Środki ochrony
indywidualnej
i zbiorowej
Gabriela Gurgul
Definicja
Środki ochrony osobistej stosuje się wtedy, gdy na stanowiskach
pracy nie można uniknąć zagrożeń lub ich wystarczająco ograniczyć
za pomocą środków organizacyjno-technicznych. Środki ochrony
indywidualnej pełnia rolę bariery i ochrony przed urazami
mechanicznymi, szkodliwym działaniem środków trujących,
otwartym płomieniem, promieniowaniem cieplnym i odpryskami
rozgrzanego płynnego metalu, przed działaniem hałasu, drgań i
wstrząsów, przemoczeniem i niskimi temperaturami, przed
niepożądanymi skutkami pracy na wysokości
Skuteczność użytkowania
Wszystkie stosowanej środki ochrony indywidualnej powinny
posiadać odpowiednie atesty
Rodzaje
Odzież ochronna (kurtki, fartuchy, spodnie, getry, bluzy,
kombinezony, kapelusze, kaptury, rękawice, buty)
Ochrony osobiste: okulary, tarcze, osłony, maski, półmaski, aparaty
powietrzne i tlenowe
Środki ochrony mogą chronić: głowę, kończyny dolne, kończyny
górne, całe ciało, słuch, twarz i oczy, drogi oddechowe, cały
organizm
Praca na wysokości
To praca wykonywana co najmniej 1 metr nad poziomem podłogi lub
ziemi
Materiał
Zaleca się w wielu branżach, w których występują zagrożenia
mechaniczne i cieplne stosowanie środków ochrony z KEVLARU
Odporny 5 razy bardziej na przecięcia niż skóra, 3 razy bardziej niż różne
materiały z tkanin syntetycznych
Nie pali się, nie topi i nie kapie przy pracy do 500 stopni Celsjusza przy
kontakcie krótkotrwałym i do 350 stopni przy kontakcie długotrwałym
Ubrania robocze
Rękawice robocze
Środki ochrony zbiorowej
Według ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca jest
obowiązany zapewnić organizację pracy i stanowisk pracy w sposób
zabezpieczający pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz
oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia i uciążliwości. W praktyce
oznacza to obowiązek likwidacji (jeżeli jest to technicznie i ekonomicznie
możliwe) zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników głównie przez stosowanie
technologii, urządzeń, materiałów i substancji nie powodujących takich
zagrożeń. Jeżeli ze względu na aktualny poziom techniki lub rodzaj pracy
likwidacja zagrożeń nie jest możliwa, pracodawca powinien zastosować
odpowiednie rozwiązania organizacyjne i techniczne, w tym odpowiednie środki
ochrony zbiorowej, ograniczające wpływ tych zagrożeń na zdrowie
i bezpieczeństwo pracowników.
Środki ochrony zbiorowej są rozwiązaniami technicznymi, stosowanymi w pomieszczeniach
produkcyjnych, maszynach i urządzeniach, przeznaczonymi do jednoczesnej ochrony grupy
ludzi, w tym i pojedynczych osób przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami
występującymi pojedynczo lub łącznie w środowisku pracy. Takimi urządzeniami
ochronnymi są np. osłony lub takie urządzenia, które zapobiegają dostępowi do stref
niebezpiecznych, powstrzymują ruchy elementów niebezpiecznych, zanim pracownik
znajdzie się w strefie niebezpiecznej, nie pozwalają na włączenie ruchu elementów
niebezpiecznych, jeśli pracownik znajduje się w strefie niebezpiecznej, zapobiegają
naruszeniu normalnych warunków pracy maszyn i innych urządzeń technicznych oraz nie
pozwalają na uaktywnienie innych czynników niebezpiecznych lub szkodliwych albo środki
ochrony mające zapobiec powstaniu niebezpiecznego zdarzenia (np. środki zapobiegające
powstaniu wybuchu pyłu węglowego w podziemnych wyrobiskach), czy środki ochrony
przed skutkami zaistniałego niebezpiecznego zdarzenia (np. zapobiegające
rozprzestrzenianiu się wybuchu pyłu węglowego, albo ochrona pracowników przed tlenkiem
węgla, pojawiającym się w atmosferze kopalni po wybuchu pyłu).
Stosowanie środków ochrony zbiorowej to np. włączanie systemu
wentylacyjnego i odpowiednie ustawienie parawanów na stanowisku
spawalniczym przed rozpoczęciem spawania, jak wiadomo spawanie
powoduje wydzielanie się czynników szkodliwych (dymu i światła)
nie tylko dla spawacza, lecz także dla innych osób. Niestosowanie
lub nieprawidłowe stosowanie ochron indywidualnych, np.
niezakładanie szelek z linką bezpieczeństwa podczas prac
dekarskich bywa przyczyną ciężkich wypadków. Do grupy środków
ochrony zbiorowej zalicza się także m.in. rusztowania robocze i
ochronne, balustrady i pomosty robocze.