkanek miękkich

Stosuje się tutaj zarówno leczenie zaburzeń
tkanek położonych blisko powierzchni jak i
tkanek położonych głęboko. Zaburzenia
występujące w tkankach
powierzchownych( strefy komórkowo-bólowe
skóry, łącznotkankowe punkty maksymalnej
bolesności, blizn sprawiających ból,
przykurczy powięziowych) leczone są za
pomocą różnorakich technik takich jak:
ściskanie, rozciąganie, rolowanie skóry
i tkanki podskórnej, przesuwanie,
rozciąganie i rozluźnianie powięzi.
Można zastosować tutaj zarówno akupresurę
jak i igłoterapię.

manipulacje



W celu osiągnięcia bariery anatomicznej i zniesienia
zablokowania czynnościowego stosuje się także
manipulacje, polegające na wykonaniu szybkiego
zdecydowanego ruchu na zablokowany segment
kręgosłupa. Pacjent powinien leżeć w takiej pozycji, aby
mięśnie były rozluźnione, a sąsiednie stawy
zaryglowane(tzn. znajdujące się w takim ustawieniu,
prowadzącym do zaryglowania, zapobiegającym
niekorzystnym ruchom w stawach nie leczonych). Podczas
wykonywania manipulacji usłyszeć można
charakterystyczny trzask. Efektem dobrze wykonanego
zabiegu będzie poprawienie zakresu ruchomości oraz ocena
gry ślizgu stawowego.



Manipulacje uciskowe stosuje się także w leczeniu
niektórych zespołów korzeniowych spowodowanych
usidleniem korzeni nerwowych lub nerwów obwodowych

Techniki neuromuskularne

mają na celu rozluźnienie przykurczonych mięśni
( pierwotnie- zaburzenia patofizjologiczne mięśni
posturalnych i wtórnie- jako reakcje na ból) oraz
usunięcie mięśniowych i ścięgnistych punktów
maksymalnej bolesności.
Stosuje się tutaj zarówno masaż jak i
Poizometryczną Relaksację Mięśni (PIR).

fizykoterapia



Sollux długości fali 770-15000nm



Odległość od naświetlanej powierzchni 40-50 cm



Czas zabiegu od 10 do 30 minut



Okłady borowinowe miejscowe (niewielkie) zawijania mogą
być stosowane o temp. 44-45°C, grubość 0,5 cm czas
zabiegu 15-20 minut



Kąpiele całkowite ciepłe 34-27 st C



Tens (działanie przeciwbólowe) częstotliwość (bóle
przewlekłe)1-20 Hz: bóle ostre:80-120-200 Hz; czas trwania
impulsu:50-250µs; czas zabiegu: 20-30 minut; ułożenie
przykręgosłupowe, ból promieniujący do kończyny: k(-)-
przykręgosłupowo, a(+)-strona dłoniowa; a(+)- na
kręgosłupie i na barku, k(-)- górny brzeg łopatki, nad stawem
łokciowym

PROFILAKTYKA

Aby zapobiec konieczności leczenia, musimy
zachowywać prawidłową postawę w czasie
codziennych zajęć.
Pamiętajmy o prawidłowej postawie w czasie stania,
siedzenia, podnoszenia i schylania się. W pracy,
nauce, zabawie, w czasie odpoczynku i snu.
Bądźmy aktywni fizycznie, zwłaszcza jeśli większość
dnia spędzamy siedząc - w szkole, pracy.
Doskonałą profilaktykę stanowią ćwiczenia, m.in.
pilates, uprawianie aerobiku, jogi.

Uraz Szyjny – „Smagnięcie
biczem”



Uszkodzenie typu „smagnięcia biczem” powstaje po
wpływem bezwładnościowego uszkodzenia odcinka
szyjnego albo w mechanizmie gwałtownego
przyśpieszania do wyprostu z następowym zgięciem
(uderzenie w tył samochodu), bądź odwrotnie – w
mechanizmie gwałtownego przyśpieszenia do zgięcia w
przypadku uderzenia w przeszkodę.



W przypadkach bardzo dużych sił może dojść w
mechanizmie bezwładnościowym do uszkodzeń
struktury kostnej ( złamania zgnieceniowe przednich
części trzonu, awulsyjnych uszkodzeń wyrostków
kolczystych lub złamań łuku i wyrostków
haczykowatych ) jednak najczęściej obraz RTG jest
negatywny ( uraz komponenty miękkiej aparatu ruchu).



Objawy:



- ból w odcinku szyjnym, piersiowym, czasem
nawet w lędźwiowym, ból głowy trwający
czasem latami po incydencie, objawy
wegetatywne



– zawroty głowy, zaburzenia widzenia,
zaburzenia równowagi, wzmożone napięcie
mięśni karku, parestezje palców rąk,
występują zmiany nastrojów, labilność
emocjonalna zwłaszcza u kobiet, histeryczne
omdlenia, spadki ciśnienia, poczucie
zagubienia i dezorientacji, zaburzenia snu.

leczenie



W przypadkach uszkodzeń więzadłowych
bez niestabilności – krótkotrwałe
unieruchomienie następnie usprawnianie,
leki przeciwzapalne i przeciwbólowe,
uspokajające, gdy doszło do niestabilności –
przedłużone unieruchomienie i program
stabilizacji autoterapią, w wyjątkowych
przypadkach stabilizacja operacyjna –
zespolenie międzytrzonowe, w przypadkach
złamań z dużym przemieszczeniem lub
uciskiem na elementy nerwowe –
odbarczenie i stabilizacja operacyjna.

Document Outline