SZKOŁY

HELLENISTYCZNE

Judyta Kalarus – filologia

polska

z komunikacją

medialna II rok

Okres ten dzielił się na pięć głównych

szkół filozoficznych:

stoicyzm – Zenon z Kition, Seneka
epikureizm – Epikur, Horacy,

Lukrecjusz sceptyzm – Pirron

eklektyzm – Cyceron
cynizm – Diogenez

Epikureizm

Epikurejczycy to tzw. filozofowie
ogrodów (ponieważ szkoła
założona została poza Atenami, w
ogrodzie). Szkoła została założona
przez Epikura (stąd nazwa) w III w.
p.n.e., dotrwała do II w. n.e. Świat
jest dla nich zbiorem
zorganizowanych atomów. Świat
nie musi mieć żadnej zewnętrznej
przyczyny, atomy bowiem same z
siebie działają we właściwy
sposób.

Według Epikura największe szczęście spotyka

człowieka, kiedy oddaje się przyjemnościom.
Dotyczy to przyjemności ciała. Największym
nieszczęściem dla człowieka jest cierpienie.
Człowiek powinien posiadać radość życia dlatego,
że ma tylko jedno życie, które bezpowrotnie
przemija. Powinien zatem skorzystać z niego do
granic. Według Epikura szczęście polega na
osiągnięciu cnoty, a cnota jest przyjemnością. Na
równi z cnotą Epikur stawiał przyjaźń. Według
niego człowiek nie może czuć się szczęśliwy i
bezpieczny gdy nie ma przyjaciół. Epikurejczycy
przyjmowali, że nieodłącznym elementem materii
jest ruch. On powoduje wszelkie zmiany jakie
dokonują się w świecie. Dla uspokojenia swojego
sumienia twierdził, że bogowie są, żyją wiecznie,
są szczęśliwi ale zupełnie nie interesują się
człowiekiem. Według niego dusza ludzka umiera
wraz z ciałem. Stąd też nie może być żadnej
odpowiedzialności za popełnione czyny gdyż
człowiek ginie bezpowrotnie i przestaje istnieć.



Epikur stworzył swoją teorię różnych

rodzajów przyjemności:



radość samego życia – absolutnie

podstawową przyjemnością jest czysta
radość życia. Według Epikura, gdyby
człowieka odciąć nagle od wszelkich
bodźców zewnętrznych, odczuwałby on
przyjemność z samego faktu istnienia.



inne przyjemności bierne, czyli nie

wymagające świadomego wysiłku –
takie jak współodczuwanie radości życia
innych istot, podziwianie tworów
natury, niezobowiązująca przyjaźń itp.



przyjemności czynne – czyli

wymagające wysiłku w ich osiągnięciu i
często też związane z przykrymi
konsekwencjami.



Potrzeby dzielił na trzy rodzaje:



potrzeby fizyczne wynikające z

konieczności utrzymania życia – takie jak
pragnienie i głód – potrzeb tych nie da się
ignorować, ale należy je zaspokajać
ostrożnie, tak, aby uniknąć przesycenia.



potrzeby fizyczne nie wynikające z

konieczności utrzymania życia – takie jak
chciwość, pożądliwość seksualna, żądza
władzy itp. – potrzeby te należało wg
Epikura wytłumiać, gdyż tylko
niepotrzebnie narażały one na cierpienie.



potrzeby duchowe – takie jak żądza wiedzy,

ciekawość, potrzeba miłości itp. – z tego
rodzaju potrzebami należało wg Epikura
postępować ostrożnie – jeśli istniały
dogodne warunki do ich zaspokojenia,
można było sobie na to pozwolić, jeśli
jednak ich osiągnięcie byłoby zbyt trudne,
należało je w sobie wytłumić.

Sentencje

„Największe zło, śmierć, nie dotyka nas ani trochę,

gdyż póki jesteśmy, nie ma śmierci, a odkąd jest
śmierć, nie ma nas.”

„Wszelka przyjemność jest dobra, ale nie każda jest

godna wyboru.”

„Wszelki ból jest złem, ale nie każdego bólu należy

unikać.”

„Wtedy tylko odczuwamy potrzebę przyjemności,

gdy z jej braku doznajemy bólu.”

„My nie tyle potrzebujemy pomocy przyjaciół, co

wiary, że taką pomoc możemy uzyskać.”

„Kto posiadł szczęście, ma wszystko, co w ogóle

mieć można, kogo zaś szczęście ominęło, ten robi
wszystko, by je zdobyć.”

STOICYZM

Jest to nurt materialistyczny, utworzony w
III w p.n.e. Przez Zenona z Kition. Człowiek,
aby osiągnąć szczęście musi zachować
równowagę duchowa, powagę, spokój i
trzeźwość umysłu. Rządzić człowiekiem
powinien „ rozum, nie namiętności”. Stoik
to ktoś, kto nie poddaje się emocjom, żyje
zgodnie z natura, wyrzeka się dóbr
przemijających, w zamian, za co osiąga
szczęście. Najwyższym dobrem człowieka
jest szczęście. Człowiek szczęśliwy- to
człowiek wyzwolony od pożądań i
namiętności, kierujący się rozumem.
Człowiek obojętny wobec cierpienia i wobec
radosnych zdarzeń, zachowując stoicki
spokój obroni się przed bólem. Wyjście
ostateczne to samobójstwo.

Zenon z Kition

(ok. 336-264 p.n.e.),

filozof grecki, z pochodzenia
Cypryjczyk. Od 314 p.n.e. przebywał w
Atenach. Zafascynowany osobą
Sokratesa, uległ początkowo wpływom
cyników, których poglądy wydawały
mu się najbliższe naukom jego
mistrza. Około 300 p.n.e. założył
własną szkołę stoików i prowadził ją
przez ok. 35 lat.

Cieszył się wielkim poważaniem wśród
Ateńczyków, dostrzegano w nim wzór
człowieka, którego słowa pokrywają
się z czynami. Pozostawił sporą
spuściznę piśmienną zachowaną do
dziś w nielicznych fragmentach.

Sentencje

"Na tym właśnie polega dzielność szczęśliwego i
pogodnego życia, że wszystko się czyni zgodnie z
własnym głosem wewnętrznym i z wolą rządcy
Wszechświata"

"Natura dała nam jeden język, a dwoje uszu po to,
ażebyśmy słuchali dwa razy więcej, niż mówimy".

„Celem człowieka jest rozważny wybór rzeczy,
które są zgodne z natura.”

„

Natura dała nam jeden język, a dwoje uszu po to,

ażebyśmy słuchali dwa razy więcej, niż mówimy”

„Ten, kto więcej grzeszy, i ten, kto mniej grzeszy,
są równie dalecy od dobrego postępowania.”