RUGBY

&

RUGBY NA WÓZKACH

RUGBY

-Nazwa gry pochodzi od angielskiej szkoły w Rugby, gdzie

w 1823 roku rozegrano pierwszy mecz. Twórcą był William Webb
Ellis, który podczas gry w piłkę nożną podniósł piłkę i pobiegł z nią
przez boisko. W roku 1895, w wyniku sporu o płace zawodników,
powstały w Anglii dwie odrębne formy tej gry: nowsza, zawodowa, w
której trzynastoosobowe zespoły rywalizują w ramach Rugby
league, oraz tradycyjna i szeroko rozpowszechniona wersja, do 1995
teoretycznie amatorska, z drużynami piętnastoosobowymi
zrzeszonymi w Rugby union. Mimo niewielkich różnic w przepisach,
ogólne zasady i cel gry pozostają takie same.

RUGBY na wózkach - to gra zespołowa stworzona z myślą o

tetraplegikach, którzy mieli trudności z realizowaniem się w
dyscyplinie jaką jest koszykówka na wózkach. RnW powstało w
latach siedemdziesiątych w Kanadzie i początkowo zwane było
"Murderball", czyli zabójczą piłką. W latach osiemdziesiątych
zmieniono nazwę na "Quad Rugby", jednak z uwagi na to, że
oprócz tetraplegików w rugby mogą grać również osoby z
dystrofią mięśniową, porażeniem mózgowym i polio,
ostatecznie na świecie przyjęła się nazwa "Wheelchair
Rugby", czyli po prostu "Rugby na Wózkach". Mimo tego
znakomitą większość zawodników stanowią nadal osoby z
uszkodzeniem rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym. RnW
zawiera w sobie elementy koszykówki na wózkach (boisko,
klasyfikacja), hokeja na lodzie (system kar) oraz futbolu
amerykańskiego (system zdobywania punktów).

ZASAD

Y

RUGBY

RUGBY na wózkach

Liczba zawodników, ustawienie

W grze biorą udział dwie

piętnastoosobowe drużyny. Numeracja

zawodników jest ściśle określona przez

zasady. Zawodnicy wychodzący od

początku na boisko mają numery od 1

do 15, rezerwowi od 16 do 22. Drużyna

składa się z dwóch podstawowych

formacji – młyna (zawodnicy z numerami

1-8) i ataku (numery 9-15).

1. Lewy filar (loosehead prop)
2. Młynarz (hooker)
3. Prawy filar (tighthead prop)
4. Lewy wspieracz (number-4 lock)
5. Prawy wspieracz (number-5 lock)
6. Lewy rwacz (blindside flanker)
7. Prawy rwacz (openside flanker)
8. Wiązacz (number-8)
9. Łącznik młyna (scrum-half)
10. Łącznik ataku (fly-half)
11. Lewy skrzydłowy ataku (left-wing)
12. Środkowi ataku (inside center)
13. Środkowi ataku (outside center)
14. Prawy skrzydłowy ataku (right-wing)
15. Obrońca (full-back)

W grze biorą udział dwie drużyny,

każda licząca po czterech

zawodników. Gracze klasyfikowani

są według swoich możliwości - jest

to klasyfikacja zarówno medyczna,

jak i funkcjonalna. Zawodnik może

otrzymać od 0,5 do 3,5pkt.

0,5pkt - uszkodzenie C5

   - sprawne mm. szyi i st.

barkowych

   - napędzanie wózka siłą mm.

dwugłowych

3,5pkt - uszkodzenie C7/C8

   - sprawne mm. kg (deficyt - ręka)

   - używa palców do trzymania

obręczy kół 

Suma punktów zawodników na

boisku nie może przekroczyć 8.

RUGBY

RUGBY na wózkach

Liczba zawodników, ustawienie

Istnieje wiele strategii stosowanych

w Rugby na Wózkach. Zazwyczaj

trenerzy tworzą drużynę składającą

się z zawodników o różnej punktacji

i każdy z nich ma na boisku

przypisaną inne zadanie. Drużyna

może grać z jednym zawodnikiem

3,5 punktowym jako głównym

rozgrywającym, 2,5 punktowym

pomagającym podawać piłkę i

zdobywać punkty oraz 1,5 i 0,5

punktowym blokującym i

przytrzymującym zawodników,

którzy usiłują bronić.

RUGBY

RUGBY na wózkach

Ogólne zasady gry

Piłkę można kopać lub podawać ręką

przy czym w tym drugim przypadku

zabronione jest podanie do przodu.

Zawodnik jest na pozycji spalonej jeśli

znajduje się przed partnerem niosącym

piłkę lub przed partnerem, który ostatni

zagrał piłkę. Zawodnik na pozycji

spalonej nie może brać udziału w grze.

Można zatrzymywać tylko zawodników

będących w posiadaniu piłki, łapiąc za

koszulkę, nogi, ręce, blokując ciałem;

łapanie za głowę lub szyję jest

zabronione. Nie można atakować

przeciwnika nie będącego obiema

nogami na ziemi. Zawodnik powalony

powinien albo natychmiast wstać albo

pozbyć się piłki (nie wolno jej trzymać

leżąc na ziemi). W formacjach autowych

zawodnicy nie mogą się uderzać itp.,

mogą tylko walczyć o piłkę.

Celem gry jest zdobycie punktu poprzez

wyjście drużyny atakującej, wraz z piłką,

z własnej połowy boiska w ciągu 12

sekund i przekroczenie linii bramkowej,

podczas gdy drużyna broniąca stara się

uzyskać kontrolę nad piłką. Taką akcję

drużyna musi przeprowadzić w ciągu 40

sekund. 

Aby zdobyć punkt zawodnik posiadający

piłkę musi przejechać przynajmniej

dwoma ze swoich czterech kół przez

linię bramkową. Piłki nie można trzymać

przez czas dłuższy niż dziesięć sekund.

Aby móc utrzymać ją w posiadaniu

drużyny, trzeba ją albo odbijać, albo

podawać innym zawodnikom.

Zabroniony jest całkowicie kontakt

fizyczny zawodników, nawet uderzenie w

dłoń, zamiast w piłkę to faul. Dozwolone

jest blokowanie drogi członkom drużyny

przeciwnej.

Nad przestrzeganiem zasad czuwa

dwóch sędziów, którzy sygnalizują

zdobyte punkty oraz decydują o karze.

Potrzebne są im dwa zespoły

pomocnicze: liczący punkty w grze oraz

liczący punkty karne.

RUGBY

RUGBY na wózkach

Boisko

Maksymalne wymiary boiska to 100 m x

70 m. Na każdej z połów boiska

znajdują się:

linia przerywana, 10 metrów od środka

boiska,

pole obronne o długości 22 metrów

(oznaczone linią ciągłą),

linia przerywana, w polu obronnym, 5

metrów przed linią końcową

za linią końcową boiska znajduje się pole

punktowe, nie dłuższe niż 22 metry.

Wzdłuż linii bocznych boiska, w

odległości 5 i 15 metrów, biegną linie

przerywane. Na liniach końcowych

(między polem obronnym a punktowym)

znajdują się bramki. Bramka ma kształt

litery H, poprzeczka jest zawieszona na

wysokości trzech metrów, odległość

między słupami wynosi 5.6 metra,

natomiast minimalna wysokość słupów

to 3.6 metra.

Gra toczy się na boisku o

wymiarach 28 metrów na 15

metrów. Na obu przeciwnych

stronach boiska są wyznaczone

bramki o szerokości 8 metrów.

RUGBY

RUGBY na wózkach

Boisko

RUGBY

RUGBY na wózkach

Piłka, sprzęt

Do gry używa się piłki o kształcie

sferoidalnym. Piłka składa się z 4-rech

paneli. Dawniej grano piłkami ze skóry,

obecnie używa się piłek wykonanych z

materiału syntetycznego.

Podstawowe elementy wyposażenia

graczy to: rugby t-shirt, szorty, skarpety

i buty. Buty do Rugby mają podeszwy z

kolcami, aby poprawić przyczepność

na murawie boiska, . Kołki mogą być

metalowe lub plastikowe, ale nie mogą

mieć ostrych krawędzi lub wypukłości.

Do gry używa się piłki siatkowej.

Zawodnicy używają specjalnych rękawic

(np. gumowane, ogrodnicze

podgumowane, do baseballa – pałkarza)

zapewniających lepszą przyczepność,

które dodatkowo bywają zabezpieczane

przed zsunięciem specjalną taśmą.

Gracze nie mający dostatecznie silnego

chwytu w dłoniach smarują rękawice

specjalnym klejem, który zwiększa

przyczepność do kół i pozwala utrzymać

piłkę.

RUGBY

RUGBY na wózkach

Piłka, sprzęt

Specjalne wyposażenie ochronne jest

opcjonalne i ściśle regulowane.

Najczęstszym elementem są

ochraniacze na zęby noszone przez

większość graczy. Opcjonalne są cienkie,

niesztywne nagolenniki noszone pod

skarpetki. Bandaże lub taśmy mogą być

noszone do wsparcia

lub ochrony ciała; niektórzy gracze

korzystają z taśmy wokół głowy dla

ochrony uszu podczas zwarcia w młynie.

Do RnW istnieją specjalne wózki, które

umożliwiają zawodnikom zderzanie się,

oraz blokowanie i przytrzymywanie

zawodników. Istnieją dwa rodzaje

wózków. Zawodnicy niskopunktowi grają

na wózkach defensywnych, które są

długie, zajmują dużo miejsca na boisku i

umożliwiają blokowanie. Zawodnicy

wysokopunktowi grają na wózkach

ofensywnych - szybkich, zwrotnych i

zajmujących małą powierzchnię, co

umożliwia im szybkie i sprawne

przeciskanie się między przeciwnikami.

RUGBY

RUGBY na wózkach

Czas gry

Dwie 40-minutowe części z 5-10
minutową przerwą. Czas może być
zatrzymany po sygnalizacji sędziego. W
przypadku przekroczenia
regulaminowego czasu gry akcja nie jest
przerywana przez sędziego – mecz
kończy się dopiero po tzw. martwej piłce
- przerwaniu akcji (np. po zdobyciu
punktów lub wyjściu piłki za linię boczną
boiska). Niektóre drużyny przed
przystąpieniem do gry wykonują HAKĘ –
są to min. : Nowa Zelandia (All Blacks),
Tonga, Samoa, Fidżi.

W trakcie meczu rozgrywane są cztery

kwarty, po 8 minut czystej gry każda;

oddzielone przerwami, najdłuższą z nich

jest przerwa druga. Przerwy w grze

przysługują również drużynom.

Zwycięzcą zostaje drużyna, która

zdobędzie przewagę punktową na koniec

regulaminowego czasu gry.

Zdobywanie punktów

Punkty w meczu można obecnie zdobywać na
kilka sposobów:
przyłożenie, 5 punktów – zawodnik przykłada
piłkę do ziemi na polu punktowym przeciwnej
drużyny,
podwyższenie, 2 punkty – podwyższenie jest
możliwe tylko po przyłożeniu, zawodnik kopie
ustawioną na ziemi piłkę na bramkę (między
słupy, ponad poprzeczką) z dowolnej
odległości od pola punktowego przeciwników,
w linii prostopadłej do linii końcowej i
przechodzącej przez miejsce przyłożenia piłki,
karny, 3 punkty – zawodnik kopie piłkę na
bramkę z miejsca przewinienia przeciwnika,
drop gol, 3 punkty – kopnięcie na bramkę
przeciwnika z gry, piłka musi zostać uderzona
po koźle.

Punkty zbiera się, gdy zawodnik przekracza
linię bramkową z piłką, będąc w jej
posiadaniu. Linia bramkowa znajduje się
wewnątrz nieprzyjaznego miejsca o nazwie:
Klucz, Strefa lub po prostu Pole Bramkowe.
Jest to miejsce niepohamowanych męczarni i
upokorzeń. Powodem tego jest fakt, że
podczas, gdy drużyna ataku może mieć w tym
samym czasie wszystkich swoich graczy w
Strefie, to obrońcy mogą mieć ich tylko
trzech. Ta zasada została ustalona, by
zapobiec ustawieniu się zawodników w jednej
linii w tzw. "Ścianie Śmierci". Żaden
zawodnik drużyny atakującej nie może jednak
przebywać w tym polu dłużej niż 10 sekund.

RUGBY

RUGBY na wózkach

Rankingi światowe

1. New Zealand 90.62 pts

2. South Africa 86.71 pts

3. Australia 84.84 pts

4. England 84.54 pts

5. Ireland 83.14 pts

6. Wales 80.73 pts

7. Argentina 80.28 pts

8. France 79.72 pts

9. Tonga 76.63 pts

10. Scotland 76.20 pts

34. Poland 52.88 pts

  1. United States

   2. Australia

   3. Japan +4

   4. Sweden +2

   5. Canada -2

   6. Great Britain +3

   7. Belgium -3

   8. Poland +2 

   9. New Zealand -4

  10. Germany -2

Przegrupowania w RUGBY

MŁYN ( scrum) – pozwala
na wznowienie gry po
mniejszym przewinieniu.
Angażuje po 8 graczy z
każdej drużyny tworzących
wspólnie 3 szeregi młyna
wiążące się w 1szej linii z
drużyną przeciwną. Po
poprawnym związaniu młyna
piłka wsadzana jest w
korytarz pomiędzy nogami
obu drużyn. Zadanie
zawodników polega na
przepchnięciu drużyny
przeciwnej w tył,
zagrzebaniu piłki nogą do
tyłu i wyjęciu jej z formacji
przez zawodniku z nr. 8
(wiązacz młyna).
Ewentualnie wepchnięciu
drużyny przeciwnej na jej
własne pole punktowe i
zdobycie tym samym
przyłożenia.

Rzut z autu (line-out) –oznacza wznowienie gry po tym, jak piłka
przekroczyła boczną linię boiska. Formacja jest tworzona przez min. 2
zawodników z każdej drużyny. Liczbę zawodników ustala drużyna
wykonująca wrzut. Zawodnicy muszą stać co najmniej 5 metrów od lini
bocznej boiska i nie mniej niż pół metra od zawodników drużyny
przeciwnej. Na sygnał pika wrzucana jest w środek korytarza pomiędzy
drużynami- zawodnicy unoszą członków drużyny – za spodnie/ nogi w
celu przechwytu piłki.

Dziękujemy za uwagę!